Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Tuổi Già Tập 1 - Simone de Beauvoir

Simone de Beauvoir (1908 - 1986) là nhà văn, nhà triết học và một nhà đấu tranh cho nữ quyền người Pháp. Là một nhà văn từng được giải Goncourt nhưng cũng là một học giả uyên bác, các tác phẩm của bà được lấy cảm hứng từ chính cuộc đời mình đồng thời đầy ắp các dữ kiện khoa học, lịch sử, thống kê… Hai tác phẩm non-fiction được biết ở Việt Nam nhiều nhất của bà là Giới tính thứ nhì và Tuổi già. Giới tính thứ nhì (xuất bản năm 1949), được xem là một trong những quyển sách hay nhất của thế kỷ 20, là một cuốn bách khoa toàn thư về các giai đoạn của cuộc đời phụ nữ từ lúc sinh ra, dậy thì, lấy chồng, làm mẹ; đồng thời vạch ra con đường giành quyền lợi cho nữ giới. Với tác phẩm này, bà được xem là “Bà mẹ của phong trào nữ quyền". Tuổi già được viết lúc Beauvoir hơn 50 tuổi, mô tả chi tiết cuộc sống của người già và đấu tranh giành quyền cho họ. Người ta chỉ có thể hiểu được thân phận người già khi ở tuổi đó. “50 tuổi, tôi giật nảy mình khi một nữ sinh viên Mỹ kể lại với mình câu nói của một cô bạn: "Nhưng Simone de Beauvoir là một bà già chứ sao!" Cả một truyền thống dồn cho từ ngữ này một cái nghĩa xấu; nó vang lên như một lời thoá mạ. Vì vậy, người ta phản ứng, thường bằng giận dữ, khi nghe người khác bảo mình già. Tôi có biết nhiều người phụ nữ được biết tuổi tác của mình một cách khó chịu qua một kinh nghiệm giống như kinh nghiệm Marie Dormoy: một người đàn ông, bị vẻ trẻ trung của hình bóng bà đánh lừa, đi theo bà trên đường phố; đến khi đi vượt qua bà và trông thấy gương mặt bà, thì thay vì bắt chuyện, ông ta rảo bước.” "Bạn có biết khuyết tật nào lớn nhất trong các khuyết tật không? Đó là tuổi trên 55" – Tourgueniev. Vào tuổi 55, Trotsky phàn nàn người mệt mỏi, mất ngủ, hay quên; ông có cảm giác sức lực sút kém; và lo lắng. Ông gợi lại quá khứ: "Anh buồn bã nhớ lại tấm ảnh của em, tấm ảnh của chúng ta, trong đó chúng ta trẻ trung biết chừng nào”. Già đi – đó là một điều không thể tránh khỏi và cũng là một quá trình chấp nhận đầy đau đớn. "Wagner kinh hãi thấy mình già đi, 80 tuổi, ông viết: “Hình hài tôi làm người ta khiếp sợ và khiến tôi u sầu một cách xót xa”. Sự suy sụp về thể chất khiến người già không còn có thể tham gia sản xuất hay xây dựng, do đó họ bị xem như gánh nặng, phải phụ thuộc vào người khác. Beauvoir viết về những trại dưỡng lão ở ngoại ô Paris với những người già như bị xã hội bỏ quên, sống mòn mỏi chờ đợi những cuộc viếng thăm của con cháu. Theo Beauvoir, đối đãi công bằng với người già là cách ứng xử có trước có sau mà nếu khác đi là làm lung lay gốc rễ của xã hội hiện đại. *** Khi còn là thái tử Siddharta, bị vua cha nhốt trong một tòa lâu đài tráng lệ, nhiều lần Thích Ca trốn đi dạo chơi bằng xe ngựa trong vùng. Trong lần dạo chơi đầu tiên, thái tử gặp một người tàn tật, tóc bạc, răng rụng, da nhăn nheo, cúi gập người trên một cây gậy, miệng lập cập, hai tay run rẩy. Chàng lấy làm ngạc nhiên và người xà ích giải thích đó là một ông già. Thái tử liền thốt: “Những kẻ hèn yếu và dốt nát, chuếnh choáng vì niềm kiêu hãnh của tuổi trẻ, không thấy được tuổi già. Khốn khổ biết chừng nào! Hãy trở nhanh về nhà thôi. Các trò chơi và niềm vui mà làm gì, vì ta là nơi ẩn náu của tuổi già mai sau”. Qua một ông già Thích Ca nhận ra số phận của chính mình, sinh ra để cứu vớt loài người, Thích Ca muốn chia sẻ hoàn toàn với số phận của họ. Và về điểm này, Người khác họ: họ lẩn tránh những gì không làm họ vui lòng. Và đặc biệt là tuổi già. Châu Mỹ đã loại trừ ra khỏi từ vựng của họ từ: người chết: mà chỉ nói người khuất bóng thân yêu; cũng giống như vậy, họ tránh liên hệ tới tuổi già. Ở nước Pháp ngày nay, đó là một đề tài cấm kỵ. Khi bắt buộc phải vi phạm điều cấm kỵ ấy, tôi đã bị người ta la ó! Chấp nhận mình đã bước vào ngưỡng cửa của tuổi già, tức là cho rằng nó rình rập tất cả mọi người phụ nữ, rằng nó đã tóm cổ nhiều người. Với thái độ dễ thương hay giận dữ, nhiều người, nhất là người già, không ngớt nhắc đi nhắc lại với tôi rằng làm gì có tuổi già! Có những người không trẻ bằng những người khác, chỉ thế thôi! Đối với xã hội, tuổi già xuất hiện như một điều bí ẩn đáng xấu hổ, mà nói tới là điều khiếm nhã. Trong mọi lĩnh vực, văn học viết rất nhiều về phụ nữ, về trẻ em, về thiếu niên; ngoài các công trình chuyên môn, người ta rất ít ám chỉ tới tuổi già. Một tác giả băng hoạt hình đã phải làm lại cả một loạt tác phẩm vì trước đó ông ta đã đưa vào trong số các nhân vật một cặp vợ chồng đáng tuổi làm ông làm bà: “Hãy loại bỏ người già đi!” - người ta hạ lệnh cho ông ta[1]. Khi tôi nói mình viết một cuốn tiểu luận về tuổi già, người ta thường thốt lên: “Sao lại kỳ thế!... Bà đâu có già!... Đề tài ấy, ngán lắm...” Chính vì lý do ấy mà tôi viết cuốn sách này: để phá tan sự đồng tình im lặng. Theo Marcuse, xã hội tiêu thụ đem một ý thức tốt đẹp thay thế cho ý thức xấu xa và bài xích mọi ý nghĩ tội phạm. Cần khuấy động sự yên ổn của nó. Đối với người có tuổi, nó chẳng những là phạm tội, mà còn là một tội ác. Ẩn náu phía sau các huyền thoại bành trướng và phong túc, nó cho người già là những kẻ khốn cùng. Ở Pháp, nơi tỷ lệ người già cao nhất thế giới - 12% dân số trên 65 tuổi - họ bị dồn vào cảnh khốn cùng, cô đơn, tàn tật, thất vọng. Ở Mỹ, số phận của họ cũng không sung sướng hơn. Nhằm dung hòa sự man rợ này với thứ đạo lý nhân văn chủ nghĩa mà họ thuyết giáo, giai cấp thống trị có cách đơn giản là không xem họ là những con người; nếu nghe tiếng nói của họ, người ta bắt buộc phải thừa nhận đó là một tiếng nói của con người; tôi sẽ buộc độc giả của mình nghe tiếng nói ấy. Tôi sẽ miêu tả hoàn cảnh của họ và cách họ sống; tôi sẽ nói những gì diễn ra thực sự trong đầu óc và trong con tim họ - những thứ bị dối trá, huyền thoại và những lời sáo rỗng của nền văn hóa tư sản xuyên tạc. Vả lại, thái độ của xã hội đối với họ mang tính chất đồng lõa sâu sắc. Nói chung, xã hội không coi tuổi già là một lớp tuổi rõ rệt. Cuộc khủng hoảng về tuổi dậy thì cho phép vạch ra giữa một thiếu niên và người trưởng thành một đường ranh giới chỉ mang tính võ đoán trong những giới hạn chật hẹp; ở tuổi 18, 21, thanh niên được chấp nhận vào xã hội con người. Hầu như bao giờ xung quanh sự thăng tiến ấy cũng có những “nghi thức chuyển giai đoạn”. Còn thời điểm bắt đầu tuổi già thì không được xác định rõ rệt, nó thay đổi theo từng lúc, từng nơi. Không ở đâu, người ta bắt gặp “nghi thức chuyển giai đoạn” thiết lập một quy chế mới[2], về chính trị, suốt đời, cá nhân giữ nguyên những quyền lợi và nghĩa vụ giống nhau. Luật Dân sự không mảy may phân biệt giữa một cụ già trăm tuổi và một người tuổi bốn mươi. Các nhà làm luật cho rằng ngoài những trường hợp bệnh lý ra, trách nhiệm hình sự của người có tuổi cũng hoàn toàn đầy đủ như của thanh niên[3]. Trong thực tiễn, người ta không coi họ là một lớp người riêng, vả lại, họ cũng không muốn như vậy; có sách, báo, sân khấu, những buổi truyền hình và truyền thanh dành cho trẻ em và thiêu niên: còn đối với người già thì không[4]. Trên tất cả những bình diện này, người ta đồng hóa họ với lớp người lớn tuổi trẻ hơn. Nhưng khi quyết định quy chế kinh tế của họ, hình như người ta cho là họ thuộc một lớp người xa lạ: họ không có những nhu cầu cũng như những tình cảm giống như những người khác, nếu chỉ cần ban cho họ một chút bố thí khốn khổ là cảm thấy hết nợ đối với họ. Các nhà kinh tế học, các nhà làm luật tin vào cái ảo ảnh thuận tiện ấy khi phàn nàn cái gánh nặng những người không hoạt động gây nên cho những người hoạt động: như thể những người này không phải là những người không hoạt động trong tương lai và không bảo đảm chính ngày mai của mình trong lúc xây dựng việc nhận lấy trách nhiệm đối với những người có tuổi. Còn các nhà hoạt động công đoàn thì không nhầm lẫn: khi đưa ra những đòi hòi, bao giờ họ cũng coi trọng vấn đề hưu trí. Những người già không tạo nên một lực lượng kinh tế nào thì không có cách gì để đòi hỏi quyền lợi của mình: lợi ích của những kẻ bóc lột, là tiêu diệt tình đoàn kết giữa người lao động và người không sản xuất, sao cho không một ai bênh vực những người này. Những huyền thoại và lời sáo rỗng theo tư duy tư sản tìm cách chỉ ra một con người khác trong người già. “Chính với những thiếu niên sống khá nhiều năm mà cuộc đời tạo nên lớp người già” - Proust từng nhận định như vậy - họ giữ lại những nết tốt và những tật xấu của con người trong họ. Điều đó, dư luận không muốn biết tới. Nếu biểu thị những ham muốn, những tình cảm, những đòi hỏi giống như những người trẻ tuổi, thì người già làm người ta công phẫn; ở họ, tình yêu nam nữ, lòng ghen tuông hình như là bỉ ổi hay lố bịch, còn tình dục thì đáng ghê tởm và bạo lực thì chẳng có nghĩa lý gì. Họ phải là tấm gương về mọi đức tính. Trước hết, người ta đòi hỏi ở họ sự thanh thản; người ta khẳng định họ có lòng thanh thản ấy, nên cho phép người ta không quan tâm tới nỗi bất hạnh của họ. Cái hình ảnh người ta tô vẽ về họ là hình ảnh một nhà Hiền triết trong ánh hào quang của một mái tóc bạc trắng, giàu kinh nghiệm và khả kính, vượt lên rất xa thân phận con người; nếu rời khỏi hình ảnh ấy, là họ rơi xuống phía dưới; cái hình ảnh đối lập với hình ảnh trên đây, là hình ảnh một lão già điên lẩm cẩm, lố lăng, bị trẻ em chế giễu. Dẫu sao, do đức độ hay do sự đê tiện của họ, họ ở ngoài nhân loại. Vì vậy, người ta có thể không ngại ngần khước từ đối với họ những gì tối thiểu được coi là cần thiết cho một cuộc sống con người. Người ta đẩy xa sự loại thải này tới mức làm cho nó quay trở lại chống chính bản thân mình; người ta sẽ không công nhận bản thân mình trong hình ảnh ông già mà chính mình là ông già đó. Proust nhận xét một cách xác đáng: “Trong mọi hiện thực, (tuổi già) có lẽ là hiện thực mà chúng ta giữ lại một khái niệm thuần túy trừu tượng lâu bền nhất trong đời”. Tất thảy mọi người đều khả tử: họ nghĩ tới điều đó. Nhiều người trong số họ trở thành người già: hầu như không một ai hình dung trước sự biến đổi ấy. Người ta không chờ đón, không dự kiến một cái gì khác ngoài tuổi già. Khi được hỏi về tương lai của họ, thanh niên, nhất là nữ thanh niên, cho đời mình kéo dài nhiều nhất đến tuổi 60. Một số cô gái bảo: “Em không chờ đến ngày ấy, em sẽ ra đi trước đó”. Và thậm chí, một vài cô nói: “Em sẽ tự sát trước ngày ấy”. Người trưởng thành hành động như thế không bao giờ phải trở thành người già. Thông thường, người lao động kinh hoàng khi điểm giờ nghỉ hưu: thời hạn nghỉ hưu vốn đã được ấn định trước, người đó biết thời hạn ấy, nhẽ ra họ phải chuẩn bị sẵn. Sự thật là sự hiểu biết ấy vẫn xa lạ đối với họ cho tới giây phút cuối cùng - trừ phi nó thực sự mang tính chất chính trị. Đến ngày đó, và khi đã bước tới gần, thông thường, người ta thích tuổi già hơn là cái chết. Tuy vậy, đứng cách xa, người ta xem xét cái chết sáng suốt hơn cả. Cái chết nằm trong phạm vi những khả năng trực tiếp của chúng ta, uy hiếp chúng ta ở mọi lứa tuổi; có lúc chúng ta suýt chết; thông thường, chúng ta sợ chết. Con người ta không trở nên già nua trong chốc lát; ở tuổi thanh niên hay lúc tráng niên, chúng ta không nghĩ là tuổi già tương lai đã tiềm ẩn trong con người mình như Thích Ca: tuổi già ấy cách xa chúng ta tới mức khoảng cách ấy lẫn lộn trước mắt mình với sự vĩnh hằng: tương lai đối với chúng ta như thể phi hiện thực. Vả lại, cái chết không là gì cả; người ta có thể cảm thấy một nỗi bàng hoàng siêu hình trước cái hư vô ấy, nhưng bằng một cách nào đó, nó làm người ta yên lòng, nó không đặt thành vấn đề. “Ta sẽ không còn nữa”. : ta giữ hình tích của mình trong sự tiêu vong ấy[5]. Ở tuổi 20, hay 40, tôi nghĩ mình già, tức là nghĩ mình là người khác. Trong mọi sự biến đổi, đều có một cái gì đó khủng khiếp. Ở tuổi ấu thơ, tôi bàng hoàng, và thậm chí kinh hoàng khi hiểu ra sẽ có ngày mình sẽ trở thành người lớn. Nhưng ý muốn mình vẫn là bản thân mình, thường được bù đắp ở buổi thiếu thời bởi những lợi thế của quy chế người trưởng thành. Còn tuổi già thì xuất hiện như một nỗi bất hạnh: ngay cả ở những người mà người ta cho là vẫn giữ được vẻ quắc thước, sự suy sụp về thể chất mà tuổi già kéo theo cũng vẫn lồ lộ trước mắt. Vì ở loài người, sự đổi thay do năm tháng là nổi bật nhất. Loài vật thì gầy đi, yếu đi, nhưng không biến đổi. Còn con người thì có. Người ta se lòng khi nhìn thấy bên cạnh một thiếu phụ trẻ, phảng phất trong gương hình ảnh chính mình những năm tháng sau này: tức là mẹ mình. Theo Lévi-Strauss, người Da đỏ Namblikwara chỉ có một từ để nói “trẻ và đẹp” và một từ để nói “già và xấu”. Trước hình ảnh người già gợi ý với chúng ta về tương lai của mình, chúng ta không tin; một tiếng nói nội tâm thầm thì một cách phi lý với chúng ta rằng điều đó sẽ không đến với mình: sẽ không còn là chúng ta nữa khi điều đó xảy tới. Trước khi nó ập xuống chúng ta, tuổi già là cái chỉ liên quan tới ngườl khác. Vì vậy, có thể hiểu vì