0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Hoa Tím Ngày Xưa

Trong lúc mầm mống Chủ nghĩa Quốc xã đang rình rập toàn cõi châu Âu, nhà văn Christopher Isherwood được một hãng phim thuê viết kịch bản cho Hoa Tím Ngày Xưa, một bộ phim lấy bối cảnh ở Áo với cốt truyện phù phiếm, kệch cỡm, tương phản đầy mỉa mai với tình hình chính trị gắt gao lúc bấy giờ. Qua giọng kể dí dỏm, lạnh lùng và nhãn quan sâu sắc của Isherwood, tiểu thuyết Hoa Tím Ngày Xưa đã chua chát khắc họa thứ nghệ thuật lừa dối mị dân, đưa vào trọng tâm cuộc giằng co giữa sự xảo quyệt của trò chơi thương mại và người làm nghệ thuật chân chính. *** Hoa tím ngày xưa hay Prater Violet là một cuốn tiểu thuyết được xuất bản vào năm 1945 của tác giả Isherwood, người đã viết A Single Man (được dựng thành phim) và Vĩnh biệt Berlin (cuốn này tôi cũng đã mua nhưng chưa có thời gian đọc). Tôi chọn đọc cuốn này vì thấy nó khá mỏng, và cái tên nghe cũng khá là… sến nữa. Thế nhưng giá trị của nó thì không thể dùng một chữ “sến” để hình dung. Câu chuyện về Hoa tím ngày xưa được kể bằng ngôi thứ nhất, nhân vật có tên là Christopher Isherwood nên người đọc cảm giác như đây chính là cuốn tự truyện của ông về giai đoạn làm công việc viết kịch bản cho phim điện ảnh ở Hollywood, ở đó ông trút ra những tâm sự về cuộc đời, về nghệ thuật, sự thương mại hoá và thậm chí cả chính trị, dưới góc nhìn của một người nghệ sĩ. Đầu tiên phải nói một chút về tiêu đề, vì sao Prater Violet lại dịch là Hoa Tím Ngày Xưa. Prater là tên của một công viên giải trí nổi tiếng tại Vienna, nếu dịch thô thì sẽ là Hoa Violet ở công viên Prater. Đây là tên của bộ phim mà Isherwood cùng nhân vật Bergmann - vị đạo diễn người Áo gốc Do Thái phải cùng nhau tham gia sản xuất. Nội dung của bộ phim là một cô gái bán hoa tình cờ gặp một anh Hoàng tử trong công viên, khi chàng ta giả trang thành một sinh viên, hai người yêu nhau cho đến khi anh Hoàng tử tiết lộ thân phận thật sự và phải rời khỏi cô gái vì biến cố Hoàng Gia. Nói chung là một phim diễm tình sến sẩm (đúng như cái tên Hoa Tím Ngày Xưa) và với một đạo diễn, một nhà văn lao động nghiêm túc vì nghệ thuật chân chính thì cái phim này quả là quá đỗi vớ vẩn.  Trong một diễn biến khác, quân đội Hitler tấn công vào nước Áo, chiến tranh đe doạ sự an toàn của gia đình Bergmann khiến ông không cách nào tập trung vào bộ phim. Thậm chí, chính nó đã khơi nên cơn giận dữ và cảm xúc bị kìm nén bấy lâu bên trong người nghệ sĩ, khiễn ông trút cơn phẫn nộ lên chính tác phẩm, lên những cộng sự của mình và còn đòi rời khỏi đoàn làm phim. Trong cơn bộc phát, ông đã thốt lên rằng: “Bộ phim! Tôi ị vào bộ phim đó! Thứ bẩn thỉu vô tâm! Thứ trá nguỵ tồi tàn! Làm một bộ phim như vậy vào lúc thế này dứt khoát là điều vô tâm. Nó là tội ác. Nó dứt khoát là thứ trợ lực cho đám Dollfuss, và Starhemberg, và Fey cùng thảy mọi băng đảng của chúng. Nó che đậy nỗi nhức nhối dơ bẩn của bệnh giang mai bằng những chiếc là hồng, bằng những cánh hoa violet nguỵ thiện phản động. Nó dối trá và tuyên bố rằng con sông Danube xinh đẹp có màu lam, khi mà nước sông đã đỏ một màu máu… “ Và khi một tay phóng viên dám cả gan phỏng vấn ông, hỏi rằng ông nghĩ gì về nước Áo nhằm giật tít bán báo (chiêu trò của truyền thông mọi thời đại) thì ông đã mắng hắn xa xả, một lần nữa bộc lộ những lo lắng, giận dữ và cay nghiệt (thử tưởng tượng Hà Nội vừa bị Mỹ dội bom, mà có một ai đó phỏng vấn một ông người Việt ở Mỹ xem ông ta cảm thấy thế nào). Ở những đoạn này, Isherwood đã cho thấy một sự quan sát tinh tế, rất chân thật và có phần chua chát về sự thờ ơ của con người. Nếu biến loạn không diễn ra ở đất nước của bạn, thì mọi thứ chỉ nằm ở mục tin tức (thậm chí là giải trí, nếu nó có một tí dính dáng đến phim ảnh, nghệ thuật). Nhưng ở nơi xa đó, máu đã đổ, những con người bằng xương bằng thịt đã ngã xuống. Ta có thể làm ngơ chỉ vì nó không diễn ra ngay trước mắt ta. Tuy nhiên, bằng một cách nào đó, Bergmann và Isherwood, hai người vẫn tiếp tục hoàn thành bộ phim với toàn bộ tâm huyết. Và đó là cách mà ngành công nghiệp giải trí vận hành. Ai đó phải làm việc gì đó, dẫu bên ngoài kia đang có chuyện gì xảy ra, bởi rốt cuộc thì bạn không thể thay đổi thế giới. Bạn được sinh ra để làm tốt công việc của mình. Nó đã chọn bạn. Bạn cũng chọn gắn đời mình với nó. Ở những trang cuối của cuốn sách, Isherwood đã đặt ra một câu hỏi - điều then chốt mà chúng ta vẫn luôn đi kiếm tìm câu trả lời trong cuộc đời: Điều gì khiến chúng ta tiếp tục sống tiếp? Bạn thử nghĩ xem, những lần chúng ta cảm thấy quá sức mệt mỏi với cuộc đời này, áp lực, thất