Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

BỘ TỘT CÙNG HẠNH PHÚC là thiên sử thi về xã hội Ấn Độ phi lý tân thời: hỗn loạn, mâu thuẫn, bạo lực, bất công, điên rồ và vô lý, nó vừa là một chuyện tình bi thương vừa là lời phản kháng quyết liệt. Giọng văn của Roy khi tỉ tê, khi lớn tiếng, khi nghẹn ngào, và có khi với cả tiếng cười, cùng với thủ pháp khéo léo Roy đã dệt nên những câu chuyện đan xen về đẳng cấp và tôn giáo, về bản sắc giới tính và xung đột chính trị - Nhân vật chính là những thân phận bị hủy hoại, thế giới quan tan vỡ, những con người bên lề xã hội đang cố tìm cho một chỗ đứng. Cuốn tiểu thuyết tuy viết về hiện thực bất ổn, nhưng lại đem cho người ta những hy vọng về tình yêu, và những ngày đen tối nhất rồi cũng sẽ qua đi, ngày mai bao giờ cũng tới, tình yêu sẽ đến với những ai vẫn hy vọng dù đã từng thất vọng, vẫn tin tưởng dù từng bị phản bội, vẫn yêu thương dù từng bị tổn thương.  *** 'Bộ tột cùng hạnh phúc' và mặt tối của Ấn Độ "Bộ tột cùng hạnh phúc" là thiên sử thi về những mặt trái của xã hội Ấn Độ thời hiện đại: hỗn loạn, mâu thuẫn, bạo lực, bất công và vô lý. Tác giả Arundhati Roy (sinh năm 1961) là nhà văn, nhà hoạt động chính trị, xã hội tích cực người Ấn Độ. Tiểu thuyết đầu tay của bà The God of Small Things ra mắt năm 1997, giành giải Booker, đưa tên tuổi Roy nổi tiếng trên toàn thế giới. 20 năm sau, bà cho ra mắt cuốn tiểu thuyết thứ hai Bộ tột cùng hạnh phúc. Tiểu thuyết mới được NXB Hội Nhà văn và Tao Đàn phát hành tại Việt Nam, qua bản dịch của Thiên Nga.  Bộ tột cùng hạnh phúc là câu chuyện trải dài trong nhiều thập kỷ, với bối cảnh chính diễn ra ở Delhi và Kashmir (Ấn Độ). Tác phẩm thể hiện một giai đoạn đen tối và bạo lực của lịch sử Ấn Độ hiện đại, từ cải cách ruộng đất, vụ việc đốt cháy tàu Godhra năm 2002, cuộc nổi loạn Kashmir. Truyện chứa đựng những câu chuyện lớp lang, đan xen về tôn giáo, đẳng cấp, bản sắc giới tính, xung đột chính trị - cõi trần thế trần trụi và đầy khổ đau. Tác phẩm xây dựng hệ thống nhân vật phức tạp, hầu hết đều là những người bị hủy hoại, tổn thương, những con người bên lề xã hội đang cố tìm bình yên cho mình.  Anjum là một người phụ nữ chuyển giới, sợ hãi cuộc sống, vì thế cô tìm sự an bình bên những người chết - trong nghĩa trang. Ban đầu cô trải thảm nằm cạnh những ngôi mộ, dần dà dựng lên một nếp nhà che nắng che mưa, rồi lại nối thêm vào những căn phòng và đặc biệt căn phòng nào cũng có một hoặc hai ngôi mộ. Căn nhà chắp vá của Anjum trở thành Nhà trọ Jannat - Thiên đường. Lâu dần Nhà trọ Jannat trở thành tụ điểm cho dân hijra (người đã qua phẫu thuật để chuyển giới tính từ nam thành nữ) và những người lạc lối. Nơi ở tồi tàn ở chốn không ai muốn tới đã trở thành mái ấm không những cho Anjum mà còn cho vô số những con người khác cũng chịu số phận bất hạnh không kém cô, trong đó có Tilo. Tilo là một sinh viên ngành kiến trúc, cô có mẹ nhưng không được nhận mẹ, cô yêu Musa, một chiến binh giải phóng Kashmir, nhưng không được bên anh. Tilo nhặt được (hay đúng hơn là bắt cóc) một em bé bị bỏ rơi và đó cũng chính là mảnh ghép gắn cô vào cuộc đời của Anjum, một người “phụ nữ” luôn mong mỏi có một đứa con cho riêng mình. Những mảnh đời bị xã hội xô đẩy, giày xéo níu lại với nhau, nương tựa vào nhau. Những người lạ trở thành bạn bè, bạn bè trở thành gia đình. Họ tạo nên một chốn “thiên đường” cho riêng mình - nơi tột cùng hạnh phúc. Không phải ngẫu nhiên mà tiểu thuyết được đánh giá là thiên sử thi về Ấn Độ tân thời. Tác phẩm soi tỏ những mặt tối của đất nước đông dân thứ hai thế giới: những vụ bạo động, bạo loạn do xung đột sắc tộc, tôn giáo với chủ nghĩa dân tộc cực đoan; sự bất bình đẳng giới qua các vụ giết chóc, tra tấn, cưỡng hiếp phụ nữ; chênh lệch đẳng cấp; nghèo đói, thất nghiệp khắp nơi... Giọng văn của Roy khi tỉ tê, khi lớn tiếng, khi nghẹn ngào, và có khi ngập tràn tiếng cười. Với thủ pháp khéo léo, bà đã nhặt những mảnh vụn, ghép thành một bức tranh lớn lao với những gam màu đối chọi của hiện thực bất ổn, xã hội rối ren nhưng vẫn đem tới những hy vọng về tình yêu và hạnh phúc. Ra mắt năm 2017, Bộ tột cùng hạnh phúc đã đạt một số thành tựu nhất định. Tác phẩm lọt vào danh sách rút gọn giải thưởng Hindu 2017, đề cử giải Manbooker 2017, vòng chung kết Giải thưởng Sách Quốc gia 2018. *** “Bộ tột cùng hạnh phúc”: Thiên sử thi về Ấn Độ tân thời Phải đến hai mươi năm sau khi ra mắt tiểu thuyết đầu tiên, nhà văn Arundhati Roy mới dồn toàn lực cho ra cuốn tiểu thuyết thứ hai - Bộ tột cùng hạnh phúc (Tao Đàn và NXB Hội Nhà văn ấn hành). Tác phẩm được giới phê bình hết mực ca ngợi. Có thể xem Bộ tột cùng hạnh phúc là thiên sử thi về Ấn Độ tân thời: hỗn loạn, mâu thuẫn, bạo lực, bất công, điên rồ và vô lý. Chuốt những sợi tơ vò số phận của những con người bên lề xã