Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Cái Bóng - Khôi Vũ

rời mưa rất lớn. Vẫn là một cơn mưa tháng tám miền Đông Nam bộ với những hạt mưa nặng chen chúc nhau dữ dội. Dông gió quấn quít với mưa như đôi nam nữ say tình lăn qua những vòm cây mái nhà ngã nhào xuống những con đường ngang dọc chằng chịt trong khu công nghiệp chẳng còn ai quằn mình chơi trò trốn tìm với sấm chớp ầm ào truy đuổi. Cây đa cổ thụ trước khu văn phòng xí nghiệp sừng sững như một trái núi chỉ thấy những bộ rễ chùm từ trên cao thòng xuống ngả nghiêng theo chiều gió trong khi tàn cây như cái mũ nấm khổng lồ thì chống cự dũng mãnh với cơn mưa. Đột nhiên một tiếng sấm ì oàng xé tai cùng luồng sét lóa mắt phóng thẳng từ trên bầu trời đen kịt và ướt đầm xuống cây đa cổ thụ. Cả cái khối tưởng vững vàng như núi ấy bị xé làm hai mảnh đổ bật ra hai phía. Một nửa của nó ngã đè lên tòa nhà hai tầng của khu văn phòng đúng vị trí một căn phòng rộng phía trên cửa ra vào có tấm bảng nhỏ màu xanh dương nổi lên hai chữ trắng: "Giám đốc". *** Khi cô nhân viên trực tiếp tân hỏi Tư Thanh nói cần ba phòng. Anh nhận ba chùm chìa khóa trao cho cậu lái xe một Út Minh một và giữ lại chùm chìa khóa cuối cùng rồi nói với Chuyên: - Tôi với cậu ở chung phòng... Út Minh hiểu ý chồng trong khi kỹ sư Chuyên không giấu sự ngạc nhiên: - Ồ! Sao lại vậy hả anh Tư? Tư Thanh một tay khoác vai Chuyên một tay xách túi hành lý ghé đầu nói nhỏ với Chuyên: - Tôi với bả ở chung gần hai chục năm nay rồi đêm nay có xa nhau thì đã sao mà cậu phải lo cho tôi! Tư Thanh thử một loạt các thiết bị dùng điện. Đèn trần đèn ngủ đèn toa-lét tủ lạnh ti-vi và cả hai ổ cắm điện trong phòng. Cuối cùng anh mở máy lạnh chọn nhiệt độ 20. - Cậu không ưa lạnh lắm phải không? Vậy cậu nằm ở giường kia bên cạnh cái bàn viết đó. Tôi khoái lạnh để tôi nằm cái giường sát máy lạnh... Chuyên làm theo lời Tư Thanh như một cậu em. Người đàn ông ngoài năm mươi này thời gian gần đây bỗng có nhiều đổi khác. Anh ta hoạt bát hẳn lên so với cũng con người đó trước kia thường trầm lặng. Kỳ bầu cử Hội đồng nhân dân vừa qua sắp xếp lại nhân sự ở văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố Tư Thanh được cử vào nhiệm vụ Phó Văn phòng. Ra thành phố biển Vũng Tàu lần này Tư Thanh là người mời còn Chuyên là khách. "Bọn mình đàn ông với nhau nói chuyện dễ thông cảm hơn". Tư Thanh nói vậy khi điện thoại mời Chuyên đi chơi hai ngày cuối tuần. Anh hỏi lại: "Nhưng sao lại có việc đột xuất này?". Tư Thanh cười trong máy: "Cũng tại cái lá đơn xin nghỉ việc ở Sao Mai của cậu thôi. Này cậu nghe tôi nói đây cậu không được từ chối lời mời của tôi đó!". - Cậu Chuyên! Tụi mình qua rủ bà xã tôi đi tắm biển đi... Tắm xong về ăn cơm mới ngon... Tôi biết có một phố phía bên này là quán lẩu dê phía bên kia là quán lẩu bò rất đông khách ta ra đó sẽ lựa chọn coi ăn món gì... Út