Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Lan Hữu - Nhượng Tống

Khu vườn của Nhượng Tống Năm 1940, đúng mười lăm năm sau khi Song An Hoàng Ngọc Phách cho xuất bản Tố Tâm, Nhượng Tống Hoàng Phạm Trân in Lan Hữu ở nhà xuất bản Lê Cường, Hà Nội, với "Lời tựa" của Lưu Trọng Lư. Giờ đây nhìn lại, ta chỉ có thể kinh ngạc khi thấy hai cuốn tiểu thuyết gần nhau đến thế về nhiều mặt lại có số phận khác nhau đến vậy. Cách tồn tại của Nhượng Tống ở trong hậu thế rất giống một nhà văn lớn khác cùng thời: Khái Hưng. Sau này cả hai vẫn sẽ được biết đến, nhưng chủ yếu là theo lối phiến diện. Văn nghiệp của Nhượng Tống thường chỉ được nhìn nhận qua các bản dịch (những bản dịch tuyệt vời như Nam Hoa kinh, Thơ Đỗ Phủ, Mái Tây tức Tây sương ký... nhưng cả ở mảng này người ta cũng ít biết Nhượng Tống còn dịch Ngọc Lê Hồn một cách trác tuyệt, chưa kể nhiều dịch phẩm khác nữa), trong khi ông còn là một nhà thơ, một tiểu thuyết gia tài năng, về phần Khái Hưng người ta chỉ biết đến Hồn bướm mơ tiên hay Nửa chừng xuân và một số tác phẩm khác, trong khi Băn khoăn, cuốn tiểu thuyết cuối cùng của ông, in năm 1943, mới thực sự là một kiệt tác. Rất có thể, toàn bộ mảng văn xuôi đồ sộ của văn chương tiền chiến Việt Nam chỉ có ba tiểu thuyết thực sự lớn, là Tố Tâm, Lan Hữu và Băn khoăn. Trong bộ ba ấy, chỉ mình Tố Tâm có được số phận tương đối xứng đáng với giá trị của mình. Nhưng lịch sử văn chương là câu chuyện của các giá trị, nếu không thì ta sẽ không có lịch sử văn chương. Cả Tố Tâm, Lan Hữu và Băn khoăn đều là những câu chuyện tình. Tố Tâm đã quá nổi tiếng với cốt truyện bi thảm của nó, Lan Hữu là cái nhìn đầy thương xót nhưng không kém phần tỉnh táo của một người trưởng thành nhớ lại mối tình xưa, còn Băn khoăn, với những câu chuyện tình ái lắt léo của nó, là cuốn tiểu thuyết Việt Nam xứng đáng nhất, và rất có thể cũng là duy nhất, của một giai đoạn suy đồi. Một cuốn tiểu thuyết được coi là lớn, là "giá trị" một cách toàn diện nhất, khi bên trong nó chứa đựng những điều kỳ diệu, giống như hạt mầm giấu kín ở đâu đó, sẽ hồi sinh và nảy nở mãnh liệt khi gặp được môi trường phù hợp và xứng đáng. Tố Tâm đã có một số phận như vậy, và giờ đã đến lúc chúng ta cần trả về đúng vị trí một tác phẩm khác, không kém phần kỳ diệu - Lan Hữu của Nhượng Tống. Đến nay, ngoài lần ra mắt năm 1940, nó mới chỉ tái xuất một lần duy nhất, tại nhà xuất bản Á Châu (Hà Nội) đầu thập niên 50, vài năm sau khi Nhượng Tống qua đời. Lan Hữu có thể được đọc trên ba phương diện: vì nó thuật lại rất trung thực một quãng đời tác giả, đây chính là một tài liệu quan trọng góp cho việc tìm hiểu tiểu sử Nhượng Tống Hoàng Phạm Trân, một tiểu sử mới chỉ được biết đến sơ sài, với rất nhiều chi tiết nhầm lẫn. Vì gia cảnh, Nhượng Tống phải bỏ học rất sớm vào năm mười tám tuổi, sau khi thân phụ qua đời (người