Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Khói Lửa

Henri Bacbuyxơ (Henri Barbusse, 1873 – 1935) là một nhà văn cách mạng lớn đã đặt nền móng cho phương pháp hiện thực xã hội chủ nghĩa trong văn học Pháp. Ông là một chiến sĩ cộng sản kiên quyết bênh vực những kẻ bị áp bức bóc lột, dũng cảm đấu tranh cho tự do và tiến bộ. Hội nhà văn quốc tế đánh giá ông là “người chiến sĩ phản đối chiến tranh đế quốc đầu tiên và lớn nhất trong văn học thế giới”. Và G. Đimitrôp viết: “Tên tuổi của H. Bacbuyxơ sẽ chói lòa trên những lá cờ của hàng triệu người đấu tranh chống lại thế giới cũ, thế giới của sự bóc lột, của sự nô lệ và của những cuộc chiến tranh ăn cướp”.[1]   Henri Bacbuyxơ sinh ngày 17 tháng 5 năm 1873 tại Axnierơ (quận Xen) nước Pháp. Cha ông, Anđriên Bacbuyxơ, là một nhà viết báo và viết kịch. Mẹ, Eni Benxơ, là con một chủ trại ấp người Anh. Bà mẹ chết lúc Bacbuyxơ mới lên ba tuổi.   Lúc còn là học sinh, Bacbuyxơ đã tỏ ra có biệt tài về văn thơ. Năm 1895, sau khi tốt nghiệp đại học, ông chính thức bước vào nghề viết văn, làm báo. Cũng chính năm đó, ông cho xuất bản tập thơ đầu tay, một tập thơ được Catuylơ Mendet (một nhà thơ Pháp nổi tiếng đương thời) hết sức ca ngợi.   Năm 1903, Bacbuyxơ viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên Những người van xin (Les suppliants) và năm 1908 viết cuốn Địa ngục (L’Enfer). Hai cuốn này được các nhà văn Mateclink và Anatôn Franxơ coi là những tác phẩm lớn của một nhà văn có thiên tài.   Trong giai đoạn sáng tác này, Bacbuyxơ đã bắt đầu đi theo phương hướng hiện thực chủ nghĩa, nhưng mãi đến những năm chiến tranh 1914 – 1918, ông mới thực sự bước vào con đường sự nghiệp của một nhà văn và nhà chiến sĩ cách mạng.   Ngày 19 tháng 7 năm 1914, cuộc đại chiến thế giới lần thứ nhất bùng nổ. Nguyên nhân chủ yếu của cuộc chiến tranh này là những mâu thuẫn nội bộ của chủ nghĩa đế quốc, đặc biệt là mâu thuẫn giữa bọn đế quốc Anh và đế quốc Đức. Với mục đích đòi chia lại thị trường thế giới, ngay trong những năm 1879 – 1882 Đức đã liên minh với Áo, Hung và Ý nhằm chống lại Nga, Pháp và Anh. Và từ đầu thế kỷ XX, ở châu Âu đã dần dần thành hình hai phe đối địch. Cuộc chiến tranh thế giới năm 1914 đã lôi cuốn 28 nước với số dân trên một tỷ rưỡi, và có đến 74 triệu người bị động viên.   Lúc đó, Henri Bacbuyxơ đã ngoài bốn mươi, đã quá tuổi tòng quân. Nhưng dù tuổi cao, sức yếu, ông vẫn tình nguyện gia nhập quân đội. Ông vào quân đội không phải để phiêu lưu, mạo hiểm mà là để làm bổn phận đối với tổ quốc và nhìn cho rõ thực chất ghê tởm của chiến tranh đế quốc, đặng vạch trần nó, góp phần tiêu diệt nó. Tháng chạp năm 1914, ông được điều ra mặt trận với trung đoàn bộ binh 231, sống với một tiểu đội mà ông đã mô tả sâu sắc trong tác phẩm Khói lửa (Le Feu) bất hủ.   Sau những ngày lăn lộn ở chiến hào, sát cạnh những người lính bình thường, hàng ngày đụng đầu với gian khổ, khủng khiếp và chết chóc, Bacbuyxơ mang về hậu phương một quyển sổ ghi chép bết bùn. Từ quyển sổ tầm thường ấy, bắt đầu từ cuối năm 1915 và sau 6 tháng, Khói lửa ra đời.   Từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1916, Khói lửa được đăng dần trên báo Sự nghiệp, (Œuvre), bị kiểm duyệt cắt mất nhiều chỗ, và năm 1917, được xuất bản thành sách. Ngay từ lúc đầu, độc giả đã nhiệt liệt hoan nghênh, mặc dầu những công kích của bọn sô vanh chủ nghĩa. Tác phẩm đoạt giải thưởng Gôncua (Goncourt) và đến nay đã được dịch ra trên sáu mươi thứ tiếng.   Sau Khói lửa, cuốn Ánh sáng (Clarté), ra đời năm 1919, là một tác phẩm khác nổi tiếng của Bacbuyxơ. Ánh sáng có thể được coi là tiếng lòng của tác giả và của cả một lớp người trẻ tuổi đáp lại tiếng vọng của cuộc cách mạng tháng Mười Nga. Viết Ánh sáng, H. Bacbuyxơ đã gửi vào đấy một mối hy vọng: Từ cảnh chết chóc của chiến tranh, do sức mạnh của quần chúng, một thế giới mới sẽ ra đời, trong đó con người được nảy nở toàn diện và cuộc sống thật là tốt đẹp.   Từ sau đại chiến thế giới lần thứ nhất, Bacbuyxơ càng ra sức hoạt động chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình. Ông đã thành lập Hội cựu binh và thương binh ở Pháp (năm 1919) và Tổ chức cứu tế của Cựu binh sĩ (năm 1920). Cũng năm 1920, cùng với Raymôn Lơfevrơ (Raymond Lefevre) và Pôn Vayăng Cutuyriê (Paul Vaillant Couturier), ông sáng lập tạp chí Ánh sáng, cơ quan của nhóm Ánh sáng, một nhóm còn có tên là Tổ chức quốc tế của tri thức. Trong những năm đầu, tạp chí Ánh sáng đã có ảnh hưởng khá lớn, được sự cộng tác của các nhà trí thức tiến bộ toàn thế giới.   