Minh lắc đầu: - Hai anh đi tắm với nhau em có biết bơi đâu! Tư Thanh đưa cao bàn tay ngang mặt: - Nhưng đây là lệnh! Đồng chí có nghe lệnh của Phó Văn phòng không thì nói! Hai người đàn ông đứng đợi mười phút dưới sân mới thấy Út Minh xuống. - Sao lại mặc cái áo một mảnh này? Cái hai mảnh đâu rồi? Tư Thanh trêu chọc vợ. Út Minh đập vào vai chồng: - Thôi đi em không giỡn... Ba người băng qua đường là đến bãi tắm. Tư Thanh vẫn hứng thú trong vai trò là "người chỉ huy": - Út Minh mướn phao khoác vào người chỉ ngâm mình sát mép nước cho an toàn. Còn Chuyên cậu với tôi cùng thử sức bơi mỗi người đúng năm trăm sải tay coi ai bỏ cuộc trước... Cứ yên tâm người ta cắm cờ trắng báo hiệu an toàn kia kìa... Út Minh khoác phao và lần bước xuống biển. Trời hôm nay trong xanh nắng mười giờ chưa gắt những con sóng ùa vào người chị chỉ nhẹ nhàng như đùa giỡn. Hai người đàn ông bắt đầu bơi và ít phút sau chị chỉ còn thấy bốn cánh tay vung lên đập xuống... Một ít phút sau nữa chỉ còn hai cánh tay vung tiến về phía trước mà mặc dù khá xa chị vẫn nhận ra đó là Tư Thanh... Ba người ngồi trên bãi cát ăn ghẹ. - Cái món này thì không thể uống với Sài Gòn xanh theo gu của cậu được. Làm đỡ một chung rượu chuối hột đi Chuyên! Tư Thanh "chủ xị" ép vợ nhấp môi đến hai lần. - Cậu thấy không Chuyên khi bơi đầu óc mình thật thanh thản. Không còn kính thưa kính gửi lúc họp hành. Không còn điểm cao điểm thấp của con cái. Không có những bữa tiệc xã giao lắm khi vô bổ... Chỉ có đôi tay vung đập sóng để tiến về phía trước của chính mình... Út Minh nhìn chồng: - Bữa nay anh triết lý "hơi bị nhiều" đó... - Triết lý à? Không đâu bà xã của tôi ơi! Thực tế cuộc đời đó chớ. Để tiến tới cái đích của mình phải tập trung sức vào đôi tay phải gạt ra hai bên những gì ngăn trở... Cậu thấy tôi nói có trúng không hả cậu Chuyên? Út Minh nhìn Chuyên với cái nhìn nhiều ý nghĩa. *** Buổi chiều ba người thả bộ dọc bờ biển. Họ đi từ nhà nghỉ hướng về phía ngọn núi trên đỉnh có tượng Chúa đứng giăng tay. Chuyên kể: - Từ vị trí đó bắt đầu con đường vòng quanh biển được xếp hạng là đường đô thị đẹp nhất Việt Nam. Út Minh đề xuất: - Vậy thì chiều nay ăn cơm xong mình lấy xe chạy một vòng trên con đường đó... Tư Thanh không tham gia vào câu chuyện mà chú ý nhìn con đường lát gạch dưới chân mình. Hồi lâu anh nói với Chuyên và vợ: - "Quý vị" thử nhìn xuống đây coi những viên gạch tàu này có gì khác lạ không? - Mặt viên gạch bị rỗ vì sóng gió biển? - Út Minh trả lời. - Đúng! Thế còn những viên đá kè kia thì sao? - Không có gì khác cả! - Đến lượt Chuyên. - Đúng! Thế "quý vị" rút ra được điều gì? - "Triết gia" nói trước đi... Tư Thanh cười hà hà: - Lần này thì đành làm "triết gia" vậy. Cái "triết lý" này nôm na dễ hiểu thôi: ở nơi đầu sóng ngọn gió thế này phải là những viên đá mới vững vàng theo năm tháng được... Nghĩa là... nghĩa