cha bất đắc chí, tuy từng là "thủ khoa thành Nam", nhưng giữa một thời kỳ lịch sử u tối, đã chán chường mà chết: cái chết này được thuật lại rất cặn kẽ trong Lan Hữu). Vụ việc liên quan đến mấy mẫu đất gây thiệt hại lớn cho gia đình Nhượng Tống cũng được kể lại trong Lan Hữu. Đặc biệt, tác giả viết rất chuẩn xác về dòng dõi của mình: "nối dõi cái mạch thư hương của nhà tôi, truyền từ đời Lê cho đến bấy giờ". Nhượng Tống thuộc một gia đình rất thành đạt về học vấn suốt nhiều thế hệ, tiền nhân của ông từng là thầy dạy hai nhân vật lớn của "thành Nam" là Nguyễn Khuyến và Trần Bích San. Nhượng Tống bộc lộ tài năng văn chương rất sớm, mười sáu tuổi đã có bài đăng trên Khai Hóa (tờ báo của nhà tư sản Bạch Thái Bưởi), đúng như trong Lan Hữu có kể. Sự nghiệp báo chí của Nhượng Tống còn dài: vài năm sau Khai Hóa là đến giai đoạn cộng tác với tờ Thực nghiệp dân báo với yếu nhân Mai Du Lân; ngay sau đó, ông cùng vài người bạn lập ra Nam Đồng thư xã, in một số sách, tài liệu. Nhượng Tống là thành viên sáng lập của Việt Nam Quốc dân đảng, dưới sự lãnh đạo của người anh hùng dân tộc Nguyễn Thái Học; vì được Nguyễn Thái Học giao nhiệm vụ ở Huế năm 1929 rồi bị mật thám Pháp bắt nên Nhượng Tống tình cờ mà thoát khỏi chuỗi án tử hình đẫm máu của thực dân đầu thập niên 30, trong đó chấn động hơn cả là "vụ Yên Bái", khi những người đồng chí thân thiết của ông như Nguyễn Thái Học và Phó Đức Chính bỏ mình dưới lưỡi dao máy chém. Thoát chết nhưng Nhượng Tống phải chịu cảnh tù đày ở Côn Đảo (trong Lan Hữu cũng có lúc ông ám chỉ chuyện này: "đày tôi ra Côn Đảo ba năm, tôi không sợ bằng đày tôi cửa chùa Thiên Trù suốt ba tháng hội") và tiếp theo là những năm dài bị quản thúc ở quê, định kỳ phải ra Phủ Lý trình diện mật thám. Nhượng Tống còn viết báo thêm vài năm từ sau 1945, ở các tờ như Chính nghĩa, Thời sự... ông mất năm 1949 ở Hà Nội. (Trong các tài liệu tra cứu phổ biến nhất hiện nay, ta thường đọc ở tiểu sử Nhượng Tống hai chi tiết: sinh năm 1897 và được thả từ Côn Đảo về năm 1936; hai chi tiết này đều sai, vì Nhượng Tống tuổi Bính Ngọ, sinh năm 1906 và sau các sự kiện của Việt Nam Quốc dân đảng, Nhượng Tống được thả khỏi Côn Đảo trước 1936 nhiều, bởi trước đó mấy năm ông đã lấy vợ ở quê nhà Ý Yên; các chi tiết này hiện nay đều còn lại văn bản để kiểm chứng). Trong Lan Hữu, Nhượng Tống buộc lòng phải giấu đi nhiều chi tiết để tránh kiểm duyệt của chính quyền (thế nhưng vẫn bị kiểm duyệt bỏ thêm nhiều chỗ). Chí khí cách mạng của ông có lẽ thể hiện đậm nét hơn cả trong Lan Hữu ở đoạn luận thơ với cha và bác (người bác thích Lý Bạch, người cha nhiều phẫn uất lại thích Lục Du); khi được hỏi, cậu bé Ngọc nhận là mình thích nhất thơ Đỗ Phủ, bởi: thơ ấy gồm "biết bao nhiêu bài tả những cảnh huống khổ nhục của đám dân nghèo. Mỗi khi con đọc, lại thấy như có đám người khố rách, áo