bại, tuyệt vọng… gì cũng được, đủ cả, điều gì đã ngăn bạn không tự sát? Có phải là một việc gì đó còn dang dở? Bố mẹ bỗng dưng gọi điện chẳng hạn. Ai đó nhắn đến deadline rồi nộp bài đi. Sắp đến ngày nhận lương. Những cơ hội còn bỏ ngỏ. Thực tế hơn, bỗng dưng đói bụng. Quá sợ hãi trước cái chết. Đấy, tóm lại có thể không muốn sống nhưng cũng không đủ can đảm để chết. Chúng ta không có một lý do nào đủ chính đáng cho sự chết cả. Nếu chẳng may (hoặc rất may), tình yêu bỗng dưng xuất hiện, vậy thì càng chẳng thể tự dưng lăn ra chết được nữa. Hoá ra lý do để sống rất đơn giản. Người ta đã và vẫn sẽ sống cùng với những nỗi sợ hãi, những lần tuyệt vọng, những lần phát điên phát rồ, phát chán ngán với những gì đang diễn ra trong đời mình, ngay trước mắt mình. Nhưng nó lại cũng là thứ định nghĩa nên cái “Tôi”. Bạn sẽ là ai nếu không có những nỗi sợ hãi đó, nhưng lần cô đơn đó?  Kết cục thì ông thú nhận rằng mình không bao giờ xem bộ phim đó, bộ phim do chính ông viết kịch bản lời thoại. Ở một góc độ nào đó, người nghệ sĩ, những tay mộng mơ nghiêm túc chân chính vẫn có những lúc chối bỏ chính đứa con tinh thần của mình. Bạn sẽ hiểu cảm giác này khi bạn phải làm một điều gì đó, đơn thuần là do sếp hoặc khách hàng yêu cầu thế, chứ bản thân thì thấy sai sai, thậm chí ghét cay ghét đắng. Cuộc đời nó lại trái ngang như vậy đấy. Ấy là tâm sự của tác giả Christopher Isherwood trong cuốn sách Hoa tím ngày xưa. Có vài chi tiết trong cuốn sách này tôi không thực sự hiểu, có lẽ do kiến thức về lịch sử còn hạn hẹp. Nhưng tóm lại thì đây cũng là một trải nghiệm đọc thú vị. Nó không lắt léo rồi trơn tuột như những cuốn trinh thám hay những cuốn tiểu thuyết diễm tình. Nó cũng không quá triết lý nặng nề. Nó hết sức vừa phải cả về tầm vóc lẫn giá trị, và hơn cả là nó thích hợp với người đọc là tôi đây, kể cả khi chỉ bắt được một vài dòng lưu vào bộ nhớ lâu lâu lôi ra suy nghiệm. *** Hoa Tím Ngày Xưa có lẽ là cuốn sách mỏng nhất mình đọc trong dạo gần đây, đâu đấy tầm 170 trang đổ lại bao gồm cả lời dẫn. Và nếu có lý do để Isherwood viết nó ngắn như vậy, thì có lẽ là vì đây không phải cuốn sách để đọc một lần. Vẫn là một Isherwood mình thích cực kì với câu chuyện về những nhân vật đặc biệt trong một bối cảnh chung đặc biệt – khoảng thời gian bức bối ngay trước Thế chiến II. Không giống như Người Chuyển Tàu với sự căng thẳng trực tiếp ở Berlin, Hoa Tím Ngày Xưa dùng các nhân vật để diễn đạt gián tiếp bầu không khí ấy ở giữa lòng London. London năm 1934, Christopher Isherwood nhận lời viết thoại cho bộ phim Hoa Tím Ngày Xưa (tên gốc là Prater Violet). Nhờ đó được gặp và làm việc với đạo diễn người Áo - Fiedrich Bergmann. Hai người cùng nhận lời mời của hãng phim Bulldog, viết kịch bản cho một bộ phim với ý tưởng mà ông chủ Chatsworth đưa ra. Khoảng thời gian ấy đã biến họ từ hai kẻ trái tính thành hai người bạn thân thiết không thể tách rời. Bergmann mở ra cho Isherwood cách nhìn mới trong nghệ thuật điện ảnh, còn Isherwood giúp ông phần nào nối kết với cuộc sống ở nước Anh.  Bộ phim họ làm lấy bối cảnh ở Vienna, cốt truyện là một cô gái bán hoa vô tình yêu phải một chàng Thái tử cải trang dân thường. Nghe thì có vẻ chỉ là một bộ phim tình cảm, nhưng nhìn theo tình hình chung thì lại không ổn tí nào. Đó là “một bộ phim lấy bối cảnh ở Áo với cốt truyện phù phiếm, kệch cỡm, tương phản đầy mỉa mai với tình hình chính trị gắt gao lúc bấy giờ”. Đặc biệt là quá trình quay chụp còn rơi vào khoảng thời gian căng thẳng diễn ra trong châu Âu lục địa. Bergmann đâm cáu kỉnh với sự thờ ơ của những con người London, nhất là khi tình hình từ Berlin đến Vienna trở nên bất ổn. “Anh thấy đó, tôi thấy cái ô của hắn cực kì biểu tượng. Đó là cái tính trọng thị của người Anh, nó nghĩ thế này: Mình có các truyền thống của mình, và chúng sẽ bảo vệ mình. Không thứ gì khó ưa, không thứ gì thiếu phong nhã lại có thể xảy ra bên trong khu vực riêng của mình. Cái ô đáng kính này chính là cây đũa thần của gã người Anh đó, là thứ hắn sẽ cầm ve vẩy cho Hitler mất dạng khỏi cõi đời. Khi Hitler thô lỗ từ chối không chịu biến mất, gã Anh đó sẽ mở ô ra và nói: Rốt cuộc, mình quan tâm gì một cơn mưa. Nhưng cơn mưa này sẽ là một cơn mưa bom và máu. Chiếc ô đó không phải thứ chống bom.” Bergmann là một nhân vật được mô tả là “có khuôn mặt của một tình cảnh chính trị, một thời đại... một khuôn mặt của Trung Âu”. Và đúng cái tính cách ông cũng như thế, nó có đủ sự rối ren và phức tạp của Châu Âu. Bergmann tinh tế trong điện ảnh, theo đuổi sự hoàn hảo trong điện ảnh, là một đạo diễn tài năng nhưng ngoài ra thì