là em đó Út Minh em hãy coi chừng mình chỉ là những viên gạch tàu... Út Minh không bỏ lỡ cơ hội: - Sẽ không sao đâu "triết gia" ạ. Nếu bên cạnh em có những viên đá bảo vệ vững vàng như anh Chuyên... Chuyên bật cười: - Người ta nói "Chồng tung vợ hứng" quả không sai. Tôi hiểu ý ông bà rồi... Nhưng thôi chuyện gạch tàu đá núi hãy tạm gác lại tôi mời đi uống cà phê "quý vị" thấy thế nào? *** Mười giờ đêm ở khách sạn biển đã lặng thinh. Út Minh nằm một mình trên chiếc giường nệm đắp tấm mền mỏng màu nâu nhạt đến ngang ngực. Ti-vi không có gì để chị thích coi. Chị gọi điện về nhà hỏi thăm hai đứa con rồi mới yên tâm nhắm mắt tìm giấc ngủ. Giờ này không biết ở phòng bên hai người đàn ông đã ngủ chưa hay vẫn còn tâm sự. Liệu Tư Thanh có thành công trong việc thuyết phục kỹ sư Chuyên rút đơn xin nghỉ việc và nhận quyết định bổ nhiệm Phó giám đốc Sao Mai giúp chị như chồng chị đã hứa hay không... Sau những chiếc máy ND6 của loạt sản xuất đầu tiên đến tay bà con nông dân nuôi tôm trong tỉnh tiếng khen đồn xa và sản phẩm này đã được cả bà con ở những tỉnh miền cực Nam Trung bộ cùng miền Tây Nam bộ đặt hàng. ND5 thì vừa được hai nước ở châu Phi ký hợp đồng mua với số lượng lớn. Công nhân làm không hết việc phải tăng ca thu nhập cũng tăng theo. Phòng kỹ thuật lại vừa báo cáo sắp cho chạy thử máy mới ND7... Trong những thành công ấy của Sao Mai công sức đóng góp của kỹ sư Chuyên rất lớn. Nếu anh vắng mặt ở Sao Mai thì quả là thiệt thòi cho xí nghiệp và cả ngành sản xuất cơ khí của tỉnh. Chị nhớ lúc ngồi trên xe đi dạo quanh con đường đô thị đẹp nhất Việt Nam ở Vũng Tàu Tư Thanh có nói với Chuyên: "Tôi thấy cậu mâu thuẫn lắm đó nha! Út Minh kể với tôi rằng cậu thường khuyên cô ấy phải cứng rắn phải bản lĩnh để vượt qua chính mình khi gặp khó khăn trong công việc tôi coi bộ thời gian qua cô ấy cũng kha khá tiến bộ rồi. Nhưng cậu lại làm khác điều mình nói. Tại sao cậu lại tự ý rút lui đúng lúc mọi người ủng hộ mình?"... Út Minh chờ nghe Chuyên trả lời nhưng anh chỉ im lặng... Từ xa có tiếng động cơ xe gắn máy vang lên rồi nhỏ dần. Đêm đã khuya hơn. Út Minh nghiêng người theo thói quen và nhận ra mình đang nằm một mình bên cạnh không có Tư Thanh. Chị ao ước có anh bên cạnh ngay lúc này. Chị biết chắc rằng sẽ chẳng có tiếng gõ cửa nào trong đêm nay để khi chị ra mở cửa sẽ thấy người đứng bên ngoài là Tư Thanh. Nhưng Út Minh vẫn mong ước nghe được tiếng gõ cửa của chồng... Mời các bạn đón đọc Cái Bóng của tác giả Khôi Vũ.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Nơi Trú Ẩn - Kathi Appelt
