0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Đứa Con Muộn

Anatoly Georgyevich Alexin (tên thật là Goberman) sinh năm 1924 tại Moskva. Ông làm thơ đăng báo từ thuở bé, trải qua những năm Chiến tranh Vệ quốc chống phát xít trên công trường xây dựng ở ngoại ô thành phố Moskva và làm biên tập báo địa phương ở Ural, tốt nghiệp ngành Ấn Độ học tại Viện Đông phương học Moskva vào năm 1950. Năm 1950 cũng là năm Alexin cho ra mắt tập truyện đầu tay Ba mươi mốt ngày. Tập truyện được đón nhận tích cực và những tác phẩm tiếp sau đó, như Sasha và Shura(1956), Những cuộc phiêu lưu lạ thường của Seva Kotlov (1958), Tầng bảy đang phát thanh (1959), Kolia viết cho Olia, Olia viết cho Kolia (1965), Anh trai tôi chơi kèn clarinet (1968), Đứa con muộn (1976), Người thứ ba ở hàng thứ năm (1977), Evdokina dở hơi (1978), Những người phát tín hiệu và thổi kèn hiệu (1985)… đã đem lại cho ông danh hiệu “nhà văn của tuổi trẻ”. Alexin chủ yếu viết về lứa tuổi thiếu niên, về những cuộc đụng độ của họ với thế giới người lớn. Đó là những bức tranh cuộc sống thường nhật trong gia đình, trường học – những chốn thân quen gần gũi nơi các cô bé, cậu bé trải qua những thử thách đầu tiên của cuộc đời để lớn lên thành người. Đó cũng là những bức chân dung của thế hệ trẻ, cũng như của người Xô Viết nói chung các thập niên 1950 – 1980. Không ít sắc thái tươi sáng lãng mạn, lý tưởng, đồng thời có cả những gam màu tối dự báo về sự tha hóa đạo đức. Những câu chuyện giản dị, nhẹ nhàng, hài hước nhưng cũng đầy kịch tính, những miêu tả tinh tế về đời sống sinh hoạt cũng như tâm lý con người thời đại đã khiến tác phẩm của Alexin trở thành các bài học đạo lý sâu sắc không chỉ dành riêng cho trẻ em, mà cả cho người lớn. Alexin còn viết tiểu thuyết và kịch. Nhiều kịch bản phim được chính ông chuyển thể từ các truyện vừa và truyện ngắn của mình. Alexin nhận được nhiều giải thưởng, trong đó có bốn lần được trao Giải thưởng Nhà nước của Liên Xô và của Liên bang Nga. Ông được bầu làm Viện sĩ thông tấn Viện Hàn lâm Khoa học Giáo dục Liên Xô năm 1982. Năm 1993, ông rời Nga đến Israel định cư vì lý do sức khỏe, và từ năm 2011 sống ở Luxembourg cùng gia đình con gái. Tuy nhiên, nhà văn từng nói với báo chí: “Trái tim tôi nằm ở Moskva, tôi là nhà văn Nga…” Ngày 1 tháng 5 năm 2017, Alexin ra đi ở tuổi 93 và được đưa về quê hương chôn cất. Trái tim nhà văn Nga sẽ mãi mãi nằm lại ở Moskva đúng như di nguyện của ông.   