hội, Arundhati Roy đã khéo léo dệt nên những câu chuyện lớp lang đan xen về đẳng cấp, tôn giáo, bản sắc giới tính, xung đột chính trị - cõi trần thế trần trụi và đầy khổ đau. Ấn Độ dưới ngòi bút của Roy không chỉ là một quốc gia với vốn văn hóa lâu đời, đặc sắc; một vùng đất hoang sơ với cảnh quan ngoạn mục, những công trình nguy nga tráng lệ; chốn hoa lệ với những cô gái, chàng trai xinh đẹp khoác tấm áo sặc sỡ mà đó còn là đất nước của chênh lệch đẳng cấp, xung đột tôn giáo, bạo động chính trị, kỳ thị giới tính... Những mặt tối của đất nước lớn thứ 7 về diện tích, đứng thứ 2 về dân số được Roy không ngần ngại soi tỏ trong tác phẩm của mình: Đó còn là nơi những người thuộc tầng lớp tiện dân sẽ chỉ được làm những công việc tay chân rẻ mạt, bẩn thỉu, các tầng lớp trên chạm vào họ sẽ bị ô uế. Những con người "lệch lạc" giới tính bị khinh rẻ đến cùng cực. Bạn có thể bị buộc tội giết bò đầy oan trái và bị hành hạ không thương tiếc. Bạn cũng có thể bị đối xử tệ bạc hay thậm chí mất mạng vì thứ tôn giáo bạn tôn thờ khác những người còn lại... Bộ tột cùng hạnh phúc có lượng nhân vật đồ sộ. Hết thảy đều là những thân phận bị hủy hoại với thế giới quan tan vỡ, những con người bên lề xã hội đang cố tìm một chốn “thiên đường” cho bản thân mình. Họ là những hijra (bán nam bán nữ), người nghiện, gái mại dâm, người Hồi giáo, trẻ mồ côi, chiến binh, quân phiến loạn... Nổi bật lên nhất là cuộc đời của hai “nữ” chính. Anjum, một người phụ nữ chuyển giới, sợ hãi cuộc sống, vì thế chị tìm sự an bình bên những người chết - trong nghĩa trang. Ban đầu chị trải thảm nằm cạnh những ngôi mộ, dần dà chị dựng lên một nếp nhà che nắng che mưa, rồi lại nối thêm vào những căn phòng và đặc biệt căn phòng nào cũng có một ngôi mộ (hoặc hai). Căn nhà chắp vá của Anjum trở thành Nhà trọ Jannat - Thiên đường. Lâu dần Nhà trọ Jannat trở thành tụ điểm cho dân hijra và những người lạc lối. Nơi ở tồi tàn ở chốn không ai muốn tới đã trở thành mái ấm không những cho Anjum mà còn cho vô số những con người khác - cũng chịu số phận bất hạnh không kém chị, trong đó có Tilo - nữ chính thứ hai. Tilo là một kiến trúc sư, cô có mẹ nhưng không được nhận mẹ. Tilo nhặt được (hay đúng hơn là bắt cóc) một em bé bị bỏ rơi và đó cũng chính là mảnh ghép gắn cô vào cuộc đời của Anjum, một người “phụ nữ” luôn mong mỏi có một đứa con cho riêng mình. Những mảnh đời bị xã hội xô đẩy, giày xéo níu lại với nhau, nương tựa vào nhau. Những người lạ trở thành bạn bè, bạn bè trở thành gia đình. Họ tạo nên một chốn “thiên đường” cho riêng mình - nơi tột cùng hạnh phúc. Giọng văn của Roy khi tỉ tê, khi lớn tiếng, khi nghẹn ngào, và có khi ngập tràn tiếng cười, cùng với thủ pháp khéo léo, bà đã nhặt những mảnh vụn tản mác, ghép thành một bức tranh lớn lao với những gam màu đối chọi của hiện thực bất ổn, xã hội rối ren nhưng vẫn lại đem cho người ta những hy vọng về tình yêu và hạnh phúc. Những ngày đen tối nhất rồi cũng sẽ qua đi, ngày mai xán lạn bao giờ cũng tới, tình yêu sẽ đến với những ai vẫn hy vọng dù đã từng thất vọng, vẫn tin tưởng dù từng bị phản bội, vẫn yêu thương dù từng bị tổn thương. Arundhati Roy (sinh năm 1961) là nhà văn, nhà hoạt động chính trị, xã hội tích cực người Ấn Độ. Bà nằm trong top 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2014. Cuốn tiểu thuyết đầu tay The God of Small Things xuất bản năm 1997 đã giành giải Booker và giúp Arundhati Roy trở nên nổi tiếng toàn thế giới. Sau đó, bà dành toàn bộ thời gian cho các hoạt động chính trị, xã hội cùng các tác phẩm phi hư cấu. QUỲNH YÊN *** Đến giờ huyền diệu, mặt trời đã lặn nhưng ánh sáng chưa tắt, từng đàn dơi gỡ mình khỏi đám cây đa trong khu nghĩa địa lâu đời rồi dạt qua thành phố tựa khói. Khi bầy dơi đi, đàn quạ trở về. Tiếng chúng huyên náo về nhà cũng không sao khỏa lấp được cảnh im ắng còn lại khi đàn chim sẻ biến đi, cùng lũ kền kền lưng bạc lâu đời, kẻ canh giữ người chết hơn trăm triệu năm nay đã bị xóa sổ. Kền kền chết vì nhiễm độc diclofenac. Thứ aspirin dành cho bò, cho gia súc uống để giãn cơ, dịu đau và tăng sản lượng sữa, phát tác - phát tác rồi - thành chất độc thần kinh ở loài kền kền lưng bạc. Mỗi con bò hay trâu cho sữa được ngơi sức nhờ hóa chất chết đi đều thành mồi độc cho kền kền. Khi gia súc biến thành những cỗ máy chế biến bơ sữa tốt hơn, khi thành phố ăn nhiều kem, bánh quy bơ, bánh xốp, kẹo sô cô la hơn, khi họ uống nhiều sữa lắc vị xoài hơn, thì cổ kền kền bắt đầu gục xuống như thể chúng đã mệt và đơn giản là không còn tỉnh táo được nữa. Dãi nhễu xuống từ mỏ thành chòm râu bạc, rồi từng con một trên cành rơi rụng xuống đất, chết. Không mấy ai nhận thấy lũ chim già thân thiện ra đi. Còn quá nhiều thứ khác để trông chờ. Mời các bạn đón đọc Bộ Tột Cùng Hạnh Phúc của tác giả Arundhati Roy & Thiên Nga (dịch).

