Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu

Hiệu ứng Dunning-Kruger Bạn Vẫn Tưởng Bạn có thể dự đoán được chính xác khả năng của mình ở mọi tình huống. Sự ThậT Là Về cơ bản thì bạn khá kém trong việc đánh giá khả năng của bản thân và độ khó của những công việc phức tạp. Hãy tưởng tượng rằng bạn chơi rất giỏi một trò nào đó. Trò nào cũng được - cờ vua, Street Fighter1, bài poker - không quan trọng. Bạn thường xuyên chơi trò này với lũ bạn và lúc nào cũng thắng. Bạn cảm thấy mình thật giỏi, và bạn tin rằng mình có thể giành chiến thắng ở một giải đấu nếu có cơ hội. Vậy là bạn lên mạng tìm xem giải đấu khu vực sẽ diễn ra ở đâu và khi nào. Bạn trả phí tham gia và rồi bị hạ đo ván ngay trong hiệp đầu tiên. Hóa ra là bạn không giỏi lắm đâu. Bạn cứ nghĩ rằng mình thuộc dạng đỉnh của đỉnh, nhưng mà thực chất bạn chỉ là một tay ngang thôi. Đây được gọi là hiệu ứng Dunning-Kruger, và nó là một phần cơ bản trong bản chất của con người. Hãy thử nghĩ về những ngôi sao Youtube mới nổi trong mấy năm gần đây - những người múa máy một cách vụng về với các loại vũ khí, hoặc là hát chẳng bao giờ đúng tông cả. Những màn trình diễn này thường rất tệ. Không phải họ cố tình dùng bản thân để mua vui cho người khác đâu. Trình độ của họ thực sự tệ, và chắc hẳn bạn cũng thắc mắc là tại sao lại có người có thể tự đặt mình lên một sân khấu toàn cầu với những màn trình diễn đáng xấu hổ như vậy. Vấn đề nằm ở chỗ họ không tưởng tượng được là công chúng toàn cầu có thể khắt khe và đòi hỏi cao hơn so với lượng khán giả nhỏ bé họ vốn đã quen thuộc là bạn bè, gia đình và những người đồng cấp. Như nhà triết học Bertrand Russell đã từng phải than thở: “Trong thế giới hiện đại ngày nay thì những kẻ khờ khạo luôn tự tin hết mức trong khi những người khôn ngoan thì lại luôn nghi ngờ.” Hiệu ứng Dunning-Kruger là lý do tại sao mà những chương trình như America’s Got Talent1 hay American Idol2 có thể diễn ra. Ở trong phòng karaoke với lũ bạn, bạn có thể là người hát hay nhất. Nhưng để đối chọi với các thí sinh trong cả một quốc gia? Khó lắm. *** Nói cho vuông thì sách chỉ đáng 3.5* thôi, nhưng vì là sách mượn mà người mượn còn chưa đọc nên mình dúi thêm cho 0.5 * nữa, gọi là Tô có ghi công :sss Cuốn sách trình bày về các hiện tượng tâm lý thường gặp (ai hay theo dõi page “10 sự thật thú vị” trên facebook thỉnh thoảng sẽ gặp những bài tương tự và vừa hay, admin của trang cũng đang PR cho cuốn này :))) Chắc do đã đọc nhiều bài viết về lĩnh vực này nên mình không choáng ngợp đến mức sững sờ về nội dung sách :sss Dù vậy, có một cuốn sách tổng hợp lại và Việt hóa triệt để các thuật ngữ tiếng Anh (hay Đức kiểu Baader-Meinhof = thiên kiến xác nhận) thì cũng tiện cho tra cứu và chấn chỉnh bản thân mỗi khi lên cơn vĩ cuồng :3 Đọc xong dễ nảy sinh ham muốn lôi người khác ra test và nghiêm túc tập ngồi thiền, vì rõ ràng, với một tâm trí quá náo động dẫn tới quá tải như tâm trí người phương Tây thì không có gì lạ nếu nó mắc chứng này tật nọ. Giờ đến phần bình xét :sss 1. Hình thức sách =)))) Cái bìa như muốn gào vào mặt độc giả: Bạn không biết chữ như bạn tưởng đâuuuuu :/ và ngoài ra, người đọc có thể gặp chứng mù màu đột xuất :3 Sách dày nhưng đóng keo ở gáy hơi mỏng nên chưa gì đã bị gãy gáy :<
2. Nội dung sách: - Các bài viết trong sách được trình bày khoa học, sáng sủa, theo cấu trúc: Tiêu đề - 1 đoạn tóm tắt về hiểu lầm và sự thật - thân bài (tập trung giải diễn giải + dẫn chứng) - kết luận rút ra. Tuy nhiên, cách viết hơi cứng nhắc, tuy có sự tương tác với người đọc nhưng thiếu chút dí dỏm thường thấy ở những loại sách tương tự. Ngoài ra, cách chia Mục lục sách đi lần lượt theo từng bài viết/hiện tượng dễ gây mệt não nếu đọc liên tục, nên phân theo nhóm cho người đọc tìm điểm khác và giống nhau. - Sách phân tích nhiều hiện tượng tâm lý ta rất hay gặp trong cuộc sống dưới góc độ khoa học, ví dụ như Thiên kiến tự đề cao, Sự ngụy biện của tay thiện xạ Texas, Thiên kiến xác nhận, Nội quan, Sự tự nghiệm về tính đại diện… Hôm bữa mình có tình cờ xem cùng 1 bộ phim trên cùng một web với 1 thằng đệ trong 1 buổi tối. Trong khi mình càm ràm về nội dung phim thì nó cứ cố thuyết phục mình rằng chuyện xem trùng này là… định mệnh :ssss Rất hy vọng nó mua cuốn sách này đọc và ngộ đạo chứ mình mình nguyền rủa bất kỳ thứ định mệnh dở hơi nào đưa mình đến xem 1 một bộ phim dở tệ như vậy. - Các dẫn chứng đưa ra chưa thuyết phục mình lắm (mẫu khảo sát thấp, thiếu chú thích và tài liệu tham khảo cụ thể, không nhắc đến việc loại trừ yếu tố gây nhiễu). Đưa 1 nhóm người để khảo sát hành vi/phản ứng mà bỏ qua vấn đề văn hóa gốc thì hơi sai :/ Ví dụ như trong bài khảo sát về mức độ ảnh hưởng của từ ngữ đến thái độ của con người (cho 3 nhóm thao tác với 3 loại từ: bạo lực, trung tính, hợp tác) sau đó thử xem họ sẽ ngắt lời giáo viên ngó lơ mình như thế nào. Trong văn hóa Á Đông, việc ngắt lời người khác, đặc biệt là cấp trên như sếp, người quản lý hoặc thầy giáo là điều tối kị, thường người ta sẽ cố gắng liên lạc bằng mắt và chờ người kia chủ động dừng lại để nghe mình nói chứ hiếm khi ngắt lời :/ Với một cá nhân có 1 đống bạn chuyên “lạm dụng” động từ mạnh trong ngôn ngữ chat như mình thì “tát” “đấm” không phải là bạo lực, tính từ “béo” mới là từ khơi gợi hành vi “bạo lực”! Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới hành vi của một người (tâm trạng, tính khí,...) trong 1 tình huống. - Một vấn đề khác khiến mình phải suy nghĩ là cách tác giả dùng số xác suất % để đánh giá tính hợp lý của một hành động. Điều này áp dụng lên 1 nhóm thì ổn nhưng áp dụng lên 1 cá nhân thì sai. Mình ví dụ, xác suất một người bị xe ở chiều vuông góc vượt đèn đỏ tông phải khi qua đường là đủ nhỏ để yên tâm qua đường ngay khi đèn xanh bật sáng. Tuy nhiên, đấy là xác suất tai nạn tính trên tổng mấy chục triệu người và tính trên số lần tai nạn/lần qua đường của 1 bình thường có tuổi thọ cao. Nhưng với cá nhân mình, mỗi lần vô tư qua đường thì mình sẽ nhận 50% bị đâm và 50% không. @@ Vậy, vẫn là hợp lý và yên tâm hơn nếu mình luôn quan sát thận trọng cả 2 bên xem có cái xe nào “có vẻ” mất lái đang lao tới không dù điều này sẽ tốn của mình 3s/lần! Đương nhiên, xã hội có người này người kia, ai cũng tư duy như mình thì trong 3s đầu sẽ chẳng có ai qua đường cả :< Nhưng đấy là lựa chọn riêng, không phải họ thông minh hơn hay mình thông minh hơn, ai sống lâu hơn mới quan trọng còn số % là chuyện của UB An toàn giao thông tổng kết mỗi cuối năm. - Lại nói chuyện thông minh. Một hành vi được cho là thông minh hay không, nhiều khi không nằm ở lúc thực hiện mà là ở kết quả (dù thường làm đúng thì sẽ có kết quả tốt). Ví dụ bạn phanh gấp để tránh đâm xe vào một đứa trẻ và không ai bị làm sao cả ngoài mấy vết trầy thì đấy là… phản ứng nhanh, nhưng nếu việc phanh gấp đó khiến xe bị lết bánh, người bay ra đường và nằm dưới bánh xe tải đang phi tới thì đấy là… ngu! Mọi người khi xem clip sẽ thốt lên kiểu “giá mà nó lanh ý không phanh, để đâm