ông cộc tính, thích phô trương, dễ nổi nóng, đôi khi lại rất nhạy cảm. Ông lạc lõng giữa London với những kẻ mà ông cảm thấy là trịch thượng và không biết đồng cảm với nỗi đau nơi quê nhà ông đang gánh chịu. Nhưng ông vẫn luôn cố gắng làm tốt nhất công việc chuyên môn của mình, với ít nhiều nhờ có sự đồng hành của Isherwood. Hoa Tím Ngày Xưa là một cuốn tiểu thuyết ngắn được phân tích với rất nhiều tầng nghĩa bên trong. Từ phân tích về tính nhạy cảm, đến cuộc điều nghiên về sự tận hiến và đến cả những thứ xa hơn như mối quan hệ giữa con người với xã hội hay giữa con người với chính mình. Thực ra lúc đọc thì mình không để ý nhiều như thế, vì mình đọc dưới góc nhìn trải nghiệm thôi chứ không phải nhà phê bình. Chỉ sau khi đọc hết và quay lại đọc phần lời dẫn phân tích ở đầu sách thì mình mới ngạc nhiên vì hóa ra câu chuyện này có nhiều ẩn ý như thế. Ở khía cạnh dễ thấy nhất thì Hoa Tím Ngày Xưa là một cuốn sách viết về những người cống hiến hết mình vì nghệ thuật. Và mình thực sự rất thích tinh thần trách nhiệm được thể hiện xuyên suốt cuốn sách này. Họ theo đuổi nghệ thuật mà cụ thể là ở mảng điện ảnh theo từng cách rất riêng. Từ người tạo nên cốt lõi của bộ phim như Bergmann đến người thợ cắt phim, người dựng cảnh, hay cả những diễn viên. Dẫu có lúc họ vẫn bảo đây là một bộ phim ngu ngốc thì nó vẫn là đứa con tinh thần mà họ cố gắng hết mình vì nó. Cụ thể như khi Bergmann tức giận vì sự dối trá sau lưng mình nhưng ông vẫn không dứt khoát buông bỏ bộ phim. Vì cho dù nó ra sao thì nó cũng là tác phẩm do chính bàn tay ông nhào nặn. Tất nhiên vẫn còn nhiều khía cạnh khác trong Hoa Tím Ngày Xưa nhưng có lẽ bạn nên tự trải nghiệm để hiểu rõ hơn về nó. Một câu chuyện ngắn được kể với mạch thời gian vài tháng, có lúc nhanh có lúc chậm hẳn sẽ không làm bạn buồn chán đâu. Chỉ cần một buổi để bạn ngốn hết những ngày vật lộn của Bergmann và Isherwood. Và bạn sẽ thấy cách những thước phim ra đời, từ bộ phim về cô gái bán hoa violet đến một bộ phim lớn đang diễn ra trên cả châu Âu. Đánh giá cá nhân: 4/5 Hoàng Linh Mời các bạn mượn đọc sách Hoa Tím Ngày Xưa - Christopher Isherwood & Đoàn Duy (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Đi Tìm Alaska - John Green
Cuộc đời Miles Halter từng là một nỗi chán chường tột cùng, cho đến khi gặp Alaska Young. Xinh đẹp thông minh và rõ rang là quá bốc đỏng. Alaska đã kéo Miles vào thế giới mạo hiểm của cô và vô tình đánh cắp trái tim cậu. Đối với Miles, mọi thứ không bao giờ có thể quay lại như xưa. *** “Nếu nhân loại là mưa, tôi sẽ là một cơn mưa bụi còn cô ấy là một trận bão tố” Một chuyện tình hài hước nhưng sâu cay giữa anh cđi tìm.jpghàng Miles Halter và cô nàng nóng bỏng Alaska Young trong tác phẩm Đi tìm Alaska sẽ đưa bạn đi đến đủ các cung bậc cảm xúc của tình yêu, những góc nhìn khác của tuổi trẻ. Miles Halter – một anh chàng khá đỗi bình thường, nhưng lại có sở thích ghi nhớ lời trăn trối của những danh nhân. Cuộc đời cậu là những chuỗi ngày buồn tẻ, chán chường đến tột cùng khi suốt ngày quanh đi quẩn lại những công việc của gia đình cho đến khi cậu gặp được Alaska Young – một cô nàng xinh đẹp, thông minh, phóng khoáng và cũng có một chút bất cần. Cuộc đời Miles bắt đầu thay đổi khi Alaska kéo cậu vào cuộc mạo hiểm của chính cô, để rồi cậu bị đánh cắp trái tim lúc nào không hay. Những trò những trò mạo hiểm cùng lũ bạn, những trò nghịch phá trả đủa những đứa thù ghét chung của cả nhóm khiến mối quan hệ giữa Miles và Alaska khăng khít hơn. Nhưng cũng vì thế Miles đã nhận ra ở Alaska một điều rằng – vẻ bề ngoài thực không đúng với bản chất của cô. Bên ngoài vui vẻ là thế, bốc đồng là thế nhưng bên trong Alaska là một sự day dứt, đau đớn tột cùng khi nhớ về sự ra đi của người mẹ thương mến lúc còn bé. Khi ấy cô gần như bị tê liệt vì hoảng sợ khi thấy cảnh mẹ bị đột quỵ, cô đứng như trời trồng không biết phải làm gì tiếp theo, không nghĩ đến việc phải gọi 119. Nỗi đau này luôn khiến cô nghĩ rằng mình chính là nguyên nhân dẫn đến cái chết của mẹ. Miles được biết rằng đó cũng chính là nguyên nhân sâu xa khi Alaska luôn luôn nhận mọi lỗi lầm từ những cái sai vặt vãnh hay thậm chí là cả những vi phạm nội quy của trường, mà đáng ra những đứa khác phải chịu. Chính vì vậy trong bài luận cuối khóa, Alaska đã viết về chủ đề “làm thế nào để thoát khỏi mê hồn trận”, cô muốn mình thoát khỏi những đau đớn cứ day dứt từng ngày mà cô đang tự buộc mình phải gánh lấy. Có lẽ cách thoát khỏi mê hồn trận không phải là giả vờ nó không tồn tại, không phải là dựng lên một thế giới nhỏ bé, vừa đủ cho mình chìm trong khóc khuất