Người dịch *** Anh trai tôi chơi kèn Clarinet Ngày 21 tháng Mười Hai Hầu như tất cả bọn con gái trong lớp tôi đều viết nhật ký. Bọn nó viết trong đó đủ thứ vớ vẩn. Chẳng hạn: “Vasia hôm nay hỏi mượn mình quyển vở Hình học. Hỏi một cách kín đáo và rất khẽ, để không ai nghe thấy. Để làm gì? Tại sao cậu ấy lại bí mật và hồi hộp như thế? Đã nửa đêm rồi, nhưng mình cứ nghĩ mãi về chuyện này và đến tận sáng vẫn không ngủ được”. Vasia chỉ đơn giản muốn chép bài tập về nhà môn Hình học mà thôi. Đúng là như thế, bởi cậu ta cũng đã chép của tôi. “Khẽ khàng, kín đáo!...” – Thử hỏi ai lại làm chuyện đó một cách ồn ào? “Hồi hộp!” – Làm sao mà thằng Vasia không hồi hộp được! Bọn con gái luôn thích gán cho những hành vi bình thường nhất của bọn con trai ý nghĩa đặc biệt nào đó. Tôi cũng là một cô bé, nhưng tôi hiểu là nhật ký phải được viết bởi những người xuất chúng. Không, tôi không nghĩ đó là tôi. Nhưng tôi có một người anh, anh ấy đang học năm thứ hai ở nhạc viện. Anh ấy sẽ trở thành một nhạc sĩ vĩ đại. Điều này là chắc chắn. Tôi không hoài nghi về việc đó! Và qua nhật ký của tôi, người ta sẽ biết anh ấy hồi thơ ấu như thế nào. Anh trai tôi chơi kèn clarinet. Tại sao lại không chơi vĩ cầm, hay dương cầm, như ông nội mong muốn. Ông nội mất khi tôi mới hai tuổi. Còn anh Leva lớn hơn tôi những năm tuổi, và ông nội đã bắt đầu dạy nhạc cho anh ấy. Từ nhiều năm tôi đã nghe nói, rằng ông nội tôi “chơi nhạc ở phoi-ơ[1]”. Tôi không biết “phoi-ơ” là gì, nhưng tôi thấy từ đó rất đẹp. “Phoi-ơ” – tôi phát âm rất rõ ràng. Nhưng khi lần đầu tiên vào rạp chiếu phim và nhìn thấy các nhạc công chơi đàn trong phoi-ơ, tôi thấy thương ông nội tội nghiệp của tôi lắm: Khán giả thì nói chuyện với nhau, nhai bánh kẹp, sột soạt giở báo, còn những nhạc công già trên sân khấu chơi một bản valse. Họ áp cằm vào đàn và nhắm mắt: Có thể là vì say mê, nhưng cũng có thể để không nhìn thấy các khán giả nhai bánh kẹp. Anh trai tôi sẽ không chơi nhạc ở phoi-ơ! Anh ấy sẽ biểu diễn trong những hội trường nhạc thính phòng sang trọng. Bây giờ anh ấy đang chuẩn bị cho cuộc thi của các nhạc công trình diễn kèn hơi. Tôi thấy tiếc là clarinet lại bị gọi là kèn hơi. Khi tôi nghĩ đến kèn hơi, không biết sao lại lập tức nhớ đến các đám tang và đội kèn đồng đi theo sau quan tài. Lẽ ra kèn clarinet phải được gọi bằng một cái tên khác... Nhưng biết làm sao được! Tôi học trung bình, nhưng điều này không có ý nghĩa gì cả. Tôi quyết định hiến dâng toàn bộ cuộc đời mình không phải cho bản thân, mà là cho anh trai. Các em gái của vĩ nhân đều như thế. Họ thậm chí còn không lấy chồng. Và tôi cũng không lấy chồng. Không đời nào! Không bao giờ!... Đúng thế đấy. Leva cũng biết về điều này. Ban đầu anh ấy phản đối, nhưng sau đó đã đồng tình. Chúng tôi đã thỏa thuận, rằng khác với tôi, bản thân Leva thì phải có quyền cho cuộc sống riêng của mình, nhưng chỉ khi đã đạt được những thành tựu âm nhạc lớn. Bởi Leva sẽ phải thuộc về nghệ thuật một cách trọn vẹn. Anh ấy sẽ không có thời gian cho những công việc và mối quan tâm bình thường của con người. Mọi thứ đó sẽ do tôi đảm nhiệm. Thực ra tôi từ chối cuộc sống riêng của mình là vì anh trai! Và vì thế những điểm Ba[2] của tôi chẳng có nghĩa lý gì cả. Tiếc là bố