sao xã hội có thể khiến chúng ta không coi người già là đồng loại của mình. Thôi, chúng ta đừng tự lừa dối mình nữa; ý nghĩa cuộc sống chúng ta nằm trong tương lai đang đón đợi mình; chúng ta không biết mình là ai, nếu không muốn biết mình sẽ là người thế nào: chúng ta hãy tự nhận biết mình ở ông lão kia, ở bà già nọ. Cần phải như vậy nếu chúng ta muốn đảm nhận thân phận con người của mình một cách trọn vẹn. Chỉ có như vậy, chúng ta mới không còn chấp nhận một cách thờ ơ nỗi bất hạnh của lứa tuổi cuối cùng, chúng ta sẽ cảm thấy mình ở trong cuộc: và quả chúng ta ở trong cuộc. Nỗi bất hạnh ấy tố cáo một cách vang dội chế độ bóc lột chúng ta đang sống. Người ta không thể tự mình thỏa mãn nhu cầu của mình, bao giờ cũng bị coi là một gánh nặng. Nhưng trong những tập thể có một sự bình đẳng nào đó - trong lòng một cộng đồng nông thôn, ở một số dân tộc nguyên thủy - người đứng tuổi, tuy không muốn biết, vẫn biết ngày mai thân phận của mình sẽ là thân phận mà ngày hôm nay người đó quy cho người già. Đấy là ý nghĩa truyện cổ tích của Grim, được thuật lại ở mọi miền thôn dã. Một gã nông dân bắt người cha già ăn riêng, trong một cái máng gỗ nhỏ; hắn bất chợt thấy đứa con trai đang ghép những miếng ván. Nó bảo ông bố: “Cho bố đấy, khi bố về già”. Thế là ông già lại ngồi vào bàn ăn cùng cả nhà. Trước lợi ích lâu dài và lợi ích trước mắt, các thành viên còn hoạt động trong tập thể sáng tạo nên những sự thỏa hiệp. Tình trạng cấp bách của nhu cầu buộc một số người nguyên thủy giết chết bố mẹ, dù về sau, có phải chịu một số phận như thế. Trong những trường hợp ít căng thẳng hơn, sự phòng xa và tình cảm gia đình chế ngự tính ích kỷ. Trong thế giới tư bản, lợi ích dài hơn không còn tác dụng: những kẻ có đặc quyền và quyết định số phận của đám đông không sợ phải nếm trải số phận ấy. Còn những tình cảm nhân văn chủ nghĩa thì không bao giờ can thiệp tới, mặc dù những lời huyênh hoang dối trá. Cơ sở của nền kinh tế là lợi nhuận; trên thực tiễn, toàn bộ nền văn minh phụ thuộc vào nó: người ta chỉ quan tâm tới tập thể người trong một doanh nghiệp trong chừng mực tập thể ấy có lợi. Sau đó, họ bị vứt bỏ. Tại một hội nghị gần đây, tiến sĩ Leach, nhà nhân chủng học ở Cambritgiơ tuyên bố: “Trong một thế giới đang chuyển động, trong đó máy móc có những cuộc đời rất ngắn ngủi, con người không nên phục vụ quá lâu. Tất cả những gì vượt qua 55 năm tuổi đều phải loại bỏ”[6]. Cái từ “đồ bỏ đi” nói đúng điều nó muốn nói. Người ta kể lể với chúng ta rằng nghỉ hưu là thời gian của tự do và giải trí; có những nhà thơ ca ngợi “lạc thú nghỉ ngơi”. Đó là những lời dối trá vô liêm sỉ. Xã hội áp đặt cho số đông người già mức sống khốn khổ tới mức từ ngữ “già nua và đói nghèo” trở thành hầu như một từ thừa (pléonasme); ngược lại, số đông người bần cùng là người già. Nhàn rỗi không mở ra cho người nghỉ hưu những khả năng mới; vào lúc cá nhân, đến phút cuối cùng, được giải thoát khỏi những sự ràng buộc, người ta tước đoạt của họ mọi phương tiện sử dụng quyền tự do. Họ buộc phải sống lay lắt trong cô đơn và phiền muộn, như một vật phế thải không hơn không kém. Khi trong mười lăm hay hai mươi năm cuối đời, một con người chỉ còn là một vật chẳng ai đoái hoài, thì đó là sự thất bại của nền văn minh chúng ta: sự thật hiển nhiên ấy khiến chúng ta nghẹn ngào nếu chúng ta coi người già là những con người từng có một cuộc sống con người phía sau họ, chứ không phải là những xác chết dật dờ. Những ai tố cáo cái chế độ đọa đày vốn là chế độ chúng ta, phải đưa điều điếm nhục ấy ra ánh sáng. Chính bằng cách tập trung nỗ lực của mình vào thân phận những người xấu số nhất, người ta có thể làm lay chuyển một xã hội. Để phá hủy hệ thống đẳng cấp, Gandhi tìm cách giải quyết thân phận tầng lớp Tiện dân (parias); nhằm tiêu hủy gia đình phong kiến, nước Trung Hoa cộng sản giải phóng phụ nữ. Đòi hỏi con người cứ phải là con người ở lứa tuổi cuối cùng của họ bao hàm một sự đảo lộn triệt dể. Không thể thu được kết quả ấy với một vài cải cách hạn hẹp không đụng chạm tới hệ thống: chính nạn bóc lột người lao động, chính quá trình phân hủy xã hội và sự khốn cùng của một nền văn hóa chỉ dành riêng cho tầng lớp quan lại, dẫn tới những cảnh già nua phi-nhân văn ấy. Chúng chỉ ra rằng cần làm lại tất cả, từ đầu. Chính vì vậy, vấn đề này bị nhấn chìm trong im lặng hết sức kỹ lưỡng; và chính vì vậy, cần phá tan sự im lặng ấy: tôi mong đợi độc giả giúp đỡ tôi trong công việc này.   Mời các bạn đón đọc Tuổi Già Tập 1 của tác giả Simone de Beauvoir.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Chó Sủa Nhầm Cây - Tại Sao Những Gì Ta Biết Về Thành Công Có Khi Lại Sai
Bạn có biết: - Các thủ khoa hiếm khi trở thành triệu phú, và nhược điểm lớn nhất có khi lại là ưu điểm tuyệt vời nhất mà ai ai cũng khao khát sở hữu. - Ở công ty, sự chăm chỉ đang bị thổi phồng quá mức, còn những trò nịnh bợ lại thường mang đến kết quả tốt, và liệu đề cao chính nghĩa hay sa vào tà đạo mới là con đường dẫn đến thành công? - Những người lính Navy SEAL và những nhân viên bán bảo hiểm có một điểm chung quan trọng, và cách sử dụng nguyên tắc WNGF trong thiết kế trò chơi để biến đống bài tập chán ngắt thành những trò chơi hấp dẫn.  Rất nhiều lời khuyên về thành công rất logic, đầy cảm hứng, và sai bét. Bằng cách nhìn qua lăng kính khoa học để xem những người cực kỳ thành công khác với mình ở những điểm nào, ta học được cách để trở nên giống họ—và nhận ra trong vài trường hợp, không được như họ hóa ra lại tốt hơn.   