Lọt vào vòng chung kết giải sách quốc gia Mỹ và là cuốn sách đáng chú ý hiệp hội thư viện Mỹ, Nơi trú ẩn tuy không phải là một tác phẩm dễ đọc ngay từ đầu, nhưng càng kiên nhẫn đọc thì ta càng bị lôi cuốn và mê đắm với những áng văn trữ tình, với những tình huống gay cấn, những tình tiết mang tính huyền thoại được kể theo trí tưởng tượng kì lạ của tuổi trẻ với một nền tảng vững chắc đậm phong cách Mỹ và được bố cục như cách xây dựng và sắp xếp mỗi phân cảnh trong điện ảnh. “Nối tiếp theo cuốn Tuck Everlasting của Natalie Babbitt như một bản sách hiếm hoi về trí tưởng tượng kì lạ của tuổi trẻ với một nền tảng vững chắc đậm phong cách Mỹ.”- Tạp chí Booklist “Một câu chuyện thần kì về sự phản bội, trả thù, tình yêu và sự quan trọng của việc giữ lời hứa.” – Kirkus Reviews “Hiếm khi nào mà tôi đọc hết một cuốn sách khiến cho tôi phải nín thở, nó nhắc tôi nhớ lại vì sao mình mong muốn trở thành một nhà văn… Một cuốn sách kinh điển.” – Alison McGhee, tác giả cuốn Someday nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times *** Nơi trú ẩn là tác phẩm đầu tay của nhà văn Kathi Appelt kể về câu chuyện đầy chất sử thi và vô cùng cảm động trong thế giới của loài vật. Một con mèo tam thể đang mang thai gần đến ngày sinh, nghe thấy tiếng tru cô đơn buồn bã của một con chó săn bị xiềng xích, bèn lần tìm đến. Sự thiếu vắng yêu thương đã khiến chúng tự động xích lại với nhau, hình thành nên một gia đình nhỏ, sống trú mình dưới sàn nhà để tránh gã chủ tàn bạo có thể bắt lũ mèo con làm mồi nhử cá sấu. Gia đình ấy sẽ cứ bình yên như thế nếu không có khoảnh khắc hiếu kì của một chú mèo con, trong một lần mạo hiểm bước ra ngoài khoảng sân, đã tạo nên một chuỗi biến cố lạ lùng, khác thường làm thay đổi số phận các nhân vật. *** Một con mèo tam thể đang mang thai gần đến ngày sinh, nghe thấy tiếng tru buồn bã cô đơn của một con chó săn bị xích ở một nơi tù túng gần con sông nhánh bèn lần đi tìm. Khi chúng gặp nhau, con mèo mẹ tam thể và con chó săn Ranger, đã nhanh chóng nảy sinh một mối quan hệ kì lạ được hình thành trong cảnh cô đơn và được sưởi ấm bởi một tình yêu mãnh liệt. Chúng đã trở thành một gia đình sau khi mấy chú mèo con được sinh ra, và Ranger khuyên mèo mẹ hãy ở lại bên dưới Gầm sàn để nuôi nấng Sabine và Puck, bởi vì Gar Face, gã đàn ông độc ác sống trong căn nhà, chắc chắn sẽ bắt nó hoặc là những đứa con của nó để làm mồi nhử cá sấu một khi gã trông thấy chúng. Chúng sẽ được an toàn bên dưới Gầm sàn... miễn là chúng chịu ở yên nơi đó. Tuy nhiên trong một khoảnh khắc hiếu kì, một con mèo con đã bắt đầu một chuỗi những biến động xảy ra khắp con sông nhánh và đem quá khứ trở lại để gắn kết cùng với hiện tại theo những cách thức lạ thường. Kế thừa truyền thống của Marjorie Kinnan Rawlings, Flannery, Connor và Carson McCullers, với quyển sách.Nơi trú ẩn, Kathi Appelt đã dệt nên một câu chuyện đau buồn nhưng ngọt ngào tràn đầy những đề tài hấp dẫn như quyền năng của tình yêu (và cả sự thù hận), sự mong manh của hạnh phúc và tầm quan trọng của việc giữ lời hứa.cuốn tiểu thuyết rất cảm động dành cho bạn.   Mời các bạn đón đọc Nơi Trú Ẩn của tác giả Kathi Appelt.