Từ năm 1917, trong những bài báo và diễn văn của mình, Bacbuyxơ luôn luôn lên tiếng ca ngợi Cách mạng tháng Mười Nga và chủ nghĩa cộng sản. Đến năm 1923, giữa lúc chính phủ phản động Pháp ráo riết đàn áp phong trào của giai cấp công nhân, lùng bắt các nhà lãnh đạo Đảng cộng sản, Henri Bacbuyxơ đã chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Pháp. Ông tuyên bố: “Tôi đã lấy tư tưởng của họ làm tư tưởng của tôi thì ngày nay tôi phải chịu đựng những gian nguy mà họ phải chịu”.   Dưới lá cờ của Đảng, H. Bacbuyxơ càng có thêm nhiệt tình và phương hướng đúng đắn đấu tranh cho chân lý, cho sự nghiệp giải phóng những người bị áp bức bóc lột. Tiếng nói chính nghĩa của ông đã không ngớt vang lên tố cáo mọi bất công và tàn bạo. Năm 1925, ông đã kêu gọi chống chiến tranh xâm lược Marôc. Khi bọn thống trị ở Bancăng tiến hành khủng bố trắng đối với nhân dân vùng này, ông đã sang tận nơi điều tra, đã thành lập những ủy ban bảo vệ nhân dân của cuộc khủng bố và lúc về nước Pháp, đã viết bản tố cáo đanh thép Những tên đao phủ (Les bourreaux) (1925).   Cạnh những hoạt động chính trị có ý nghĩa lớn đó, Bacbuyxơ vẫn hăng say tiếp tục sự nghiệp văn học của mình, một sự nghiệp văn học tích cực phục vụ hoạt động chính trị chân chính. Năm 1925, ông cho xuất bản cuốn Những sự trói buộc (Enchainements) một cuốn sách vạch trần nguyên nhân đầu tiên của mọi tội lỗi: nạn người bóc lột người.   Năm 1926, cuốn Sức mạnh (Force), tập truyện ngắn, và năm 1927, cuốn Jêdu (Jésus) của ông ra đời. Cũng trong năm 1927, Bacbuyxơ đã đi thăm Liên-xô, và ở Mạc-tư-khoa, ông đã tham dự vào việc thành lập Tổ chức quốc tế của các nhà văn cách mạng, mà sau này ông là một trong những người lãnh đạo. Khi trở về Pháp, ông đã viết cuốn Đây, người ta đã làm gì cho xứ Georgi (Voici ce qu’on a fait de la Géorgie) (1927). Năm 1928, Bacbuyxơ sáng lập tờ tuần báo Thế giới (Le monde). Tờ báo được coi như là một công cụ để giải phóng trí thức và là cơ quan liên lạc của những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa.   Năm 1932, Bacbuyxơ viết tác phẩm Đời Zôla (La vie de Zola). Trong công trình lịch sử và phê bình văn học này ông đã vạch rõ tác dụng tích cực và những hạn chế của Zôla và của chủ nghĩa tự nhiên trong văn học. Ông cũng đã trình bày tính chất và nhiệm vụ của văn học là phải thật sự hiện thực và phải phục vụ cho sự nghiệp giải phóng con người.   Trong những năm cuối cùng của đời mình, Bacbuyxơ đã ra sức chống chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh đang đe dọa thế giới, mặc dầu sức khỏe của ông ngày càng giảm sút. Ông đã tham dự và lãnh đạo nhiều cuộc hội nghị quốc tế chống chiến tranh và chủ nghĩa phát xít. Năm 1933, ông đã sang tận nước Mỹ nói chuyện trước nhiều cuộc mít-tinh và thành lập Liên đoàn chống chiến tranh và chủ nghĩa phát xít ở châu Mỹ.   Xtalin một thế giới mới nhìn qua một con người (Staline, un monde nouveau vu à travers un homme) ra đời năm 1935, là tác phẩm cuối cùng của đời ông. Trong cuốn sách này, ông đã hết lòng ca ngợi ý chí, tài năng của Xtalin, người đồng chí, người bạn và người kế nghiệp của Lênin.   Tháng 7 năm 1935, nhận lời mời của các nhà văn Xô-viết, ông lại sang thăm Liên-xô và đã tham dự Đại hội lần thứ 7 của Quốc tế cộng sản. Lúc này, thân thể ông đã suy nhược, lại bị bệnh sưng phổi, nên ngày 30 tháng 8 năm 1935, ông đã từ trần tại Mạc-tư-khoa.   Nhân dân Pháp, nhân dân Liên-xô và nhân dân thế giới hết sức thương tiếc Henri Bacbuyxơ. Suốt trong ba ngày, nhân dân thành phố Mạc-tư-khoa liên tục diễu qua trước linh cữu ông. Sau đó, linh cữu ông được đưa về Pháp và ngày 7 tháng 9 tang lễ đã được cử hành trọng thể ở Pa-ri.   Đối với Việt Nam chúng ta, thân thế và sự nghiệp văn học của Henri Bacbuyxơ đã có ảnh hưởng lớn đến các nhà văn và các nhà hoạt động cách mạng ngay trong những năm trước Cách mạng tháng Tám. Bacbuyxơ đã nghiêm khắc lên án chế độ thuộc địa vô cùng tàn bạo của thực dân Pháp. Đã từ lâu, báo chí Việt Nam đã có những bài giới thiệu H. Bacbuyxơ như một nhà văn dùng nghệ thuật của mình để phục vụ nhân dân, phục vụ chân lý, phục vụ chủ nghĩa xã hội.[2]   Khói lửa mà Henri Bacbuyxơ gọi là “Nhật ký của một tiểu đội” và đề tặng hương hồn những bạn đồng đội đã hy sinh bên cạnh mình ở Cruy và trên sườn đồi 119, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng không những trong sự nghiệp sáng tác của Bacbuyxơ mà cả trong nền văn học hiện đại Pháp.   