ôm ấy kêu khóc ở bên tai, mà trong lòng thì uất ức muốn đứng phắt dậy... Thơ như thế mới thật là 'khả dĩ hưng, khả dĩ quan, khả dĩ quần, khả dĩ oán'." Câu chuyện này cũng được Nhượng Tống kể lại bằng thơ, bài thơ ấy dùng làm lời tựa cho bản dịch Thơ Đỗ Phủ in năm 1944, sau Lan Hữu bốn năm; đoạn đầu của bài thơ như sau: Tôi biết đọc thơ từ thuở nhỏ Trong thơ thích riêng thơ Đỗ Phủ. Một hôm thầy tôi hỏi: "Tại sao?" Đứng dậy chắp tay tôi sẽ ngỏ Rằng: "Tại thơ ông là đời ông: Lạ, đẹp, hùng tráng mọi vẻ đủ, Mà còn chan chứa một lòng thương Những kẻ nghèo nàn, phường xấu số. Vì tấm lòng ấy nên nhiều khi Đối với quan lại với vua chúa Ông thường chê trách, thường mỉa mai, Không thèm nịnh hót, không xu phụ. Ngoài một thiên tài hiếm có ra, Ông còn một tâm hồn hiếm có..." Nghe xong, thầy tôi gật đầu cười Dạy rằng: "Ồ! mày thật con bố! Thế nhưng bất lợi ở thời này! Rồi đó xem: Đời mày sẽ khổ!" Lan Hữu lại có thể được đọc như một sự "chuyển dịch cốt truyện" Hồng Lâu Mộng vào khung cảnh Việt Nam, với hai điều rất dễ thấy: đại quan viên của Vinh phủ trong Hồng Lâu Mộng được chuyển về tỉnh Thái Bình, trong khi mối tình tay ba Giả Bảo Ngọc, Lâm Đại Ngọc, Tiết Bảo Thoa được tái hiện trong mối quan hệ của (Lương) Ngọc, (Mai) Hữu và Lan. Nhượng Tống chọn cho nhân vật của mình cái tên "Ngọc" với rất nhiều chủ ý. Nó rất gần với tên thật của ông nhưng ngay lập tức cũng gợi đến Giả Bảo Ngọc, và Ngọc của Lan Hữu cũng mau chóng nhắc thẳng tới Hồng Lâu Mộng (thông qua Thạch đầu ký), và cụ thể hơn, bài thơ "Khóc hoa" nổi tiếng mà Ngọc dùng để dò xem Hữu có yêu mình hay không. (Lan Hữu, qua chuyện Ngọc dịch "Táng hoa từ", nhắc ta nhớ đến Nhượng Tống trong vai trò một dịch giả kiệt xuất. Giai đoạn rực rỡ nhất của sự nghiệp dịch thuật Nhượng Tống là mấy năm trước 1945, chủ yếu in ở nhà xuất bản Tân Việt với ông chủ Lê văn Văng là một người thân tình với ông. Tính riêng "Lục tài tử thư" do Kim Thánh Thán bình chọn, ông đã dịch ít nhất năm: Nam Hoa kinh, Ly Tao, Sử ký, Thơ Đỗ Phủ, Mái Tây (Tây sương ký). Có tài liệu cho biết Nhượng Tống từng dịch cả Hồng Lâu Mộng, Đạo đức kinh, thậm chí cả cuốn thứ sáu của "Lục tài tử thư" là Thủy hử. Trước đó, cuối thập niên 20, ông cũng đã dịch Ngọc Lê Hồn của Từ Chẩm Á với nhan đề tiếng Việt Dưới hoa cùng một số tác phẩm nhỏ khác. Riêng năm 1945, ông in ít nhất ba cuốn sách: Nguyễn Thái Học, Tân Việt Cách mệnh đảng và Hỗ trợ. Thảo luận - đây là thời điểm Nhượng Tống chứng tỏ vai trò sử gia và nhà bình luận chính trị-xã hội của mình. Từ 1945, Nhượng Tống còn viết vài vở kịch, dịch một ít Liêu Trai chí dị và tác phẩm Hương ngọc; dùng bút danh Mạc Bảo Thần để dịch Đại Việt sử ký toàn thư và Lam Sơn thực lục. Ông còn giúp Thi Nham Đinh Gia Thuyết hiệu chỉnh và dịch thêm Ức Trai tập - tác phẩm mới chỉ ở dạng bản thảo. Trước tác của Nhượng Tống còn rải