JEAN-RENÉ HUGUENIN VÀ BÃI HOANG Một con ong chết. Nắng xế qua triền cửa sổ. Mùa hè đổi hướng. Cummings chết: tôi không buồn. Hemingway, Blaise Cendrars, Hermann Hesse, Faulkner chết: tôi không buồn. Một con ong chết: tôi buồn lắm. Jean-René Huguenin chết: tôi buồn lắm. Anh mới hai mươi sáu tuổi và chỉ mới xuất bản một tác phẩm: La Côte Sauvage (Bãi hoang) là quyển tiểu thuyết duy nhất của anh. Anh viết tiểu thuyết quá buồn. Nắng chiều. Đêm. Đêm tối. - Tôi không biết. Anh đã tìm thấy gì? - Một con ong chết. Je ne sais pas. Qu’est - ce que vous avez trouvé? Une abeille morte. Jean-Rene Huguenin đã viết hai câu trên trong quyển La Côte Sauvage (tr. 57). Pierre, nhân vật trong quyển ấy, là một chàng trai trẻ rất buồn, một người cô độc, một kẻ ích kỷ không tự thương mình: L’egoiste qui ne s’aime pas (tr. 70). Pierre yêu người em gái của một người bạn thân chàng… Một hôm, Pierre bỗng tìm thấy một con ong chết trên triền cửa sổ. Et ce fut l’autre versant de l’été, le jour où Pierre découvrit, sur le rebord de sa fenêtre, une abeille morte (tr. 65). Lòng người luân lưu thay đổi như những cây dương xỉ vàng sẫm, như hoa bát tiên chóng tàn, như những ngày xế bóng thoi đưa, như những con ong khô chết. Alors l’évidence éclatait: les fougères brunissaient, les hortensias se fanaient, les jours déclinaient plus vite, les abeilles mouraient - c’était l’autre versantde l’été (tr. 65). Ừ, hỏi làm gì? Đời là ngộ nhận triền miên. Người làm gì biết được. Mỗi người là một vạn lý trường thành, chắn lại hết giao thông. Người làm gì hiểu được ta. Ngộ nhận chân lý: chắc người không hiểu tôi đã tìm thấy gì trên triền cửa sổ vào buổi sáng nay? Vous ne savez pas ce que j’ai trouvé ce matin sur le rebord de ma fenêtre?(tr. 66). * * * Năm 1962, báo Pháp đăng tin rằng Jean-René Huguenin đụng xe chết. Như James Dean, Albert Camus. Tôi giở lại quyển La Côte Sauvage và tình cờ gặp lại một đoạn văn như sau: - Người ta không chết vì buồn chán. - Không, không phải vì buồn chán. Mà không vì một căn cớ nào. Tôi sẽ chết như vậy, không một căn cớ nào. On ne meurt pas d’ennui. Non, pas d’ennui. De rien… Je mourais comme çà, de rien. (tr. 86). Jean-René Huguenin sinh ngày 1 tháng 3 năm 1936 tại Paris, bắt đầu viết văn hồi còn rất nhỏ, viết báo vào năm 18 tuổi, xuất bản quyển La Côte Sauvage vào năm 24 tuổi và chết ở tuổi 26. * * * Nhân vật chính của La Côte Sauvage là Olivier. Chàng đi quân dịch vài năm rồi được giải ngũ trở về sống lại với gia đình. Gia đình chàng chỉ gồm có mẹ, chị và em gái. Quê hương chàng buồn lắm. Biển. Gió. Đá cuội. Sương mù. Olivier rất yêu em gái, nhưng không thích chị. Sau hai năm nhập ngũ, lúc trở về lại đời sống bình thường, Olivier thay đổi. Chàng cảm thấy cô đơn dị thường. Đứa em gái chàng tên là Anne, chàng thương Anne ngay từ thuở bé thơ. Bây giờ chàng được tin em sắp lấy chồng; chồng Anne là bạn thân của chàng, tên Pierre. Pierre và Anne đầm ấm xoắn xuýt nhau. Olivier cô đơn. Olivier định ngăn cản đám cưới. Những thoáng nhìn, những câu hỏi xa xôi, những cử chỉ thông thường của Olivier đã khiến Pierre buồn nhiều. Pierre chán nản. Một dạo, Olivier cũng khiến Anne chán Pierre. Olivier vẫn muốn Anne sống mãi bên cạnh chàng. Tại sao thế? Thực khó trả lời. Sau cùng, Pierre và Anne vẫn lấy nhau. Họ dẫn nhau đi Paris và Tây Ban Nha. Chỉ còn Olivier ở lại sống cô đơn. Quyển La Côte Sauvage đưa tôi vào nỗi cô đơn mênh mông của Olivier, của Pierre. Lối văn của Huguenin rất ngắn và giản dị. Tôi đã đọc quyển La Côte Sauvage đến hai lần. Thế mà tôi không thể nào viết nhiều về quyển này vì La Côte Sauvage là một quyển sách để đọc, cảm và im lặng. Chúng ta đã tìm được sao mai rồi? PHẠM CÔNG THIỆN *** Bãi hoang là cuốn tiểu thuyết duy nhất của Jean – Rene. Xoay quanh câu chuyện của Oliver, Pirre, và Anna, những tâm tình sâu kín của tuổi trẻ mênh mang được biểu hiện sâu sắc. Jean – Rene Huguenin viết Bãi hoang khi anh 24 tuổi. Hai năm sau, anh mất vì tai nạn giao thông. Anh lưu dấu lại cuộc đời ở tuổi 26, mãi mãi tuổi hoa niên. Ở Pháp. Mùa hè. Trên những bãi biển. Hoàng hôn. Bình minh. Những bữa tiệc trà. Những buổi đi dạo. Những nhân vật của Bãi hoang loanh quanh trong cái khoảng không gian mùa hè bao trùm ấy. Không khí mùa hè ấy từng khiến Meursault vô thức giết người (Người xa lạ, Albert Camus); Aschenbach chết trong trạng thái mê man đẹp đẽ (Chết ở Venice, Thomas Mann)... Trong mùa hè, Elio Perlman và Oliver đã sống rực rỡ bên nhau trong tình yêu (Gọi em bằng tên anh, đạo diễn Luca Guadagnino); François và Maïté đã trải qua những xúc cảm nổi loạn trước ngưỡng cửa trưởng thành (Những cành lau dại, đạo diễn André Téchiné)… Ở Bãi hoang của Jean - Rene, Oliver là người lính giải ngũ từ Paris trở về quê nhà sống với gia đình, có mẹ, em gái và chị gái. Oliver sống mùa hè trẻ tuổi cuối cùng bên cạnh người yêu dấu của riêng mình. Anne là người yêu dấu của Oliver. Tình cảm giữa họ không giống như những tình cảm anh trai em gái thông thường. Jean – Rene bằng ngòi bút văn chương tinh tế, dịu dàng của mình đã gợi ra nhiều khoảnh khắc tuyệt đẹp của Anne và Oliver. Họ sát gần nhau, thì thầm với nhau, họ an ủi nhau, trách hờn nhau, nhưng ở đó, dưới ánh hoàng hôn của bãi biển, khi mặt trời dần xuống, họ lặng lẽ đi bên cạnh nhau, như đan cài trong nhau. Khi hay tin Anne sắp kết hôn với Pierre, người bạn thân nhất của chàng, Oliver hoang mang, chàng đóng mình trong tình cảm của chính bản thân. Hai người thương mến ấy bỏ chàng lại quê nhà buồn bã, bên bờ biển vắng lặng, để đi Paris, đi Tây Ban Nha. Họ kết hôn. Chỉ còn lại Oliver, buồn bã, cô đơn, và đợi chờ. Cho đến những trang cuối cùng của cuốn sách, biển vẫn mênh mang ngoài kia, cùng Oliver mỏi mệt. Cốt truyện giản đơn, nhưng đượm không khí hư ảo của mùa hè, với những gặp