và mẹ lại chẳng hiểu điều đó. – Con sắp đặt cũng không tồi. – Mẹ nói – Nghĩa là, Leva sẽ học, từ sáng đến tối chơi clarinet, tu dưỡng, chuẩn bị cho các kỳ thi, còn con sẽ dâng hiến cả cuộc đời mình cho anh con. Con thật toàn có ý nghĩ điên rồ! – Thế có nghĩa em gái của Chekhov cũng là điên rồ sao? – Tôi vặc lại. – Thôi… đủ rồi đấy! Mẹ ngán ngẩm khoát tay. Khi không nói gì được nữa, thì dễ hơn cả là khoát tay. Nói chung, bản thân tôi cũng có lỗi: Không nên quá cởi mở với cha mẹ mình – họ nhất định sẽ lợi dụng sự cởi mở đó để chống lại mình. Nhưng rồi khi nào người ta viết sách về Leva, những đoạn nhật ký của tôi sẽ được đưa vào trong đó. Cách đây không lâu tôi có đọc một cuốn sách viết về một nhà thơ vĩ đại. “Em gái nhà thơ” – dưới một bức ảnh có ghi như thế. Còn dưới ảnh của tôi người ta sẽ viết: “Em gái của nghệ sĩ kèn clarinet”. Hay thế này thì hơn: “Em gái của nhạc sĩ”. Đó sẽ là phần thưởng khiêm tốn dành cho tôi. Đấy, vì sao mà tôi viết nhật ký. – Bố chưa bao giờ nghe nói đến cái nghề như vậy: Nghề em gái của nghệ sĩ clarinet! – Có lần bố tôi nói với tôi. Chao, cả ông cũng không phải lúc nào cũng hiểu tôi. Thật không may là chẳng phải ai cũng biết clarinet là nhạc cụ quan trọng như thế nào. Chính nó khởi đầu cho bản giao hưởng số năm của Tchaikovsky. Chẳng lẽ nhiều người biết chuyện đó sao? “Nhân vật không nổi bật của dàn nhạc” – Leva nói như thế về clarinet. Anh ấy thậm chí còn mừng vui vì clarinet là nhạc cụ “không nổi bật”. Cả anh ấy nữa, có lẽ cũng muốn không nổi bật. Tính anh ấy thế. Nhưng tôi không để chuyện đó xảy ra! Mùa hè, cả nhà tôi vang lừng tiếng kèn clarinet. Nhưng nhiều người không biết những âm thanh đó phát ra từ cửa sổ nhà ai. Tôi giải thích rằng đó là anh trai tôi chơi kèn. Thậm chí khi trời lạnh tôi cũng mở toang cửa sổ để mọi người không quên tiếng kèn clarinet của anh Leva. Tôi kể cho tất cả hàng xóm rằng Leva đang chuẩn bị cho cuộc thi âm nhạc. Cứ mặc mọi người bảo tôi không khiêm tốn: Tôi sẵn sàng chịu mọi đau khổ vì anh trai mình! Nói chung, từ lâu tôi đã quyết định viết nhật ký. Nhưng tôi không muốn bắt đầu nó một cách đơn giản, mà phải bắt đầu từ một ngày trọng đại nào đó. Và ngày hôm đó đã đến! Hôm nay, trước khi hồi chuông đầu tiên đổ, anh học sinh lớp Mười Robert, có biệt danh là “Robert – nhà tổ chức” túm lấy tôi ở chỗ gửi áo khoác. Tác phong của anh ấy là thế, không chặn lại, không nắm lấy tay ai anh ấy đang cần gặp, mà là túm lấy. Túm lấy bất cứ chỗ nào lọt vào tay anh ấy: tay, vai, thậm chí là cổ. Bạn tưởng tượng được không? Anh ấy túm lấy tay áo tôi. – Em thu xếp mời anh em nhé? Cho buổi dạ hội của học sinh năm cuối! Robert chỉ nói được câu đầu là bình thường, theo cách của con người, còn sau đó anh ta chẳng còn thời gian để giãi bày. Anh bắt đầu nói liến thoắng, bỏ qua cả các động từ, cứ như đang đọc điện tín