CHÓ SỦA NHẦM CÂY - BARKING UP THE WRONG TREE - là quyển sách gây tiếng vang, liên tục nằm trong danh sách bestseller Amazon của tác giả kiêm chủ trang blog Barking up the wrong tree - Eric Barker. Xuyên suốt nội dung sách, Eric sẽ cùng chúng ta lý giải một cách đầy hóm hỉnh nhưng không kém phần chặt chẽ những quan niệm khác nhau về thành công từ trước đến nay. Và ở cuối con đường đó, mỗi người chúng ta sẽ tự tìm thấy ngưỡng cửa thành công cho riêng mình. *** GIỚI THIỆU Đâu là mấu chốt tạo nên thành công? Bằng cách nhìn qua lăng kính khoa học để xem điều gì khiến những người cực kỳ thành công khác biệt với phần còn lại, ta học được cách để trở nên giống họ — và nhận ra trong vài trường hợp, không được như họ hóa ra lại tốt. Hai người đã bỏ mạng khi cố làm điều này. Tạp chí Outside Magazine từng tuyên bố không có giải đấu nào có thể vượt mặt Race Across America (Cuộc đua xe đạp dọc nước Mỹ) về độ khắc nghiệt trong việc thử thách sức chịu đựng của con người. Các cua-rơ phải chinh phục đoạn đường 3.000 dặm từ San Diego đến Atlantic City trong vòng chưa đầy 12 ngày. Một số người nghĩ “Ờ, nó giống như giải Tour de France thôi mà”. Nhưng không, họ đã lầm. Các giải đấu dạng "Tour" thường có nhiều chặng đua, cứ sau mỗi chặng các tay đua sẽ được nghỉ dưỡng sức. Còn giải Race Across America (RAAM) không cho phép các cua-rơ dừng lại. Mỗi một phút dừng để nghỉ ngơi, chợp mắt, hay làm bất cứ điều gì khác ngoài việc đạp xe đều có thể trở thành cơ hội cho đối thủ đánh bại họ. Những tay đua chỉ được ngủ trung bình 3 giờ mỗi đêm. Khi cuộc đua bước vào ngày thứ tư, nhóm dẫn đầu sẽ phải dằn vặt giữa nghỉ ngơi hay đi tiếp. Các tay đua cứ bám đuổi sát sao nhau (họ chỉ cách nhau khoảng 1 giờ đồng hồ), nên đó quả là một quyết định nặng nề, nhất là khi ai cũng biết rõ sẽ bị vượt mặt và phải cố giành lại vị trí nếu dừng lại. Và cứ thế họ yếu dần qua từng chặng đua. Không có thời gian nghỉ. Cái cảm giác kiệt sức, đau đớn, và thiếu ngủ cứ dồn lại trong suốt chặng đường xuyên nước Mỹ. Thế nhưng, những điều này chẳng hề ảnh hưởng đến nhà vô địch năm 2009. Anh cán đích sớm hơn người về nhì tận nửa ngày, theo đúng nghĩa đen. Jure Robic dường như bất khả chiến bại. Anh đã vô địch giải RAAM đến 5 lần, nhiều hơn bất kỳ đối thủ nào và thường về đích chỉ trong vòng 9 ngày. Vào năm 2004, anh đã đánh bại tay đua số 2 với cách biệt 11 giờ. Bạn có tưởng tượng được không: Đây là giải đấu mà sau khi chứng kiến người về nhất cán đích, mọi người còn phải chờ thêm nửa ngày nữa mới biết vị trí á quân! Lẽ dĩ nhiên, chúng ta sẽ thắc mắc điều gì đã khiến Robic chiếm ưu thế và thành công trong một cuộc thi khắc nghiệt như thế. Là do năng khiếu bẩm sinh? Không hề. Trong các bài kiểm tra, anh ta cũng không quá nổi trội so với những vận động viên có sức bền hàng đầu khác. Hay anh có huấn luyện viên giỏi? Không luôn. Qua mô tả của bạn anh — Ruoc Ve Apec — thì Robic là một kẻ "bất khả huấn luyện." Trong một bài báo trên tờ New York Times, Dan Coyle đã tiết lộ khía cạnh vượt trội của Robic so với các đối thủ cạnh tranh đã khiến cho anh trở thành tay đua vĩ đại nhất trong cuộc đua Race Across America: Sự điên rồ. Không hề quá khi nói rằng anh ta là một gã quá khích. Đúng là khi Robic đặt chân lên bàn đạp, anh ta hoàn toàn bị mất kiểm soát. Anh trở nên hoang tưởng; dễ xúc động và suy sụp; và cứ như nhìn thấy một thứ ý nghĩa quái đản nào đó trong các vết nứt trên con đường phía dưới. Robic sẽ ném chiếc xe đạp của mình xuống rồi đi về phía chiếc xe hơi theo sau của đồng đội với nắm đấm siết chặt cùng đôi mắt rực lửa. (Rất khôn ngoan, bọn họ đã khóa hết cửa xe lại.) Anh ta có thể đột ngột nhảy khỏi xe giữa cuộc đua chỉ để chiến với... mấy cái hộp thư. Trong cơn ảo giác, có lần anh còn nhìn thấy quân du kích Hồi giáo Mujahideen cầm súng đuổi theo mình. Vợ cũ của Robic Lo lắng về hành vi của anh đến nỗi phải tự nhốt mình trong chiếc xe di động hỗ trợ đoàn đua. Coyle cho hay Robic cũng biết sự điên rồ của mình là "khó xử và đáng xấu hổ nhưng không thể sống mà thiếu nó được." Thú vị là đặc điểm này của Robic không phải chưa từng được xem là một lợi thế trong thể thao. Từ những năm 1800, các nhà khoa học như Philippe Tissé và August Bier đã ghi nhận rằng tâm trí thiếu ổn định có thể giúp vận động viên lờ đi nỗi đau và thúc đẩy cơ thể mình vượt quá giới hạn tự nhiên. Không biết bạn thế nào, nhưng các thầy dạy tôi hồi trung học chưa bao giờ nói với tôi rằng cơn ảo giác, hành động tấn công hộp thư, hay sự điên loạn nói chung lại là mấu chốt dẫn đến thành công tầm cỡ quốc tế ở bất kỳ lĩnh vực nào. Tôi thường được dặn dò phải làm bài tập về nhà, tuân theo quy định, và cư xử tử tế. Tất cả những điều này đặt ra một câu hỏi: Mấu chốt tạo nên thành công là gì? Quyển sách này sẽ khám phá những thứ mang lại thành công ngoài đời thực. Và tôi đang ám chỉ thành công trong cuộc sống, chứ không đơn thuần chỉ là kiếm tiền. Thái độ và hành vi gì sẽ giúp ta đạt được mục tiêu trong bất kỳ lĩnh vực nào, dù là trên phương diện sự nghiệp hay cá nhân? Rất nhiều cuốn sách chỉ toàn đề cập đến khía cạnh đẹp đẽ của thành công hoặc những khái niệm không hề khả thi. Chúng ta sẽ xem xét những thứ đã hiệu quả, sau đó sẽ học theo từng bước để có thể ứng dụng và đạt được thứ mình hằng mong muốn. Thành công được định nghĩa như thế nào, ừ thì, là tuỳ thuộc vào bạn. Đó là những điều cá nhân bạn cần để cảm thấy hạnh phúc ở nơi làm việc lẫn ở nhà. Nhưng điều đó không có nghĩa thành công là thế nào cũng được. Bạn đã biết các chiến lược rất có thể sẽ hiệu quả (như nỗ lực bền bỉ), cũng như rất có thể sẽ không hiệu quả (như ngủ nướng tới trưa), vấn đề là ở cái khoảng rộng lớn nằm giữa hai cực này. Bạn đã từng nghe về tất cả những phẩm chất và chiến thuật sẽ giúp mình đạt được mục đích, nhưng lại không hề có một bằng chứng thực tiễn nào — và có lẽ bạn đã nhìn thấy nhiều ngoại lệ. Đó chính là những thứ chúng ta sẽ cùng xem xét trong quyển sách này. Trong 8 năm liền, trên trang blog Barking Up the Wrong Tree, tôi đã mổ xẻ các nghiên cứu và phỏng vấn các chuyên gia về những điều tạo nên thành công trong cuộc sống. Và tôi đã tìm ra được nhiều câu trả lời. Nhiều điều trong số đó khiến tôi ngạc nhiên. Một số trông bề ngoài có vẻ mâu thuẫn, nhưng tất cả đều cho ta một cái nhìn sâu sắc về những điều cần làm trong sự nghiệp lẫn cuộc sống để có được lợi thế. Phần lớn những gì ta được nghe kể về các phẩm chất dẫn đến thành công đều có vẻ hợp lý, nghiêm túc, và... sai bét. Chúng ta sẽ đập tan những câu chuyện huyền bí để đi sâu vào tìm hiểu khoa học đằng sau thứ ngăn cách giữa chúng ta với những người cực kỳ thành công, học cách để có thể tiến tới gần họ hơn, và lý giải tại sao trong một số trường hợp không được như họ hóa ra lại tốt. Đôi khi thứ tạo nên thành công chỉ đơn thuần là tài năng thiên bẩm, đôi khi đó lại là những điều tốt đẹp mà các bà mẹ thường bảo ta phải làm, hay có khi là những thứ hoàn toàn ngược lại. Những lời khuyên cũ rích nào là đúng, và cái nào chỉ là cổ tích? Có phải "người tốt luôn cán đích cuối cùng"? Vậy ai cán đích đầu tiên? Có phải người bỏ cuộc sẽ không bao giờ chiến thắng? Hay sự cứng đầu mới chính là kẻ thù thực sự? Liệu sự tự tin có quan trọng hơn hết thảy? Và khi nào thì nó chỉ là ảo tưởng? Trong mỗi chương, chúng ta sẽ xem xét cả hai mặt của câu chuyện. Ta sẽ xét điểm mạnh của từng quan điểm. Thế nên, nếu điều gì đó nghe có vẻ như một phát kiến