Có thể khẳng định rằng giá trị chủ yếu của Khói lửa là ở chỗ đã chống đối mãnh liệt chiến tranh đế quốc. Annet Viđan (Annette Vidal), nữ thư ký của H. Bacbuyxơ, đã từng phân tích Khói lửa, coi đó là cuốn tiểu thuyết của chiến tranh, của chiến hào, của người lính, của sự thật và là cuốn tiểu thuyết viết cho nhân dân. Ý nghĩa phản đối chiến tranh đế quốc của tác phẩm biểu lộ trước hết ở chỗ vạch trần sự thật khủng khiếp và cái vô lý của chiến tranh.   Trong Khói lửa, những người phải trực tiếp ra mặt trần phần lớn là công nhân, nông dân và dân nghèo. Lấy tiểu đội của tác giả làm ví dụ: hầu như không có ai là nghệ sĩ, tri thức hoặc tư sản. Dưới bề ngoài bình thường và phức tạp, họ chứa chất những tình cảm dịu hiền, lành mạnh. Họ hết sức thương yêu bố mẹ, vợ con, làng mạc, quê hương, trân trọng giữ từng lá thư nhà để sưởi ấm lòng. Blerơ đã từng chăm chú mài giũa làm chiếc nhẫn tặng vợ, Fuiat những lúc rảnh rỗi đã từng mơ tưởng về quê hương yêu dấu. Pôteclô vì mong thấy mặt vợ mà quên hết mọi gian nguy và trước hoàn cảnh éo le, những ý nghĩ ghen tuông của anh đã pha trộn nhiều niềm tha thứ. Lamuydơ coi trọng tình đồng đội, nhiều lúc quên mình để cứu bạn. “Họ không phải là lính tráng, họ là những con người…”. Nhưng chiến tranh đã bắt buộc người lính làm những điều trái ý muốn và tâm tư của họ. Ở trận địa có khi họ đánh đổi một mạng người lấy một bao diêm, một cặp ống chân lấy một đôi bốt. Họ phải trở thành ích kỷ, phải xoay sở, giành giật lẫn nhau. Có người đã phải kêu lên: “Tiến đến đây, thì ai cũng như thú dữ. Sống mãi như súc vật rồi đến thành súc vật cả nút”… Chiến tranh còn là chia ly, tan tác. Một lá thư của Bikê gửi an ủi mẹ, một bà mẹ suốt đời chỉ sống vì con bị trả về tiểu đội anh khi anh đã vĩnh viễn lìa đời: chiến tranh đã đẩy mẹ anh phiêu bạt không biết đi đâu. Lamuydơ bị đạn đại bác cướp mất Ođôxi và, khi anh được tự do gần nàng, ôm nàng thì nàng đã thành một trong những cái xác rữa nát, hôi thối dưới cái hầm bị sập. Và Pôteclô lìa đời trong lúc hình ảnh vợ anh cười nụ bên cạnh mấy thằng sĩ quan Đức trong căn buồng đầy ánh sáng, ở miền bị Đức chiếm, chưa làm anh hết băn khoăn. Cả một tiểu đội gồm 17 người, đến cuối tác phẩm bị tiêu hao gần hết. Cảm động nhất là cái chết của Mexin Anđrê. “Hắn có sáu anh em… Bốn đứa đã ngoẻo rồi, hai đứa nghoẻo ở Anđat, một ở Sampanhơ và một ở Acgôn…” Và Mexin cũng đã hy sinh.   Trong lúc ấy, bọn giàu sang ở thành thị coi chiến tranh chỉ là một việc bình thường, và cho rằng mỗi người một nghề, chúng ở hậu phương buôn bán, bóc lột làm giàu, công lao cũng không kém những người ra trận!   Bên cạnh việc mô tả đầy tính chất hiện thực cuộc chiến tranh đế quốc với những thảm trạng và bất công của nó; Khói lửa còn phản ánh được quá trình giác ngộ của những người lính. Lúc đầu, họ hục hặc với tất cả, họ phá phách và đôi khi độc ác. Dần dần sự phản ứng ấy đã hướng được vào đúng chỗ. Từ thái độ đối với bọn nhà báo bồi bút, đến sự phản kháng có ý nghĩa trước cái chết của Caja, và cơn phẫn nộ đối với bọn phục hậu, dần dần, người lính đã thấy rằng “một sự khác biệt bắt đầu hình thành giữa những con người, một sự khác biệt thật sâu xa, không thể dung hòa được… sự khác biệt giữa những kẻ bóc lột và những người phải làm quần quật, phải hy sinh tất cả… còn những kẻ khác thì giẫm đạp lên họ, tiến lên, mỉm cười và toại nguyện…”. Bước đầu giác ngộ giai cấp đã khiến họ có những suy nghĩ đúng đắn về chiến tranh: “… từng đoàn quân chui vào lò sát sinh là để cho một giai cấp đeo lon vàng có thể ghi tên tuổi quí phái của chúng vào lịch sử, để cho những kẻ cũng đeo đầy vàng, cũng thuộc vào một đẳng cấp như bọn kia có thể ôm đồm kinh doanh nhiều hơn để phục vụ cá nhân chúng…” Họ biết mình sinh ra là để làm những người chồng, người cha, làm những con người đúng với nghĩa của nó, chứ không phải để làm những con thú dữ cắn xé nhau, gieo khổ cho nhau. Cái băn khoăn của Mactơrô về bọn lính Đức không thích xung phong mà sao vẫn cứ phải ra trận, câu chuyện của anh lính phi cơ ở trạm cấp cứu về những lời cầu nguyện giống nhau trong một buổi sáng chủ nhật của lính Đức và lính Pháp, càng khẳng định thêm tội ác gây chiến của bọn thống trị bóc lột. Họ đã tự đặt nhiệm vụ phải tiêu diệt chủ nghĩa quân phiệt ở Đức và ở tất cả các nước một khi nó bành trướng đến và phải trừ khử chiến tranh ngay trong lòng tất cả các nước. Mục tiêu chiến đấu của họ là rồi đây phải chống những điều tội lỗi chứ không phải chống riêng một nước nào. Xã hội cần có một sự đổi thay và họ “hé thấy một cuộc Cách mạng nào đó lớn lao hơn cuộc cách mạng kia[3]”.   