vậy. – Dạ hội mừng năm mới! Phần một – thơ và nhạc cổ điển. Phần hai – Jazz và khiêu vũ. Ta không có nhạc cổ điển. Mọi hy vọng trông vào anh trai của em. Tôi lập tức hình dung, rằng trong đời sẽ không có thêm một cơ hội tuyệt vời như thế để có thể vinh danh khắp trường. Tôi không thể đi báo cho mọi người rằng anh trai tôi học ở nhạc viện, nhưng bây giờ thì mọi người đều lập tức biết ngay! Tuy nhiên, tôi quyết định làm khó Robert một tí, để anh ta không nghĩ rằng có thể có được anh tôi một cách dễ dàng như thế. – Anh biết không? – Tôi bắt đầu – Anh em đang chuẩn bị cho cuộc thi dành cho các nhạc sĩ trình diễn… Tôi bỏ qua các từ “nhạc cụ bộ hơi”. – Dạ hội dành cho học sinh lớp cuối, chỉ cho lớp Mười thôi! – Robert nói – Em mới học lớp Bảy. Nhưng có hai vé cho em đây! Cho em và cho anh trai em. Em thu xếp được không? Bọn bạn gái của tôi sẽ thế nào khi chúng nó biết tôi được mời đến dự dạ hội của học sinh lớp cuối? Điều mà chúng nó chỉ có nằm mơ! Một giấc mơ hạnh phúc nhất!... Mời các bạn đón đọc Đứa Con Muộn của tác giả Anatoly Alexin.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Siêu Lầy, Siêu Nai Và Điện Giật - Huyền Lê
Ở một thành phố nào đó, trong một khu nhà nào đó trên đất nước Việt Nam tươi đẹp, có ba đứa con gái độ tuổi ba mươi, xinh bình thường, ngoan bình thường, giỏi bình thường, thu nhập bình thường chơi thân với nhau như keo dính chuột. Mà bộ ba bình thường ấy, cứ dính lấy nhau là lại xẩy ra những chuyện… bất bình thường khác khiến “nhân loại” vừa cười đau mồm, vừa nghĩ đau đầu, vừa nghe rất rát tai. Tất nhiên, bất chấp những khó chịu của “nhân loại”, ba cô gái ấy vẫn “ngang nhiên” tồn tại, sống phất phơ giữa đời. Ba cô ấy là ai? Tạm thời có một màn lí lịch trích ngang như sau.  Siêu Lầy – tên thật là Huyền Lê, ba mươi tuổi, dốt toán, nhiều chữ, lầy lội vô số tội! Lầy tôn thờ chủ nghĩa độc thân và không phân vân trước những giành giật, tham vọng ở đời cuộc đời. Siêu Nai – tên thật Ngọc Mai, siêu điệu đà và vô cùng thảo mai, cũng ba mươi tuổi, giỏi toán, làm kế toán cho một công ty xây dựng, tính toán rất nhanh nhưng nói chuyện cực chậm. Điện Giật – tên thật là Mai Ly, ba mươi tuổi, là đứa duy nhất có chồng trong bộ ba “hàng lỗi của nhân loại”, Điện Giật bán mỹ phẩm online, có một cửa hàng mỹ phẩm trên phố, nhanh nhẹn và bao đồng, rất hâm nhưng lại tốt tâm, luôn làm hộ người khác, nếu người ta nhờ, kiểu như đi chợ hộ, trông trẻ hộ, đánh ghen hộ… “Bộ ba hàng lỗi” đã tạo nên vô số phen hài đến chảy nước mắt, nhưng cũng khiến người ta ngẫm ra những bài học sâu sắc về cuộc sống từ những trải nghiệm phong phú của nhân vật. *** Ở  một thành phố nào đó, trong một khu nhà nào đó trên đất nước Việt Nam tươi đẹp, có ba đứa con gái ở độ tuổi ba mươi, xinh bình thường, ngoan bình thường, giỏi bình thường, thu nhập bình thường, chơi thân với nhau như