Nhắm Mắt Thấy Paris - Dương Thụy
Tiểu thuyết "Nhắm mắt thấy Paris" của nhà văn Dương Thụy là "một thiên tình ái" vừa lãng mạn mơ màng với những nhân vật đẹp như trong mộng, vừa mang hơi thở rạo rực của cuộc sống đô thị hiện đại. Độc giả sẽ được du ngoạn qua nhiều thành phố châu Á và châu Âu, mà tâm điểm sẽ là một " Paris của rạng đông" đầy đủ các cung bậc cảm xúc. Nhắm mắt thấy Paris kể về những thành công và thất bại của một cô gái trẻ Việt Nam tên là Quỳnh Mai, làm việc cho một công ty mỹ phẩm Pháp. Cuốn tiểu thuyết còn là câu chuyện về những tương quan trong tâm lý và mối quan hệ của mỗi người. Đó là việc cái thiện và cái ác, kinh nghiệm và sự ngây thơ, sự tham lam và lòng vị tha… dường như lúc nào cũng tồn tại song hành. Quỳnh Mai, một cô gái trọng danh dự, ngây thơ và tốt bụng phải đối mặt với sự ghen tỵ, lòng tham, sự hiềm khích của các đồng nghiệp trên từng nấc thang trong công việc. Trải qua nhiều thất bại, thành công, cuối cùng cô cũng trở thành một phụ nữ có kinh nghiệm, từng trải, để rồi nhận ra thành công ở công ty không phải là tất cả. Cuộc sống còn đó nhiều thứ tươi đẹp hơn chờ ta tận hưởng. *** Oxford thương yêu của Dương Thụy từng là một hiện tượng xuất bản trong năm 2007 khi làm rung động hàng nghìn con tim Việt. Bên cạnh đó, cô còn là tác giả của nhiều tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn khác như Cáo già, gái già và tiểu thuyết diễm tình, Bồ câu chung mái vòm, Trả lại nụ hôn, Cung đường vàng nắng, Venise và những cuộc tình Gondoga, Con gái Sài Gòn… *** Tôi bắt đầu viết tiểu thuyết này vào tháng 5-2008 với tựa đề “Rạng đông trời Paris”. Bối cành truyện diễn ra phần lớn ở Paris, và những nhân vật chính đều làm việc trong tập đoàn mỹ phẩm L’Aurore (trong tiếng Pháp nghĩa là Rạng đông). Quỳnh Mai, cô nhân viên trẻ nhiều nhiệt huyết và đầy năng động, những tưởng mình có thể thành công dù có phải đối mặt với bất cứ khó khăn nào. Trong quá trình sống, làm việc, hoà nhập và yêu, Mai đã nhiều lấn rơi vào khủng hoảng. Cô đối diện với chính bản thân mình và tự động viên khi một ngày mới lại đến. Lôgô của công ty là hình mặt trời nhô lên vào buổi rạng đông. Nhưng thực tế cảnh rạng đông ở Paris lúc nào cũng đẹp hơn, sinh động và làm người ta thêm phấn chấn. Cuộc sống ở công ty không phải là tất cả, còn đó một ngày mới tươi đẹp hơn và đang chờ ta tận hưởng. ... Mời các bạn đón đọc Nhắm Mắt Thấy Paris của tác giả Dương Thụy.
Kazan - James Oliver Curwood
Tazan - một chú chó sói, dòng máu chảy trong người chú với ba phần chó nhà và một phần sói. Tuy nhiên, sự tàn bạo, độc ác của thế giới văn minh con người đã đẩy chú trở lại với tiếng gọi của rừng xanh, của thiên nhiên hoang dã. Ở đó, chú được tự do, thoát khỏi kìm kẹp, thoát khỏi roi vọt ngục tù và chú đã tìm thấy hạnh phúc của mình. Thế nhưng, những ngọn lửa yêu thương dù nhỏ nhoi đã xóa đi những hận thù nơi chú đối với con người, khiến chú - dù đã trở thành một chú chó sói đích thực - vẫn không bị thú tính lấn át. Chú sẵn sàng xả thân để cứu vớt con người, sẵn sàng bỏ bao công sức, bỏ đồng loại của mình để đi theo tiếng gọi của tình thương yêu. "Curwood có được một món quà vô giá củ một người kể chuyện thiên bẩm - đó là khả năng kể một câu chuyện và khiến câu chuyện đó trở thành thú vị với sức hấp dẫn mãnh liệt nhất." - The New York Times