Khi nắm được thực chất của chiến tranh đế quốc, họ đã xác định được lòng tin, tin ở sức mạnh của mình, tin ở ngày mai tươi đẹp, tin rằng xã hội xấu xa sẽ mất, chiến tranh sẽ bị tiêu diệt và tương lai sẽ rực rỡ, vì mặt trời vẫn tồn tại.   Vạch trần được nguyên nhân của chiến tranh, nêu được những mâu thuẫn xã hội, Khói lửa còn đề cao được mối tình quốc tế mới nhóm trong lòng những người lính bị đưa ra mặt trận. Trong bao nhiêu đau khổ và mất mát chung, lính Đức và lính Pháp dần dần hiểu nhau hơn, bước đầu thấy sự phân biệt chủng tộc là một điều vô lý và bịp bợm. Những người lính Pháp coi việc giết được nhiều lính Đức là một điều tội lỗi hơn là một vinh quang. Và lính Đức cũng thế, cũng chửi rủa chiến tranh, chửi rủa cấp chỉ huy của họ. Ở phần cuối của tác phẩm, những bọn dân tộc hẹp hòi được coi là quân dòi bọ và viên cai Bectrăng đã lớn tiếng ca ngợi Lepnick, một lãnh tụ của nhân dân Đức là “nhân vật đã vươn cao mình lên trên cuộc chiến tranh và sẽ luôn luôn sáng ngời vì lòng gan dạ đẹp đẽ và lớn lao…”   Khói lửa đã nghiêm khắc lên án chiến tranh đế quốc giữa lúc đa số đảng trong Đệ nhị quốc tế phản bội quyền lợi của giai cấp công nhân, chạy theo ủng hộ chiến tranh, giữa lúc bọn Trôtxky đề ra luận điệu lừa bịp “không thắng, không bại” nhằm lợi dụng chiến tranh chống lại bước tiến của Cách mạng. Khói lửa là tiếng nói của sự thật vọng lên từ những chiến hào bùn lầy, tuyết đọng, đầy thiếu thốn, và chết chóc. Khói lửa động viên và tập hợp những lực lượng trước kia còn phân tán để chống chiến tranh một cách tích cực hơn.   Không những về mặt nội dung, mà cả về phương pháp nghệ thuật, Khói lửa là một hiện tượng rất mới, rất đặc biệt, rất có ý nghĩa trong văn học Pháp đương thời. Giữa lúc văn học Pháp và văn học các nước phương Tây nói chung vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, đang ngày càng sa vào những khuynh hướng đồi trụy, không lối thoát, giữa lúc chủ nghĩa tự nhiên còn ảnh hưởng khá sâu sắc đến các nhà văn có khuynh hướng tiến bộ, Khói lửa đã mang nhiều yếu tố của chủ nghĩa hiện thực mới, chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa. Ngòi bút của Bacbuyxơ vừa phê phán sâu sắc, vừa gợi lên ý niệm về tương lai, bước đầu gây lòng tin tưởng ở cái mới rồi đây sẽ thắng cái cũ.   Điều chủ yếu là trong Khói lửa, Bacbuyxơ đã sử dụng một ngòi bút hiện thực thật sinh động. Chủ nghĩa hiện thực đòi hỏi phải xây dựng những tính cách điển hình trong hoàn cảnh điển hình. Khói lửa, như tác giả đã gọi, chỉ là một tập nhật ký, một tập ghi chép, không phải là một cuốn tiểu thuyết, không tập trung vào một nhân vật nhất định nào cả. Nhân vật ở đây là cả một tiểu đội binh sĩ, mỗi người một khía cạnh, một sắc thái đúc lại làm thành điển hình người lính Pháp trong đại chiến thế giới lần thứ nhất. Cảnh trong Khói lửa cũng thường thay đổi: khi là những chiến hào lầy bùn, âm u và ghê rợn, khi là chặng đường hành quân dài dằng dặc, khi là chỗ trú quân nơi sơn cước, khi là mặt trận khói đạn mù trời, khi là nơi hậu phương lúc nhúc những bọn phục hậu hèn nhát, khi là một làng đã hoàn toàn bị chiến tranh san phẳng v.v… Những cảnh đó, cộng lại, tiếp nhau, đã khiến người đọc hình dung được phần nào hình ảnh nước Pháp điêu đứng trong chiến tranh và làm thành môi trường hoạt động của nhân vật người lính.   Đối với nhà văn hiện thực, những chi tiết của cuộc sống có tầm quan trọng đặc biệt. Chi tiết đưa vào đúng lúc, đúng chỗ, sẽ phản ánh được cụ thể bản chất của sự vật, nâng cao thêm tác dụng phê phán. Bacbuyxơ đã thành công nhiều ở điểm này. Ông đã mô tả sự thật đúng như sự thật, nhưng đã mô tả có khuynh hướng. Không bỏ sót một tí gì tai nghe mắt thấy, ông đã để cho sự vật tự nói lên kết luận, làm cho người đọc với lương tâm và lý trí của họ, thấy hết những đen tối, xấu xa của chiến tranh đế quốc. A. Ivasenkô, tiến sĩ ngữ văn Liên-xô đã nhận xét: “Bacbuyxơ liên miên bất tận trong những mô tả tàn khốc, vì bản thân thực tại cũng tàn khốc. Ở nhà tự nhiên chủ nghĩa, sự thể hiện tự nó là mục đích; ở nhà hiện thực xã hội chủ nghĩa Bacbuyxơ, mô tả cái gì là đứng trên lập trường của một lý tưởng xã hội nhất định và nhằm phục tùng nhiệm vụ tác động đến thực tại về mặt tư tưởng…”[4]   Quan điểm tôn trọng sự thật vì hiểu được ý nghĩa của sự thật đã được Bacbuyxơ biểu hiện khá rõ rệt trong chương “Những lời văng tục”.   