rác trong một số tuyển tập giờ đây ít người được biết đến như Tản văn mới của "Thư viện Tố Như" trước 1945; thơ của ông từng được Trúc Khê Ngô văn Triện bình luận trên Văn học tạp chí và xuất hiện không ít trong Thi thoại của Văn Hạc Lê văn Hòe in năm 1942; một nhà phê bình văn học nổi tiếng từng bình luận về văn chương Nhượng Tống là Vũ Ngọc Phan miêu tả văn chương ấy "tài hoa lãng mạn"). Bởi vì trước hết là những bông hoa: "Nguyên từ bé tôi đã có tính yêu hoa", ngay ở đầu cuốn sách, Nhượng Tống đã viết như vậy. Lan là tên một loài hoa, còn Hữu có tên đầy đủ là "Mai Hữu", cũng liên quan đến một loài hoa khác (ngay câu chuyện tình với hai cô gái trong đó một là họ hàng cũng từng xảy ra trong đời thật Nhượng Tống). Tình yêu hoa xuất phát từ tình yêu đối với người ông qua đời năm Ngọc mười bốn tuổi, một người rất gắn bó với cậu bé trong một thời gian dài: "ngoài sự sợ, tôi cũng yêu ông tôi và yêu cả những cây hoa mà ông tôi yêu. Là vì ông tôi yêu thứ hoa nào, lại cắt nghĩa cho tôi biết tại sao mà ông tôi yêu. Và tôi khi ấy, ông tôi nói gì tôi cũng cho là phải cả. Những khi tôi theo ông tôi ra vườn, lại được nghe ông tôi kể cho nghe các chuyện cổ tích về hoa. Nào chuyện Võ Tắc Thiên bắt hoa đi đày, nào chuyện Đường Minh Hoàng giục hoa phải nở. Nào vô số những chuyện hoa hóa ra người, người hóa ra hoa. Nghe nhiều những chuyện ấy, tôi thành ra coi các hoa trong vườn đều là những người bạn có cảm giác như tôi, chỉ kém tôi cái biết đi và biết nói". Nhiều khi ta tưởng như tình của Ngọc nồng nàn nhất là với các loài hoa, thậm chí còn hơn tình của Ngọc với Lan và Hữu; để tang cuộc tình suốt mấy năm trời, Ngọc đặt trước ảnh họ lọ hoa để thờ, và những câu văn đẹp nhất trong Lan Hữu là dành cho hoa: "Dưới trăng, các cây hoa hiện ra trước mắt tôi như những mặt bạn thân, vắng mấy ngày mới lại gặp", hoặc khi gặp lại Hữu trên Phú Thọ: "Dưới ánh trăng tà, các cây hoa trồng trong các chậu in bóng cành bóng lá xuống đầy sân. Tôi ước ao lại được cùng Hữu ngồi đôi nói chuyện ở giữa cảnh vườn xuân". Mối sầu tình của Ngọc trong Lan Hữu cũng có yếu tố họ hàng như cuộc tình duyên bi lụy của Hồng Lâu Mộng. Hoa và tình, nhưng cũng thêm cả mộng nữa: ít có tiểu thuyết Việt Nam nào tả mộng nhiều và hay như Lan Hữu. Về sau, cuộc tình không còn là thực nữa, chỉ là mộng mà thôi: "Trong mộng, tôi với họ cùng sống cuộc đời êm ái năm xưa. Trong mộng, nhan sắc của họ càng thêm rực rỡ, câu chuyện của họ càng thêm thơ ngây". Lan Hữu "viết lại" Hồng Lâu Mộng theo một cách thức chưa từng có, không khỏi làm ta liên hệ tới những gì mà Nguyễn Du từng làm với Kiều. Và tất nhiên, trước hết, Lan Hữu cần được đọc cho chính nó, với chính nó. Câu chuyện của Lan Hữu rất ý vị và không hề đơn giản. Nó lại được viết một cách hết sức chín chắn, bởi con mắt hồi cố của một người đã trải đời nhìn lại tuổi hoa