của mê cung vô tận và nghĩ rằng mình không phải đang lạc đường mà là đang ở nhà với cha mẹ mà chính là phải đối diện với thực tại, biết nhìn ra mình đang ở đâu trong thế giới vô định này. Đối diện với sự thật với lỗi lầm mình đang mắc phải chính là điều Alaska nên tìm thấy, nhưng không, với cô cách thoát ra khỏi mê hồn trận của bản thân đó chính là “nhanh và thẳng”. “Nhanh và thẳng” có lẽ là cách kết thúc cuộc đời mà Alaska đã chọn. Một cái chết nhanh chóng, không báo trước. Những điều Miles nhận ra về bản chất thật sự của Alaska có lẽ đã không thực sự đúng lúc. Chỉ khi cô ấy chết đi rồi Miles mới nhận ra, và tất cả thật sự đã quá muộn. “Tôi sẽ không bao giờ biết rõ về Alaska để hiểu được suy nghĩ của cô ấy trong phút cuối đời, không bao giờ biết có phải cô ấy đã cố tình bỏ chúng tôi lại hay không khiến tôi ngừng quan tâm, và tôi sẽ luôn yêu Alaska Young, cô hàng xóm mục ruỗng với trái tim mục ruỗng trong mình”. Với bạn – cách để thoát khỏi mê hồn trận là gì? Có lẽ chính là chấp nhận tha thứ, cho đi những lỗi lầm mà chúng ta từng mắc phải. Học cách tha thứ cho bản thân chính là học cách đứng dậy đi tiếp từ chính những sai lầm ấy, chứ không phải lấy chính những lỗi sai đã phạm mà đay nghiến bản thân từng ngày. Điều đó chỉ làm chúng ta đau khổ thêm, và đến một lúc nào đó chúng ta không chịu được sự đốn mạt của chính mình thì đó cũng chính là lúc chúng ta chọn cách tìm về với thế giới bên kia để tự giải thoát cho con người mình với ý nghĩ chết là hết. Cuộc tình giữa Miles và Alaska không thực sự đi đến cuối cùng nhưng nó thực sự đẹp. Chính sự bao dung, thấu hiểu những đau đớn, những dằn vặt mà Alaska đã gánh chịu cũng đủ chứng minh rằng cậu ấy yêu Alaska đến nhường nào. Các cậu có hi vọng mình sẽ có một chuyện tình đẹp hay không? Nếu có, chắc có lẽ chúng ta cũng phải học cách thấu hiểu nửa kia như anh chàng Miles này nhỉ. Yêu nhau không cần phải là hình mẫu lý tưởng mà người kia muốn, mà yêu nhau chính là sự thông cảm, thấu hiểu đấy mem ạ. Tớ hi vọng các cậu sẽ có một câu chuyện đẹp về tình yêu của mình, không cần giàu sang vật chất mà vẫn yêu chất ngất nha. Kimnganvo Mời các bạn đón đọc Đi Tìm Alaska của tác giả John Green.
Ai Đã Ăn Hết Những Cây Sing-A Ngày Ấy? - Park Wan-suh
“Chỉ ngày mai thôi là mình lại được trèo qua đồi, lội qua cánh đồng và băng qua con suối. Mình sẽ được hít thở thỏa thích thứ không khí hòa trộn từ mùi hương của cỏ cây, hoa rừng và phân xanh”. Đó là một trong những đoạn miêu tả những hoài vọng ấu thơ tươi đẹp nhất của tác giả trong cuốn “Ai đã ăn hết những cây sing-a ngày ấy ?”.  Không ồn ào, hào nhoáng như điện ảnh hay âm nhạc, văn chương Hàn Quốc, đặc biệt là dòng văn chương đương đại đến với độc giả Việt Nam khá e dè. Sau vài cuốn nổi bật gần đây, như: “Chơi Quiz - show”, “Hãy chăm sóc mẹ”, “Người ăn chay”… thì “Ai đã ăn hết những cây sing-a ngày ấy” là một món lạ, vừa mang hơi hướng tự truyện, vừa phảng phất nét lãng mạn hư cấu của văn chương. Câu chuyện được dẫn dắt bởi một cô bé lớn lên trong gia đình nhiều thế hệ tại thôn Parkjeok - nơi chôn giấu tất cả những gì tươi tắn, đẹp đẽ nhất của thời thơ ấu. Những trò chơi con trẻ, bè bạn, lối xóm… rồi cây và hoa, những đêm trăng hay những con đường mòn nhập nhoạng tối, những ngày rộn ràng lễ, tết… ở thôn Parkjeok trong ký ức của cô bé đẹp đến nao lòng, đến nỗi, việc cùng bạn bè lối xóm… đi nhà xí cũng trở thành trò chơi tuyệt vời khó quên. Mọi việc chỉ thay đổi khi người mẹ quyết định phải cho con cái học hành ở thủ đô Seoul - và rồi cũng rất nhanh chóng, câu chuyện chuyển sang một bối cảnh khác - nơi mà tất cả những gì thuộc về thôn Pakjeok tươi đẹp chỉ còn là hoài niệm. Hai anh em cùng mẹ liên tục chuyển nhà, chịu đựng cuộc sống khốn khó của người nhập cư, những ngày người mẹ phải nhận may đồ cho kỹ nữ - một việc được cho là nhục nhã thời kỳ đó - để kiếm tiền nuôi hai anh em ăn học… rồi thời tao loạn, đến họ tên cũng phải đổi sang tiếng Nhật, học ở trường Nhật, chữ Nhật, đọc sách “thánh hiền” của Nhật… Điều đặc biệt còn ở chỗ, câu chuyện của nhân vật của gia đình cũng chính là thân phận của cả đất nước Hàn Quốc trong suốt cả một chặng đường dài lịch sử, từ giai đoạn hòa bình yên ấm cho đến khi phải đi hết thời tao loạn này đến thời tao loạn khác. Từ thời kỳ đô hộ của Nhật Bản, cho đến những năm tháng diễn ra cuộc đấu tranh giữa hai miền Nam - Bắc trên bán đảo Triều Tiên. Và như lời người dịch - câu chuyện không phải được đọc bằng từ, bằng chữ, mà là bằng cảm xúc, những cảm xúc xuyên suốt năm tháng, qua lăng kính của tác giả, khi còn là một cô bé con đến lúc trưởng