Tính chất hiện thực sâu sắc của Khói lửa thực tế đã tác động mạnh mẽ đến người đọc. Một nữ độc giả bình thường đã viết cho Bacbuyxơ: “Đọc xong tác phẩm của ông, tôi như vừa chui ở chiến hào ra…”[5] Có những lá thư khác, gửi từ mặt trận về đã viết: “Ông đã thét lên tiếng thét của chân lý… Tác phẩm của ông là bức tranh của cuộc đời tối tăm như địa ngục của chúng tôi. Chúng tôi cảm ơn ông đã trả thù cho chúng tôi, đã tố cáo chiến tranh, đã vạch cho chúng tôi một tương lai vô cùng vinh quang…”[6]   Cho đến nay (1962) Khói lửa ra đời đã gần năm mươi năm, nhưng vẫn chiếm một vị trí quan trọng trong văn học thế giới. Chủ nghĩa đế quốc vẫn còn, nghĩa là vẫn còn âm mưu gây chiến. Các nước đế quốc, cầm đầu là đế quốc Mỹ đang ra sức chạy đua vũ trang, gây tình hình căng thẳng trên thế giới. Các khối quân sự Bắc Đại Tây Dương, trung tâm, Đông nam Á và các khối quân sự khác đang đe dọa nghiêm trọng hòa bình và an ninh chung. Và ngay trên đất nước ta, đế quốc Mỹ đang tiến hành một cuộc chiến tranh vô cùng tàn khốc đối với nhân dân miền Nam Việt Nam.   Đọc Khói lửa, càng ghê tởm những thảm trạng của chiến tranh, càng căm thù bọn đế quốc gây chiến, nhân dân thế giới càng nâng cao thêm ý chí đấu tranh cho hòa bình. Cái quyết định là lòng người. Khói lửa nhen thêm trong lòng mọi người sự căm ghét chiến tranh, nhất định sẽ góp phần xứng đáng vào việc chặn đứng mọi âm mưu gây chiến. Đối với bạn đọc Việt Nam, Khói lửa sẽ góp phần nung nấu thêm chí căm thù bọn Mỹ – Diệm khát máu, nâng cao thêm quyết tâm đấu tranh giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất đất nước.   NGUYỄN TRỌNG THỤ – LÊ VĂN TỤNG   Mời các bạn đón đọc Khói Lửa của tác giả Henri Barbusse.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Phụ Nữ Vạn Người Mê - Huyền Trang Bất Hối
Tôi viết những dòng đầu tiên của Phụ nữ vạn người mê vào một đêm Hà Nội oi bức. Đồng hồ đã chỉ 04:30. Trời sắp sáng, cũng là lúc tôi sắp ra sân bay. Tôi dự kiến sẽ ở Sài Gòn đến tháng Mười một. Theo đúng lịch trình, ngày tôi về, có lẽ Hà Nội đã lạnh. Cuốn sách đầu tay của tôi đã được phát hành. Và sáu ngày sau khi ra mắt cuốn sách đó, tôi bắt đầu viết cuốn sách thứ hai, Phụ nữ vạn người mê. Một cái tên kiêu hãnh, ngông cuồng và tự cao là thế nhưng những gì tôi viết trong cuốn sách này không hẳn là như vậy. Giống như một con người, chúng ta hoàn toàn không thể nhìn nhận chỉ bằng vẻ bên ngoài, hay với một người phụ nữ, khi nhìn vẻ bên ngoài chưa chắc bạn đã cảm nhận được trái tim họ. Vạn người mê? Vạn người mê thì sao chứ, chắc gì người mình muốn, mình cần, mình thích cũng sẽ yêu và thương mình? Trăm người cần thì sao chứ, lòng lại chỉ cần một người duy nhất! Phụ nữ vạn người mê tựa như tấm gương, bạn hãy soi mình vào đó, đắm mình vào những dòng chữ, để thấy bao nhiêu là thật, bao nhiêu là giả, bao nhiêu là dối trá, bao nhiêu là hoài niệm và bao nhiêu là hoang mang. Cuốn sách này tôi viết về những người phụ nữ không hoàn hảo. Họ xinh đẹp nhưng gia cảnh không tốt. Họ có thứ này nhưng không có thứ khác. Nhưng họ có thể tự biến mình trở nên hoàn hảo bằng cách này hay cách khác. Thứ họ đánh đổi là thanh xuân, là máu, là nước mắt, là niềm tin hay chính cả bản thân mình nữa. Tôi tự hỏi, những người phụ nữ trong Phụ nữ vạn người mê đến khi đạt được điều họ mong muốn, đến khi nắm được trong tay mộng tưởng của mình, ngoảnh đầu nhìn lại phía sau, họ có thật sự hài lòng và hạnh phúc hay không? Mỗi người đàn ông đi ngang qua cuộc đời của những "phụ nữ vạn người mê" đều là bàn đạp, đều là mấu chốt, đều là động lực để tạo ra những cô gái "vạn người mê". *** Đã là phụ nữ thì tuyệt đối đừng dung túng cho sự lười biếng của bản thân. Phụ nữ - không thông minh thì phải xinh đẹp, không xinh đẹp thì phải thông minh, chứ đã ngu lại còn xấu thì... Đàn ông thường đến bên cạnh người phụ nữ theo hai tiêu chí, một là dung mạo, hai là cốt cách. Phụ nữ xinh đẹp chỉ khiến đàn ông dừng chân, phụ nữ thông minh khiến đàn ông lưu luyến. Đừng lười biếng trau dồi trí tuệ, đừng lười biếng chăm sóc bản thân. Bạn xinh đẹp, bước đi của bạn sẽ thêm dễ dàng. Bạn thông minh, tin tôi đi, đường đi dù vô tình hay hữu ý đều sẽ gặp được nhiều tri kỷ. Trên đời này nên biết hài lòng với những gì đang có, nhưng không có nghĩa rằng chấp nhận chỉ có như vậy mà thôi. Cuộc sống là không ngừng đòi hỏi, chứ không phải cam chịu và chấp nhận. Nhớ nhé, xinh đẹp và thông minh là hai bánh xe đưa bạn đến thành công nhanh nhất. Dù quá trình bạn có điều khiển thế nào, người đời có chê bai ra sao, hãy nhớ kết quả luôn quan trọng hơn quá trình. ... Mời các bạn đón đọc Phụ Nữ Vạn Người Mê của tác giả Huyền Trang Bất Hối.