niên thơ mộng. Ngọc không phải là Đạm Thủy của Tố Tâm, vì Ngọc ý thức rất rõ sự phi lý của tình duyên, thậm chí đến cả tính chất vớ vẩn của những mối tình thơ trẻ. Nhưng vẫn có đó nỗi ngậm ngùi khôn nguôi: "Tuy trong khi yêu ấy tôi đă tốn bao nước mắt, bao tiếng thở dài, cùng chịu bao mối cảm xúc mệt người, năm mười sáu tuổi, tôi nhìn lại vẫn là một năm có hạnh phúc"; hạnh phúc ở tuổi mười sáu là điều được Nhượng Tống nêu lên ngay từ đầu Lan Hữu, và sẽ được lặp lại nhiều lần trong suốt tác phẩm. Khởi đi là nỗi bàng hoàng của tình yêu đầu đời, càng bàng hoàng hơn vì nhận ra cùng một lúc mình yêu cả hai người con gái: "Tôi bắt đầu cảm thấy cuộc đời phiền phức vô cùng", và nảy sinh một khát vọng rất trẻ con: "Người tôi yêu chẳng phải là người tri kỷ, mà người tri kỷ lại chẳng phải là người tôi yêu! Tôi ước ao có thể hợp cả Lan lẫn Hữu làm một người". Hữu, cô em họ, xuất hiện trước, đó là mối tình đầu tiên, nên khi có thêm Lan, thoạt tiên với Ngọc, tình cảnh là: "Vướng có Lan, tôi mất cả tự do yêu Hữu", nhưng dần dần Ngọc nhận ra Lan có những điều mà Hữu không hề có, "[h]uống chi Lan yêu tôi có khi còn hơn Hữu: Lan còn biết thương cái tài của tôi nữa. Ở đời, được một người yêu mình, biết mình cũng khó lắm chứ!" Không chỉ là bạn thanh khí với Ngọc, Lan còn là tri kỷ, lại có một tấm lòng yêu tường chừng như mù quáng; Lan cũng là một con người quyết liệt, như thể sẵn sàng chống đối mọi ràng buộc gia đình, xã hội để được yêu Ngọc. Trước mối cuồng tình như vậy, một cậu bé mười sáu tuổi đầy nhút nhát khó có thể thoát được mảnh lưới đã buông, cho đến lúc phải bật ra ý nghĩ: "tôi vẫn tin ái tình chuyên nhất mới thật là ái tình, mà nay tôi tự trông thấy trái tim tôi chia đôi cho Lan và Hữu". Nhìn lại một cách tỉnh táo, pha rất nhiều "vỡ mộng", nhưng tài năng tiểu thuyết của Nhượng Tống nằm ở chỗ ông vẫn thổi được vào câu chuyện lẽ ra không mấy đặc sắc một tấm màn vi diệu của tình cảm, của lòng thành thực yêu mến tuổi trẻ; giọng văn đầy tiết chế, nhiều khi lạnh lùng, thiên hẳn về hướng phân tích, lại càng làm nổi bật lên một tâm hồn yêu đương nồng cháy, lẫn vào với những dằn vặt nội tâm không ngừng, thậm chí còn nhiều khi đi tới chỗ tự khinh bỉ chính mình. Tâm hồn ấy cũng có thể rất lạ: khi mới đến một khu vườn mới, thỏa lòng mong mỏi được kề cận với những bông hoa, trong lòng Ngọc nảy ra một ý nghĩ: "Thiếu giai nhân, tôi đành mong được gặp hồ, gặp quỷ như những anh chàng nào trong truyện Liêu Trai". Cái tâm hồn Á Đông đa tình trộn lẫn với huyền hoặc này, thỉnh thoảng ta mới thấy, một cách kỳ diệu, ở một số tác phẩm văn chương Việt Nam, chẳng hạn như khi Đinh Hùng viết những câu thơ: Có những bông hoa, tiền thân là thiếu nữ Những mùi hương rạo rực hiện hình người Hương công chúa và men say hoàng tử Cánh bướm thời gian treo võng tóc buông lơi Lan Hữu là cả một bầu trời