Book Review. *** Kazan đang nằm im lặng, bất động, mắt lim dim, cái mõm xám gác lên hai chân trước. Trong dòng máu của nó có một phần tư là sói, ba phần tư là chó husky, trải qua bốn tuổi đời, nó toàn sống trên những vùng heo hút rộng lớn của miền Bắc Địa. Người ta gọi nó là Kazan, con chó hoang dã, trong số anh em cùng giống, nó thuộc loại to nhất và lòng dũng cảm của nó thể hiện cũng chẳng kém những người cầm cương dắt nó qua bao nguy hiểm của một vùng trời đất băng giá. Cho đến tận bây giờ, nó chưa hề biết sợ là gì. Nhưng hiện tại, nó không biết tại sao nó lại lo sợ. Nó chỉ hiểu rằng nó đang dấn thân vào một thế giới khác hẳn, nơi có nhiều điều khiến nó lo lắng. Đây là lần đầu tiên nó tiếp xúc với thế giới văn minh. Nó hy vọng rằng ông chủ sẽ sớm quay trở lại căn phòng kỳ lạ, nơi ông đã bỏ rơi nó. Gian buồng ngổn ngang những đồ vật thật gớm guốc. Trên tường, nhiều bộ mặt người to tướng, bất động và lặng lẽ, cứ chằm chằm nhìn nó với một ánh mắt mà nó chưa hề biết đến ở con người. Nó cũng đã từng nhìn thấy một người nằm sóng soài, bất động, lạnh cứng trong tuyết. Nó còn nhớ rõ, lúc đó nó đã ngồi bệt xuống và tru lên một tiếng thật dài...  Bỗng nhiên, nó khẽ vểnh tai. Có tiếng chân, rồi tiếng người nói nhỏ nhe... Một giọng nói là của chủ nó. Nhưng giọng kia! Nó ngẩng đầu lên khi hai người bước vào. Mắt nó rực sáng, đỏ quạch nhìn họ và ngay lập tức nó hiểu rằng chủ nó chắc phải yêu quý người đàn bà mới đến vì ông ta đang ôm xiết nàng. Khi nàng hiện rõ hơn trong ánh sáng, nó phát hiện thấy nàng có mái tóc vàng, bộ mặt tràn đầy sinh lực và đôi mắt sáng ngời tựa hai đóa hoa xanh biếc... Đến lượt mình, khi phát hiện ra nó, nàng khẽ reo lên và lao ngay về phía nó. - Đứng lại em! - Người đàn ông hét lên. -Kazan, con vật nguy hiểm lắm đấy! Nhưng nàng đã quỳ xuống cạnh nó, dịu dàng, lôi cuốn và tế nhị, và bàn tay nàng đã giơ ra để.vuốt ve nó. Nó tự hỏi nên chăng lẩn trốn hay cắn lại? Liệu nàng có giống như những thứ gắn chặt trên tường kia, là thù địch của nó? Liệu có phải tức khắc chồm lên ngoạm vào cái cổ trắng ngần kiả Nó thấy người chủ lao đến, mặt tái mét như xác chết và nó cảm thấy nàng đặt tay lên đầu nó. Nàng vừa chạm đến, toàn thân nó đã run lên. Bằng cả hai tay, thế là nàng buộc nó phải quay đầu lại. Giờ đây, gương mặt nàng cận kề mõm nó và nó nghe nàng nói gần như trong tiếng nức nở. ... Mời các bạn đón đọc Kazan của tác giả James Oliver Curwood.
Gỗ Mun - Ryszard Kapuściński
Trước hết là cái nhìn: Ryszard Kapuściński. Đó là một cái nhìn luôn luôn độc đáo và thấu suốt, cho dù đối tượng sự quan sát của ông có là gì, và cho dù không mấy khi ông thích phân tích dài dòng. Nhất là khi đối tượng ấy là châu Phi, một lục địa dường như rất hợp với tâm tính ông, thì Kapuściński nhìn thấy cả những gì sâu xa, nhỏ bé nhất của nơi đây. Và sau đó là cách chạm vào châu Phi: thông qua sự mô tả cuộc đối đầu nghẹt thở với một con rắn, Kapuściński làm sống lại sự rung động của tâm hồn cả một châu lục, trong đó có sự mãnh liệt và có hiểm nguy tàn khốc. Rồi tất nhiên ta phải nói đến một tài năng văn chương hiếm thấy, hiện ra tràn ngập những trang viết của thông tín viên Ba Lan kiệt xuất này. Tất cả cộng lại để tạo nên một Gỗ Mun như tác phẩm không thể không nhắc tới về châu Phi thế kỷ XX. *** Lời khen tặng dành cho Gỗ Mun: “Giống