vĩ đại, hoặc nghe rất mâu thuẫn, xin cứ tiếp tục đi cùng tôi. Cả hai khía cạnh sẽ trình bày vấn đề theo góc độ của mình, gần giống như một phiên tòa vậy. Sau đó, chúng ta sẽ đúc kết ra phương án có lợi nhất và ít khuyết điểm nhất. Ở Chương 1, ta sẽ phân tích liệu việc thận trọng và làm theo những gì được bảo có thực sự tạo nên thành công hay không. Chúng ta sẽ tìm hiểu về thứ mà giáo sư Gautam Mukunda tại Harvard gọi là tố chất tăng cường (intensifier). Giống như sự điên rồ của Jure Robic, tố chất tăng cường bình thường được xem là phẩm chất tiêu cực, nhưng trong vài trường hợp, nó lại có khả năng tạo ra lợi thế vượt trội và có sức tàn phá đối thủ cạnh tranh. Ta sẽ tìm hiểu tại sao các thủ khoa hiếm khi trở thành triệu phú, tại sao các tổng thống Mỹ tốt nhất (và tệ nhất) là những người phá vỡ hệ thống, và làm thế nào để biến những điểm yếu nhất thành thế mạnh lớn nhất của mình. Trong Chương 2, ta sẽ tìm hiểu khi nào thì những người tốt về đích đầu tiên cũng như khi nào quan điểm của Machiavelli là đúng. Chúng ta sẽ nói chuyện với một giáo sư trường Wharton, người tin tưởng vào kinh doanh từ bi và lòng vị tha, và một giảng viên tại Stanford với nghiên cứu cho thấy sự chăm chỉ đang bị thổi phồng quá mức còn những trò nịnh bợ lại thường mang đến kết quả tốt. Ta sẽ xem xét qua các luật lệ mà ngay cả những kẻ phá luật như cướp biển và băng nhóm tội phạm cũng đều tuân theo, và học cách cân bằng giữa tham vọng và giấc ngủ an lành vào ban đêm. Ở Chương 3, ta sẽ đi sâu vào chương trình huấn luyện của Navy SEAL, đồng thời khám phá những phát hiện khoa học mới về lòng can đảm và khả năng phục hồi. Chúng ta sẽ trao đổi với những Tiến sĩ Kinh tế hàng đầu để xác định khi nào thì cần nỗ lực gấp đôi, và khi nào thì nên xõa. Các võ sư Kungfu sẽ dạy chúng ta rằng đôi khi bỏ chạy cũng không hẳn là ý tồi. Và chúng ta cũng sẽ học qua những từ ngữ ngờ nghệch, nhằm giúp quyết định khi nào thì nên gắn bó và khi nào tốt nhất là nên buông bỏ. Chương 4 sẽ xét "bạn biết gì" hay "bạn biết ai" mới là quan trọng. Chúng ta sẽ thấy hầu hết nhân viên có quan hệ xã hội rộng thường làm việc hiệu quả nhất, trong khi các chuyên gia hàng đầu hầu như luôn xếp mình vào kiểu người hướng nội (ngạc nhiên là nhóm này cũng bao gồm cả 90% vận động viên hàng đầu). Chúng ta cũng sẽ được anh chàng có quan hệ rộng nhất ở Thung lũng Silicon chia sẻ cách tạo mối quan hệ với người khác mà không quá lố lăng. Chương 5 là những chia sẻ về thái độ. Chúng ta sẽ tìm hiểu xem làm thế nào sự tự tin có thể thúc đẩy ta vượt giới hạn của bản thân, cùng với đó là sự tiết chế cần thiết với tầm nhìn thực tế về những thử thách phía trước. Chúng ta sẽ biết khoa học về "sự tương phản thần kinh" có thể giúp ta quyết định khi nào nên tất tay, và khi nào phải suy nghĩ cho kỹ. Quan trọng nhất, chúng ta cũng sẽ xem qua nghiên cứu mới lý giải tại sao toàn bộ các hình mẫu tự tin có thể phát sinh vấn đề ngay trong bản chất. Ở Chương 6, ta cùng nhìn lại bức tranh toàn cảnh và cố tìm hiểu thành công trong sự nghiệp gắn kết thành công trong cuộc sống như thế nào — và khi nào thì điều đó không đúng. Liệu có nơi nào cho ta sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống trong thế giới 24/7 ngày nay? Clayton Christensen từ Đại học Harvard, cùng với Thành Cát Tư Hãn, sẽ cung cấp thêm ví dụ về cách thức dung hoà mọi thứ trong một môi trường làm việc đầy biến động. Chúng ta sẽ nhận được bài học đằng sau những trường hợp bi thương của các huyền thoại, những người dù thành công lẫy lừng nhưng đã phải trả một cái giá quá cao, hy sinh cả gia đình và hạnh phúc của riêng mình. Thành công không nhất thiết lúc nào cũng là những thứ bạn chỉ nhìn thấy trên truyền hình. Nó không phải là trở nên hoàn hảo, mà đúng hơn là nắm được mình giỏi điều gì nhất, rồi tìm cách hiệu chỉnh nó cho phù hợp với hoàn cảnh của mình. Bạn không cần phải điên rồ theo nghĩa đen như Jure Robic nhưng đôi khi một con vịt con xấu xí cũng có thể hóa thiên nga nếu tìm được đúng cái ao của mình. Những điều khiến bạn khác biệt, những thói quen bạn cố loại bỏ, những điều khiến bạn bị mắng nhiếc trong trường, cuối cùng lại là những thứ có thể mang lại cho bạn lợi thế tuyệt đối. Và chúng ta sẽ bắt đầu từ đây... Mời các bạn đón đọc Chó Sủa Nhầm Cây của tác giả Eric Barker.
Khám Phá Sức Mạnh Bản Thân
HÃY SỐNG NHƯ ƯỚC MƠ "Ai cũng có một cuộc sống, nhưng chỉ có một số người mới có một cuộc sống đích thực." - KHUYẾT DANH Sức mạnh bản thân bắt nguồn từ sự tự khẳng định và hiểu mình kết hợp với ý chí và sức mạnh tinh thần. Khi chúng ta có được cái nhìn tích cực về bản thân và biết tự đánh giá những khả năng, điểm mạnh, điểm yếu, điều mình thật sự muốn và điều mình có thể làm được thì đó là lúc chúng ta mới thoát khỏi những khuôn khổ và lối mòn tư duy và bắt đầu khám phá nguồn sức mạnh tiềm ẩn vốn có của chính mình. Ngay từ thiếu thời, chúng ta đã sẵn có một sức mạnh tiềm ẩn lớn lao và không bị giới hạn; nhưng thời gian trôi qua, chúng ta lại lãng quên và những điều khác đã khiến chúng ta không quan tâm đến việc tìm lại vốn quý đã từng hiện hữu đó. Đôi lúc con người không được dạy để hướng đến sự tự lập và phát triển lòng tự trọng, sự sáng tạo, ngay chính những người thầy dạy chúng ta cũng chưa bao giờ được giáo dục cách thức như vậy. Điều đó tạo nên đến khi lớn lên việc tự hạn chế bản thân đã trở thành một bản chất không thể sửa đổi. Như vậy, từ sự hạn chế này lại tiếp tục phát sinh ra những khiếm khuyết khác, từ thế hệ này qua lớp người khác. Một bà mẹ có tuổi thơ bị cấm đoán những xúc cảm riêng thì sẽ cảm thấy bất an khi đứa con mình đang phát triển cảm xúc nội tâm, tính tự lập và dường như muốn thoát ra khỏi sự bảo bọc của mẹ. Một bậc vĩ nhân đã từng nói: "Đừng coi thường cảm xúc của người khác, vì đấy chính là thiên tài của họ đó". Người mẹ lo sợ không kiểm soát được con mình hoặc nó sẽ không còn yêu thương, gần gũi và nương tựa vào mình nữa. Họ không những không vui khi con mình ngày một trưởng thành hơn mà còn tìm cách ngăn trở khả năng sáng tạo, những tính cách, cảm xúc và tư chất độc lập. Chính điều đó đã kìm hãm sự phát triển tự nhiên sức mạnh bản thân và sự tự tin của những đứa trẻ và biến chúng thành một con người khác với bản chất vốn có của chúng. Khi lớn lên chúng sẽ trở thành những con người khuôn khổ thiếu tự tin, không dám đưa ra ý kiến, khám phá hay quan điểm của riêng mình chỉ vì sợ không giống với những người khác. Kết quả cuối cùng là chúng