vào cột điện thì chắc giờ vẫn sống” - Kiểu vậy! Việc loài người chúng ta đã tồn tại phát triển đến như mức hiện tại thể hiện sự tiến hóa về mặt não bộ tư duy sao “phù hợp” với đời sống của mình. Tại sao bạn lại cần ghi nhớ mọi thứ cho thật rõ nét trong khi việc đó khiến não bộ bị quá tải mà không vì lí do hữu ích (nguyên lý 80/20)? Tại sao bạn cần phải nhận ra rằng mình không thông minh xinh đẹp, trí nhớ thì tồi, tư duy lại logic kém nếu điều đó làm bạn không vui? Tại sao lại có câu “Ngu si hưởng thái bình” =))))))))) Cho nên, rất có thể "ngu" là mẹ vợ và "hên xui" là vợ của thông minh :3 - Mình rất muốn cùng tác giả thảo luận về xu hướng “tối giản” khi đọc đến bài “Bán rẻ”. - Cuối cùng thì mình nghĩ, “thông minh” không phải là một từ hợp lý để dùng nhiều đến thế trong cuốn sách này và đưa cả lên bìa, thay bằng “Bạn không như bạn nghĩ về mình” thì… thông minh hơn (hoặc là tác giả quá thông minh khi đưa từ “thông minh” lên bìa vì nó giúp bán chạy hơn :"> ). Và đương nhiên, mình đủ "thông minh" đến mức không cảm thấy bản thân bỗng “tầm thường” “giống người khác đến 85%” sau khi đọc xong cuốn sách này :3 Tô Review *** Cuốn sách bạn đang cầm trên tay là một bản tóm tắt sơ lược về việc tự dối mình của con người và những cách tuyệt vời khiến tất cả chúng ta đều rơi vào cái bẫy đó. Bạn tin rằng mình hiểu rõ quy luật vận hành của cuộc sống, nhưng sự thật là bạn chẳng biết gì hết. Trong suốt cuộc đời, bạn tự tạo nên những quan điểm, tự xâu chuỗi nên một câu chuyện về bản thân, về lý do cho những hành động trong quá khứ, và tất cả dẫn đến việc bạn đang đọc những dòng chữ này, ngay tại thời điểm này. Nhìn một cách tổng thể thì mọi thứ có vẻ rất thật. Nhưng có một sự thật mất lòng là: Bộ môn tâm lý học nói riêng và ngành khoa học nhận thức nói chung đang ngày một thành công hơn trong việc chứng minh rằng chính bản thân bạn cũng chẳng nắm được tại sao mình lại làm những việc mà bạn vẫn làm, chọn những thứ mà bạn vẫn chọn, hay thậm chí là nghĩ những điều mà bạn vẫn nghĩ. Thay vào đó, bạn tự tạo ra những câu chuyện nhỏ để giải thích lý do cho việc bỏ cuộc giữa chừng trong công cuộc ăn kiêng, tại sao bạn lại thích Apple hơn Microsoft, hay việc rõ ràng bạn nhớ rằng Beth là người đã kể cho bạn nghe câu chuyện chú hề với chiếc chân giả làm từ hộp súp rỗng, trong khi thực ra bạn được nghe từ Adam, và đó cũng chẳng phải là một chú hề. Hãy dừng lại một chút và quan sát căn phòng bạn đang ngồi đi. Trong một khoảnh khắc thôi, hãy cảm nhận những công sức đã được bỏ ra để tạo nên mọi thứ xung quanh bạn, và cả những nỗ lực trong hàng thế kỷ qua để tạo tiền đề cho các phát minh đó. Bắt đầu từ đôi giày bạn đang đi, cho tới cuốn sách bạn đang cầm trên tay, rồi hãy nhìn tới những máy móc đang hoạt động, nháy đèn và kêu bíp bíp khắp mọi ngóc ngách: lò vi sóng trong góc bếp, chiếc máy tính trên bàn làm việc, chiếc xe cứu thương đang hú còi ở con phố đằng xa. Trước khi chúng ta đi vào chủ đề chính, hãy dừng lại và ngẫm nghĩ về việc loài người đã giải quyết được biết bao vấn đề khó khăn trong cuộc sống và đã tạo nên vô vàn những thứ tuyệt vời xung quanh ta. Những tòa nhà chọc trời và xe cộ, điện năng và ngôn ngữ – con người cũng thật đáng nể phải không? Chính thành công rực rỡ của trí tuệ loài người đã tạo nên những tiện nghi ngày nay. Kh nghĩ về điều đó, bạn sẽ dễ dàng chìm đắm trong niềm tin về trí thông minh của bạn cũng như của cả loài người. Vậy mà bạn vẫn để chìa khóa trong xe. Bạn vẫn thường hay quên béng mất mình đang định nói gì. Bạn ngày càng tăng cân. Bạn chẳng còn một xu dính túi. Những người khác cũng vậy. Từ khủng hoảng ngân hàng cho tới những vụ bê bối tình dục, chúng ta đều có những thời điểm thật là ngu ngốc. Từ những nhà khoa học lỗi lạc nhất cho tới những người thợ khiêm tốn, bộ não của mỗi cá thể đều chứa đầy những định kiến và khuôn mẫu. Những thứ này thường đánh lừa bộ não một cách khéo léo khiến chúng ta chẳng thể nhận ra được. Vậy nên đừng vội lo lắng, bạn không phải là trường hợp đặc biệt đâu. Dù thần tượng hay sư phụ của bạn có là ai đi chăng nữa, chính họ cũng thường xuyên mắc lỗi. Ta sẽ lấy bài thí nghiệm Sự Chọn Lựa Của Wason làm ví dụ đầu tiên. Hãy tưởng tượng một nhà khoa học đưa ra 4 lá bài trước mặt bạn. Khác với những loại bài thông thường, những lá bài này có một mặt in số và một mặt in màu. Các lá bài theo thứ tự từ trái sang phải là lá số 3, số 8, lá màu đỏ và lá màu nâu. Nhà khoa học láu cá này cho phép bạn quan sát 4 lá bài một lúc để ghi nhớ chúng rồi đưa ra câu hỏi như sau: “Bộ bài của tôi gồm toàn những lá bài kỳ lạ như thế này, nhưng chúng đều tuân theo một quy luật duy nhất. Nếu một lá bài có số chẵn ở một mặt, thì mặt còn lại chắc chắn sẽ là màu đỏ. Giờ thì bạn sẽ phải lật một hay những lá bài nào để kiểm chứng điều tôi vừa nói, sao cho số lá phải lật là ít nhất?” Sao nào? Số 3, số 8, màu đỏ, hay màu nâu? Bạn sẽ lật lá nào? Đây là một trong những thí nghiệm tâm lý học đơn giản nhất. Và nếu coi đây là một câu đố logic thì nó cũng chẳng hề khó. Vậy mà khi nhà tâm lý học Peter Wason thực hiện thí nghiệm này vào năm 1977, chỉ có dưới 10% số người tham gia trả lời chính xác. Trong thí nghiệm của mình, ông đã sử dụng các nguyên âm thay vì màu sắc; tuy nhiên ở những bài kiểm tra tương tự khi dùng màu sắc thì tỷ lệ số người trả lời sai vẫn không thay đổi. Vậy câu trả lời của bạn là gì? Nếu đáp án của bạn là lật lá bài số 3 và màu đỏ, hoặc bạn chọn chỉ một trong hai lá số 8 hoặc màu nâu thì bạn thuộc số 90% đã làm sai bài này. Lật lá số 3 lên thì dù thấy màu đỏ hay màu nâu cũng chẳng chứng minh được gì. Bạn không có thêm thông tin nào cả. Nếu bạn lật lá màu đỏ và thấy một số lẻ thì điều đó cũng không vi phạm quy luật. Câu trả lời chính xác duy nhất cho bài đố logic này là lật cả 2 lá: lá số 8 và lá màu nâu. Nếu mặt sau của lá số 8 màu đỏ thì bạn mới chỉ chứng minh được quy luật ấy là đúng, chứ vẫn chưa biết được liệu nó có lỗ hổng nào không. Lúc này, nếu mặt còn lại của lá bài nâu là số lẻ thì nghĩa là quy luật đúng, còn nếu là số chẵn thì khẳng định ban đầu của nhà khoa học là sai. Chỉ 2 lá bài này mới có thể cho chúng ta câu trả lời chính xác. Một khi đã giải thích ra thì câu trả lời trở nên rất hiển nhiên. Có câu đố nào đơn giản hơn câu đố với 4 lá bài và 1 quy luật này chứ? Vậy nếu có tới 90% số người tham gia đã trả lời sai thì làm thế nào mà con người có thể xây được thành Rome và tận diệt được bệnh bại liệt? Đây chính là chủ đề của cuốn sách này: Bạn bị giới hạn trong một số khuôn mẫu suy nghĩ nhất định, và cuộc sống quanh bạn là sản phẩm của việc sống chung với những khuynh hướng này, chứ không phải là chiến thắng và vượt qua chúng. Quay trở lại với thí nghiệm trên, nếu bạn thay những con số và màu sắc trên các lá bài bằng các tình huống trực quan trong xã hội, câu đố bỗng dưng trở nên dễ hơn nhiều. Hãy tưởng tượng nhà khoa học đưa ra một câu hỏi mới: “Bạn đang ngồi trong một quán bar, và luật pháp không cho phép bán đồ uống có cồn cho