Hoa Hồng Đêm - Thái Trí Hằng
Cô đơn không giống như cô độc. Cô độc có nghĩa là cạnh mình không có ai, còn cô đơn lại là một loại trạng thái tâm lý. Nói cách khác, khi ở trong vòng taycủa những người thân quen, chúng ta không hề cô độc. Nhưng chưa chắc đã không cô đơn. Cảm giác cô đơn đó như thể một ngọn núi, mỗi người đứng trên một ngọn khác nhau. Chúng ta đều biết rõ ngọn núi của đối phương trông như thế nào, nhưng lại không nắm được hình dáng của ngọn núi mà mình đang đứng. Cuộc sống là một hành trình dài để những cá thể cô đơn tìm đến bên nhau. Hoa hồng đêm, hình ảnh của tình yêu, tinh khôi mà bí ẩn, tĩnh lặng mà ngàn lời, sẽ làm chúng ta chợt nhận ra, nơi nào đủ yêu thương, đó sẽ là “Nhà”, nơi chúng ta thuộc về. *** Tôi theo địa chỉ trên giấy, rẽ vào một ngõ nhỏ ở phía đông Đài Bắc. Sau bốn lần nhầm hướng, rốt cuộc cũng tìm được địa điểm chính xác. Ấn chuông điện của nhà C tầng 7, không ai nhận máy, nhưng hai giây sau cánh cửa đã đáp lời, mở ra. Trên cửa thang máy có tờ giấy ghi: “Thang máy hỏng, mọi người thứ lỗi. Đi thang bộ nhiều, lợi cho sức khỏe.” Đành phải đi vào cầu thang bộ chất đống tám cái thùng rác, leo từng tầng từng tầng một lên. Tới tầng 7, thấy ba căn hộ xếp hàng thẳng tắp, căn nhà ở giữa cửa hé chừng năm cm. Tôi bước tới chín bước, tới cửa, đẩy cửa ra, bước vào. Liếc mắt nhìn một cái, trên giàn sắt của ban công là sáu chậu cây. Ánh trời chiều từ phía tây nghiêng nghiêng chiếu xuống, cả vìa ban công cùng lá cây trên bồn hoa đều phủ đầy ánh vàng kim. Xoay người lại, rồi co người tháo đôi giày da, đi vào phòng khách. “Đã làm phiền rồi.” Tôi nói. Còn chưa kịp thấy rõ bài trí trong phòng khách, một con chó vàng đầy lông đã chồm về phía tôi. Tôi lập tức lấy hai tay che cổ, ngồi xổm xuống. “Tiểu Bì! Không được!” Bên tai vang lên tiếng quát của một cô gái. Sau đó, tôi cảm thấy con chó kia đang liếm liếm mu bàn tay phải mình. “Cậu đang làm gì vậy?” Cô gái hỏi tôi. Tôi từ từ buông hai tay ra, đứng dậy, vuốt nhẹ chú chó đang vẫy đuôi với tôi. Phòng khách có năm cái ghế sô pha màu xanh, trái phải mỗi bên một cái, ở giữa ba cái. Ghế sô pha tạo thành hình móng ngựa, quây quanh một bàn trà hình chữ nhật. Cô gái ngồi trên chiếc ghế sô pha chính giữa trong ba chiếc ở giữa, chân phải gác lên bàn trà, nhìn tôi. “Tự vệ.” Tôi trả lời. “Như vậy sao gọi là tự vệ?” Cô gái lại hỏi. “Chó bình thường đều khinh thiện sợ ác, nên rất ít khi chủ động tấn công.” “Thật không?” “Ừ. Thế nên khi chó đuổi theo sủa cô, cô quay lại tới gần nó, nó ngược lại lui lại.” “Nếu anh quay lại tới gần mà nó vẫn không lui lại, vậy phải làm sao?” “Hỏi rất hay. Vậy có nghĩa là cô gặp phải con chó hung ác, hoặc là chó dại.” “Vậy phải làm sao?” “Vậy cô chẳng thể làm gì khác hơn tôi vừa rồi, bảo vệ cổ, ngồi xổm xuống.” “Vì sao?” “Rất đơn giản. Ngoại trừ cổ không thể để bị cắn ra, chỗ nào khác cũng có thể cắn.” “Tên nhóc nhà cậu thật thú vị.” Cô ngồi thẳng dậy, thu lại chân phải đang gác trên bàn trà, nở nụ cười. “Tên nhóc?” ... Mời các bạn đón đọc ​Hoa Hồng Đêm của tác giả Thái Trí Hằng.
Cốt Cách Phụ Nữ - Huyền Trang Bất Hối
Một cuốn sách nói về cuộc sống của phụ nữ với những sự thật rất đời thường, nỗi cô đơn, sự đau khổ và hạnh phúc.   “Cốt cách phụ nữ”, một cái tên nghe rất lạ, rất phụ nữ cũng rất đàn bà. Cảm giác của tôi khi lật giở trang đầu cuốn sách, là những lời giới thiệu một cách chân thật về tác giả, là cảm nhận được sự từng trải và nỗi cô đơn thấm nhuần vào lời văn. Tác giả viết: “Tôi, bạn hay ai khác, đều có những bí mật riêng, những nỗi đau và những điều bất lực. Chỉ hơn nhau ở chỗ, ai giấu kỹ hơn, ai che giấu hỏi hơn…”.   Cuốn sách đã gây sốt trong thời gian qua bởi những câu chuyện rất đời thường của phụ nữ. Huyền Trang Bất Hối, một tác giả mới trong làng văn trẻ hiện nay. Nhưng lại là một cái quen quá đỗi quen thuộc với cộng đồng mạng, một cô gái khắc họa nỗi lòng của những người phụ nữ từng trải, tạc lên sự cô độc và viết ra nỗi đau mà phái yếu đều cố gắng che đậy. Một cô gái lấy đi nước mắt của rất nhiều người. Một giọng văn không thể hòa lẫn, có chút tư vị mềm yếu, pha thêm vài phần đắng cay, nhưng nhiều nhất có lẽ tôi cảm nhận là sự quật cường của một người con gái đứng dậy sau bao giông bão. Từng câu chuyện ngắn, từng dòng văn tâm sự, từng lời chia sẻ chân thật và những tình huống chân thực nhất tạo nên một “Cốt cách phụ nữ”. Tôi tin mỗi độc giả khi cầm trên tay cuốn sách tâm trạng sẽ men theo từng cung bậc cảm xúc được viết lên. Vui có, buồn có, hạnh phúc có, nhiều hơn là đau khổ. Nhưng tôi tin, mỗi