không thể thoát ra khỏi những định kiến, vỏ bọc để đạt được thành công và mãi chôn chân trong sự tù túng "an toàn". Cuốn sách nổi tiếng thế giới "Personal Power - Khám phá sức mạnh bản thân" của tác giả Gillian Stokes là một cuốn sách đặc biệt với những trải nghiệm và ý tưởng thực tế đã làm thay đổi cuộc đời của nhiều con người, sẽ khơi dậy những sức mạnh tiềm ẩn trong bạn. Sức mạnh đó sẽ tác động không chỉ đến suy nghĩ, cách nhìn cuộc sống, sự thành công và hạnh phúc của riêng bạn mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến những người xung quanh. Hãy phát huy sức mạnh bản thân, hãy dũng cảm sống cuộc đời đích thực của chính mình. Hãy trở thành con người mà bạn luôn từng mong đợi. Hãy vươn đến những khát vọng mà bạn hằng mơ ước. Dù có thể là hơi trễ, nhưng "Thà trễ còn hơn không bao giờ"! Sức mạnh tinh thần sẽ quyết định đích đến của bạn. Chúc các bạn thành công. - FIRST NEWS *** Khám phá điều bạn mong muốn "Cuộc sống luôn sẵn có những cánh cửa, những cơ hội, như dây đàn căng đón chờ giai điệu vui." - RALPH WALDO EMERSON Bước đầu tiên của hành trình khám phá sức mạnh bản thân là cần nhận thức rõ xem bạn đang tìm kiếm điều gì trong cuộc sống này. Đó phải là những điều mong muốn của chính bạn chứ không phải của bất kỳ ai khác. Đôi khi bạn băn khoăn, trăn trở tự hỏi ước muốn của mình là gì, làm thế nào để những ước muốn đó trở thành sự thật... Những bước sau đây sẽ giúp bạn định hướng rõ ràng hơn về điều đó:   Dũng cảm đối diện với sự thật. Bạn cần phải thay đổi điều gì để đạt được mục tiêu của mình? Lập kế hoạch. Liệt kê những điều bạn cần phải thực hiện để từng bước tiến gần đến mục tiêu. Dám ước mơ. Hãy tưởng tượng rằng bạn đã đạt được mục tiêu và cho phép bản thân tận hưởng cảm giác tuyệt vời đó vào những lúc tĩnh lặng, riêng tư, chẳng hạn như khi chờ một cuộc hẹn, khi đi trên xe buýt hay xe lửa. Càng dành thời gian suy nghĩ về điều này, bạn càng dễ dàng tập trung hơn để từ đó sẽ nhanh chóng nhận ra và nắm bắt cơ hội khi chúng đến với mình. Sẵn sàng đương đầu với những trở ngại bất ngờ. Hãy tiên liệu và chuẩn bị đối phó với những điều có thể ngăn cản bạn tiến đến mục tiêu. Nguồn gốc phát sinh những vấn đề đó là gì? Làm thế nào để vượt qua tất cả những trở ngại này? Loại trừ những rào cản ngay trong chính bản thân mình.Phải chăng bạn cảm thấy lo sợ đến nỗi không dám thực hiện bất kỳ một sự mạo hiểm nào? Hãy mạnh dạn đưa ra những quyết định của riêng mình và theo đuổi chúng đến cùng - bởi để có thể tiến xa hơn và đạt được những tầm mức cao hơn trong cuộc sống, nhiều lúc bạn cần phải can đảm rời khỏi không gian suy nghĩ quen thuộc của mình. Suy nghĩ tích cực. Hãy khám phá sức mạnh của những suy nghĩ lành mạnh và những lời nói tích cực để khẳng định mong muốn của bản thân. Hãy thay thế câu: "Tôi sẽ thử" bằng câu "Tôi sẽ làm". Tin vào trực giác của mình. Nó thể hiện sự nhạy cảm và sáng suốt của bạn khi giải quyết vấn đề. Đừng bao giờ thỏa hiệp. Hãy giữ vững lý tưởng và chuẩn mực của bản thân; thành công chỉ thực sự đến khi bạn tìm thấy những điều mới mẻ cho riêng mình. Hãy biết rằng luôn có một sức mạnh tồn tại bên trong bạn. Không một tác nhân nào có thể tiếp thêm hay lấy đi của bạn sức mạnh ấy được - ngoại trừ chính bạn. Vậy bạn đi tìm sức mạnh bản thân để làm gì? Phải chăng đó là do bạn khao khát được thành công, mong có được một sức khỏe tốt hay những mối quan hệ hoàn hảo? Câu trả lời của bạn sẽ cho biết bạn có đạt được điều mình mong ước hay không. Một khi đã xác định rõ ràng được mục tiêu mà bản thân đang hướng đến, bạn sẽ biết mình nên tập trung vào điều gì. Bạn có nhận thấy rằng, thật ra mọi cuộc hành trình dù là dài nhất cũng đều khởi sự từ bước chân đầu tiên? Khi đã biết rõ ước muốn thật sự của mình, bạn nên bắt đầu xác định những bước cần thiết để đạt được ước muốn đó. Cứ mãi bận tâm với những suy nghĩ tiêu cực rằng bản thân còn quá vụng về, quá ngốc nghếch, rằng có lẽ bạn không còn trẻ nữa để bắt đầu cho một ước mơ... sẽ chỉ khiến bạn xao nhãng mục tiêu của mình. Vũ trụ này không đợi để cùng hòa điệu với bạn đâu, mà chính bạn phải là người bắt kịp và hòa nhịp với những bước nhảy của vũ trụ. Hẳn ai trong chúng ta cũng có những ước mơ thầm kín nhưng lại không dám chia sẻ vì sợ gặp phải những lời giễu cợt, cười đùa. Có lẽ đã không ít lần bạn tin rằng mình sẽ làm được điều gì đó, nếu như...? Tại sao chúng ta không dũng cảm theo đuổi những ước muốn và khát vọng bị quên lãng bấy lâu nay, chúng ta hẳn sẽ rất ngạc nhiên về những điều mới mẻ sẽ đến với mình khi bắt tay vào hành động để thực hiện chúng! "Không có khái niệm tốt hay xấu, mà chính cách nghĩ của chúng ta tạo nên điều đó." - WILLIAM SHAKESPEARE Mời các bạn đón đọc Khám Phá Sức Mạnh Bản Thân của tác giả Gillian Stokes.
QBQ! - Tư Duy Thông Minh
Lời giới thiệu Cuộc sống càng phát triển, càng sôi động bao nhiêu thì con người càng bị cuốn vào vòng xoáy của nó mạnh bấy nhiêu. Và trong vòng quay tất bật đó, chúng ta dễ dàng lãng quên hay bỏ sót những giá trị tốt đẹp bên trong để chạy theo những điều mơ tưởng bên ngoài. Chúng ta lãng quên trách nhiệm đối với gia đình, tổ chức, xã hội, thậm chí ngay cả với bản thân mình. Cũng có lúc chúng ta chợt nhận ra điều đó, nhưng rồi sợ phải đối đầu với những khó khăn, ngăn trở, sợ phải thay đổi chính mình mà chúng ta chấp nhận buông xuôi... Chúng ta lần lữa, chần chừ và luôn tìm cách đùn đẩy cho người khác mà không dám nhận trách nhiệm về mình để tìm cách giải quyết. Chúng ta khoác lên mình chiếc áo "cầu an" và tự nhủ rằng "Phải thế thôi, bây giờ ai cũng làm vậy cả...". Nhưng như vậy, vô tình chúng ta sẽ làm mất dần đi giá trị thực sự của mình, chúng ta thoái lui trước những cơ hội để phát triển bản thân một cách toàn diện và không phát huy được hết những khả năng tiềm ẩn của mình. QBQ(1)! - Tư duy thông minh là một công cụ giúp bạn nhận diện giá trị thực sự của mình, dám nhìn thẳng vào trách nhiệm của bản thân từ trong suy nghĩ để vạch ra những phương hướng hành động thật thông minh. Bạn sẽ không còn phải lo âu, bối rối hay hoang mang vì những câu hỏi không lời giải đáp về những vướng mắc mà mình gặp phải trong công việc và cuộc sống. Ngược lại, bạn sẽ tìm thấy những câu trả lời ưng ý nhất từ chính những câu hỏi tích cực do tinh thần QBQ mang lại. Bằng cách thực hành theo những gì QBQ hướng dẫn, cuộc sống của bạn sẽ thay đổi ngày một tốt đẹp hơn, và hiệu quả công việc của bạn sẽ ngày càng nâng cao. Hãy trân trọng những gì bạn