thành, chứng kiến hết những bi kịch gia đình, bi kịch của đất nước và dân tộc. *** Park Wan-Suh (1931-2011) sinh ra tại huyện Gaepung, thuộc tỉnh Gyeonggi-do. Tốt nghiệp trường trung học nữ Sookmyung, từng nhập học tại khoa Văn trường Đại học Seoul năm 1950, song bà lại không thế tiếp tục sự nghiệp học hành, bởi đó cũng chính là thời gian cuộc chiến tranh hai miền Nam - Bắc Hàn bùng nổ. Đạt giải thưởng của tạp chí "Phụ nữ Đông Á" ở độ tuổi 40, với tiểu thuyết "Cây trụi lá", Park Wan-suh chính thức đăng đàn. Kế từ đó cho đến tận những năm của tuổi 80, bà vẫn chứng tỏ được độ sung sức và dẻo dai của một cây bút tài năng với nhiều tác phẩm có giá trị. Thế giới tác phẩm của Park Wan-suh thường tập trung vào các chủ đề lớn như bi kịch chiến tranh, cuộc sống của tầng lớp bình dân, vấn đề phụ nữ v.v...; song, mỗi tác phẩm lại biểu lộ một cách nhìn đầy cá tính rất đặc biệt và chứa đựng những cảm xúc chân thực đầy tính nhân văn, nên có thể nói thế giới tác phẩm của bà luôn thể hiện một cách đầy đủ và sâu sắc về cuộc sống xung quanh. Các giải thưởng mà nữ tác giả đã nhận được: Giải thưởng tác giả văn học Hàn Quốc (1980) Giải thưởng văn học Lee Sang (1981) Giải thưởng văn học Đại Hàn Dân Quốc (1990) Giải thưởng văn học Di San (1990) Giải đặc biệt của Hội văn hóa Trung ương (1993) Giải'thưởng văn học hiện đại (1993) Giải thưởng văn học Kim Dong-in (1994) Giải thưởng văn học Daesan    (1997) Giải thưởng văn học Manhe    (1999) Giải thưởng văn học Hwang Sun-won (2001) Các tác phẩm đã xuất bản: Tiểu thuyết: "Cây trụi lá", "Buổi chiêu liêu xiêu", "Mùa khát", "Năm hạn hán của đô thị", "Cái bóng của sự tham vọng", "Kiêu căng và mộng tưởng", "Người phụ nữ đứng đó", "Em vẫn còn đang mơ chăng?", "Không thể quên", "Ai đã ăn hết những cây Sing-a ngày ấy?", "Ngọn núi đó có thực ở đó chăng?", "Câu đùa đã lâu", v.v... Tập truyện ngắn: "Dạy cho biết xấu hố", "Mùa hè phản bội", "Cái cọc của mẹ", "Đi tìm bông hoa", "Bức hình minh họa của ngày tàn", "Hãy nói cho một lời", "Em quá cô đơn" v.v... Tùy bút: "Sự tán dương dành cho kẻ sau cùng", "Bản hợp xướng cho một người hát", "Phong cảnh chỉ có hai người nam nữ", "Niềm hy vọng được sống", "Sao tôi chỉ thấy bực với những điều nhỏ nhặt?", "Làm người lớn, làm con người", v.v... Mời các bạn đón đọc Ai Đã Ăn Hết Những Cây Sing-A Ngày Ấy? của tác giả Park Wan-suh.
Cô Gái Trong Cabin Số 10
“Agatha Christie gặp Cô gái trên tà Đáng sợ và bất an, đây là một cuốn sách khiến bạn phải hồi hộp” - Fabulous Magazine   Laura “Lo” Blacklock, từng là một nhà báo trẻ tuổi đầy tham vọng, nhưng giờ đã ngoài ba mươi, đầu óc phần nào rệu rã bởi thói nát rượu, mắc kẹt trong một công việc tầm thường tại một tạp chí du lịch. Cô may mắn được đi trên Aurora, một chiếc du thuyền hạng siêu sang, và cô những tưởng đấy sẽ là một cơ hội có một không hai giúp cô đổi đời và thăng tiến sự nghiệp nhờ việc được gặp gỡ những người có địa vị chót vót trong xã hội. Nhưng rốt cục thứ cô nhìn thấy lại là một phụ nữ bị ném xuống biển trong đêm tối. Và tất cả mọi người trên thuyền đều khẳng định rằng cô hoang tưởng, bởi người phụ nữ đó không hề tồn tại. Độc giả trinh thám sẽ nhận ra lối viết trinh thám của Ruth Ware chịu ảnh hưởng rất lớn từ Agatha Christie: những không gian kín chật chội và cô lập, nhân vật nữ bị cuốn vào một vụ án mạng bí ẩn, những tình tiết mô tả tâm lý hoảng loạn và sợ hãi một cách xuất sắc. Cô gái trong cabin số 10 chính là một tác phẩm nhuần nhuyễn đủ sức khơi dậy và khéo léo duy trì nỗi hồi hộp của người đọc qua hàng trăm trang sách. TÁC GIẢ: Ruth Ware (1977) bắt đầu sự nghiệp văn chương khá muộn. Trước khi trở thành nhà văn toàn thời gian, cô đã từng làm các công việc bồi bàn, bán sách và quảng cáo. Bắt đầu bằng các tác phẩm dành cho thiếu niên, nhưng cô chỉ thực sự thành công khi chuyển sang thể loại trinh thám ly kỳ, giật gân. Những tác phẩm trinh thám của Ruth Ware như Rừng sâu tăm tối và Cô gái trong cabin số 10 nhanh chóng trở thành Bestseller và nhận được sự yêu mến của độc giả. *** Ruth Ware/ Anh Thư dịch Sau 3 ngày nghiền ngẫm thì mình cũng lên được bờ cùng với Laura “Lo” Blacklock, nhân vật chính của chúng ta. Mình sẽ tập trung vào điểm mạnh và điểm yếu của cuốn sách và sẽ không spoil để tránh là các bạn mất hứng +Điểm mạnh: Trong cuốn sách này, Ruth Ware đưa người đọc ra ngoài biển khơi trên một chiếc du thuyền hạng sang, có thể nói đây là trinh thám trong phòng kín khi xuyên suốt từ đầu câu chuyện nhân vật chính luôn luôn ở trong tình trạng 1 mình trong 1 căn phòng nhỏ hẹp với tâm lý bất ổn đến đáng sợ,và 1 vụ án mạng đầy uẩn khúc và khó