người dưới 21 tuổi. Tôi có một bộ bài in tuổi của khách trong quán bar ở một mặt và đồ uống người đó đang dùng ở mặt còn lại. Bạn sẽ phải lật một hoặc một vài lá trong số 4 lá bài dưới đây để biết được liệu chủ quán có đang vi phạm pháp luật hay không, sao cho số lá phải lật là ít nhất.” Và rồi nhà khoa học bày ra những lá bài như sau: 23 – Bia – Coca – 17 Giờ thì vấn đề có vẻ dễ hơn rất nhiều phải không? Lá bài Coca và 23 chẳng cho bạn biết điều gì đặc biệt cả. Tuy nhiên nếu cậu thanh niên 17 tuổi đang uống bia rượu, thì chủ quán đã phạm luật. Bạn cũng sẽ phải kiểm tra cả tuổi của người đang uống bia nữa phải không nào? Vậy là giờ bạn có thể dễ dàng thấy được 2 lá bài cần phải được kiểm tra là Bia và 17. Bộ não của bạn được lập trình để nhìn cuộc sống dễ dàng hơn dưới một số góc độ nhất định, ví dụ như về các vấn đề xã hội, nhưng lại kém hơn nhiều trong các mảng khác, như là câu đố logic với những lá bài được đánh số. Đây sẽ là những điều bạn sẽ tìm thấy xuyên suốt trong cuốn sách này, kèm theo các giải thích khoa học và những điều để suy ngẫm, những nhận định của riêng tôi. Thí nghiệm Sự Chọn Lựa Của Wason đã cho thấy thực tế là chúng ta thường rất kém trong tư duy logic, nhưng lại rất giỏi vẽ ra những suy nghĩ nghe thì có vẻ hay ho trên lý thuyết, nhưng lại vỡ vụn khi đưa vào thực hành. Và khi điều đó xảy ra, chúng ta lại có khuynh hướng phớt lờ chúng. Con người luôn có một mong muốn mạnh mẽ là làm người đúng trong mọi trường hợp, và có một khát khao cháy bỏng hơn nữa là có thể nhìn thấy bản thân mình dưới ánh sáng tốt đẹp nhất ở cả góc độ tâm lý lẫn hành vi. Bởi vậy chúng ta thường xuyên lợi dụng và đánh lừa chính trí não của mình để có thể thỏa mãn điều này. Ba chủ đề chính trong cuốn sách này là thiên kiến nhận thức, sự tự nghiệm và những phương pháp ngụy biện. Đây là những thành phần cấu tạo nên tâm trí của bạn, giống như các bộ phận trong cơ thể vậy. Trong điều kiện lý tưởng thì chúng sẽ phục vụ bạn một cách đắc lực. Tuy nhiên, đời không như là mơ, và chúng ta chẳng mấy khi được sống trong điều kiện lý tưởng cả. Những thành phần này của tâm trí con người rất dễ bị bắt bài và có tính phụ thuộc cao nên đã bị lợi dụng từ hàng trăm năm nay bởi những kẻ lừa đảo, các ảo thuật gia, con buôn, ông bà đồng, hay bọn bán thuốc giả để kiếm lời. Phải cho tới khi bộ môn tâm lý học phát triển và đưa ra những phương pháp khoa học chặt chẽ để nghiên cứu về hành vi con người thì việc tự lừa dối bản thân mới được phân loại và định lượng. — Thiên kiến nhận thức (Cognitive biases) là những khuôn mẫu suy nghĩ và hành xử thường dẫn bạn tới kết luận sai lầm. Khi chào đời, bạn, cũng như tất cả mọi người, đều phải bước vào một thế giới đã được lập trình sẵn những phương cách nhận thức đầy sai lệch này, và chẳng mấy ai nhận ra chúng. Nhiều thiên kiến có tác dụng giúp bạn tự tin trong cuộc sống hàng ngày và không tự coi mình là một kẻ đần độn. Việc giữ hình tượng có vẻ quan trọng với trí não con người đến mức nó đã phát triển một loạt những công cụ để khiến bạn luôn tự cảm thấy thỏa mãn với bản thân. Thường thì những thiên kiến nhận thức này sẽ dẫn tới những lựa chọn sai lầm, những đánh giá tồi tệ và những ý kiến ngớ ngẩn rất xa với sự thật. Ví dụ: Bạn có xu hướng tìm kiếm những thông tin củng cố cho một niềm tin nào đó của bản thân, trong khi lại thường lờ đi những thông tin trái nghịch với nó. Điều này được gọi là thiên kiến xác nhận (confirmation bias). Những quyển sách bạn đang có trên kệ và những trang bạn đánh dấu trên trình duyệt cá nhân là hệ quả trực tiếp của thiên kiến này. — Sự tự nghiệm (Heuristics) là những con đường tắt trong tâm trí mà bạn sử dụng để giải quyết các vấn đề thường gặp trong cuộc sống. Chúng giúp tăng tốc độ xử lý của não bộ, nhưng đôi lúc khiến bạn nghĩ quá nhanh và bỏ qua những chi tiết quan trọng. Thay vì chọn con đường dài và suy ngẫm thật cẩn thận về vấn đề để tìm ra giải pháp hợp lý nhất, hoặc đạt được một suy nghĩ đúng đắn nhất, bạn thường dùng sự tự nghiệm để đi tới kết luận trong khoảng thời gian cực ngắn. Một số sự tự nghiệm là học được, số khác lại được cài đặt sẵn trong mỗi phiên bản bộ não của con người. Khi sử dụng đúng cách thì chúng giúp cho tâm trí của chúng ta được thảnh thơi và hoạt động hiệu quả hơn. Nhưng có những lúc chúng lại khiến ta nhìn nhận cuộc sống một cách quá đơn giản. Ví dụ như khi bạn thấy số lượng các bài báo về việc cá mập tấn công người bỗng tăng đột biến, bạn sẽ có xu hướng tin rằng có điều gì đó đang kích thích lũ cá mập và khiến chúng cắn người nhiều hơn, mặc dù điều duy nhất mà bạn thực sự biết chỉ đơn giản là các hãng thông tấn đang đưa tin về vấn đề này nhiều hơn bình thường mà thôi. — Ngụy biện (Logical fallacies) giống như việc giải một bài toán sử dụng ngôn từ, và bạn bỏ qua một vài bước quan trọng, hoặc là bị mắc bẫy mà không biết. Chúng là những lý lẽ bạn tự đưa ra trong tâm trí để dẫn tới một kết luận khi không biết hết tất cả những thông tin liên quan tới vấn đề. Có thể là do bạn đã không để ý và bỏ qua những thông tin đó, hoặc là bởi bạn không nhận thức được sự hạn chế của lượng thông tin bạn đang nắm trong tay. Và thế là bạn trở thành một thám tử vụng về. Ngụy biện còn có thể là hệ quả của những mơ tưởng không thực tế. Có những lúc bạn đưa ra được những lập luận tốt, nhưng chính những cơ sở thông tin và giả thiết ban đầu lại không chính xác, và khi khác thì bạn lại áp dụng những lập luận sai lầm trên nền sự thật. Giả sử thế này, bạn nghe được một thông tin ở đâu đó nói rằng Albert Einstein không bao giờ ăn trứng chiên và đưa ra kết luận rằng trứng chiên là một món không tốt cho sức khỏe. Đây được gọi là lập luận dựa vào thẩm quyền (argument from authority). Lúc này bạn tin rằng một người siêu thông minh như Einstein thì mọi quyết định của ông đều đúng đắn, nhưng biết đâu sự thật chỉ đơn giản là do ông không thích vị trứng chiên mà thôi. Qua mỗi chủ đề trong sách này, bạn sẽ có được những cách nhìn nhận mới về bản thân. Rồi dần dần bạn sẽ nhận thấy rằng bạn chẳng thông minh như vẫn tưởng đâu. Vói một lô lốc những thiên kiến nhận thức lệch lạc, những phương pháp tự nghiệm cẩu thả và những lập luận ngụy biện vụng về, bạn đang tự đánh lừa bản thân mình từng phút một chỉ để đối mặt với thực tại của cuộc sống này. Đừng sợ. Sẽ vui lắm đó. Mời các bạn đón đọc Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu của tác giả David McRaney.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Phương Pháp Tư Duy & Kích Hoạt Trí Não
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Cải Thiện Năng Lực Trí Não Tập 1: Phương Pháp Tư Duy & Kích Hoạt Trí Não của tác giả Tony Buzan. Con người có thể làm chủ trí nhớ của mình! Hãy ngưng ngay ý nghĩ cho rằng mỗi năm trôi qua sẽ đẩy bạn đến gần sự lẩn thẩn và khoảnh khắc tuổi già đầy khổ sở! Dù khoa học đã chứng minh bộ não của chúng ta sẽ thoái hóa cùng tuổi tác nhưng điều này không hoàn toàn là sự thật. Sự thật là bộ não cũng cần được quan tâm chăm sóc giống như bất cứ bộ phận nào khác trong cơ thể để có thể duy trì hoạt động ở mức tốt nhất. Đây là thông điệp mà cuốn sách này hướng đến. Hãy giữ cho bộ não của bạn luôn luôn khỏe mạnh và linh lợi. Không bao giờ là quá muộn để bạn cải thiện và sử dụng trí não một cách hiệu quả. Bây giờ chúng ta hãy cùng kiểm tra xem bộ não của mình “khỏe” đến mức nào nhé! Bài trắc nghiệm này gồm hai phần: phần một là phần đánh giá chung, phần hai sẽ giới thiệu các bài tập thực hành. Bộ não của bạn “khỏe” đến đâu? PHẦN MỘT: Khả năng ghi nhớ của bạn đang ở mức nào? Phần này sẽ giúp bạn nhận biết hiện tại bộ não của bạn nhạy bén đến mức nào. Hãy ghi lại số điểm mà bạn đạt được, vì sau đó bạn sẽ làm lại bài trắc nghiệm này một lần nữa để theo dõi mức độ cải thiện của năng lực trí não. Theo thang đo từ 1 (dễ) đến 5 (thực sự khó khăn), bạn hãy đánh giá xem mình có thể nhớ những điều sau ở mức nào? Nhớ tên □ Một người mà bạn vừa gặp □ Bạn bè □ Người thân trong gia đình □ Những địa điểm bạn từng đến □ Nhan đề của những cuốn sách và bộ phim bạn từng xem Nhớ số □ Mã PIN (của thẻ ATM) □ Số tài khoản ngân hàng □ Số điện thoại của những người quen thân □ Những số điện thoại mới □ Làm những phép tính đơn giản Nhớ ngày tháng □ Ngày sinh nhật và các dịp lễ kỷ niệm □ Các cuộc hẹn □ Lịch làm việc nhà Nhớ vị trí □ Nơi bạn để/cất đồ đạc, vật dụng (chìa khóa, điều khiển ti-vi, v.v.) □ Nơi bạn đậu xe □ Phương hướng Nhớ chuyện này chuyện kia □ Những tin tức đã xem trên ti-vi tối qua, đọc trên báo, v.v. □ Điều bạn vừa mới nói □ Điều người khác vừa mới nói □ Từ chính xác dùng để diễn tả chuyện gì đó Cộng điểm lại và hãy xem trí não của bạn đang hoạt động tốt đến mức nào: 20 – 30 điểm: Xin chúc mừng! Bạn không gặp bất cứ vấn đề gì trong việc ghi nhớ. Hãy thoải mái thử sức với chương trình rèn luyện và thách thức trí não trong cuốn sách này để luôn duy trì “phong độ đỉnh cao” cho bộ não. 31 – 40 điểm: Hiện bạn đang có một chút trở ngại trong việc ghi nhớ. Hãy thực hiện theo chương trình được giới thiệu ở đây để tinh chỉnh não bộ và triệt tiêu tất cả những trở ngại hiện đang gây khó khăn cho bạn. 41 – 60 điểm: Bạn gặp phải một vài trở ngại trong việc ghi nhớ. Hãy kiên trì thực hiện chương trình cải thiện trí nhớ này. 61 – 80 điểm: Bạn thật sự gặp khó khăn trong việc ghi nhớ và cần bám sát chương trình trong cuốn sách này để khôi phục lại năng lực trí não. Bạn sẽ cảm nhận được sự tiến bộ trong vòng 7 ngày. 81 – 100 điểm: Vấn đề nghiêm trọng rồi đây! Song, bạn vẫn có thể bắt đầu cải thiện năng lực trí não bằng cách vận dụng các phương pháp ghi nhớ được hướng dẫn trong bộ sách này. Hãy kiên trì, rồi bạn sẽ nhanh chóng cải thiện được điểm số! PHẦN HAI: 7 Phút Khởi động Trí não Phần đánh giá cá nhân sau được soạn thảo để thử thách hoạt động trí óc của bạn trên sáu lĩnh vực: 1. Trí nhớ ngắn hạn 2. Trí nhớ dài hạn 3. Ngôn ngữ 4. Suy luận 5. Phân tích 6. Sáng tạo Các bài tập khởi động sau có tác dụng kích thích đưa máu lên não, đồng thời khuyến khích bộ não thiết lập những liên kết mới. Cả hai điều này đều cần thiết, giúp cho bộ não hoạt động hiệu quả. Tất cả những gì bạn cần là: 7 phút, giấy và bút. Hãy cẩn thận làm theo hướng dẫn - chỉ dành ra một khoảng thời gian nhất định cho mỗi câu hỏi - sau đó xem đáp án (ở Phụ lục 1) để biết bạn đã làm tốt đến mức nào. TINH CHỈNH TRÍ NHỚ Thời gian: 60 giây Trọng tâm: Trí nhớ ngắn hạn Ghi nhớ chuỗi số Trong vòng 60 giây, bạn phải nhớ được các dãy số sau – càng nhiều càng tốt! Che các dãy số lại, chỉ để lộ ra dãy số trên cùng của cột bên trái. Nhớ dãy số này, che nó lại rồi viết ra giấy. Sau đó để lộ ra dãy số thứ hai. Nhớ dãy số này, che nó lại rồi viết ra giấy. Tiếp tục làm như thế với các dãy số còn lại trong danh sách, cố gắng nhớ càng nhiều càng tốt. Sau 60 giây, so sánh danh sách ghi chép của bạn với đáp án. Bạn viết đúng bao nhiêu dãy số? Tự cho mình 1 điểm với mỗi dãy số chính xác. ĐIỂM SỐ: /18   “TĂNG LỰC” CHO TRÍ NHỚ Thời gian: 60 giây Trọng tâm: Trí nhớ dài hạn Ngân hàng dữ liệu Sau đây là danh sách 7 tội trọng trong Kinh Thánh. Dành 20 giây để ghi nhớ. Gấp sách lại, sau đó viết ra giấy tất cả các tội mà bạn có thể nhớ được. Tự cho mình 1 điểm trước mỗi tội mà bạn nhớ được, và 1 điểm thưởng nếu bạn nhớ được cả 7 tội trọng này. Kiêu căng Dâm dục Giận dữ Háu ăn Ganh tị Lười biếng Tham lam ĐIỂM SỐ: /8 Sau đây là tên gọi của 9 hành tinh trong hệ Mặt trời(*). Lần này, bạn hãy dành ra 40 giây để nhớ tên cả 9 hành tinh. Gấp sách lại và viết ra giấy tên 9 hành tinh theo đúng thứ tự. Tự cho mình 0,5 điểm với mỗi hành tinh nhớ được và 5,5 điểm nếu bạn nhớ tên tất cả các hành tinh này theo đúng thứ tự. (*) Từ năm 2006, sao Diêm Vương đã bị loại ra khỏi nhóm các hành tinh thuộc hệ Mặt Trời. Sao Thủy Sao Kim Trái Đất Sao Hỏa Sao Mộc Sao Thổ Sao Thiên Vương Sao Hải Vương Sao Diêm Vương ĐIỂM SỐ: /10   KHẢ NĂNG NGÔN NGỮ Thời gian: 60 giây Trọng tâm: Ngôn ngữ Đảo chữ(**) (**) Xem Phụ lục 2. Với phép đảo chữ, bạn sẽ chuyển đổi vị trí một (hay nhiều) chữ cái trong từ hiện tại để tạo thành một từ khác có ý nghĩa. Bạn có 60 giây để “thưởng thức” trò chơi thú vị này. Hãy tự cho mình 2 điểm với mỗi từ mới và thưởng thêm 2 điểm nếu tìm được một từ khác nữa “ẩn” trong nhóm từ này. RICTUS TROPICA PAGER LUMP ĐIỂM SỐ: /10   NÂNG CAO TƯ DUY LÔ-GIC Thời gian: 60 giây Trọng tâm: Kỹ năng suy luận Suy luận tìm số tuổi Giờ bạn hãy dùng khả năng suy luận của mình để tìm ra số tuổi của 3 người sau đây. Chỉ có 60 giây để thực hiện bài tập này. Tự cho mình 2 điểm nếu trả lời đúng số tuổi của mỗi người và được thêm 2 điểm thưởng trong trường hợp bạn tìm đúng số tuổi của cả 3 người. 48 là tổng số tuổi của cả George, Tony và John 6 năm nữa, tuổi của John sẽ gấp đôi tuổi của Tony Tổng số tuổi của George và Tony bằng với tuổi của John. ĐIỂM SỐ: /8   KHẢ NĂNG PHÂN TÍCH Thời gian: 60 giây Trọng tâm: Kỹ năng suy luận Giải mã mật thư(***) (***) Xem Phụ lục 2. Bạn có thể nhận ra thông điệp ẩn sau tin nhắn “công việc” này không? Đây là lời nhắn của một anh chồng lăng nhăng gởi cho cô trợ lý riêng. Tự thưởng cho mình 6 điểm nếu giải mã đúng tin nhắn này(****). (****) Xem Đáp án ở Phụ lục 1. Tell Oliver Now If General Happy Triple Yesterday’s Orders Under Rating Scheme, Don’t Accept Realtor’s Loan If Not Guaranteed. ĐIỂM SỐ: /6   TƯ DUY SÁNG TẠO Thời gian: 120 giây Trọng tâm: Kỹ năng suy luận Tạo liên kết Trong 120 giây, bạn hãy nghĩ ra các công dụng khác nhau của một con dao nhíp bỏ túi bằng cách liên kết nó với các từ trong danh sách sau đây. Hãy phát huy trí tưởng tượng và khả năng pha trò của bạn! (*****) Theo truyền thống, Thánh George là một người lính La Mã, được tôn kính như một vị tử vì đạo Kitô giáo. Ông được bất tử hóa trong câu chuyện Thánh George và con rồng và là một trong 14 vị Thánh trợ giúp chống lại các loại bệnh tật. Tự cho điểm dựa trên số công dụng mà bạn có thể nghĩ ra: 0 – 10 công dụng: 2 điểm 11 – 20 công dụng: 4 điểm 21 – 30 công dụng: 6 điểm 31 – 40 công dụng: 8 điểm > 40 công dụng: 10 điểm ĐIỂM SỐ: /10 Cộng điểm các phần và kiểm tra xem bạn đã làm tốt đến mức nào: 60 – 70 điểm: Tuyệt vời! Trí não của bạn vận hành quá ổn! Hãy duy trì năng lực tuyệt vời này bằng chương trình luyện tập ở đây. 45 – 59 điểm: Nhìn chung là khá tốt. Bạn nên tiếp tục cải thiện năng lực của bộ não bằng các bài tập trong cuốn sách này. Lưu ý những lĩnh vực bạn đạt được ít điểm số hơn và tập trung thực hiện các bài tập của chương trình. 