có và đừng quên điều này: Trách nhiệm cá nhân chính là chìa khóa tháo gỡ mọi khó khăn, rắc rối trong cuộc sống của mỗi chúng ta. - First News *** 1. TINH THẦN TRÁCH NHIỆM Vào một ngày đẹp trời, tôi đến thị trấn Minneapolis và dừng chân tại nhà hàng Rock Bottom để dùng bữa trưa. Do đang vội nên tôi nhanh chóng chọn vài món ăn nhanh có sẵn trên quầy. Vài phút sau, một cậu phục vụ trẻ khệ nệ bê một khay đầy bát đĩa của thực khách đã dùng đi ngang qua, có lẽ cậu ấy thấy trên bàn tôi chưa có món ăn nào nên dừng lại và hỏi tôi: _ Thưa ông, ông đã gọi được món chưa? _ Chưa. Tôi muốn gọi món xà lách trộn và vài chiếc bánh cuộn. - Tôi đáp. _ Tôi sẽ mang lại cho ông, thưa ông. Ông muốn uống gì ạ? _ Cho tôi một lon Coca Cola dành cho người ăn kiêng. _ Ồ tôi xin lỗi, chúng tôi chỉ có Pepsi. Ông dùng tạm Pepsi nhé? _ À, không, cảm ơn. - Tôi mỉm cười đáp lại. - Cho tôi một ly nước chanh vậy. _ Có ngay thưa ông! Rồi cậu ta tiếp tục đi. Tôi không phải đợi chờ lâu, ít phút sau cậu ấy đã trở lại với món xà lách, bánh cuộn và ly nước chanh trên tay. Sau khi cảm ơn cậu phục vụ trẻ, tôi bắt đầu thưởng thức bữa trưa. Nhưng chỉ một thoáng sau bỗng có bàn tay đặt lên bàn tôi một lon Coca ướp lạnh. Đó là loại Coca dành cho người ăn kiêng. _ Ồ, xin cảm ơn. - Tôi hết sức ngạc nhiên. _ Không có chi, thưa ông. - Cậu phục vụ đáp lại với nụ cười thân thiện. _ Tôi cứ ngỡ ở đây không có bán Coca Cola? _ Đúng, thưa ông, chúng tôi không bán Coca Cola. _ Vậy anh lấy lon nước này từ đâu? _ Thưa, từ tiệm tạp hóa ở góc phố. Quả thật, cậu phục vụ đã làm tôi hết sức ngạc nhiên vì phong cách phục vụ khách hàng tận tụy vượt xa các nhân viên khác mà tôi đã từng gặp từ trước đến giờ. Cậu ta đã tạo cho tôi một cảm giác rất hài lòng, tôi liền hỏi cậu ấy với vẻ đầy cảm kích: _ Tôi thấy công việc của anh cũng hết sức bận rộn, vậy làm sao anh có thể đi mua nước về nhanh đến vậy? Anh phục vụ nở một nụ cười và trả lời trước sự ngỡ ngàng của tôi: _ Tôi không đi mua nước cho ông, tôi nhờ người quản lý của tôi mua hộ. Thật là điều khó tưởng tượng! Làm sao một anh phục vụ lại có thể yêu cầu sếp của mình làm điều đó? Đó là sự trao quyền hay còn điều gì khác nữa? Chắc hẳn trong mỗi chúng ta ai cũng thích thú khi tưởng tượng ra cảnh mình trực tiếp đến gặp sếp và nói: "Đi mua giúp tôi một lon Coca dành cho người ăn kiêng". Giả sử bản thân bạn ở vào hoàn cảnh đó thì bạn sẽ xử lý tình huống ấy như thế nào? Lúc ấy đang là giờ cao điểm của bữa trưa và người phục vụ đang rất bận rộn với vô số việc phải làm, nhưng anh ta vẫn cố gắng tiếp nhận các nhu cầu của từng thực khách, mặc dù thật ra trong trường hợp ấy anh cũng không nhất thiết phải để tâm vì nó nằm ngoài thực đơn của nhà hàng. Nhưng anh đã chọn cách thực hiện tất cả những điều anh có thể làm. Anh tận tình và cố gắng hết khả năng để làm thực khách hài lòng. Đó không đơn thuần chỉ là tinh thần trách nhiệm mà còn là thái độ tích cực đối với nghề nghiệp, công việc, trong khi với nhiều nhân viên có thể họ sẽ nghĩ khác, như: _ Tại sao tôi lại phải làm tất cả mọi việc ở đây? _ Ai chịu trách nhiệm đảm đương công việc ở khu vực này thay tôi? _ Khi nào thì quản lý sẽ cung cấp thêm sản phẩm cho chúng tôi? _ Khi nào mới chấm dứt tình trạng thiếu nhân lực để chúng tôi không phải làm việc quá tải? _ Tại sao khách hàng không chịu đọc kỹ thực đơn có những gì trước khi gọi? Cũng dễ hiểu khi phần lớn chúng ta đều dễ dàng sa vào những suy nghĩ như vậy, đặc biệt là những khi chúng ta đang chịu áp lực hay mang tâm trạng buồn bực. Nhưng đây thật sự là những câu hỏi ngớ ngẩn vì chúng chẳng giúp giải quyết được gì. Thậm chí nó còn mang tính tiêu cực rõ ràng: Âín đằng sau những câu hỏi ấy là một đòi hỏi có một ai đó hoặc điều gì đó phải chịu trách nhiệm cho các rắc rối hay những tình huống khó khăn phát sinh. Đó là hình thức thoái lui, lẩn tránh trách nhiệm bản thân được ngụy trang mà thôi. Đáng tiếc, các câu hỏi này luôn là những ý nghĩ đầu tiên xuất hiện trong đầu khi chúng ta rơi vào tâm trạng không vui hay buộc phải đối mặt với thử thách. Thường khi gặp khó khăn, khi phải chịu trách nhiệm về một điều gì đó thì phản ứng đầu tiên của chúng ta là theo hướng tự bảo vệ mình bằng những câu hỏi xem ai sẽ là người chịu lỗi vì những vấn đề mà ta đang gặp phải. Đó là một khuynh hướng tiêu cực. Vào khoảnh khắc những câu hỏi trên xuất hiện trong đầu, chúng ta có một sự chọn lựa: một là chấp nhận chúng như tấm khiên bảo vệ mình, hoặc là chọn cho mình những câu hỏi tích cực hơn - chẳng hạn như: "Tôi có thể làm gì khác nữa?" hay "Tôi có thể làm gì để hỗ trợ cho đồng nghiệp của tôi?". Hãy có những chọn lựa tốt hơn bằng cách đặt ra những câu hỏi tích cực. Đó chính là những gì cậu phục vụ bàn đã làm. Cậu ấy không bỏ qua nhu cầu của khách hàng hay quy đổ trách nhiệm cho người khác, mà thay vào đó, trong khoảnh khắc đó, cậu đã cố gắng làm những gì có thể để thực khách hài lòng nhất. Có thể cậu ấy cũng đã tự đặt cho mình những câu hỏi đầy trách nhiệm: "Trong tình huống này tôi nên làm gì? Làm thế nào để làm hài lòng khách?". Những chọn lựa cho câu trả lời ấy đã tạo nên sự khác biệt rất rõ giữa cậu và các nhân viên khác. Hôm đó khi rời nhà hàng, tôi đã thưởng cho chàng trai trẻ ấy một khoản tiền để bày tỏ sự hài lòng vì cung cách phục vụ tận tụy của cậu. Tôi nghĩ bất kỳ ai khác cũng sẽ làm như tôi. Vài tháng sau, tôi có dịp tôi trở lại nhà hàng ấy và hỏi thăm về người phục vụ mà tôi từng có ấn tượng rất tốt, nhưng tôi không gặp cậu. Hỏi những nhân viên ở đấy thì được biết cậu đã không còn làm phục vụ ở đây nữa. Niềm hân hoan trong tôi lập tức tan biến, tôi cảm thấy thật ngỡ ngàng. Trước vẻ ngạc nhiên của tôi, người phục vụ nhìn tôi và dè dặt hỏi: _Thưa ông, tôi có thể giúp gì cho ông? Quả thực tôi không thể tin rằng nhà hàng đã để người nhân viên tốt nhất của mình ra đi. Tôi cũng muốn biết nguyên do của sự ra đi đột ngột đó, nên gặng hỏi cô phục vụ: _ Sao anh ấy lại bỏ việc ở đây? _ Ồ không thưa ông, Jacob đã được thăng chức quản lý rồi. Thì ra là vậy. Tôi đã cảm thấy hết sức vui mừng khi nghe câu nói ấy. Cậu phục vụ trẻ tuổi hoàn toàn xứng đáng được thăng tiến. Chính cách suy nghĩ của cậu ấy về trách nhiệm cá nhân đã mang lại thành quả đó. Tuy nhiên, ngoài sự thăng tiến thì chiến thắng vẻ vang hơn cả trong thành công của cậu ấy chính là cách cậu cảm nhận về trách nhiệm bản thân để có những chọn lựa đúng đắn. Mời các bạn đón đọc QBQ! - Tư Duy Thông Minh của tác giả John G. Miller.