gỡ và tan rã, Jean - Rene đã tạo nên tiểu thuyết đẹp đẽ vô cùng. Khung cảnh ba người trẻ tuổi ở bên cạnh nhau, trên bãi biển, cảm giác “luôn tránh làm tổn thương nhau, làm mất đi sự đồng tình tế nhị”, cũng đã diễn tả được một vòng tròn ba người vừa gắn bó, vừa thân tình, vừa sợ sệt. Khung cảnh mờ nhòe bởi lớp mù sương của thời gian, của kỷ niệm càng dễ tạo được sự cảm động đối với độc giả. Theo dõi bóng dáng Anne, Pierre và Oliver bên nhau, tưởng như họ vừa có mặt ở đây (hiện tại), vừa có mặt ở đó (quá khứ). Thế giới của họ, thật mơ hồ như những ảnh hình trong nắng chói mùa hè. Khi mùa hè gần tàn, chỉ còn Oliver ở lại quê nhà. Khi ấy, chàng nghĩ gì chăng? Chàng có còn buồn vì “một con ong mới chết”, hay chàng vẫn buồn vì “mùi hương” Anne đã rời bỏ chàng hẳn rồi. Dẫu mùa hè đã đi qua, người yêu đã xa lìa nhưng trong mộng tưởng của Oliver, Anne ngự trị ở đó, hệt như lời William Shakespeare đã viết trong bài thơ Sonnet số 18 của mình: “But thy eternal summer shall not fade” (Chỉ mùa hạ của nàng không chút hư phai). Anne trong tâm hồn Oliver, sẽ mãi lấp lánh ở đó, mặc mùa hè trôi đi. Bãi hoang của Jean - Rene không phải nhấn ý vào tình cảm loạn luân. Tình cảm giữa Oliver và em gái Anne, là thứ tình cảm thuần khiết, như sự gắn kết tự nhiên của đất trời. Jean –-- Rene chết trẻ quá. 26 tuổi, trẻ như mãi mãi tuổi 20. Anh chỉ có một tác phẩm để lại. Jean - Rene cũng giống như Alain Fournier, tử trận khi 27 tuổi, với cuốn tiểu thuyết duy nhất, Kẻ lãng du. Bãi hoang và Kẻ lãng du đều là những mộng mơ tuyệt đẹp của tuổi trẻ, với những tình cảm thênh thang về tình bạn, tình yêu, về mộng ước. Nhưng nếu Kẻ lãng du, Meaulnes chìm đắm trong cuộc phiêu lưu quyến rũ, với nhiều thi vị, thì Oliver của Bãi hoang tự ấp ủ mình trong nỗi cô đơn buồn bã. Một nỗi buồn thật thanh tân của Kẻ lãng du, hay một nỗi buồn ngập tràn cô độc của Bãi hoang, đều khiến tuổi trẻ trở thành dấu vết rực rỡ. Hai nhà văn trẻ tuổi tạo nên hai nhân vật trẻ tuổi, dẫu họ đã từ biệt cõi tạm này rồi, nhưng tuổi trẻ của họ, Oliver và Meaulnes, độc giả không thể nào quên. Bãi hoang được viết bằng ngôn ngữ văn chương giản dị, ngắn gọn, nhưng đẫm chất tình thơ. Chàng tác giả trẻ tuổi đã thực sự dụng công trong việc trau chuốt ngôn từ, dùng ngôn từ để bộc bạch, nâng niu những rung động của tâm tư Oliver, Anne hay Pierre. Bản tiếng Việt của Bãi hoang do dịch giả Huỳnh Phan Anh chuyển ngữ. Một tác phẩm dịch xuất sắc. Bản dịch cô đọng, súc tích, với tiếng Việt tinh hoa được chắt lọc tinh tế, cẩn trọng. Huỳnh Phan Anh đã dịch nhiều tác phẩm kinh điển nổi tiếng như Tình cuồng (Raymond Radiguet, dịch chung với Nguyễn Nhật Duật), Tình yêu và lý tưởng (Thomas Mann), Tình yêu và tuổi trẻ (Valery Larbaud), Thời gian của một tiếng thở dài (Anne Philipe), Lạc lối về (Heinrich Boll)… Ngoài dịch thuật, ông còn viết phê bình, nghiên cứu, làm báo, viết văn, và mảng nào cũng để lại dấu ấn quan trọng. Thủy Nguyệt   Mời các bạn đón đọc Bãi Hoang của tác giả Jean-René Huguenin & Huỳnh Phan Anh (dịch).

Agatha (tên gốc: Agathe) là tiểu thuyết tâm lý hư cấu đầu tay của Anne Cathrine Bomann – một chuyên gia tâm lý học kiêm nhà văn sống tại Copenhagen, Đan Mạch. Ngay khi ra mắt năm 2017, tác phẩm đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ bởi đề tài và cách viết hết sức mới lạ. Chỉ trong hai năm, tác phẩm đã được mua bản quyền và xuất bản tại 23 nước trên toàn thế giới. Agatha là một tác phẩm thú vị kể về hành trình nhận ra ý nghĩa đích thực của cuộc sống của một con người đã ở dốc bên kia cuộc đời. Vị bác sĩ điều trị tâm thần 72 tuổi Bernard đang đếm ngược từng ngày để chờ nghỉ hưu. Ông sống cô độc, không bạn bè, không người thân. Thú vui duy nhất của ông là đếm ngược thời gian và phác thảo những bức biếm họa chim trong khi nghe những người bệnh mà ông chẳng hề quan tâm than vãn. Cho tới một ngày, nữ bệnh nhân tên Agatha xuất hiện. Cô gái trẻ đặc biệt ấy đã thức tỉnh tình yêu thương con người tưởng đã chai sạn nơi vị bác sĩ già và giúp ông nhận ra ý nghĩa cuộc sống mà ông không hề biết trước đó… *** Bác sĩ tâm lý cũng cần được trị liệu tinh thần. Với nhân vật chính là một bác sĩ tâm lý, tiểu thuyết "Agatha" gửi thông điệp về vai trò của kết nối thực sự trong cuộc sống của con người. Tiểu thuyết tâm lý Agatha của tác giả kiêm nhà tâm lý học Anna Cathrine Bomann là tác phẩm được ưa thích và được dịch ra 23 ngôn ngữ trên toàn thế giới. Lấy bối cảnh ở Paris những năm 1940, nhưng câu chuyện của vị bác sĩ trị liệu tâm lý và những bệnh nhân của ông, đặc biệt là người phụ nữ trẻ gốc Đức Agatha Zimmermann hầu như không có khoảng cách với hiện tại.  Ở tuổi 72, vị bác sĩ trị liệu tâm lý giấu tên sống một mình trong căn nhà được cha mẹ để lại. Ông không có người thân, bạn bè, đồng thời luôn cố gắng né tránh mọi kết nối và mối quan hệ bên ngoài phòng khám. Thứ quen thuộc duy nhất với ông là những tiếng động và âm nhạc phát ra từ ngôi nhà sát vách; nhưng ông cũng không hề có ý định tìm hiểu hay bắt quen với người hàng xóm đã sống cạnh mình hàng chục năm trời qua. Tại phòng khám, ông chỉ có những cuộc trò chuyện ngắn ngủi với người trợ lý tỉ mỉ Madame Surrugue, người đã làm việc cùng ông hơn 30 năm qua. Chỉ còn 5 tháng nữa vị bác sĩ sẽ được nghỉ hưu, thời gian này được ông quy đổi tương đương với 800 buổi điều trị và ông đang đếm ngược từng ngày cho đến thời điểm đó. Vị bác sĩ đã tưởng tượng: chờ đợi ông ở thời điểm đó hẳn sẽ là một cuộc sống thú vị, một phần thưởng to lớn cho những gì ông đã phấn đấu.  