keo dính chuột. Mà bộ ba bình thường ấy cứ dính lấy nhau là lại xảy ra những chuyện… bất bình thường khác khiến “nhân loại” vừa cười đau mồm, vừa nghĩ đau đầu, vừa nghe rất rát tai. Tất nhiên, bất chấp những khó chịu của “nhân loại”, ba cô gái ấy vẫn “ngang nhiên” tồn tại, sống phất phơ giữa đời. Ba cô ấy là ai? Tạm thời có một màn lí lịch trích ngang như sau. Siêu Lầy - tên thật là Huyền Lê, ba mươi tuổi, dốt Toán, nhiều chữ, lầy lội vô số tội! Siêu Lầy làm biên tập viên trong một công ty Truyền thông có tiếng, tôn thờ chủ nghĩa độc thân và không phân vân trước những giành giật, tham vọng ở cuộc đời. Với Siêu Lầy, chỗ nào vui thì đến, buồn thì chuồn, chán thì bỏ, thích thì nhích, lầy thì bầy hầy luôn! Chả cần gì! Siêu Nai - tên thật Ngọc Mai, siêu điệu đà và vô cùng thảo mai, cũng ba mươi tuổi, giỏi Toán, làm kế toán cho một công ty xây dựng, tính toán rất nhanh nhưng nói chuyện cực chậm. Cứ tưởng tượng, mỗi lần Siêu Nai mở miệng nói từ đầu tiên, đến khi kết thúc từ cuối cùng của một câu thì Siêu Lầy đã kịp bóc và xơi xong chục quả trứng cút lộn, và Điện Giật còn kinh hơn, nó có thể kịp xơi chục quả trứng cút lộn và thêm mười cái nem rán. Ăn xong, chúng ngồi thở chờ Siêu Nai nói chốt câu là vừa. Mà khổ, Siêu Nai là người miền Trung nên nó nói giọng miền Trung. Hồi đầu, vì mọi người không nghe rõ nó nói gì, nên nó quyết định nói chậm để đỡ bị hỏi đi hỏi lại nhiều lần, từ đó thành thói quen, nói chậm cũng trở thành kiểu làm điệu của nó. Siêu Nai có câu cửa miệng luôn thốt ra trong tình huống nguy cấp là “Chừ mần răng chừ?”, mà thường thì nó chưa nói xong, các bạn của nó đã giải quyết xong rồi. Điện Giật - tên thật là Mai Ly, ba mươi tuổi, là đứa duy nhất có chồng trong bộ ba “hàng lỗi của nhân loại”. Điện Giật bán mỹ phẩm online, có một cửa hàng mỹ phẩm trên phố, nhanh nhẹn và bao đồng, rất hâm nhưng lại tốt tâm, luôn làm hộ người khác, nếu người ta nhờ, kiểu như đi chợ hộ, trông trẻ hộ, đánh ghen hộ… Điện Giật nghĩ sao nói vậy, nói rất nhanh và làm cũng rất nhanh! Thông thường, nó làm trước khi nghĩ và hậu quả thì sau khi nghĩ xong mọi thứ đã đi tong. Điện Giật là “từ điển bách khoa” sống động nhất về mọi chuyện giật gân trên mạng, anh kia cặp với chị nào, chị nào bồ với anh kia… cứ như thể nó chui trong gậm giường người ta ra vậy. Bộ ba Siêu Lầy, Siêu Nai và Điện Giật chơi thân từ hồi học cấp ba, dù chẳng đứa nào hợp với đứa nào. Có một điểm chung duy nhất giữa bộ ba ấy, đó là yêu cái đẹp! Cái đẹp ở đây bao gồm trai đẹp, quần áo đẹp, phong cảnh đẹp, trang sức đẹp… Mà nói tóm lại, cả thế giới phụ nữ đều có điểm chung giống họ, ờ thì cuối cùng chúng nó cũng có điểm chung với “một nửa nhân loại” cho giống người chứ không lại tưởng hội này bị tai nạn đĩa bay nên lưu lạc đến đây. Mời các bạn đón đọc Siêu Lầy, Siêu Nai Và Điện Giật của tác giả Huyền Lê.