Những Triệu Phú Thầm Lặng
Từ xưa tới nay, định nghĩa “triệu phú” trong mắt mọi người là những người sở hữu những ngôi biệt thự, nhà cao cửa rộng, những người có chức vị và có chỗ đứng trong xã hội, được mọi người biết tới và kính nể. Tuy nhiên, Rusly Abdulla, sau một thời gian dài nghiên cứu về những “triệu phú thầm lặng” đã cho chúng ta biết tới một khái niệm khác với từ “triệu phú”. Những người với những hoàn cảnh éo le, khó khăn, bắt đầu với hai bàn tay trắng để từng bước, từng bước tạo nên sự nghiệp. Họ là những người không khoa trương, không ham danh vọng, luôn chỉ khiêm tốn, âm thầm dựng nên cơ nghiệp. Mỗi chương trong cuốn sách là những ví dụ, những trường hợp có thực mà Rusly Abdullah đã dày công nghiên cứu từ nhiều năm, từ đó đúc rút ra những kinh nghiệm, những tố chất đáng quý của những người tuy giàu có nhưng luôn khiêm tốn, âm thầm lặng lẽ. *** Những triệu phú thầm lặng Theo bạn, những người bán hàng tại các khu chợ nhỏ lẻ, những người buôn rau, hoa quả hay người bán hàng rong đêm có thu nhập khoảng bao nhiêu? Bạn nghĩ họ đang sở hữu nguồn thu nhập rất lớn hay chỉ là “tầng lớp ở đáy xã hội” kiếm sống qua ngày? Phần đông chúng ta đều không thể ngờ được rằng những con người ấy lại đang nắm trong tay những khối tài sản đáng mơ ước nhưng hiếm người biết đến sự giàu có của họ bởi họ không sống một cuộc sống xa hoa, hào nhoáng, không nổi tiếng hay được báo giới cũng như mọi người ca tụng. Thay vào đó, họ đã phải làm việc chăm chỉ, tích góp từng đồng từ mồ hôi và nước mắt của chính mình. Họ chính là NHỮNG TRIỆU PHÚ THẦM LẶNG. Bằng lối hành văn mang đậm chất Á Đông, không bị sa đà hay ảnh hưởng mạnh mẽ bởi tư duy của phương Tây, tác giả đã đưa bước độc giả đến với những tấm gương, ví dụ điển hình về những con người đang ngày đêm âm thầm lao động không ngừng nghỉ, bươn trải, vượt lên số phận, dù hoàn cảnh có éo le, nghiệt ngã. Mỗi câu chuyện, mỗi mảnh đời trong cuốn sách là những hoàn cảnh hoàn toàn thực tế, được chính tác giả “tận mục sở thị”, ghi chép lại và chuyển đến bạn đọc. Mỗi người họ đều có xuất thân khác nhau, hoàn cảnh khác nhau, nhưng đều có chung một đặc điểm, đó là họ luôn lạc quan, yêu đời, biết phấn đấu đi lên dù gặp phải bất kỳ hoàn cảnh nào. Dưới ngòi bút đầy tính nhân văn của tiến sỹ Rusly Abdullah hay được biết đến với cái tên thân mật Bếp trưởng Li, họ hiện lên như những tấm gương biết vượt khó, những người lao động chân chính, biết sẻ chia với những mảnh đời có cùng cảnh ngộ. Họ đại diện cho một lớp người điển hình không chỉ ở Malaysia mà còn ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Thông qua những tấm gương trong cuốn sách, tác giả muốn bạn đọc có được thêm động lực, nghị lực, ý chí vươn lên, vượt lên số phận khó khăn để “đổi đời”. Alpha Books trân trọng gửi đến độc giả cuốn sách này! Tháng 12 năm 2013 công ty cổ phần sách alpha *** Rusly Abdullah hay còn được biết đến với cái tên Chef Li đã nghiên cứu về những triệu phú chợ đêm trong 22 năm. *** “Trở thành một triệu phú thầm lặng còn ý nghĩa hơn là một triệu phú nổi tiếng, gây xôn xao dư luận.” _ Bếp trưởng Li Rất nhiều người dân đã chờ đợi một cuốn sách tạo động lực về kinh doanh phản ánh được các giá trị bản địa và dựa trên những thành công vang dội của những doanh nhân trong nước, những người đã thành danh thông qua sự đổi mới và sáng tạo của riêng mình. Những cuốn sách như thế này thực sự cần thiết bởi hiện nay, chúng ta đang bị ngập chìm trong các cuốn sách của phương Tây, đặc biệt là Mỹ. Do đó, suy nghĩ của chúng ta được lập trình mặc định rằng những phương thức của họ tốt hơn, tới mức gần như chúng ta luôn chọn chúng để tham khảo. Đã đến lúc chúng ta phải thay đổi lối tư duy tiêu cực này và công nhận những giá trị cũng như hình mẫu bản địa của mình. Trong một khoảng thời gian dài, chúng ta đã mắc phải sai lầm khi cho rằng những ý tưởng và khái niệm phi-phương Tây đều không đáng được xem xét. Chúng ta có xu hướng duy trì quá mức những giá trị này đến độ vô tình tự coi bản thân là hạ đẳng. Ví dụ, ngành công nghiệp điện ảnh và bóng đá của chúng ta không thể cạnh tranh được với những đối thủ nước ngoài ngay cả khi có được sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương. Trong lĩnh vực kinh doanh thực phẩm, đồ ăn nhanh, Mỹ rõ ràng đã chinh phục tuyệt đối được khẩu vị của người Malaysia. Thực tế, trên thị trường cũng có những cuốn sách của các tác giả trong nước, nhưng những khái niệm của họ vẫn dựa trên triết lý phương Tây và nội dung trong đó hoàn toàn dựa vào các tính chất cũng như giá trị của phương Tây. Tôi không có ý kỳ thị phương Tây vì tôi cũng đã tham dự rất nhiều hội thảo cũng như đọc sách phương Tây và tôi đánh giá rất cao những quan điểm tích cực của họ. Tôi không đổ lỗi cho những người phương Tây mà chỉ đơn thuần thể hiện sự bất mãn với xu hướng “sính ngoại” không lành mạnh mà đánh mất các giá trị và sự liêm chính của riêng mình. Kết quả, chúng ta bị thoái hóa, thiếu tự tin và coi thường mọi thứ đến từ chính xã hội của chúng ta. Những triệu phú thầm lặng Nỗi ám ảnh về những nhân vật xuất chúng như Bill Gates, Donald Trump, Sony Morita và Walt Disney đã khiến chúng ta bị che mắt trước cuộc tranh đấu của các doanh nhân đầy tham vọng, “kinh doanh ở sân sau”, dọc theo những tuyến đường tấp nập và các chợ đêm với sự kiên cường và mong muốn thành công cháy bỏng. Họ không quan tâm đến Bill Gates, Henry Ford, hay Donald Trump. Đối với họ, bản thân quan trọng hơn cả. Họ biết điểm mạnh của mình và biết cách bảo vệ cuộc đua và giá trị bản địa. Trong khi chúng ta đang nỗ lực khám phá những nguyên tắc cơ bản của sự thịnh vượng, thì cùng lúc đó, những người buôn bán nhỏ đã tạo ra tài sản theo những cách thầm lặng và khiêm nhường. Họ là những công dân kiên trì, trở thành triệu phú mà không hề nhận ra điều đó và không ai chú ý đến họ. Vâng, họ là những TRIỆU PHÚ THẦM LẶNG – những người đã thành công qua việc học hỏi cách những chú rùa đẻ hàng trăm quả trứng, che chở chúng bằng nước mắt và âm thầm rời khỏi tổ. Họ không phải là con gà đẻ duy nhất một quả trứng vàng và gây ồn ào cả làng. Nhóm người này không mang trong mình sự quyến rũ, quyền lực và sự nổi tiếng, những thứ vốn thường gắn liền với sự giàu có. Ngay cả hàng xóm thậm chí cũng không biết tình trạng kinh tế của họ. Họ không được liệt vào danh sách 100 người giàu nhất Malaysia bởi họ đã thoát khỏi sự chú ý của giới báo chí. Công ty của họ không được niêm yết trên thị trường chứng khoán mà chỉ xuất hiện trong đăng ký công ty (Registrar of Company – ROC) hoặc đăng ký kinh doanh (Registrar of Business – ROB). Trở thành một triệu phú “không được công nhận” có ý nghĩa hơn nhiều một triệu phú nổi tiếng. Tôi sẽ không nói cho bạn biết lý do, mà để bạn tự đánh giá. Sự thoả mãn khi đạt đến thành công là cảm nhận rất riêng của mỗi người. Chúng ta ai cũng có ước mơ và những trải nghiệm riêng. Bạn là người biết rõ hơn ai hết về những ước mơ của riêng mình. Hãy hỏi những người thành công, những người nổi tiếng và những người có sức lôi cuốn, cuộc sống của họ tươi đẹp hơn trước hay sau khi họ trở thành triệu phú nổi tiếng. Là những triệu phú thầm lặng, bạn có thể tiếp tục sự nghiệp kinh doanh hàng ngày một cách âm thầm mà không bị ai quấy rầy hay làm phiền. Cuốn sách bạn đang cầm trên tay sẽ mang lại cho bạn một cái nhìn về thế giới từ góc độ hoàn toàn khác. Hãy mở to đôi mắt và quan sát thế giới từ những góc nhìn đa chiều. Đừng hạn chế tầm nhìn của chúng ta quanh trình độ học vấn và quan điểm của người phương Tây. Chúng ta phải tự hổ thẹn khi ăn bánh burger, bít tết và mỳ Ý nhưng lại thua xa những người hàng xóm thầm lặng và khiêm tốn, những người dù chỉ có trình độ học vấn giới hạn, luôn vui vẻ ăncencaluk (tôm muối) và pekasam (cá muối), nhưng rồi một ngày bất chợt lái chiếc Mercedes Benz đời mới nhất về nhà. Anh ấy thực sự là một TRIỆU PHÚ THẦM LẶNG! Tôi hy vọng cuốn sách này sẽ đáp ứng được “khẩu vị” của các bạn về một cuốn sách truyền động lực giản đơn, đậm chất văn hoá và giá trị bản địa, với lối viết không quá hàn lâm trúc trắc. Đó là lý do tôi tránh sử dụng các biểu đồ, bản kế hoạch và những lý thuyết, khái niệm sáo rỗng và quá học thuật và làm mất đi ý định ban đầu của tôi khi bắt tay vào viết cuốn sách này. CHÚC CÁC BẠN ĐỌC SÁCH VUI VẺ!!! Mời các bạn đón đọc Những Triệu Phú Thầm Lặng của tác giả Rusly Abdullah.