như Gabriel García Márquez là ông hoàng đen vĩ đại của tiểu thuyết hiện đại, Kapuściński là vị phù thủy kiệt xuất của phóng sự.” - John Le Carré “Ryszard Kapuściński là một ví dụ hiếm hoi trong nền văn hóa của chúng ta về một nhà văn người-Ba-Lan-toàn-cầu. Ông, một công dân thế giới, luôn luôn chống lại việc dựng lên các rào ngăn đối với Người Khác, đóng sập cửa trước mặt họ. Dường như ông muốn nói: bài ngoại là căn bệnh của những kẻ khiếp nhược, bị mặc cảm về sự thấp hèn hành hạ, sợ hãi ý nghĩ đến lượt họ sẽ phải soi mình trong văn hóa của Người Khác.” - Adam Michnik “Chúng ta đang sống trong một thế kỷ nhiều thách đố nhất trong lịch sử thế giới, bản chất thực của nó còn là một bí ẩn tối tăm. Chúng ta rất cần những nhà giải mã như Ryszard Kapuściński.” - Salman Rushdie “Tôi nghĩ đến những cuốn sách ông đã viết với lòng biết ơn sâu sắc, và nghĩ đến những cuốn sách ông còn chưa kịp viết với nỗi buồn sâu sắc. Một nhà văn lớn, một con người cao quý, một người lữ hành không mệt mỏi qua thế giới đầy quyến rũ nhưng mãi luôn luôn bất an của chúng ta. - Wisława Szymborska “Tôi không biết bất cứ ai có viết với sự thấu cảm đến thế về Thế giới Thứ ba. Mỗi lần được tin giải Nobel được trao cho một người khác, tôi lại cảm thấy thất vọng. Tôi luôn luôn chắc chắn rằng Kapuściński sẽ nhận được giải thưởng này.” - Tomas Venclova “Ryszard Kapuściński đã viết một tác phẩm để đời: cuốn sách về châu Phi với nhan đề Gỗ Mun. Cuốn sách của Kapuściński đặt chúng ta trước nhiều câu hỏi. Đó là những câu hỏi cốt yếu. Cuộc sống là gì, ý nghĩa của nó, đạo đức, tội ác, lòng kiêu hãnh và khiêm nhường, sự phản kháng hay chấp nhận số phận? Chúng ta vẫn luôn đặt ra những câu hỏi ấy trong văn hóa của mình, nhưng những lời giải đáp và phản ứng của chúng ta lại hoàn toàn khác.” - Helena Zaworska “Không trực tiếp, nhưng rất rõ ràng, Kapuściński luận chiến với hai lối nghĩ dĩ Âu vi trung rập khuôn về châu Phi: với khuôn mẫu khiến người ta nhìn châu Phi như một châu lục của những người man rợ thấp kém hơn về văn hóa, khó hiểu (vì chẳng đáng được hiểu); và với huyền thoại hậu thực dân đầy cảm tính (dù chỉ như trong Xa mãi Phi châu của Karen Blixen) nhìn thấy ở châu Phi thiên đường đã mất.” - Piotr Bratkowski *** Trước hết là ánh sáng đập vào mắt. Khắp nơi là ánh sáng. Khắp nơi chói lòa. Khắp nơi là nắng. Mới ngày hôm qua, London mùa thu lướt thướt nước mưa. Máy bay lướt thướt nước mưa. Gió lạnh và âm u. Còn ở đây, từ sáng sớm cả sân bay ngập trong nắng, tất cả chúng tôi ngập trong nắng. Thời trước, khi người ta đi bộ du hành qua thế giới, cưỡi ngựa hay đi thuyền, cuộc hành trình làm họ thích nghi dần với các thay đổi. Các hình ảnh của trái đất từ từ trôi qua trước mắt họ, sân khấu của thế giới quay chầm chậm từng chút một. Hành trình kéo dài hàng tuần, hàng tháng. Con người có thời gian để thích nghi với môi trường khác, với quang cảnh mới. Khí hậu cũng thay đổi từng bước, qua các giai đoạn. Trước khi một người du hành từ châu Âu lạnh lẽo đến được xích đạo nóng bỏng, anh ta đã trải qua cái ấm áp dễ chịu của Las Palmas, cái nóng nực của Al-Mahara và địa ngục Quần đảo Cape Verde. Ngày nay, những giai đoạn ấy chẳng còn lại chút gì. Máy bay đột ngột bứt chúng ta ra khỏi tuyết và băng giá rồi ngay ngày hôm đó ném ta vào vạc dầu nhiệt đới nóng rực. Đột nhiên, chỉ vừa mới dụi mắt là ta đã ở trong địa ngục ẩm ướt. Ta bắt đầu đổ mồ hôi ngay. Nếu bay đến từ châu Âu mùa đông, ta quăng bỏ áo choàng, cởi áo len. Đó là hành động đầu tiên của chúng ta, người phương Bắc, khi đến châu Phi. Người phương Bắc. Có bao giờ ta từng nghĩ rằng người phương Bắc chỉ chiếm một phần rất nhỏ trên hành tinh này? Người Canada và Ba Lan, người Litva và bán đảo Scandinavia, một bộ phận người Mỹ và Đức, người Nga và Scotland, người Sami[1] và Eskimo, người Evenki và Yakut, danh sách cũng không dài lắm. Tôi không rõ tổng cộng nó có nhiều hơn năm trăm triệu người - chưa đến 10% cư dân trái đất - hay không. Ngược lại, một phần rất lớn sống trong ấm áp, cả đời được sưởi nắng. Vả lại, con người được sinh ra trong ánh nắng, những dấu vết cổ xưa nhất của con người được tìm thấy ở các xứ sở ấm áp. Thiên đường trong Kinh Thánh có khí hậu thế nào? Ở đó ấm áp vĩnh cửu, nóng nực là đằng khác, đến nỗi Eva và Adam có thể trần truồng và không cảm thấy lạnh ngay cả trong bóng cây. Ngay ở cầu thang máy bay ta đã gặp một điều mới mẻ khác: mùi nhiệt đới. Điều mới mẻ? Nhưng đó chính là mùi hương ngập tràn trong cửa tiệm nhỏ của ông Kanzman “Hàng hóa từ thuộc địa và các loại khác” trên phố Pereca ở Pinsk[2] đấy mà! Quả hạnh, đinh hương, chà là, ca cao. Va ni, lá nguyệt quế; cam và chuối bán quả, bạch đậu khấu và nghệ bán cân. Còn Drohobych thì sao? Những cửa hàng quế của Schulz[3] thì sao? Chính là “những đồ vật sẫm màu và trang trọng được chiếu sáng lờ mờ, thơm nồng mùi của màu, sơn, nhang, đẫm hương của các xứ sở xa xôi và những chất liệu quý hiếm”! Tuy vậy, mùi nhiệt đới có khác một chút. Ta nhanh chóng nhận ra sức nặng của nó, sự nhớp nháp của nó. Thứ mùi này cho ta biết ngay rằng ta đang ở một điểm trên trái đất nơi giới thực vật rậm rạp và không mệt mỏi luôn liên tục hoạt động, sinh sôi, lan tràn và nở hoa, song đồng thời cũng đang tật bệnh, bị đốn ngã, sâu ruỗng và héo rụi. Đó là mùi của những tấm thân được sưởi nóng và cá khô, của thịt ôi và sắn nướng, của hoa tươi và tảo rữa, tóm lại là mùi của tất cả những thứ đồng thời vừa dễ chịu vừa khó chịu, vừa lôi cuốn vừa đáng ghét, những thứ cám dỗ hoặc làm người ta ghê tởm. Thứ mùi này bay đến với chúng ta từ những rừng cọ không xa, thoát ra từ mặt đất nóng ran, bốc lên trên những rãnh nước mốc meo của thành phố. Nó không rời chúng ta, nó là một phần của miền nhiệt đới. Và cuối cùng là khám phá quan trọng nhất - con người. Những người ở đây, dân bản xứ. Họ mới hợp với phong cảnh, ánh sáng và thứ mùi này làm sao! Dường như họ tạo thành một tổng thể. Dường như con người và cảnh vật không tách rời nhau, bổ sung cho nhau, là một bản sắc, một cộng đồng hài hòa. Dường như mỗi sắc dân được đặt vào phong cảnh của riêng mình, khí hậu của mình! Chúng ta tạo ra phong cảnh của mình, còn phong cảnh nặn thành hình các đường nét trên gương mặt chúng ta. Người da trắng ở giữa những cây cọ và đám dây leo này, trong các bụi cây và rừng rậm này là một điều gì đó lạc lõng thừa thãi. Nhợt nhạt, yếu ớt, áo đẫm mồ hôi, tóc dính bết, anh ta luôn bị cái khát, cảm giác bất lực và chán nản hành hạ. Anh ta luôn luôn sợ hãi, sợ muỗi, a míp, bọ cạp, rắn - tất cả những gì cử động đều làm anh ta tràn ngập lo sợ, khiếp hãi, hoảng loạn. ... Mời các bạn đón đọc Gỗ Mun của tác giả Ryszard Kapuściński.