Phỏng Vấn Con Bò - Lê Hoàng
Vẫn ngòi bút hài hước, chua ngoa, thâm thúy, lạnh tanh ấy - từ chuyện hồ gươm, cụ Rùa, điện ảnh, minh tinh, nhà văn, nhà báo, nhà giáo... cho đến con bò, con mèo... Lê Hoàng tiếp tục đem đến cho độc giả những phút thư giãn, sảng khoái, hả hê rồi suy ngẫm. Và độc giả sẽ được cười đủ kiểu với loạt bài dí dỏm đầy bất ngờ mà Lê Hoàng viết về những nhân vật nổi tiếng. Qua lăng kính Lê Hoàng, chân dung nghệ sĩ được phác họa từ một góc nhìn rất riêng và ngộ nghĩnh. *** Tốt nghiệp ngành xây dựng và quay phim nhưng Lê Hoàng lại là một đạo diễn nổi tiếng, cả trong những phim truyền thống lẫn những phim nhựa giải trí. Ông còn là một nhà viết kịch, với nhiều vở kịch diễn trên các sân khấu thử nghiệm. Nhưng dưới một cái tên khác - Lê Thị Liên Hoan - ông còn là người phụ trách chuyên mục tiểu phẩm cho nhiều tờ báo lớn. Mời các bạn đón đọc Phỏng Vấn Con Bò của tác giả Lê Hoàng.
Chân Tướng Đàn Ông - Tiết Hảo Đại
“Chân tướng đàn ông” là một cuốn sách “vạch mặt” đấng mày râu mà mỗi thành viên trong liên minh xinh đẹp của thế giới nên đọc và cần phải đọc. Đây là cuốn sách vô cùng, vô cùng hài hước sẽ khiến phái mạnh phải “giật mình”. Trong cuốn sách này không có những lý luận cao thâm, cũng chẳng để vạch trần chuyện gì, càng không phải cố tình hạ thấp đàn ông để làm vừa lòng một vài người nào đó... Nó đơn giản chỉ là mượn trải nghiệm của một số người để nói rõ một phần nào đó về đàn ông. Chân tướng chưa hẳn là tốt đẹp nhưng cũng không hoàn toàn là xấu xa. Sinh vật được gọi là “đàn ông” cũng có những mặt rất đáng yêu. Hy vọng cuốn sách nhỏ viết về những đặc điểm và sự giống nhau của đàn ông này sẽ giúp cho các bạn gái còn đang mơ hồ, mờ mịt có thể tìm hiểu được lời giải cho chính câu hỏi trên: "Người đàn ông như thế nào mới thích hợp chung sống với bạn đến hết cuộc đời này?" *** K hông nhớ là bắt đầu từ khi nào, các bạn gái trên mạng đã tự nguyện chia sẻ chuyện tình cảm của mình với tôi. Vì sao lại dùng từ “chia sẻ” ở đây? Đầu tiên, phải nói trước rằng tôi không phải chuyên gia tình yêu, mà thực ra cụm từ “chuyên gia tình yêu” vốn là những chữ không đáng được tồn tại trên đời này nhất, bởi bất cứ câu chuyện tình cảm nào cũng chẳng thể đi đến hồi kết nhờ sự hướng dẫn, chỉ đạo của người khác, mà thực ra cũng chẳng cần ai phải chỉ đạo, nó giống như việc con người ta đến khi trưởng thành thì tự nhiên sẽ không còn tè dầm nữa vậy. Mặt khác, liên quan đến những mối nghi hoặc và phiền não mà các bạn gái gặp phải, thực ra trong lòng họ đều đã có sẵn một đáp án, chẳng qua đó là đáp án mà họ không muốn đối mặt nhất, cũng khó đối mặt nhất. Chúng ta cần phải nói ra những thắc mắc của mình thì mới có thể lý giải được, tốt nhất là hãy tìm một người lạ không liên quan đến câu chuyện của bạn, và tôi chính là đối tượng lý tưởng đó. Mấy năm gần đây, vì đã nhìn thấu nhân tình ấm lạnh nên tôi quyết định viết cuốn sách này cho họ - những bạn gái, một cuốn sách do một người đàn ông viết về đàn ông. Trong cuốn sách này không có những lý luận cao thâm, cũng chẳng để vạch trần chuyện gì, càng không phải cố tình hạ thấp đàn ông để làm vừa lòng một vài người nào đó... Nó đơn giản chỉ là mượn trải nghiệm của một số người để nói rõ một phần nào đó về đàn ông. Chân tướng chưa hẳn là tốt đẹp nhưng cũng không hoàn toàn là xấu xa. Sinh vật được gọi là “đàn ông” cũng có những mặt rất đáng yêu. Hy vọng cuốn sách nhỏ viết về những đặc điểm và sự giống nhau của đàn ông này sẽ giúp cho các bạn gái còn đang mơ hồ, mờ mịt có thể tìm hiểu được lời giải cho câu hỏi: Người đàn ông như thế nào mới thích hợp chung sống với mình đến hết cuộc đời này? Nếu đã đến đây rồi, vậy chúng ta hãy cùng bắt đầu thôi! Mời các bạn đón đọc Chân Tướng Đàn Ông của tác giả Tiết Hảo Đại.