Tuy nhiên trong những tháng ngày cuối cùng trước khi nghỉ hưu, trải qua nhịp sống đơn điệu, cảm nhận rõ ràng những dấu hiệu tuổi già trên cơ thể, ông nhận ra “tôi không thể biết được sự tồn tại đó sẽ chứa đựng những gì đáng mong đợi. Nhưng điều duy nhất tôi có thể chắc chắn là nỗi sợ hãi và sự cô đơn". Công việc và cuộc sống của vị bác sĩ già bắt đầu có sự thay đổi khi người phụ nữ trẻ gốc Đức Agatha Zimmermann, có tiền sử bệnh tâm thần khá nặng, đang mất cảm hứng sống, khăng khăng muốn được ông điều trị, bất chấp thời gian ông làm việc còn lại khá ít ỏi, có thể không đủ để ông giúp đỡ cô. Agatha được các bác sĩ trước đó chẩn đoán “mắc chứng hưng cảm nặng sau một lần cố gắng tự tử cách đây vài năm". Hành trình trị liệu hóa ra lại là một quá trình soi chiếu và trị liệu cùng nhau của vị bác sĩ già và người phụ nữ có vẻ ngoài mong manh, nhưng ẩn sâu lại là một con người mạnh mẽ, hấp dẫn. Để rồi qua các phiên trị liệu cả hai người họ đều có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống của mình.  Agatha cuối cùng cũng có thể nói ra nỗi đau thuở thơ bé từng bị người cha ruột lạm dụng tinh vi, để bước qua tổn thương và tìm lại được khát vọng sống. Vị bác sĩ cuối cùng cũng có những kết nối xã hội đầu tiên khi ông quyết vượt qua ngại ngần thăm chồng bà thư ký bị bạo bệnh đang ở bên ranh giới mong manh của cái chết. Ông cũng quyết định đến cửa hàng bán đồ làm bánh, mua nguyên liệu, hỏi công thức làm một chiếc bánh táo để gửi tặng người hàng xóm câm điếc bao lâu nay vẫn chơi đàn cho ông nghe. Hơn thế, ông không còn đếm các phiên trị liệu để chờ tới ngày về hưu nữa. Câu nói kết thúc cuốn tiểu thuyết được bệnh nhân Agatha nói với vị bác sĩ khi ông đứng ngập ngừng sau cô trước cửa một quán café: “Thế cuối cùng ông có định vào không bác sĩ?” thể hiện vai trò thúc đẩy của cô trong quá trình trị liệu, đồng thời mang đến cho cuốn tiểu thuyết cái kết mở đầy hy vọng. Với 200 trang cỡ chữ vừa, được trình bày thoáng đãng với những chương sách ngắn, tiểu thuyết tâm lý Agatha là tác phẩm mỏng nhẹ mà độc giả có thể đọc nhanh trong thời gian ngắn. Đây cũng là cuốn sách nên đọc cho bất cứ ai quan tâm đến việc tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, cũng như vai trò của những kết nối thực sự trong cuộc sống của con người. *** ANNE CATHRINE BOMANN là nhà tâm lý học sống tại Copenhagen, Đan Mạch. Anne bắt đầu sáng tác từ năm 15 tuổi và đã xuất bản một số tập thơ, sách. Agatha (tên gốc Agathe) là tiểu thuyết tấm lý hư cấu đầu tay của Anne. Ngay khi ra mắt năm 2017, tác phẩm đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ bởi đề tài và cách viết hết sức mới lạ. Chỉ trong hai năm, tác phẩm đã được mua bản quyền và xuất bản tại 23 nước trên toàn thế giới. 2020 - Đề cử Giải thưởng Văn học Libr’à Nous. 2019 - Đạt giải thưởng The Scrivere per Amore. *** Những  ô  kính  cửa  sổ Chuyện đó xảy ra khi tôi đang ngồi trong phòng khách và nhìn ra ngoài cửa sổ. Ánh nắng mùa xuân chiếu lên tấm thảm của tôi tạo thành bốn hình vuông so le di chuyển một cách chậm rãi nhưng quả quyết trên chân tôi. Bên cạnh tôi là ấn bản đầu tiên còn chưa được mở của cuốn Buồn nôn*, cuốn tiểu thuyết mà tôi đã cố đọc suốt nhiều năm nay. Hai chân con bé gầy và xanh xao, và tôi ngạc nhiên khi con bé được phép ra đường trong khi chỉ mặc một chiếc váy vào lúc đầu năm thế này. Nó vẽ những ô nhảy lò cò trên đường và nhảy một cách hết sức tập trung, đầu tiên là trên một chân, rồi cả hai, sau đó đổi lại. Tóc của con bé được buộc thành hai bím, con bé khoảng tầm bảy tuổi, nó sống cùng mẹ và một người chị gái ở nhà số 4 trên con phố này. Tên tiếng Pháp là La Nausée, cuốn tiểu thuyết đầu tiên của nhà triết học hiện sinh Jean-Paul Sartre, được xuất bản năm 1938. Có lẽ bạn sẽ nghĩ rằng tôi là một nhà hiền triết, cả ngày ngồi bên cửa sổ và suy ngẫm về những điều lớn lao hơn trò nhảy lò cò và sự di chuyển của tia nắng trên sàn nhà. Nếu vậy thì bạn đã nhầm! Sự thật là tôi ngồi đó bởi vì tôi không có việc gì khác để làm, và cũng có thể là bởi có một điều gì đó tích cực truyền đến tôi mỗi lần con bé reo lên đắc thắng sau khi thực hiện thành công một chuỗi những động tác nhảy cực khó. Vào một thời điểm nào đó, tôi đứng lên đi pha một tách trà, và khi tôi trở lại vị trí của mình thì con bé đã biến mất. “Có lẽ nó đã tìm ra một trò chơi thú vị hơn ở chỗ khác”, tôi thầm nghĩ. Cả phấn và đá đều đã bị bỏ lại ở giữa đường. Và đó là lúc mà chuyện đó xảy ra. Tôi vừa đặt chiếc cốc lên bậu cửa sổ cho nguội và trải tấm khăn lên đùi thì bỗng một thứ gì đó lọt vào tầm nhìn của tôi. Một tiếng thét chói tai truyền đến, tôi lập tức để cơ thể cứng nhắc của mình đứng lên và bước tới gần cửa sổ. Phía bên phải của tôi, con bé đang nằm trên đường ở ngay ngã rẽ về phía hồ, dưới một gốc cây. Trên cành cây, một chú mèo đang ngoe nguẩy đuôi, ở dưới, con bé nhấc người ngồi dậy, lưng dựa vào thân cây, tay ôm mắt cá chân và khóc nức nở. Tôi thu đầu về. Tôi có nên đến chỗ con bé không? Tôi chưa từng nói chuyện với trẻ con trừ lúc nhỏ và lúc đó thì không nói làm gì. Liệu con bé có sợ hãi hơn nếu một người đàn ông lạ mặt đột nhiên xuất hiện và an ủi nó không? Tôi ngó ra ngoài một lần nữa, con bé vẫn ngồi trên bãi cỏ nó ngước khuôn mặt đẫm nước mắt của mình lên, ánh nhìn hướng về phía xa, vượt qua căn nhà của tôi. Tốt nhất là đừng để ai nhìn thấy tôi vào lúc này. Đó chẳng phải là ông bác sĩ sao, họ sẽ bàn tán với nhau. Tại sao ông ta lại chỉ trơ mắt nhìn như vậy? Thế là tôi liền cầm lấy tách trà đi vào bếp và ngồi yên vị xuống ghế. Và mặc dù tôi đã tự nhủ với bản thân rằng chẳng mấy chốc con bé sẽ tự đứng dậy được và đi tập tễnh về nhà, rằng mọi chuyện rồi sẽ ổn, tôi vẫn ngồi đó như một kẻ hèn nhát trong căn bếp của mình suốt nhiều giờ. Cốc trà đã trở nên đục và lạnh ngắt mặt trời đã tắt bóng trước khi tôi rón rén trở về phòng khách và liếc xuống đường trong khi nửa người vẫn núp phía sau tấm rèm. Dĩ nhiên, lúc này con bé đã không còn ở đó. Mời các bạn đón đọc Agatha (Tiểu Thuyết) của tác giả Anne Cathrine Bomann & Phương Anh (dịch).