30 – 44 điểm: Mức điểm số trung bình cho thấy bạn còn nhiều “đất” để phát triển khả năng trí não. Bạn cần thực hành theo phương pháp được giới thiệu ở đây vì chúng sẽ cải thiện hoạt động trí não của bạn một cách đáng kể. 15 – 29 điểm: Tiếp tục đọc và áp dụng chương trình rèn luyện này càng sớm càng tốt. Các bài luyện tập sau đây sẽ giúp trí não tinh tường hơn, đánh thức những năng lực chưa được khai phá bên trong bộ não. Kiên trì thực hiện chương trình, bạn sẽ ngạc nhiên trước sự thay đổi nhanh chóng và tích cực của não bộ. 0 – 14 điểm: Đừng vội chán nản khi nhận điểm số thấp vì các phương pháp, chương trình trong cuốn sách này được soạn thảo nhằm giúp trí óc của bạn “xoay chuyển tình thế” và hoạt động tốt hơn. Bí quyết chính là hãy thường xuyên thử thách, kích hoạt não bộ. Nếu kiên trì, chắc chắn bạn sẽ thành công! Tuổi tác không thành vấn đề! Có ý kiến cho rằng khi tham gia những bài kiểm tra như thế này, người càng trẻ tuổi thì càng đạt được điểm cao. Song, trên thực tế, điểm số phần lớn phụ thuộc vào “sức khỏe” của não bộ. Cho đến bây giờ, các nhà khoa học vẫn khẳng định bộ não sẽ lão hóa dần theo tuổi tác. Nhưng sự thật là chẳng có bằng chứng xác thực nào chứng minh cho luận điểm này. Từ nhiều thập kỷ qua, các bài kiểm tra IQ dường như luôn chỉ ra rằng những người trẻ tuổi thường đạt điểm số cao hơn những người lớn tuổi, điều này càng củng cố thêm cho niềm tin phổ biến: trí thông minh sẽ giảm dần theo năm tháng. Mà thực ra không phải như vậy, dựa trên hai nguyên do: - Thứ nhất, IQ cao hay thấp đơn giản là do luyện tập. Những người trẻ tuổi thực hiện các dạng bài tập rèn luyện trí não thường xuyên hơn so với những người lớn tuổi. Nhưng khi được luyện các bài tập đòi hỏi phải động não thì những người lớn tuổi cũng đạt được nhiều kết quả đáng kinh ngạc. - Thứ hai, các bài kiểm tra IQ thường được thực hiện trong sự ràng buộc về thời gian. Nếu loại bỏ áp lực về thời gian thì người lớn tuổi cũng có thể làm tốt như người trẻ tuổi – có thể lý giải rằng người càng lớn tuổi càng chậm hơn vì sự từng trải, kinh nghiệm sống của họ khiến họ phải suy nghĩ cặn kẽ, thấu đáo hơn trước khi đưa ra kết quả cuối cùng. Tuổi tác mở rộng phạm vi hiểu biết của bạn! Hiện nay, nhờ vận dụng những kỹ thuật như chụp ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI), các nhà khoa học đã phát hiện thấy bộ não là một cấu trúc sinh học linh hoạt có khả năng thay đổi và phát triển đáng kinh ngạc trong suốt cuộc đời chúng ta. Nghĩa là nó có khả năng lập trình và tái lập trình gần như vô hạn. Bằng chứng này đang thuyết phục các nhà khoa học rằng bộ não cũng cần được “tập thể dục” giống như cơ thể để luôn luôn khỏe mạnh. TRÍ NÃO DIỆU KỲ! Những vị nữ tu ở Mankato Những nữ tu ở trường Dòng Notre Dame tại một vùng xa xôi hẻo lánh thuộc thành phố Mankato, bang Minnesota đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học chuyên nghiên cứu về sự lão hóa của bộ não. Nhiều nữ tu trên 90 tuổi và một số ít trên 100 tuổi. Sơ Marcella Zachman, nhân vật đặc biệt của tạp chí LIFE vẫn còn dạy học mãi cho đến năm 97 tuổi. Sơ Mary Esther Boor đã làm việc ở quầy lễ tân cho đến khi sơ quyết định nghỉ hưu ở tuổi... 99! Ngoài ra, các sơ hầu như rất ít mắc phải chứng mất trí nhớ và các bệnh về não khác so với những người cùng độ tuổi, hoặc nếu có thì cũng chỉ ở mức độ nhẹ. Giáo sư David Snowdon của trường Đại học Kentucky tin rằng lý do của “phép màu” này là các vị nữ tu đã “khắc cốt ghi tâm” lời răn của Chúa, rằng “trí óc thảnh thơi là quân bài của quỷ dữ”, do đó họ làm bất cứ việc gì để giữ cho trí não luôn bận rộn. Họ thường dành phần lớn thời gian để tham gia các trò đố vui, giải ô chữ, tranh luận sôi nổi về một số vấn đề, viết báo, tham dự hội thảo, và nhiều hoạt động khác. Snowdon đã nghiên cứu 100 bộ não được các vị nữ tu ở Mankato hiến tặng ngay sau khi họ qua đời. Ông tin rằng chính việc kích thích trí óc khiến cho các liên kết trong não tiếp tục phân chia và tạo ra các liên kết mới thay vì teo dần đi một cách tự nhiên. Càng tư duy nhiều, trí não càng phát triển! Một trong những khám phá quan trọng và đáng tin cậy nhất đó chính là hiệu suất hoạt động của trí não nằm trong tầm kiểm soát của mỗi cá nhân, hay nói đúng hơn là nằm ở tần suất tư duy, động não của ta! Mức độ sử dụng trí não và duy trì niềm say mê học tập có ảnh hưởng cực kỳ quan trọng đến năng lực trí não. Bộ sách Cải thiện Năng lực Trí não kết hợp cả lý thuyết và thực hành vào cùng một chương trình luyện tập nhằm giúp bạn phát huy tối đa năng lực não bộ cho dù bạn đang ở lứa tuổi nào. Bạn sẽ được cung cấp kiến thức liên quan đến nhiều khía cạnh khác nhau trong việc luyện tập trí não – từ sự nhạy bén của não bộ và trí nhớ, cho đến các bài luyện tập thể chất và chế độ ăn uống. Càng hiểu về bộ não, bạn càng tận dụng được những khả năng đáng kinh ngạc của nó. Mỗi hoạt động tìm hiểu cách vận hành của bộ não là một “liều thuốc kích thích” hết sức giá trị, tương tự như món ăn bổ dưỡng đối với cơ thể vậy. Khi đọc cuốn sách này, bạn sẽ tìm thấy một loạt các phương pháp, các bí quyết giúp bạn thực hiện tốt chương trình rèn luyện trí não và thúc đẩy bạn hành động. Chương trình được chia làm nhiều phần nhỏ (kế hoạch hành động) với cường độ và khoảng thời gian thực hiện khác nhau. - Chương trình bắt đầu với 7 Ngày Rèn luyện Năng lực Não bộ, chỉ cần “đầu tư” một tiếng đồng hồ mỗi ngày. Đến cuối ngày thứ 7, bạn sẽ nhận thấy rõ trí óc của mình trở nên nhanh nhạy và sắc sảo hơn hẳn. - Tiếp theo là 7 Tuần Duy trì Năng lực Não bộ, đòi hỏi bạn phải dành ra mỗi tuần một ngày, kiên trì thực hiện trong vòng 7 tuần. Cuối phần luyện tập này, bạn sẽ cảm nhận được trí óc mình trở nên “thông suốt” như cách đây 10 năm. - Phần cuối của chương trình là duy trì và củng cố năng lực não bộ dựa trên những tiến bộ mà bạn đã đạt được. Một số bài tập Cải thiện Năng lực Não bộ trong vòng 7 phút sẽ giữ cho bạn đi đúng hướng, đồng thời đưa ra nhiều gợi ý để đảm bảo bộ não của bạn sẽ tiếp tục hoạt động ở mức độ cao nhất. Khi hoàn thành chương trình này, bạn sẽ nhận thấy trí óc của mình phát triển được những khả năng vượt bậc mà trước giờ bạn chưa bao giờ đạt được. Khi trí óc vận hành tốt hơn, bạn sẽ nhận ra chất lượng cuộc sống được cải thiện – bạn trở nên vui vẻ hơn, tự tin hơn, dám thử sức mình và thêm tin yêu vào cuộc sống. Vậy thì bạn còn chờ gì nữa? Hãy “sang trang” và bắt đầu “hành trình” mới đi nào! Mời các bạn mượn đọc sách Cải Thiện Năng Lực Trí Não Tập 1: Phương Pháp Tư Duy & Kích Hoạt Trí Não của tác giả Tony Buzan.