khăn hơn khi không một ai tin lời cô nói. Tình tiết xây dựng chặt chẽ, tâm lý nội tâm được miêu tả khá rõ nên đôi chỗ mình phải đặt bản thân mình vào đó mới cảm nhận được dù đôi chỗ hơi dài dòng. Các nhân vật xuất hiện hợp lý, và mỗi lần xuất hiện đều liên quan chặt chẽ đến mạch truyện Nhân vật chính được xây dựng tốt, trong hoàn cảnh nguy hiểm nhưng luôn luôn đặt niềm tin vào bản thân, quyết đoán và mạnh mẽ đến giây phút cuối cùng +Điểm trừ: Như đã nói ở trên thì càng về cuối thì lời kể bị dài dòng, tác giả lạm dụng miêu tả cảm xúc quá đến mức cảm thấy hơi oải khi đọc tiếp Có 1 2 chỗ sai chính tả :< (có lẽ là lỗi đánh máy) Mình mong chờ 1 sự bùng nổ về cuối nhưng có chút gì đó hơi hụt hẫng, plot twist tạm ổn chứ ko đến nỗi xuất sắc P/s: Sau hôm nay, chắc chắn 1 điều mình sẽ bước sang Rừng Sâu Tăm Tối khi đã đọc các reviews từ goodread của tác phẩm. Còn về Cô Gái Trong Cabin Số 10, rất thích hợp cho fan trinh thám, đặc biệt là các bạn theo ngành tâm lý học, và với thời tiết nóng nực và tình hình dịch căng thẳng như hiện nay thì cuốn sách này sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo nha các bạn Sr vì mình ko giỏi chụp choẹt lắm Hoang *** Trong giấc mơ, cô gái ấy đang bồng bềnh sâu, sâu mãi bên dưới những con sóng ầm ầm và tiếng rít của đám mòng biển, trong làn nước lạnh giá không ánh mặt trời của Bắc Hải. Tôi mơ thấy đôi mắt biết cười trắng dã và húp lên vì nước muối, thấy làn da trắng nhợt nhăn nheo, quần áo bị đá lởm chởm làm cho rách nát và đang tan dần thành từng mảnh vụn. Chỉ có mái tóc đen dài là còn lại, bồng bềnh trong nước như lá tảo biển đen, mắc vào vỏ trai vỏ sò và lưới đánh cá, bị sóng cuốn lên bờ biển thành nùi tựa dây thừng xác xơ; nằm rũ rượi ở nơi đó, tiếng ầm ầm của sóng xô bờ dội vào bãi sỏi lấp kín tai tôi. Tôi tỉnh dậy khiếp đảm ghê gớm. Mất một lúc tôi mới nhớ ra mình đang ở đâu, và phải một lúc lâu hơn mới nhận ra tiếng ầm ầm trong tai không phải là từ giấc mơ, mà là của hiện thực. Căn phòng tối om, với cùng một thứ sương mù ẩm ướt tôi cảm thấy trong mơ, và khi ngồi dậy, tôi nhận ra một luồng gió mát thổi lên má. Nghe như tiếng động phát ra từ phòng tắm. Tôi trèo xuống giường, hơi run rẩy. Cánh cửa đóng, nhưng khi bước tới chỗ nó, tôi nghe thấy tiếng rền vang lớn hơn, cùng tiếng tim tôi dập mạnh dần. Dồn hết can đảm vào hai bàn tay, tôi đẩy mở cánh cửa. Tiếng vòi sen lấp đầy căn phòng nhỏ khi tôi lần sờ tìm công tắc. Ánh sáng tràn khắp nhà tắm - và đó là lúc tôi nhìn thấy nó. Được viết ngang tấm gương phủ kín hơi nước, với những con chữ cao đến mười hai phân, là dòng chữ “ĐỪNG XÍA VÀO”. *** Lần đầu tiên tôi mơ hồ nhận ra có gì đó không ổn là khi tỉnh dậy trong bóng tối và nhận ra con mèo đang vỗ nhẹ vào mặt mình. Chắc là tôi đã quên đóng cửa nhà bếp tối qua. Thôi thì cũng đáng cái tội say xỉn về nhà. “Ra chỗ khác đi,” tôi rên rẩm. Delilah kêu meo meo và dụi đầu phản đối. Tôi cố vùi mặt vào gối nhưng nó cứ cạ vào tai tôi, thế là cuối cùng tôi trở mình và nhẫn tâm đẩy nó ra khỏi giường. Nó rơi thịch xuống sàn với một tiếng “méo” đầy bực bội, còn tôi thì kéo chăn lông vịt quá đầu. Nhưng ngay cả khi trùm kín chăn tôi vẫn có thể nghe thấy nó cào vào chân cửa khiến cửa kêu lạch cạch. Cửa đóng. Tôi ngồi dậy, tim đột nhiên đập thình thịch, còn Delilah nhảy lên giường với một tiếng ư ử hân hoan. Tôi siết nó vào ngực, không cho nó ngọ nguậy nữa, rồi lắng tai nghe. Hẳn là tôi đã quên đóng cửa nhà bếp, mà cũng có thể tôi chỉ đẩy cửa thôi chứ chưa đóng hẳn vào. Nhưng cửa phòng ngủ của tôi lại mở hướng ra ngoài - căn hộ của tôi thiết kế quái gở vậy đấy. Con mèo không thể tự đóng cửa khi ở trong phòng. Chắc chắn một ai đóđã đóng cửa. Tôi ngồi bất động, áp cơ thể ấm áp hổn hển của Delilah vào ngực mình và cố lắng tai nghe. Không có gì hết. Và rồi, với một cảm giác nhẹ nhõm, tôi nhận ra - hẳn là nó đã trốn dưới gầm giường rồi tôi đóng cửa phòng và vô tình nhốt nó lại khi về nhà. Dù không nhớ là mình đã đóng cửa, nhưng hẳn tôi đã vô thức làm vậy sau khi vào phòng. Phải thú thật là những gì xảy ra từ lúc ở ga Tube đều khá mờ nhạt trong ký ức tôi. Cơn đau đầu mon men xuất hiện trên đường về nhà, và giờ khi cơn hoảng loạn lui dần, tôi lại cảm thấy cơn đau ấy dâng lên dần dưới gáy. Tôi thực sự cần bỏ thói nhậu nhẹt giữa tuần thôi. Hồi đôi mươi thì chuyện đó chẳng vấn đề gì, nhưng giờ những cơn váng vất không còn chóng dứt như trước nữa. Delilah bắt đầu uốn éo bứt rứt, nghiến móng lên cẳng tay tôi, và tôi thả nó ra khi với tay lấy váy ngủ mặc lên người. Rồi tôi bế con mèo lên và sẵn sàng lẳng nó ra bếp. Khi tôi mở cửa phòng