Paris, 1934. Buổi lễ thụ phong linh mục trước nhà thờ Đức Bà bỗng nhiên bị những kẻ lạ mặt phá đám. Thoát chết trong gang tấc, chàng tu sĩ trẻ Vango biết mình không thể tiếp tục trốn chạy quá khứ được nữa. Vango không biết mình là ai, không biết tại sao lũ người hắc ám kia quyết thủ tiêu cậu. Khát khao tìm cho ra sự thật, chàng trai trẻ có biệt tài leo trèo lại bước vào những ngày tháng hiểm nguy, khởi đầu từ bậc thềm nhà thờ Đức Bà, bồng bềnh trên chiếc khí cầu Graf, rong ruổi khắp các hòn đảo ngoài khơi Địa Trung Hải, giữa sương mù lạnh giá xứ Scotland... Và lẩn khuất quanh những hiểm nguy rình rập cậu là bóng ma đe dọa của một cuộc chiến tranh thế giới mới... “Tôi đã đặt vào đây tất cả những gì tôi cảm thấy cần thiết : hơi thở của cuộc sống phiêu lưu, vẻ mong manh, sự tàn ác, nét đẹp của những sự sống. Tôi mong câu chuyện này sẽ cuốn độc giả đi, nhưng dấu ấn về nó sẽ vẫn lưu lại trong lòng họ.” - Timothée de Fombelle. *** Timothée de Fombelle sinh năm 1973, là tiểu thuyết gia, nhà soạn kịch trẻ người Pháp. Thiên hướng dành cho kịch bộc lộ từ rất sớm, năm mười bảy tuổi, anh thành lập một nhóm kịch và đảm nhận nhiệm vụ viết kịch bản cũng như dàn dựng. Năm 2002, vở kịch Le Phare giành giải thưởng Prix du Souffleur, bước đầu tạo dựng tên tuổi anh trên sân khấu kịch. Anh đến với tiểu thuyết qua bộ truyện hai tập Tobie Lolness, một dự án rất được kỳ vọng và quả thật đã đưa tên tuổi tác giả ra toàn thế giới. Bộ truyện đã được dịch ra 26 thứ tiếng và nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá trong nước cũng như quốc tế. Tháng 3/2010, tập đầu tiên của bộ truyện phiêu lưu Vango ra mắt tại Pháp và đã giành được Giải thưởng của Thư viện Paris, Giải thưởng Livre en tête, hạng mục tác phẩm dành cho thanh thiếu niên. *** CON ĐƯỜNG CỦA NHỮNG THIÊN THẦN Paris, tháng Tư năm 1934 Bốn mươi con người trong trang phục trắng nằm rạp trên mặt đường. Người ta ngỡ như thấy một cánh đồng tuyết. Lũ chim nhạn sà lên những thân hình ấy, kêu rin rít. Hàng ngàn người chứng kiến cảnh tượng này. Nhà thờ Đức Bà Paris in bóng lên đám đông tụ tập. Bỗng nhiên, xung quanh, thành phố dường như trở nên trầm lặng. Vango tì trán lên đá. Cậu lắng nghe hơi thở của chính mình. Cậu nghĩ đến cuộc đời đã đưa cậu đến đây. Lần đầu tiên, cậu không sợ hãi. Cậu nghĩ đến biển, đến làn gió mặn chát, đến vài giọng nói, khuôn mặt, đến những dòng nước mắt nóng hổi của người đã nuôi nấng cậu. Lúc này, mưa đang rơi trên sân trước nhà thờ nhưng Vango vẫn không hay biết gì. Nằm rạp trên đất giữa đám bạn đồng hành, cậu không nhìn những chiếc ô đang lần lượt xòe ra. Vango không thấy đám đông dân chúng Paris đang tụ tập, không thấy những gia đình xúng xính quần áo đẹp, không thấy thái độ sùng kính của mấy bà lão, không thấy lũ trẻ luồn chân người lớn chơi đùa, không thấy bọn chim bồ câu đờ đẫn, không thấy lũ nhạn nhảy nhót, không thấy những kẻ hiếu kỳ đứng trên xe ngựa, và không hề thấy đôi mắt xanh, ở đó, phía bên cạnh, đang chỉ nhìn mỗi cậu. Đôi mắt xanh ngấn lệ, giấu dưới lớp mạng gắn mũ. Vango, mắt vẫn nhắm. Cậu đã tròn hai mươi tuổi đầu. Đây là ngày trọng đại của cuộc đời cậu. Một niềm hạnh phúc lớn lao đang dâng trào từ đáy lòng cậu. Lát nữa thôi, cậu sẽ trở thành linh mục. - Một sự điên rồ ngọt ngào! Người gác chuông nhà thờ Đức Bà, ở trên cao, lẩm bẩm khi liếc mắt về phía quảng trường. Ông đợi. Ông đã mời Clara bé nhỏ đến ăn trứng chần nước sôi trong tháp chuông của mình. Ông biết cô ấy sẽ không đến, như tất cả những người phụ nữ khác. Và, dưới quả chuông khổng lồ, khi nước đang réo rắt trong xoong, người gác chuông nhìn những con người trẻ tuổi sắp được phong làm linh mục kia. Còn vài phút nữa, họ vẫn nằm rạp dưới đất trước khi đi tu mãi mãi. Lúc này, ở trên cao, cách đám đông năm mươi mét, không phải khoảng không làm Simon, người gác chuông, chóng mặt, mà chính là những mảnh đời nằm rạp dưới đất kia, dâng hiến, sắp dấn thân vào thế giới xa lạ. - Điên rồ, ông nhắc lại. Điên rồ! Ông ra dấu chữ thập, như thường lệ và quay lại với những quả trứng của mình. Đôi mắt xanh vẫn không rời Vango. Đó là một cô gái trẻ chừng mười sáu, mười bảy tuổi, mặc chiếc áo măng tô nhung màu tro. Bàn tay cô lục tìm trong túi rồi lại rút ra mà không thấy chiếc khăn mùi soa. Mu bàn tay trắng trẻo ấy rón rén dưới lớp voan, lau nước mắt trên má. Mưa bắt đầu thấm qua lớp áo măng tô. Cô gái rùng mình đảo mắt sang phía bên kia sân trước nhà thờ. Một gã đàn ông bất ngờ quay đầu lại. Hắn nhìn cô chăm chăm. Cô chắc chắn điều đó. Đây là lần thứ hai cô nhận ra hắn trong buổi sáng hôm nay, nhưng cô biết, từ rất xa xôi trong ký ức, cô đã gặp hắn ở đâu đó. Mặt trắng như sáp, tóc bạc, ria mép lưa thưa và gọng kính nhỏ bằng dây sắt. Cô đã gặp hắn ở đâu vậy nhỉ? Âm thanh lớn của bộ đàn ống đưa cô trở lại với Vango. Giờ phút trọng đại đã đến. Vị hồng y già đứng dậy và đi xuống phía những người vận đồ trắng. Ông gạt cái ô mà người ta giơ ra để che cho ông, ông gạt cả những bàn tay muốn đỡ ông bước xuống bậc thềm. - Cứ để mặc ta! Ông nắm cây trượng tổng giám mục nặng trịch của mình và mỗi bước đi của ông như thể một điều kỳ diệu. Vị hồng y đã già và yếu. Buổi sáng hôm đó, Esquirol, bác sĩ của hồng y, không cho phép ông tổ chức buổi lễ. Hồng y mỉm cười đuổi hết mọi người ra, rồi ông dậy, ra khỏi giường để mặc quần áo. Lúc chỉ còn một mình, ông mới cho phép mình rên rỉ mỗi khi cử động. Còn ở chỗ đông người, ông là một khối đá. Lúc này, ông đang bước xuống bậc, dưới trời mưa. Hai tiếng trước, khi thấy những đám mây đen lớn dần, mọi người nài nỉ ông nên tổ chức buổi lễ bên trong nhà thờ. Lại một lần nữa, ông không nghe. Ông muốn buổi lễ diễn ra bên ngoài, trước thế giới mà những người trẻ tuổi kia sẽ sống trọn cả cuộc đời mình. - Nếu họ sợ bị cảm, họ nên chọn cái nghiệp