Cửa Hàng Thịnh Vượng
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Cửa Hàng Thịnh Vượng của tác giả Takashi Uno & Kam Tròn (dịch). Đời người chỉ có một lần. Vậy nên, chắc hẳn trong thâm tâm chúng ta, ai cũng từng nghĩ đến việc trở thành một ông chủ tự lực tự cường. Ước mơ này không hề viển vông. Đúng là không phải ai cũng đủ năng lực để sở hữu một công ty lớn, nhưng nếu là chủ của một cửa hàng nhỏ thì bạn hoàn toàn có khả năng. Hơn cả thế bạn còn có thể kinh doanh cả đời trong vui vẻ nữa. Để có thể kinh doanh, buôn bán lâu dài trong vui vẻ, chúng ta phải tìm cách giúp cho cửa hàng của mình thật phát đạt. Điều này thực chất không hề quá khó khăn. Vì chính bản thân tôi đây cũng chỉ làm những việc đơn giản mà bất kì ai cũng có thể làm, và tôi đã kinh doanh được gần 50 năm rồi. Trong kinh doanh, có những điều tuy nhỏ bé nhưng lại có thể trở thành cơ hội để thu hút khách đến cửa hàng. Cửa hàng đầu tiên của tôi là một quán cà phê. Thời đấy, đá viên khá là đắt đỏ, vậy nên khi phục vụ nước lọc cho khách, tôi sẽ hỏi: - Quý khách có dùng đá không ạ? Nếu khách hàng trả lời “Có”, tôi mới thêm đá vào. Vì đã cất công dùng đá như vậy, tôi muốn khách hàng ý thức được rằng: “Cửa hàng này phục vụ nước lọc có bỏ đá cho khách hàng.” Chỉ một việc nhỏ như thế thôi nhưng khi được tôi nói ra thành lời, khách hàng sẽ cảm thấy: “Nước lọc ở đây lúc nào cũng có đá, thích thật đấy!” Nhờ vậy, có thể khách hàng sẽ quay lại quán của tôi không chừng. Khi bắt đầu kinh doanh một quán nhậu có diện tích vỏn vẹn 16,5 m2, vì chỉ có một mình đứng quán nên tôi đã suy nghĩ xem làm thế nào để có thể kinh doanh một cách đơn giản nhất mà vẫn có hiệu quả cao. Tôi quyết định sẽ chuẩn bị sẵn vài món ăn trước giờ mở cửa. “Cánh tay phải” của tôi trong việc nấu nướng chính là chiếc lò vi sóng. Khi khách gọi món, tôi chỉ cần hâm nóng thức ăn trong đĩa rồi mang ra là được. Thời đấy, việc công khai sử dụng lò vi sóng trong bếp là chuyện đáng xấu hổ, nhưng vì quán của tôi bé nên tôi chỉ có thể đặt nó ở nơi ai cũng có thể nhìn thấy. Nếu đã vậy, để biến tình huống này bớt phần ngại ngùng, tôi đặt tên cho lò vi sóng là “anh đầu bếp”. Khi khách gọi món, tôi sẽ hỏi: - Quý khách muốn “anh đầu bếp” làm không ạ? Hay để anh bếp trưởng làm? Nghe thế, khách hàng liền ngạc nhiên hỏi tôi: - Ô? Thế bếp trưởng đi. Tôi lập tức đáp lại: - Bếp trưởng (tức là tôi) đang bận nên để “anh đầu bếp” làm có được không ạ? Cứ như vậy, tôi đã thành công gây ấn tượng với khách hàng. Nếu khách hàng nghĩ: “Cửa hàng này thú vị nhỉ!” thì rất có thể họ sẽ quay lại quán lần nữa. Tôi mở chi nhánh đầu tiên của quán nhậu ở Shibuya, Tokyo. Địa điểm tôi chọn là một nơi chẳng có mấy ai hứng thú qua lại, đến mức chủ nhà đã phải hỏi tôi rằng: - Ông thực sự muốn thuê chỗ này sao? Không lâu sau đó, toà nhà nơi quán nhậu của tôi kinh doanh xảy ra một vụ nổ súng. Tôi nhanh trí nảy ra một ý tưởng: - Món ăn được phục vụ ngày hôm nay sẽ là món rau củ xào thập cẩm1! 1 Tác giả chơi chữ giữa hai từ “rau củ xào thập cẩm” (happousai) và “nổ súng” (happou). Và tôi đã bán hết sạch món đó. Rau củ xào thập cẩm thì chỉ cần dùng những loại rau có sẵn ở cửa hàng là có thể chế biến ngay được. Hơn thế nữa, tôi còn tranh thủ trò chuyện với khách: - Hôm nay vất vả thật đấy! Nhờ thế mà khoảng cách đôi bên được rút ngắn lại. Để duy trì mức chi phí thấp, tôi thường mua nguyên liệu là thịt gà. Khi khách gọi món cánh gà tẩm bột chiên giòn, tôi sẽ hỏi lại: - Quý khách muốn ăn cánh trái hay cánh phải ạ? Câu pha trò đó đã khiến khách hàng bật cười vui vẻ. Không chỉ chú trọng cung cách phục vụ khách hàng, tôi còn chú ý xây dựng thực đơn sao cho phù hợp với phong cách của quán nhất. Ví dụ, khách hàng rất yêu thích hai món mì udon kimchi và trứng cá của quán tôi. Mặc dù những món này đơn giản đến mức ngay cả người không mấy khi nấu nướng cũng có thể làm được, nhưng khi ngà ngà say thì chúng thực sự rất ngon! Tuy thực đơn toàn là những món không đòi hỏi kĩ thuật hay nỗ lực gì, nhưng nhờ cách vận hành như vậy, khách hàng vẫn thường xuyên quay lại quán của tôi. Chỉ cần phục vụ những món ăn mà khách hàng có thể vui vẻ thưởng thức trong khoảng thời gian ở quán, chúng ta sẽ có thể tạo dựng được những mối quan hệ sâu sắc và biến họ trở thành người hâm mộ của quán. Rồi sau đó những người hâm mộ đấy sẽ là những người ủng hộ, giúp đỡ cho quán của chúng ta. *** Là một người biết điểm dừng, tôi luôn nghĩ đến việc làm thế nào để đạt được mục tiêu mà vẫn nằm trong giới hạn mình đặt ra. Tính cách của tôi thực sự không phù hợp với hai từ “nỗ lực” quá sức. “Nỗ lực” quá sức chính là việc cố gắng vượt lên trên năng lực của bản thân. Nhưng nếu cứ cố nhón chân rồi vươn tay đến một nơi rất, rất cao, chẳng phải chúng ta sẽ chóng cảm thấy mệt mỏi và không thể đứng lâu hay sao? Ngược lại, đứng vững chãi trên mặt đất và vươn tay tới những thứ trong độ cao có thể với tới thì sẽ chẳng quá mất sức mà vẫn có thể lấy được đồ. Mặc dù vậy, nếu cứ liên tục giơ tay lên thì sẽ rất mỏi. Tôi cho rằng chính vì không bao giờ cố quá sức nên tôi không biết mệt mỏi là gì và có thể duy trì quán nhậu suốt mấy chục năm như vậy. Mặc dù đã kinh doanh quán nhậu được một thời gian nhưng nếu không có chứng chỉ đầu bếp, tôi sẽ khó có thể tiếp tục duy trì quán. Vì chẳng có tài cán gì nên tôi đã phải vắt óc suy nghĩ làm sao để chỉ với những việc đơn giản mà ngay cả tôi cũng làm được, lại có thể biến khách hàng thành người hâm mộ của mình và giúp cho cửa hàng phát đạt. Nghĩ thử thì cụm từ “không cố gắng quá sức” có khi là một trong những khẩu hiệu chính của cuộc đời tôi. Trước đây, tôi cũng từng thử nỗ lực. Trong những năm dậy thì, để tăng chiều cao, tôi thậm chí đã sử dụng những dụng cụ tập thể dục kì quặc, rồi còn uống canxi hàng ngày nữa. Nhưng rốt cục chẳng mang lại kết quả gì nên tôi đã từ bỏ thứ gọi là nỗ lực viển vông ấy. Liệu tôi có thể làm được công việc nào không tạo thêm gánh nặng cho bản thân, mà còn vô cùng thú vị, vui vẻ không? Đó