ngủ, có một người đàn ông đang đứng đó. Hỏi hắn ta trông thế nào cũng chẳng để làm gì, bởi tin tôi đi, tôi đã nói đi nói lại chuyện đó chừng hai mươi lăm lần với cảnh sát rồi. “Thậm chí quanh cổ tay hắn không hở ra tí da nào à?” - họ tra hỏi. Không, không, không và không. Hắn ta mặc áo nỉ có mũ, một cái khăn rằn quấn quanh mũi và miệng, phần còn lại đều chìm trong bóng tối. Ngoại trừ đôi tay. Hắn đeo găng tay cao su. Chính điều này khiến tôi sợ phát khiếp. Đôi găng đó nói, tao biết mình đang làm gì. Chúng nói, tao đã chuẩn bị trước khi đến đây. Chúng nói, có thể tao cần nhiều thứ hơn là tiền của mày. Chúng tôi đứng đó chừng một giây dài lê thê, mặt đối mặt, đôi mắt lóe sáng của hắn dán chặt vào mắt tôi. Hàng nghìn ý nghĩ rần rật trong tâm trí tôi: Điện thoại của tôi ở chỗ quái nào rồi? Tại sao tối qua tôi lại uống nhiều vậy? Nếu tỉnh táo thì hẳn tôi đã nghe tiếng hắn đột nhập. Ôi Chúa ơi, ước gì Judah ở đây. Và trên hết - đôi găng tay đó. Ôi Chúa ơi, đôi găng tay đó. Chúng trông thật chuyên nghiệp. Thật lạnh lùng. Tôi không nói. Tôi không nhúc nhích. Tôi chỉ đứng đó, chiếc váy ngủ rũ xuống và người run bần bật. Delilah vặn mình thoát khỏi đôi tay mềm oặt của tôi và chạy vọt qua hành lang để vào bếp. Làm ơn, tôi nghĩ. Làm ơn đừng hại tôi. Lạy Chúa, điện thoại của tôi đâu rồi? Rồi tôi thấy thứ gì đó trên tay gã đàn ông. Cái túi xách của tôi - cái túi xách Burberry mới của tôi, mặc dù giờ thì quan trọng gì nhãn hiệu nữa. Tôi chỉ còn nghĩ được một thứ duy nhất về cái túi xách đó. Điện thoại của tôi đang ở bên trong. Đôi mắt hắn nhíu lại theo một lối khiến tôi nghĩ có thể nào hắn đang cười bên dưới lớp khản quấn, và tôi cảm thấy máu trong người rút hết khỏi đầu và những ngón tay rồi dồn cả về trung tâm thân thể, sẵn sàng cho những gì sắp xảy đến, dù là chiến đấu hay bỏ chạy. Hắn ta tiến lên một bước. “Đừng...” tôi nói. Tôi muốn lời đó nghe như một mệnh lệnh, nhưng nó vang lên như một lời van xin, giọng tôi nhỏ, lí nhí và run rẩy thảm hại vì sợ hãi, “Đ...” Tôi còn chẳng nói hết được từ ấy. Hắn sập cánh cửa phòng ngủ đánh sầm, khiến nó đập vào má tôi. Suốt một lúc lâu tôi đứng đờ ra đấy, tay ôm mặt, hoảng loạn và đau đớn đến không nói lên lời. Những ngón tay lạnh buốt, nhưng có gì đó ấm và hơi ướt trên mặt tôi, và mất một lúc tôi mới nhận ra đấy là máu: đường gờ trên cửa đã cắt vào má tôi. Tôi muốn quay trở lại giường, vùi đầu dưới gối rồi khóc thật lâu. Nhưng một giọng nhỏ ngớ ngẩn trong đầu tôi cứ nói, Hắn vẫn ở ngoài đó. Nếu hắn quay lại thì sao? Nếu hắn quay lại tìm mày thì sao? Có tiếng động từ hành lang bên ngoài, có gì đó rơi xuống, và tôi cảm thấy một cơn sợ hãi đáng lẽ phải khiến tôi kích động nhưng thay vào đó lại làm tôi tê liệt. Đừng quay lại. Đừng quay lại. Tôi nhận ra mình đang nín thở, thế là tôi bắt mình thở ra một hơi dài và rùng mình, rồi tôi chầm chậm giơ tay về phía nắm cửa. Một tiếng động nữa vang lên ngoài hành lang - tiếng kính vỡ - khiến tôi xông tới chộp lấy nắm cửa rồi gồng mình, những ngón chân trần nhấn mạnh xuống sàn nhà cũ lỗ chỗ khe hở, sẵn sàng giữ chặt cửa càng lâu càng tốt. Tôi cúi xuống, khom mình, đầu gối chạm ngực, cố bịt những tiếng thổn thức bằng váy ngủ, lắng tai nghe tiếng hắn lục soát căn hộ, đồng thời cầu Chúa là Delilah đã chạy ra vườn, xa khỏi tầm với của hiểm nguy. Cuối cùng, sau một lúc lâu thật lâu, tôi nghe thấy tiếng cửa trước mở ra và đóng lại. Tôi ngồi đó, gục vào đầu gối khóc, không thể tin nổi hắn đã thực sự bỏ đi. Rằng hắn sẽ không quay lại để hại tôi. Đôi tay tôi tê dại và cứng đờ đau đớn, nhưng vẫn không dám bỏ tay nắm cửa ra. Tôi lại mường tượng thấy hai cánh tay lực lưỡng đeo găng tay cao su trắng. Tôi không biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo. Hẳn là tôi sẽ ngồi đó hết đêm mà không dám nhúc nhích. Nhưng tôi nghe tiếng Delilah ở bên ngoài, kêu meo meo và cào vào mặt bên kia cánh cửa. “Delilah,” tôi kêu lên, giọng khàn khàn. Giọng nói run rẩy đến mức tôi cũng không nhận ra nữa. “Ôi, Delilah.” Qua cánh cửa, tôi nghe thấy nó rên rừ rừ, cái tiếng khò khè cò cử quen thuộc, và như thể một bùa phép yểm lên tôi đã bị phá bỏ. Tôi để những ngón tay bị chuột rút cứng đờ buông nắm cửa ra, đau đớn nắm duỗi chúng cho hết cơn co rút, rồi đứng dậy, cố gắng giữ vững đôi chân đang run lên bần bật, rồi vặn tay nắm. Nó xoay. Mà thực ra nó xoay quá dễ dàng, nhẹ tênh trong tay tôi, và then cửa không nhúc nhích lấy một phân. Hắn ta đã tháo khóa từ phía bên kia. Mẹ kiếp. Mẹ kiếp, mẹ kiếp, mẹ kiếp. Tôi bị nhốt rồi. Mời các bạn đón đọc Cô Gái Trong Cabin Số 10 của tác giả Ruth Ware & Anh Thư (dịch).