khác. Họ sẽ lại gặp những cơn bão khác mà thôi. Đến bậc cuối cùng, vị hồng y dừng lại. Ông là người đầu tiên nhận thấy sự nhốn nháo trên quảng trường. Phía trên, Simon, người gác chuông, chẳng mảy may nghi ngờ gì. Ông quẳng trứng vào nước và bắt đầu đếm. Ai có thể nói được điều gì sẽ xảy ra trong thời gian vừa đủ để chần một quả trứng cơ chứ? Ba phút để làm thay đổi một số phận. Trong khi nước đang sôi lại, tiếng rì rầm như tiếng nước sủi từ những hàng sau cùng bắt đầu lan ra cả đám đông. Cô gái trẻ lại rùng mình. Xảy ra chuyện gì trong sân trước nhà thờ rồi. Vị hồng y ngẩng đầu lên. Khoảng hai chục người đang rẽ lối đi giữa đám đông. Tiếng xì xào to hơn. Người ta nghe thấy cả những tiếng kêu la. - Để họ đi qua! Bốn mươi tu sĩ không hề động đậy. Chỉ riêng Vango quay đầu sang một bên, áp má và tai lên đất giống như chàng chiến binh Apache đang nghe ngóng. Cậu nhìn thấy những bóng người đang di chuyển sau hàng đầu tiên. Tiếng xì xào rõ hơn. - Chuyện gì xảy ra vậy nhỉ? - Tránh ra nào! Dân chúng hoài nghi. Hai tháng trước, những vụ bạo động tại quảng trường Concorde đã gây ra chết chóc và làm hàng trăm người bị thương. - Cảnh sát đấy…, một phụ nữ kêu lên để trấn an đám đông. Họ đang tìm ai đó. Những con chiên cố gắng dập tắt tiếng ồn ào. - Suỵt… Có im đi không nào. Năm mươi chín giây. Dưới tháp chuông, Simon vẫn đếm. Ông nghĩ đến Clara bé nhỏ, cô ấy hứa là sẽ đến mà. Ông nhìn bộ đồ ăn cho hai người được bày trên cái hòm. Ông nghe thấy tiếng réo rắt từ chiếc xoong trên bếp. Một tu sĩ vận áo dài trắng tiến lại gần hồng y và thì thầm vào tai ông. Ngay phía sau họ, một người đàn ông thấp, béo cầm mũ trên tay. Đó là cảnh sát trưởng Boulard. Người ta nhận ra mí mắt chảy xệ như mắt của một con chó già nua, cái mũi đánh hơi, hai gò má hồng và nhất là hai đồng tử sáng rực lanh lẹ của ông. Auguste Boulard. Điềm tĩnh, dưới cơn mưa rào tháng Tư, ông đang rình từng cử động nhỏ nhất của đám người trẻ tuổi nằm rạp trên đất kia. Một phút hai mươi giây. Chính lúc đó, một người trong số họ đứng dậy. Cậu không quá cao lớn. Chiếc áo dài nặng trĩu nước mưa. Khuôn mặt đầm đìa nước. Cậu quay một vòng tại chỗ giữa những cơ thể không hề nhúc nhích. Từ mọi phía, cảnh sát mặc thường phục xổ ra khỏi hàng và tiến một bước về phía cậu. Cậu thanh niên nắm hai tay, rồi lại thả ra. Trong mắt cậu, dường như gói trọn tất cả mây đen trên trời. Cảnh sát trưởng hô to: - Vango Romano? Chàng trai nghiêng đầu. Trong đám đông, ở một chỗ nào đó, đôi mắt xanh đang đảo tứ phía, giống như mấy con bướm bị mắc lưới. Người ta muốn gì ở Vango chứ? Rồi Vango bắt đầu chuyển động. Cậu bước qua những người bạn và tiến về phía cảnh sát trưởng. Đám cảnh sát tiến dần lại. Vừa bước, Vango vừa cởi lớp khoác màu trắng khỏi chiếc áo dài và xuất hiện trong bộ đồ đen. Cậu dừng lại trước mặt hồng y, quỳ gối. - Hãy tha thứ cho con, thưa cha. - Con đã làm gì vậy, Vango? - Con không biết, thưa cha, xin cha hãy tin con. Con không biết mà. Một phút năm mươi giây. Vị hồng y già bám chặt tay vào cây trượng. Ông tì cả người lên đó, cánh tay và vai quấn lấy thân gỗ nạm vàng, tựa như dây thường xuân quấn lấy thân cây vậy. Ông buồn bã nhìn xung quanh. Ông thuộc tên từng người trong số bốn mươi con người trẻ tuổi này. - Cha tin con, đứa con bé bỏng của ta, nhưng ta sợ ở đây chỉ có mỗi mình ta thôi. - Thế đã là nhiều rồi, nếu cha thật sự tin con. - Không đủ đâu con, vị hồng y thì thầm. Hồng y nói đúng. Boulard và quân của ông ta chỉ còn cách có vài bước. - Hãy tha thứ cho con, Vango van nài một lần nữa. - Con muốn ta tha thứ gì đây, trong khi con chẳng gây ra chuyện gì? Khi cảnh sát trưởng Boulard, ở ngay đằng sau, đặt tay lên vai cậu, Vango trả lời hồng y: - Đây là những gì mà con muốn cha tha thứ… Và, bằng bàn tay rắn chắc, cậu tóm tay cảnh sát trưởng, đứng dậy bẻ quặt cánh tay ông ra sau lưng. Cậu ném ông về phía một nhân viên cảnh sát. Bằng vài bước nhảy, Vango thoát khỏi hai cảnh sát đang lao về phía cậu. Viên cảnh sát thứ ba giơ súng lên. - Đừng bắn, Boulard hét, vẫn nằm trên đất. Tiếng hét lớn làm đám đông trở nên hỗn loạn, nhưng chỉ cần giơ lòng bàn tay lên, hồng y khiến đám đông im bặt. Vango vượt lên mấy bậc thềm. Đám lễ sinh vừa hét vừa chạy toán loạn khi cậu đi qua. Toán cảnh sát ngỡ như đang băng qua một sân trường. Mỗi bước chân, họ lại vấp phải một đứa trẻ hoặc bị một cái đầu tóc vàng húc vào bụng. Boulard gào lên với hồng y: - Cha nói chúng xếp thành hàng đi chứ! Bọn này nghe lời ai đây? Hồng y chỉ ngón tay lên trời, thích thú. - Chỉ Chúa thôi, thưa ngài cảnh sát trưởng. Hai phút ba mươi giây. Vango đã đến trước cửa chính nhà thờ. Cậu trông thấy một người phụ nữ thấp, hơi đậm người, da xanh xao, biến mất sau cánh cửa và đóng lại. Cậu lao vào cánh cửa gỗ. Phía trong, then đã cài. - Mở cửa ra đi! Vango kêu to. Mở cho tôi! Một giọng nói run run trả lời cậu: - Tôi biết mình không được làm thế. Tôi xin lỗi. Tôi chẳng muốn làm điều gì không tốt. Chính người đánh chuông đã hẹn tôi mà. Phía sau cánh cửa, người phụ nữ khóc. - Mở cửa ra đi, Vango nhắc lại. Tôi thậm chí chẳng biết chị đang nói gì nữa. Tôi chỉ nhờ chị mở cửa thôi mà. - Ông ấy có vẻ tốt bụng… Tôi xin cậu. Tôi tên là Clara. Tôi không phải là người hư hỏng đâu. Vango nghe thấy tiếng cảnh sát ở đằng sau. Cậu cảm thấy đôi chân mình mềm nhũn. - Chị ơi, tôi không trách gì chị đâu. Tôi chỉ cần chị giúp thôi mà. Mở cửa cho tôi đi. - Không… Tôi không thể… Tôi sợ. Vango quay người lại. Mười người đàn ông đã đứng đó, thành hình vòng cung quanh cánh cửa chạm trổ. - Không được nhúc nhích, một người trong số họ nói. Vango tựa lưng sát cánh cửa ánh đồng. Cậu thì thầm: - Bây giờ thì, chị ơi, muộn quá rồi. Đừng có mở cửa nữa đấy. Đừng mở, dù với bất kỳ lý do gì. Tôi sẽ đi đường khác. Cậu tiến một bước về phía