chính là điều cơ bản của cơ bản trong kinh doanh. Tôi nghĩ nếu có cơ hội làm việc một cách hạnh phúc như vậy, tôi mới có thể vận hành cửa hàng lâu dài và thoải mái tận hưởng đời người. Kí tên: Giám đốc tập đoàn Raku Coporation Uno Takashi *** Tóm tắt Cuốn sách Cửa Hàng Thịnh Vượng - 3 Món Nhỏ, Lời Lãi To của tác giả Takashi Uno đề cập đến những kinh nghiệm kinh doanh của ông trong suốt gần 50 năm. Ông là chủ tịch của tập đoàn Raku Corporation, một tập đoàn chuyên kinh doanh ẩm thực tại Nhật Bản. Theo ông Uno, để kinh doanh thành công, không nhất thiết phải có tài năng hay nỗ lực quá sức. Điều quan trọng là phải biết điểm dừng, suy nghĩ thấu đáo, và tận dụng những gì mình có. Trong cuốn sách, ông Uno chia sẻ những bí quyết kinh doanh của mình, bao gồm: Chú trọng đến cung cách phục vụ khách hàng. Ông Uno luôn quan niệm rằng khách hàng là thượng đế, và việc phục vụ khách hàng chu đáo là điều quan trọng nhất. Ông thường xuyên giao lưu, trò chuyện với khách hàng, và luôn cố gắng tạo ra những trải nghiệm đáng nhớ cho họ. Xây dựng thực đơn phù hợp với phong cách của quán. Ông Uno cho rằng thực đơn không cần phải quá cầu kỳ, chỉ cần phù hợp với sở thích của khách hàng và phong cách của quán là được. Không cố gắng quá sức. Ông Uno luôn ý thức được giới hạn của bản thân, và luôn cố gắng làm việc trong khả năng của mình. Ông cho rằng nỗ lực quá sức sẽ chỉ khiến chúng ta mệt mỏi và thất bại. Đánh giá Cuốn sách Cửa Hàng Thịnh Vượng - 3 Món Nhỏ, Lời Lãi To là một cuốn sách kinh doanh thực tế, dễ đọc, dễ hiểu. Những kinh nghiệm của ông Uno được chia sẻ một cách chân thành và gần gũi, giúp người đọc có thể dễ dàng áp dụng vào thực tế. Cuốn sách phù hợp với những ai đang có ý định kinh doanh, đặc biệt là những người kinh doanh nhỏ lẻ. Một số điểm nổi bật của cuốn sách Cuốn sách được viết bởi một người có kinh nghiệm kinh doanh lâu năm và thành công. Những kinh nghiệm được chia sẻ trong cuốn sách đều rất thực tế và dễ áp dụng. Cuốn sách được viết một cách chân thành và gần gũi, giúp người đọc dễ dàng tiếp thu. Kết luận Cuốn sách Cửa Hàng Thịnh Vượng - 3 Món Nhỏ, Lời Lãi To là một cuốn sách kinh doanh đáng đọc cho những ai đang có ý định kinh doanh. Mời các bạn mượn đọc sách Cửa Hàng Thịnh Vượng của tác giả Takashi Uno & Kam Tròn (dịch).
Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Bản Đồ Tư Duy Cho Trẻ Thông Minh: Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường của tác giả Tony Buzan. VÀI LỜI NHẮN NHỦ CỦA TÁC GIẢ Bài tập về nhà ư? Thôi rồi! Khi phải đối mặt với chúng, em có nhận thấy mình đang tìm cớ hợp lý để “trốn tránh”, như gọi điện thoại cho bạn, xem ti-vi, chơi điện tử hay đọc báo cho đến giờ đi ngủ không? Và dĩ nhiên, ngày mai các em sẽ… thế… thế đấy! Em có hay lo lắng về các bài kiểm tra và kỳ thi? Em có bao giờ mơ mộng có được một cây đũa thần để khiến bài tập về nhà dễ dàng hơn, làm tốt bài thi và khiến thầy cô bất ngờ, bạn bè ngỡ ngàng, còn các giám khảo phải sửng sốt? Em có bao giờ ước ao có được một công cụ bí mật sẽ giúp em tập trung hơn và có thể nhanh chóng giải quyết các rắc rối ở trường, còn thời gian thư giãn, nghỉ ngơi thì lại dài hơn? Giá như… Tôi đã đi khắp thế giới, tìm hiểu và rồi phát hiện ra nhiều điều thú vị về bộ não, về cách vận hành thực sự của cơ quan này, và những gì bộ não cần để có thể hoạt động hiệu quả. Cuối cùng, tôi cũng khám phá ra công cụ bí mật: Bản đồ Tư duy. Bản đồ Tư duy đã hỗ trợ tôi viết lách, giải quyết vấn đề và giúp cuộc sống của tôi dễ chịu hơn, đạt nhiều thành công hơn. Và công cụ này cũng có thể hữu ích cho em đấy. Bản đồ Tư duy đã giúp hàng triệu học sinh khắp thế giới đạt kết quả học tốt hơn, trong khi công sức bỏ ra ít hơn. Trong cuốn sách này, tôi sẽ hướng dẫn em vận dụng nhuần nhuyễn công cụ bí mật này chỉ với vài cây bút màu và bộ não. Nào, chúng ta cùng bắt đầu… TONY BUZAN *** Tóm tắt Cuốn sách Bản Đồ Tư Duy Cho Trẻ Thông Minh: Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường của tác giả Tony Buzan là một cuốn sách hướng dẫn sử dụng bản đồ tư duy (mind map) cho trẻ em từ 7-14 tuổi. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và sử dụng những hình ảnh minh họa sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ em. Đánh giá Cuốn sách Bản Đồ Tư Duy Cho Trẻ Thông Minh: Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường là một cuốn sách bổ ích và hữu ích cho trẻ em đang tìm kiếm cách để học tập hiệu quả hơn. Cuốn sách cung cấp cho trẻ em những kiến thức cơ bản về bản đồ tư duy và hướng dẫn trẻ em cách sử dụng bản đồ tư duy để học tập các môn học khác nhau ở trường. Một số điểm nổi bật của cuốn sách: Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và những hình ảnh minh họa sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ em. Cung cấp cho trẻ em những kiến thức cơ bản về bản đồ tư duy. Hướng dẫn trẻ em cách sử dụng bản đồ tư duy để học tập các môn học khác nhau ở trường. Đánh giá tóm tắt Cuốn sách Bản Đồ Tư Duy Cho Trẻ Thông Minh: Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường là một cuốn sách tuyệt vời cho trẻ em đang tìm kiếm cách để học tập hiệu quả hơn. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và cung cấp cho trẻ em những kiến thức và kỹ năng cần thiết để sử dụng bản đồ tư duy trong học tập. Vài lời nhắn nhủ của tác giả Tony Buzan Vài lời nhắn nhủ của tác giả Tony Buzan trong phần mở đầu của cuốn sách đã nêu bật những lợi ích mà bản đồ tư duy mang lại cho trẻ em trong học tập. Bản đồ tư duy có thể giúp trẻ em: Học tập hiệu quả hơn Nắm bắt kiến thức nhanh chóng và dễ dàng hơn Ghi nhớ lâu hơn Giải quyết vấn đề sáng tạo hơn Tăng cường sự sáng tạo và tư duy phản biện Với những lợi ích như vậy, bản đồ tư duy là một công cụ học tập vô cùng hữu ích cho trẻ em. Cha mẹ và giáo viên có thể khuyến khích trẻ em sử dụng bản đồ tư duy để học tập hiệu quả hơn. Mời các bạn mượn đọc sách Bản Đồ Tư Duy Cho Trẻ Thông Minh: Bí Quyết Học Giỏi Ở Trường của tác giả Tony Buzan.