Một Anh Hùng Thời Đại - M. Lermontov
Tháng 5 năm 1840, cuốn sách Một anh hùng thời đại xuất hiện trên các giá sách tại thành Pêterbua. Tác giả là một chàng trai mới hai mươi lăm tuổi: M. Lermôntôp (Mikhail Iurievich Lermontov - 1814 - 1841), vốn là một nhà thơ đã có tiếng, nhưng lại quay sang viết tiểu thuyết. Cả tên tác phẩm lẫn tác giả đều gây nên sự tò mò đến mức nôn nóng. Ai cũng muốn đọc qua cuốn sách xem cái nhân vật mà nhà thơ gọi là vị anh hùng của thời đại đó là ai, là một người như thế nào?.. Ðã là anh hùng thì ắt sẽ có nhiều người bắt chước, nhiều người noi gương... Nhưng đọc xong rất nhiều đọc giả đã la lối lên rằng: "... một thằng vô lại như thế mà Lermôntôp, một nhà thơ - nhà văn tiếng tăm, còn là một sĩ quan trong quân đội Nga Hoàng nữa, lại dám tôn vinh hắn lên là Một anh hùng thời đại chúng ta ư?!. Một sự phỉ báng hỗn xược! Đó là tiếng nói của các vị đã nhận ra những đường nét, những tính cách và hành vi nào đó của nhân vật có gì giống mình trong bức chân dung ấy. Petsôrin - nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết – là một thanh niên thông minh và nhậy cảm, vốn sống trong nhung lụa, nhưng lại là một kẻ tàn tật về tinh thần: sống buông thả, không niềm tin, không hy vọng và hoài bão, tự hủy hoại đời mình và phá hoại không biết bao nhiêu cuộc sống tươi trẻ khác. Vậy mà nhà văn Lermôntôp lại dám vẽ chân dung hắn như một vị anh hùng. Thật mỉa mai thay! Đáp lại, nhà văn nói: "Bây giờ cần có những bài thuốc đắng, những sự thật cay nghiệt! Đó quả là một chân dung nhưng không phải chân dung của một người cụ thể, mà là bức chân dung phức hợp vẽ nên mọi thói hư tật xấu của cả một thế hệ đang sống của xã hội ta"! Hà Nội 1999 *** LỜI DẪN Trong bất kỳ cuốn sách nào lời nói đầu là cái đầu tiên đồng thời cũng là cái cuối cùng, nó nhằm giải thích mục đích của tác phẩm hoặc để biện minh và trả lời giới phê bình. Nhưng thông thường thì độc giả không biết tới mục đích luân lý cũng như những lời công kích của báo chí, bởi vì họ không đọc lời nói đầu. Tiếc thay, nhưng đó là sự thật, nhất là ở nước ta. Công chúng nước ta còn rất mới mẻ và chất phác đến nỗi không hiểu được những chuyện ngụ ngôn, nếu họ không tìm thấy ở phần cuối những lời răn. Họ không đoán ra được những chuyện đùa tếu, không cảm nhận được chuyện châm biếm, chỉ tại họ kém giáo dục. Họ chưa biết được rằng trong một xã hội có nền nếp và trong một cuốn sách đúng đắn không thể có những lời chửi bới lộ liễu; rằng kiến thức hiện đại đã chế ra một thứ vũ khí sắc bén hơn nhiều, gần như là vô hình, và cũng nguy hiểm chết người không kém, một thứ vũ khí vuốt ve mơn trớn nhưng lại đánh những đòn chắc