đám người đó, rồi quay lại và ngước mắt lên. Đó là cánh cửa Phán Quyết. Cậu biết nó quá rõ. Một viền đá chạm trổ quanh cánh cửa. Bên phải, là những kẻ bị đày xuống địa ngục. Bên trái, là thiên đường và những thiên thần. Vango thích con đường của những thiên thần hơn. Lúc này, cảnh sát trưởng Boulard đã đến nơi. Ông suýt ngất xỉu khi chứng kiến những gì đang diễn ra. Trong vòng chưa đầy một giây, Vango Romano đã leo qua những hàng tượng đầu tiên. Cậu cách mặt đất năm mét. Ba phút. Simon, người gác chuông, chẳng nhìn thấy gì, đang lấy muôi vớt trứng ra. Dường như Vango không trèo, mà đang từ từ trườn trên bức tường mặt tiền nhà thờ. Ngón tay bám chặt vào những hình chạm nổi nhỏ nhất. Tay và chân cậu di chuyển dễ dàng. Như thể cậu đang bơi theo chiều thẳng đứng. Đám đông nhìn cậu, miệng há hốc. Một phụ nữ ngất xỉu và ngã lăn khỏi ghế như một mảnh vải. Dưới chân bức tường, đám cảnh sát đang nháo nhác tứ phía. Cảnh sát trưởng sững sờ. Phát súng đầu tiên vang lên. Boulard lấy được chút hơi để quát: - Dừng lại! Tôi đã nói các anh không được bắn cơ mà. Nhưng có viên cảnh sát nào rút súng ra đâu. Một người còn chìa vai cho đồng nghiệp trèo lên nhưng không được. Mấy gã đàn ông tội nghiệp leo được không quá tám mươi xăng ti mét so với bậc thềm, số khác đang cố gắng lấy móng tay cậy cánh cửa nặng hai tấn. Lại một tiếng nổ nữa. - Ai bắn? Boulard gào lên, tóm lấy cổ một tay cấp dưới. Tìm cho tôi kẻ nào đã bắn đi, thay vì các anh cứ bám riết lấy cánh cửa này. Các anh muốn vào làm gì cơ chứ? Để thắp nến à? - Chúng tôi nghĩ sẽ tóm được hắn trên tháp, thưa cảnh sát trưởng. - Có cầu thang ở hướng Bắc đây, Boulard nổi xung chỉ ngón tay sang bên trái. Rémi và Avignon ở lại với tôi. Tôi muốn biết ai đang bắn con gà gô của mình. Vango đã lên đến hành lang Vua. Cậu đứng dậy và bám vào một cái cột. Cậu thở nhẹ nhàng. Trên gương mặt cậu, sự quyết tâm xen lẫn nỗi tuyệt vọng. Cậu nhìn xuống sân trước nhà thờ. Hàng nghìn con mắt mở to đang dõi theo cậu. Một viên đạn làm nổ tung chiếc vương miện bằng đá, ngay sát tai cậu, làm văng bụi trắng lên má cậu. Cậu nhìn thấy, ở phía dưới, viên cảnh sát trưởng đang quay tròn như một gã điên. - Ai đã làm thế? Boulard gào lên. Không phải cảnh sát bắn cậu. Vango nhanh chóng hiểu ra điều đó. Cậu còn có những kẻ thù khác trên quảng trường này. Cậu tiếp tục trèo, bằng vài động tác, cậu đã lên đến chân ô cửa kính hoa hồng. Lúc này, cậu đang leo trên một mảng kính ghép màu đẹp nhất thế giới, giống như một chú nhện trượt trên mạng vậy. Phía dưới, đám đông câm lặng. Cô ở đó, lặng thinh, bị thôi miên khi nhìn chàng trai bám vào mảng kính ghép màu phía Tây nhà thờ Đức Bà. Lũ chim nhạn bay thành đội tàu nhỏ siết chặt quanh cậu, như thể để bảo vệ Vango bằng những tấm thân bé nhỏ phủ lông vũ của chúng. Nước mắt lưng tròng, Simon, dưới tháp chuông, đang dùng dao bóc quả trứng đầu tiên. Lại một lần nữa, cô ấy không đến. - Đời thật buồn, ông nhẹ nhàng nói. Khi nghe thấy cầu thang gỗ dẫn lên gác chuông kêu cọt kẹt, ông dừng lại và ấp úng: - Cô đó hả? Ông nhìn quả trứng thứ hai. Luống cuống, trong giây lát, ông ngỡ như hạnh phúc đang ở ngoài cửa. - Clara? Cô đấy ư? - Cô ấy đợi ông phía dưới. Đó là Vango, viên đạn sau cùng sượt qua sườn khi cậu đặt chân lên hành lang Quái vật đầu sư tử. - Cô ấy cần ông, cậu nói với người gác chuông. Simon cảm thấy có cái gì đó vui vui trong lồng ngực. Từ trước đến nay có ai cần ông đâu. - Thế còn cậu? Cậu là ai? Cậu đang làm gì ở đây? - Cháu không biết, Vango nói. Cháu chẳng biết gì. Cháu cũng thế, cháu cần ông. Trên quảng trường, cô gái trẻ kia, người có đôi mắt xanh và khoác chiếc áo măng tô màu tro, đang vùng vẫy trong đám đông. Lúc Vango bỏ chạy, cô phát hiện gã đàn ông có khuôn mặt sáp ong đang rút súng ra khỏi áo choàng. Cô lao đến nhưng đám đông nhộn nhạo không cho cô tiến bước. Khi cô sang đến phía bên kia, hắn không còn ở đó nữa. Cô không còn chút gì của hình ảnh mèo con sướt mướt mà người ta thấy trước đó. Cô đã biến thành con sư tử xổng chuồng, hất tung mọi thứ trên lối đi. Sau đó, cô nghe thấy phát súng đầu tiên. Lạ thay, cô hiểu ngay là nó nhằm vào Vango. Phát súng thứ hai, mắt cô hướng về phía bệnh viện Hôtel-Dieu, bao lấy mạn Bắc quảng trường. Rồi cô nhìn thấy gã đàn ông. Hắn chót ở tầng hai. Khẩu súng ngắn vươn ra từ sau một tấm kính vỡ và trong bóng tối, phản chiếu khuôn mặt lạnh lùng của kẻ sát nhân. Chính hắn. Cô phóng ánh mắt lên cao. Vango đang giữ thăng bằng. Ông trời vừa kéo cậu ra khỏi định mệnh vào phút cuối. Đối với cô, ngược lại, một lần nữa, tất cả đều trở nên có thể. Với điều kiện cậu ấy còn sống. Cô gái mắt xanh lao về phía bệnh viện. Đột nhiên, trên bầu trời nhà thờ Đức Bà, xuất hiện một con quái vật khổng lồ. Nó gần như làm cho đám đông quên đi những gì đang xảy ra trên mặt đất. Dài và uy nghi như nhà thờ, láng bóng nước mưa, một quả khí cầu xuất hiện. Nó choán cả bầu trời. Ở mặt trước cabin chắn kính, Hugo Eckener, viên chỉ huy lớn tuổi của Khí cầu Graf, đang dõi mắt tìm kiếm bóng dáng bạn ông trên sân trước nhà thờ. Từ Braxin trở về, trên đường tới hồ Constance, ông đã chuyển hướng quỹ đạo bay của khí cầu qua Paris, để cái bóng của khí cầu vuốt ve thời khắc trọng đại ấy của cuộc đời Vango. Đến phát súng thứ ba, ông hiểu rằng có điều gì đó chẳng lành. - Phải đi thôi, thưa chỉ huy, đội trưởng Lehmann nói. Một viên đạn lạc suýt nữa làm thủng quả bóng mà trong cái vỏ rực rỡ của nó chứa đến sáu mươi hành khách và phi hành đoàn. Tiếng nổ sau cùng vang lên dưới mặt đất. - Nhanh lên, chỉ huy… Eckener hạ kính xuống buồn bã nói: - Ừ thôi, chúng ta đi vậy. Phía dưới, một con chim nhạn chết rơi xuống chân Boulard. Và chuông nhà thờ Đức Bà bắt đầu điểm. Mời các bạn đón đọc Vango - Giữa Trời Và Đất của tác giả Timothée de Fombelle & Hà Thảo.