7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc (Song Ngữ)
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc (Song ngữ) của tác giả Sean Covey & Uyển Linh (dịch). Ở thị trấn Bảy Cây Sồi, bạn sẽ không có một giây phút nào để ù lì. Nếu không chơi đá banh với thỏ Jumper thì sẽ trồng vườn với chồn Lily…những người bạn này lúc nào cũng vui vẻ và không ngừng học hỏi những điều mới mẻ. 7 câu chuyện được minh họa sống động sẽ cho thấy việc luôn ghi nhớ 7 Thói quen quan trọng như thế nào. Thông qua những nhân vật đáng yêu và những câu chuyện vui nhộn, quyển sách này giúp trẻ tiếp cận với những giá trị và nguyên tắc bất hủ được đề cập trong cuốn 7 Thói Quen Để Thành Đạt – từ việc làm sao để chịu trách nhiệm với cuộc sống của chính mình đến việc khám phá vì sao trạng thái cân bằng luôn là tốt nhất. Nào, hãy cùng đến với nhóm bạn ở thị trấn Bảy Cây Sồi và tìm hiểu vì sao mỗi đứa trẻ đều có thể là một người hạnh phúc! *** LỜI NGỎ GỬI ĐẾN PHỤ HUYNH VÀ GIÁO VIÊN Người lớn chúng ta bất đồng nhau đủ thứ, nhưng ta lại có một điểm chung vô cùng lớn, đó là tình yêu và sự quan tâm, lo lắng cho con trẻ. Ở thời điểm tôi viết quyển sách này, tôi đã có bảy đứa con, trong đó có ba đứa dưới 10 tuổi: Nathan 8 tuổi, Weston 5 tuổi và Allie 3 tuổi. Chúng cũng ngoan lắm (thường là vậy). Nhưng phải nói thật là tôi khá ngán mấy trò chọc phá không hồi kết của Nathan và những trận giận lẫy không báo trước của Allie. Tôi cũng phát hoảng khi Weston khám phá ra cách dùng đồ bấm kim và thực tập ngay trên mấy bức tường nhà tôi. Nhưng sau tất cả, tôi vẫn yêu thương chúng vô cùng và tôi luôn bị bất ngờ khi thấy chúng thực sự thông minh đến thế nào. Vài năm về trước, tôi từng viết một quyển sách với nhan đề 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt dựa theo quyển bán chạy nhất 7 Thói Quen Để Thành Đạt do bố tôi chấp bút. Khi bắt tay vào viết sách cho tuổi teen, tôi đã sợ mình sẽ phải đơn giản hóa nhiều khái niệm để độ tuổi này có thể hiểu những thói quen được đề cập đến. Thế nhưng, tôi đã rất bất ngờ vì điều đó chẳng hề cần thiết: các em ấy đã hiểu hết. Mà bất ngờ hơn nữa là rất nhiều trường tiểu học trên thế giới đã đưa quyển 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt vào chương trình giảng dạy – và họ đều rất thành công. Ai mà ngờ rằng các em nhỏ lại có thể nhanh chóng hiểu thấu và áp dụng những quy luật tự nhiên hàm chứa trong 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt đến thế! Lần nữa, tôi cũng lại đánh giá thấp các em mất rồi. (Mà nếu bạn muốn đưa 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt vào chương trình tiểu học của trường mình thì hãy ghé www.theleaderinme.org nhé.) Vì thế, khi Simon & Schuster hỏi tôi có muốn viết một quyển sách thiếu nhi dựa trên nền tảng 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt không là tôi hào hứng ngay. Cứ như thể đang học mà được ra chơi vậy. Giờ đây, tôi đã tin rằng quyển sách này sẽ hữu ích cho các em nhỏ theo ba hướng: Đầu tiên, sách sẽ dạy các em về ưu điểm của việc sống có nguyên tắc như: có trách nhiệm, lên kế hoạch trước, tôn trọng người khác, làm việc nhóm và cân bằng mọi việc. Trong cuộc sống, các nguyên tắc cũng như lực hút Trái Đất vậy, luôn luôn tồn tại, phủ sóng khắp mọi nơi và là điều rất đỗi hiển nhiên. Và hơn bất kỳ lúc nào khác, thời buổi này đang rất cần đến chúng. Thứ hai, sách sẽ trang bị cho các em một loại “ngôn ngữ” chung, có thể dùng cả với bố mẹ, thầy cô. Sẽ rất hữu ích khi các em biết cách nói “Con cần phải ưu tiên những việc quan trọng trước”, hoặc “Bố mẹ/Thầy cô hãy cùng con tìm ra phương án để hai ta cùng có lợi nhé”, bởi vì tất cả mọi người đều hiểu những lời này. Thứ ba, bất kỳ em nào cũng có thể tìm thấy từ quyển sách một nhân vật khiến mình đồng cảm, dù đó là Gấu Goob hay Sóc Sophie. Chính nhờ điều này, các em sẽ dễ ghi nhớ những câu chuyện, cũng như dễ áp dụng 7 Thói Quen vào thực tế hơn. Khi đọc, các em sẽ nhận thấy mỗi câu chuyện trong sách sẽ khắc họa một thói quen điển hình. Cuối mỗi truyện sẽ có những ghi chú dành cho phụ huynh và giáo viên (gọi là Góc Phụ Huynh), và trong đó sẽ gợi ý vài cách giúp người lớn khơi dậy thói quen vừa nhắc trong truyện nơi các bé. Trong phần này cũng sẽ có một danh sách các câu nên hỏi các bé (gọi là Cùng Con Thảo Luận), cũng như một danh sách các bước nhỏ (mục Từng Bước Dạy Con) để các bé dần làm quen với thói quen ấy. Ngoài ra, ở cuối sách còn có một sơ đồ khắc họa 7 Thói Quen và cách chúng tác động và hỗ trợ lẫn nhau. À! Đừng quên ghé trang webwww.seancovey.com bổ trợ cho quyển sách này nhé. Trên trang web này có rất nhiều hoạt động thú vị dành cho các bé như: đố vui, trò chơi hay tranh tô màu hình các nhân vật trong truyện để các bé có thể vừa đọc, hoặc nghe đọc, vừa tô màu. Tôi xin được sát cánh cùng bạn trong hành trình chung với sứ mệnh đầy cao cả của chúng ta: giúp tất cả các bé trở thành những cô cậu bé vui vẻ, hạnh phúc. Gửi đến bạn mọi điều tốt lành nhất! Sean Covey *** Tóm tắt Sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc (Song ngữ) của tác giả Sean Covey và Uyển Linh (dịch) là một cuốn sách dành cho trẻ em từ 6 đến 12 tuổi. Cuốn sách kể về cuộc sống của những người bạn ở thị trấn Bảy Cây Sồi, nơi mà mỗi người đều có những thói quen riêng để giúp họ hạnh phúc và thành công. Cuốn sách gồm 7 câu chuyện, mỗi câu chuyện sẽ giới thiệu một thói quen quan trọng: Thói quen 1: Hãy chủ động - Biết chịu trách nhiệm cho cuộc sống của chính mình. Thói quen 2: Hãy đặt mục tiêu - Xác định những gì bạn muốn đạt được và lập kế hoạch để đạt được chúng. Thói quen 3: Hãy nghĩ win-win - Tìm kiếm giải pháp có lợi cho tất cả mọi người. Thói quen 4: Hãy lắng nghe chủ động - Tập trung vào những gì người khác đang nói và thấu hiểu quan điểm của họ. Thói quen 5: Hãy suy nghĩ trước khi hành động - Cân nhắc hậu quả của hành động của bạn trước khi bạn làm điều gì đó. Thói quen 6: Hãy hợp tác - Làm việc cùng nhau để đạt được mục tiêu chung. Thói quen 7: Hãy cân bằng - Tìm sự cân bằng giữa các lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống của bạn. Đánh giá Sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc là một cuốn sách tuyệt vời cho trẻ em học về những thói quen quan trọng để thành công và hạnh phúc. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và sử dụng những nhân vật đáng yêu và những câu chuyện vui nhộn để thu hút sự chú ý của trẻ em. Cuốn sách cũng cung cấp cho trẻ em những công cụ và kỹ năng cần thiết để áp dụng những thói quen này vào cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, trong câu chuyện về thói quen 1, "Hãy chủ động", thỏ Jumper học cách chịu trách nhiệm cho việc học của mình bằng cách lập kế hoạch và thực hiện các mục tiêu học tập. Nhìn chung, sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc là một cuốn sách bổ ích và hữu ích cho trẻ em đang tìm kiếm cách để trở thành người hạnh phúc và thành công. Một số điểm nổi bật của cuốn sách: Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và những nhân vật đáng yêu để thu hút sự chú ý của trẻ em. Cung cấp cho trẻ em những công cụ và kỹ năng cần thiết để áp dụng những thói quen vào cuộc sống hàng ngày. Giới thiệu những giá trị và nguyên tắc bất hủ được đề cập trong cuốn 7 Thói Quen Để Thành Đạt. Đánh giá tóm tắt Sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc là một cuốn sách tuyệt vời cho trẻ em học về những thói quen quan trọng để thành công và hạnh phúc. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và cung cấp cho trẻ em những công cụ và kỹ năng cần thiết để áp dụng những thói quen này vào cuộc sống hàng ngày. Mời các bạn mượn đọc sách 7 Thói Quen Để Trẻ Hạnh Phúc (Song ngữ) của tác giả Sean Covey & Uyển Linh (dịch).