chắn và không thể chống đỡ. Công chúng của chúng ta giống như một anh chàng tỉnh lẻ, khi nghe lỏm được cuộc hội đàm giữa hai nhà ngoại giao của hai triều đình thù địch, đã tin chắc rằng mỗi người trong hai vị kia đang lừa dối chính phủ mình để mưu cầu tình bằng hữu tốt đẹp nhất với nhau. Mới gần đây, cuốn sách này cũng đã từng nếm trải sự cả tin khốn khổ của một số độc giả và thậm chí của một số báo chí, chỉ tin vào nghĩa đen của câu chữ. Một số thì bất bình ghê gớm, mà bất bình thực sự, vì người ta đã đem đến cho họ, để làm gương, một con người đồi bại như Một anh hùng thời đại chúng ta; những kẻ khác thì lại nhận xét một cách rất tinh rằng tác giả đã vẽ lại chân dung của chính mình và những người quen thuộc của mình... Một lối pha trò thảm hại và cũ rích! Nhưng rõ ràng nước Nga đã được tạo lập nên như thế, trong đó cái gì cũng đổi mới trừ những điều phi lý nhảm nhí đại loại như vậy. Một câu chuyện hoang đường nhất trong số những chuyện hoang đường ở chúng ta, cũng khó tránh khỏi lời quở trách là có ý đồ xúc phạm cá nhân! Một anh hùng thời đại[1*]chúng ta, thưa các ngài kính mến của tôi, quả là một bức chân dung, nhưng không phải của một người: đó là bức chân dung phức hợp những thói hư tật xấu của một thế hệ chúng ta đang ở độ phát triển nhất của chúng. Một lần nữa các ngài lại sẽ bảo tôi rằng làm gì có người xấu đến thế, nhưng tôi xin thưa với các ngài rằng nếu các ngài đã tin vào khả năng tồn tại của tất cả những thằng khốn nạn trong các tác phẩm bi kịch và lãng mạn, thì tại sao các ngài lại không tin ở tính hiện thực của Pêtsôrin? Nếu các ngài đã nhấm nháp những điều hư cấu còn quái gở và khủng khiếp hơn nhiều thì tại sao cái cá tính này, thậm chí là một hư cấu, lại không làm cho các ngài thương cảm? Không phải vì nó trung thực quá đấy chứ, chẳng lẽ các ngài mong muốn thế sao?.. Các ngài sẽ nói rằng điều đó không có lợi cho nền đạo đức?.. Xin lỗi. Bấy lâu người ta nuôi sống người bằng bánh kẹo, nên dạ dày họ đâm hư: bây giờ thì phải có những bài thuốc đắng, những sự thật cay nghiệt. Tuy nói vậy, nhưng đừng tưởng rằng, sau chuyện này có lúc tác giả cuốn sách cũng đã từng có một ước vọng đầy kiêu hãnh là biến mình thành người uốn nắn các thói hư tật xấu của con người. Cầu Chúa tránh cho hắn không mắc phải cái điều vô lễ ấy! Hắn chỉ muốn mô tả một con người đương đại như hắn hiểu, và thật là không may cho hắn, và cả cho các ngài nữa, hắn mô tả đúng như một con người hắn thường gặp luôn. Dẫu sao thì căn bệnh cũng đã được tìm ra, điều trị nó thế nào – điều đó họa may có trời biết nổi! M. LERMÔNTÔP Mời các bạn đón đọc Một Anh Hùng Thời Đại của tác giả M. Lermontov.