một độc giả khi khép cuốn sách lại, mặc dù rơi lệ nhưng trong lòng trăm mối suy nghĩ ngổn ngang đều đã được sắp xếp gọn gàng lại. Tôi tin, mỗi người đều sẽ tìm được bình yên khi đọc hết cuốn sách này. “Cốt cách phụ nữ” được viết lên bởi một tác giả trẻ nhưng không vì thế mà lời văn non nớt hay có phần ngông cuồng, cao ngạo. Lời văn thấu hiểu tâm tư đối phương, thấu hiểu chính mình. Cuốn sách mang tên “Cốt cách phụ nữ” nhưng không vì thế mà độc giả cho rằng chỉ dành cho phụ nữ. Tôi nghĩ, phụ nữ đọc để thấu hiểu chính mình. Đàn ông đọc để thấu hiểu người phụ nữ của mình. Trong sách, tác giả nói rằng: “Phụ nữ, yêu và sống đừng quá đặt nặng vấn đề, đừng quá để tâm mọi chuyện. Càng để tâm lòng càng thêm phiền muộn, càng chú ý càng khiến bản thân trở nên hèn mọn. Mọi sự đều là nên đến, cưỡng cầu là vô ích. Phụ nữ yêu cũng được, buông cũng được, nhưng nên giữ cho lòng an tĩnh, dù sóng gió hay bão táp cũng tuyệt đối đừng ngả nghiêng. Dù người thật lòng hay dối trá, coi nó như mọi sự tùy duyên, thế nào cũng được. Điều quan trọng dù đang rơi lệ cũng vẫn phải mỉm cười, bởi với người không thương ta, đừng để họ thấy ta khóc”. Cuốn sách được Bão xuất bản và phát hành toàn quốc, được đánh giá 9/10 theo nhận định của nhiều người. Tôi tin, mỗi độc giả khi lựa chọn cuốn sách này, cũng đồng thời lựa chọn nó là người bạn đồng hành trong suốt quá trình trưởng thành và quá trình tìm được hạnh phúc thuộc về mình.  “Bạn muốn bình yên, trước tiên phải thấu hiểu bản thân mình”, trên đời này có bao nhiêu người thấu hiểu được chính bản thân mình cần gì, muốn gì, thích gì. Bao nhiêu người can đảm bước qua được giông bão, bao nhiêu người có thể mạnh mẽ đứng dậy sau những tổn thương? Đến với “Cốt cách phụ nữ”, bạn không tìm được màu hồng, không tìm được sự lãng mạn ngôn tình, nhưng điều bạn tìm thấy có lẽ là sự thật. Sự thật mà bản thân luôn muốn phủ nhận, những sự thật mà chúng ta không muốn chấp nhận được khắc họa rõ nét trong “Cốt cách phụ nữ”. Cuốn sách viết về những nỗi đau, những mặt trái phía sau hạnh phúc.  Trước đây, những câu truyện lãng mạn, những tiểu thuyết vẽ đầy màu hồng luôn thu hút giới trẻ. Nhưng đến với cuốn sách này, bạn sẽ chỉ tìm thấy được những điều chân thực nhất, không có hoàng tử, không có công chúa, mà chỉ có đàn ông và đàn bà. Thế thôi! Cuộc đời này, có những người chúng ta cho rằng sẽ đi cùng mình hết một đời người, nhưng sự thực thì họ chỉ đi cùng mình hết một đoạn đường. Mỗi người đến bên cuộc đời, dù dài hay ngắn, dù đi hay ở, ít nhiều họ sẽ dạy cho ta một điều gì đấy. “Cốt cách phụ nữ” sẽ đưa bạn đến nhiều cung bậc cảm xúc, nhưng nhiều nhất có lẽ chính là những nỗi đau bạn muốn chôn vùi. Và tôi tin, đến khi cuốn sách khép lại, trăm mối suy tư ngổn ngang trong lòng bạn đều đã được giải tỏa. Đến cuối cùng, đi đến một quãng đường nhất định nào đấy, chúng ta, đều sẽ hiểu một điều. Không có điều gì là mãi mãi, đàn ông cũng vậy, không có đàn ông tốt một đời, chỉ có đàn ông tốt một thời. Có những ngày bản thân tưởng như sẽ chết đi, sẽ gục ngã, nhưng không, chúng ta vẫn ổn. Bởi tổn thương không thể làm phụ nữ chết đi, chỉ khiến họ thêm mạnh mẽ và kiên cường. “Cốt cách phụ nữ” dành cho những cô gái đang tổn thương và dành cho những người phụ nữ đã đi qua tổn thương, để có thể thêm mạnh mẽ bước qua và để nhìn lại nỗi đau mình đã từng can đảm đi qua như thế nào. Cuốn sách dành cho những người đàn ông, đọc và cảm nhận những điều mà người phụ nữ của mình không thể nói ra, đọc để hiểu nỗi khổ tâm của họ. Và để hiểu, có được bình yên của hôm nay, họ đã phải gồng gánh và trả giá nhiều như thế nào. Phụ nữ, buồn nhưng đừng buồn quá lâu, yêu nhưng đừng yêu quá sâu. Đừng đặt nặng vấn đề, đừng để tâm quá nhiều chuyện. Suy tư lòng càng phiền muộn, mọi chuyện đều là nên đến, cưỡng cầu vô ích. Viết những dòng này, tôi muốn tặng cho các cô gái của tôi, tặng cho những người phụ nữ mạnh mẽ! Tặng cho thành phố tôi yêu thương, thành phố tôi trở về sau sáu năm cách biệt. Và sau cùng, tặng cho người đàn ông đã bao dung và nắm tay tôi trong suốt tháng ngày trưởng thành. N.L - emdep.vn
Không Lấm Máu - Alessandro Baricco