Người Da Đen Của Piốt Đại Đế - Alexander Pushkin
A. X. Puskin bắt đầu viết tác phẩm Người Da Đen Của Piốt Đại Đế này ngày 31 tháng Bảy năm 1827, dự định sẽ dựng nên một tác phẩm lớn. Ông thực hiện công việc suốt những năm 1827 –1828, nhưng sau năm 1828 chúng ta không tìm thấy dấu hiệu gì chứng tỏ tác giả còn tiếp tục công việc đó nữa. Cơ sở cốt truyện Puskin lấy từ tiểu sử của một trong các ông tổ đằng mẹ của mình Abram Pêtơrôvích Ganiban (trong truyện là Ibraghim), dòng dõi ởAbixinia (nay là Êtiôpia), từ nhỏ đã ở với Piốt I, được Piốt nhận làm con nuôi và cử đi Pari để học thành kỹ sư quân sự. Người ta không biết rõ lai lịch chính xác của anh Ả Rập và các hoàn cảnh đẩy anh đến với Piốt I. Trong bản tiểu sử viết tay bằng tiếng Đức của Ganiban còn giữ trong lưu trữ gia đình, sự thực lịch sử không phải bao giờ cũng được giữ đúng và nhiều sự việc trong cuộc đời ông mang tính chất rõ ràng là truyền thuyết. Tuy nhiên nhiều điều trong cuộc đời của Ibraghim miêu tả trong truyện thực ra là do Puskin sáng tác ra (chẳng hạn câu chuyện tình duyên với bá tước phu nhân). Tác phẩm này không hoàn thành và mới được Puskin công bố một phần: trích đoạn chương bốn in trong tùng thư "Những bông hoa phượng bắc” năm 1829 và trích đoạn chương ba in trong “Báo văn học” vào năm 1930, số 13. Cả hai trích đoạn chung tên "Hai chương trích tiểu thuyết lịch sử” được đưa vào tập "Các truyện do Alếchxanđrơ Puskin xuất bản" (1834). Tất cả sáu chương tiểu thuyết mà Puskin đã viết xong hoàn toàn (trừ chương bảy, vừa mới bắt đầu), lần đầu tiên xuất hiện sau khi Puskin qua đời trong tạp chí “Người đương thời", (t. VI, 1837) dưới nhan đề “Người da đen của Piốt Đại đế” do ban biên tập đặt ra. Các đề từ Puskin chuẩn bị cho tiểu thuyết này còn chưa phân bố cho các chương (trừ đề từ cho chương VI), sau này các nhà biên tập đã áng chừng mà sắp xếp. 1 Đề từ cho toàn bộ tiểu thuyết, trích từ truyện dài bằng thơ "Ala" của nhà thơ Nga Nhikôlai Iadưkốp (1803-1846). – 8. 2 Đề từ cho chương I trích ở bài thơ bông đùa “Chuyến du lịch của N.N. đến Pari và Luân Đôn” (1803) của nhà thơ Nga Ivan Ivanôvích Đmitơriép (1760-1837). – 8 3 Ibraghim – Abram Pêtơrôvích Ganiban tằng tổ phụ về đằng mẹ của nhà thơ (1697/98 – 1781). Con trai một công tước xứ Abixinia, được đưa từ Cônxtantinôpôn về Pêterburg. Cônxtantinôpôn là nơi Ibraghim bị giữ làm con tin trong cuộc chiến tranh với quân Thổ. Nhận thấy chú bé có những khả năng xuất chúng, Piốt I đã đích thân dạy chú học tiếng Nga và toán học. Năm 1717 Ibraghim đi du học ở nước ngoài 5 năm. Trước khi Piốt I chết (1725) Ibraghim phục vụ trong trung đoàn Prêôbragienxki, phụ trách phòng đồ án và thiết kế của nhà vua, dạy cho thanh thiếu niên quý tộc học toán và kỹ thuật. *** Aleksandre Sergeyevich Pushkin (tiếng Nga: Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин; 1799 - 1837) là đại thi hào, nhà văn, nhà viết kịch nước Nga. Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc phát triển ngôn ngữ văn học Nga hiện đại. Ông mất khi mới 37 tuổi nhưng đã để lại nhiều kiệt tác như "Evegny Onegin", "Người con gái viên đại úy", "Con đầm bích", "Boris Godunov"... Ông được coi là biểu tượng của dòng văn học lãng mạn va tả thực nước Nga thế kỷ 19. Alêchxandrơ Tvarđôpxki viết về ông như sau: " Qua đời vào giữa lúc sức sống và sức sáng tạo đang độ phát triển dồi dào nhất, Puskin, đối với học trò và những người kế tục sau ông – những bậc kiệt xuất của nền văn học Nga vĩ đại do ông đặt nền móng, kể cả chính Lép Tônxtôi, – đối với tất cả, dù họ có sống lâu hơn ông bao nhiêu năm tháng đi nữa, ông vẫn mãi mãi là người anh cả thông minh nhất...  Di sản của Puskin khó mà khảo cứu hết được – đó không phải là một đỉnh núi đơn độc, dù rất hùng vĩ, mà là cả một dãy núi oai nghiêm, với những đỉnh, những nhánh trùng trùng điệp điệp. " Mời các bạn đón đọc Người Da Đen Của Piốt Đại Đế của tác giả Alexander Pushkin.