Alessandro Baricco đã dệt nên một tấn thảm kịch pha trộn bạo lực và máu lửa, khiến người đọc thoạt tiên có thể nhầm lẫn nó với loại truyện báo thù theo kiểu gangster. Nhưng những trang viết tiếp nối nhau đã hé lộ dần một câu chuyện nhân sinh. Đó là bi kịch của những con người, vì lỗi lầm của chính mình hay của người thân của mình, đã vĩnh viễn bị giam cầm trong mê cung không lối ra của những xung đột không hề liên quan đến mình. Đó là ám ảnh về chiến tranh cũng như tội ác và hệ quả của nó. Đó là sự giằng xé nội tâm giữa nỗi khao khát phục thù và lòng khoan dung tha thứ... *** ... Vào một ngày xa xưa sau khi kết thúc chiến tranh, ở một trang trại tồi tàn nơi vùng quê hẻo lánh, đã xảy ra một vụ thảm sát mà nạn nhân là Roca, người chủ trang trại đang sống với hai đứa con nhỏ. Một nhóm người lạ mặt từ xa tìm đến, kết tội Roca đã giết hại nhiều tù binh khi ông ta còn là bác sĩ trong một bệnh viện thời chiến. Roca và con trai bị hạ sát tại chỗ. Riêng Nina, đứa con gái hơn 10 tuổi, được cha kịp thời giấu xuống hầm, đã may mắn thoát chết sau khi bọn sát thủ phóng hỏa thiêu hủy trang trại. Năm mươi năm sau, có một cuộc gặp gỡ giữa hai người luống tuổi trong một nhà hàng ở thủ đô: người phụ nữ chính là cô bé năm xưa sống sót sau thảm họa, và người đàn ông - Pedro Cantos, tên trẻ tuổi nhất trong đám sát thủ, người vào phút cuối đã quyết định cứu đứa bé bằng cách không tiết lộ với đồng bọn về chỗ ẩn nấp của nó. Cuộc đối thoại nhẹ nhàng diễn ra trong khung cảnh yên tĩnh không tiếng súng nổ và máu loang hôm nay xem ra khốc liệt hơn rất nhiều so với tấn thảm kịch năm xưa. Quá khứ được tái hiện, những biến cố kinh hoàng được giải thích từ cái nhìn của hai phía. Và cùng với việc làm sống lại quá khứ, là sự phơi bày những số phận bị vùi dập, bị hủy diệt trong cơn lốc của tội ác và hận thù, mặc dầu chiến tranh đã thực sự lùi xa... “Đất nước đang tiến về phía trước, bỏ xa chiến tranh đằng sau, với một vận tốc đáng kinh ngạc, quên đi tất cả. Nhưng có một đám người không bao giờ ra khỏi chiến tranh, và họ không sao làm lại cuộc đời trong cái đất nước hạnh phúc này.” ... Khi đặt bút xây dựng tiểu thuyết này, Alessandro Baricco không dự định viết về chiến tranh, như lời bộc bạch của ông với độc giả The New Yorker, một tờ báo nổi tiếng ở Mỹ. Trong ý đồ sáng tác của ông, chiến tranh chỉ đơn thuần là cái nền, còn cốt truyện chính lại xoay quanh việc một đứa bé được cứu thoát nhờ chỗ ẩn nấp, đã dành suốt cuộc đời còn lại của mình để đi tìm một chỗ trú ẩn tương tự với ước ao được cứu rỗi vĩnh viễn. Tuy nhiên, khi câu chuyện nên hình nên vóc và đến với độc giả, nó đã được đón nhận như là một trong những tiểu thuyết đặc sắc viết về chiến tranh. Alessandro Baricco đã dệt nên một tấn thảm kịch pha trộn bạo lực và máu lửa, khiến người đọc thoạt tiên có thể nhầm lẫn nó với loại truyện báo thù theo kiểu gangster. Nhưng những trang viết tiếp nối nhau đã hé lộ dần một câu chuyện nhân sinh. Đó là bi kịch của những con người, vì lỗi lầm của chính mình hay của người thân của mình, đã vĩnh viễn bị giam cầm trong mê cung không lối ra của những xung đột không hề liên quan đến mình. Đó là ám ảnh về chiến tranh cũng như tội ác và hệ quả của nó. Đó là sự giằng xé nội tâm giữa nỗi khao khát phục thù và lòng khoan dung tha thứ... Với Không lấm máu, Alessandro Baricco đã đưa người đọc đến với lời cảnh báo nóng bỏng: mối quan hệ giữa lịch sử của một đất nước với thân phận từng cá thể trong cộng đồng ấy. Cho dẫu là quốc gia nào, ở bất cứ thời kỳ nào, những tham vọng và tội ác tập thể mù quáng đều có nguy cơ như những quả đại bác có sức hủy diệt khó lường cho các thế hệ mai sau. Tác giả lại đặt câu chuyện trong một bối cảnh không xác định về cả thời gian lẫn không gian, phải chăng nhằm truyền đi một ẩn dụ sâu xa, rằng tội ác có thể xảy ra ở bất cứ nơi đâu trên hành tinh này, rằng con người trong chiến tranh thường phạm phải những lỗi lầm giống nhau, như hiệu ứng dây chuyền lây lan từ đời này sang đời khác, gây nên tấn thảm kịch triền miên cho toàn nhân loại! Những chủ đề ấy làm cho quyển tiểu thuyết chỉ vỏn vẹn có hai chương, tràn ngập bạo lực ở phần 1 và hồi hộp căng thẳng ở phần 2, với cuộc đối thoại chông chênh giữa tình thương và căm hận, lại thấm đẫm màu sắc nhân văn và mang dáng dấp của một ngụ ngôn với kết thúc đầy chất thơ, khi tình người sau cùng đã thực sự chiến thắng những cừu oán riêng tư. Với thông điệp trên, rất dễ hiểu vì sao Không lấm máu lại nhanh chóng nhận được sự đồng cảm sâu sắc của công chúng văn học và được giới thiệu ở nhiều nước trên thế giới. Nhân loại vốn đã có quá nhiều trải nghiệm xương máu trong chiến tranh, giờ đây cần nỗ lực hàn gắn mọi vết thương quá khứ và cùng chung tay xây dựng “một thế giới công bằng, trong đó người thấp cổ bé họng không phải đau khổ vì cái ác của người khác, nơi mà ai ai cũng có thể có quyền hưởng hạnh phúc”. ... Mời các bạn đón đọc Không Lấm Máu của tác giả Alessandro Baricco.