huyền hoặc của tình tuổi trẻ được Nhượng Tống, sau khi đã thấm thìa rằng "đời là một cuộc đổi thay, muôn sự, muôn vật ở trên đời, nào có cái gì là vĩnh viễn", thuật lại một cách kỳ diệu. Dau câu chuyện này, đúng như Lưu Trọng Lư đã nhìn ra khi viết lời tựa cho bản in 1940, là chuyện mà ai cũng có, ai cũng giấu đâu đó trong ngóc ngách ký ức mình, thì cách kể của Nhượng Tống, bởi nó thu gom được những tinh túy của Hồng Lâu Mộng lẫn những gì mà chỉ mình tâm hồn Nhượng Tống mới có, vẫn còn gây rung động mãnh liệt ở độc giả sau đến ba phần tư thế kỷ. Lan Hữu chính là một khu vườn, khu vườn ngôn từ của nhà nghệ sĩ Nhượng Tống, cho đến giờ vẫn không hề cũ kỹ, thậm chí còn mới mẻ đến bất ngờ, và đó cũng là một khu vườn hoa, nhưng là một khu vườn không hề tầm thường, nơi in dấu hạnh phúc và cũng chứa đựng biết bao nhiêu thương xót của một dĩ vãng: "Kìa cảnh vườn hoa, tôi không dám bước chân ra nữa: Đấy là nơi nghĩa địa đã vùi xương [cái "tôi" mơ mộng và sung sướng]". Khu vườn ấy xứng đáng được những tâm hồn đồng điệu viếng thăm với lòng ngưỡng mộ chân thành. Cao Việt Dũng *** Lời tựa (cho ấn bản 1940) Người đề tựa với tác giả là chỗ thân tình, nhưng không phải vì cớ ấy mà tán hươu tán vượn, vẽ rồng vẽ rắn vào cuốn sách. Người đề tựa cũng không phải là cốt để giới thiệu ông Nhượng Tống với độc giả. [...] Quyển Lan Hữu chính là một trong những tập văn của Nhượng Tống viết trong thời gần đây. Một cuốn tiểu thuyết tình không hơn, không kém. [...] Nhượng Tống, trong một thuở, đã có những rung động tưng bừng, trong sáng hay âm u mà nay anh cứ việc chép lại, qua ký ức. Người ta trong một đời, ai lại không có một câu chuyện tâm sự để thuật lại hay để chép ra. Nhưng cả cái giá trị, cả nghệ thuật là ở sự kể lại mà thôi, chứ thực ra, những câu chuyện của người ta đều na ná giống như nhau cả: cũng chỉ là những bản đàn thiên cổ - tuy có đổi xoang, đổi điệu mà vẫn là những bản xưa, đã giấu ở trong lòng người, cái lòng người duy nhất, không xứ sở không kim cổ. Lan Hữu cũng chỉ là cái mộng - hay những cái bóng mộng ở trong giấc ngủ tưng bừng của các người niên thiếu, ở đây, cũng như ở trong các giấc mộng khác của người niên thiếu, người ta cũng vẫn tìm thấy ở trong, cái rộn rực, cái quằn quại, cái bâng khuâng: sự chia ly ở trong tâm hồn, ở trong cuộc đời. Nhưng mộng đẹp đến đâu, rồi cũng tàn, và chì để lại cho người ta một chút thương tiếc ở trong lòng hay đầu lưỡi. Mối tiếc thương ấy, ở văn nhân, thành gần như là một duyên nợ cả đời. Người ta lúc nhỏ ai cũng có một điều buồn não, một chuyện thương tâm. Cái buồn ấy ở một vài người thường thường mỗi năm về một lần... giống như cái cuộc du lịch hằng năm của các con chiên về đất Thánh. Truyện Lan Hữu chính là cái buồn hằng năm của người ta, đã về theo một ngọn gió đầu thu hay cuối hạ. Lan Hữu cũng là một ngọn gió hằng năm đến gợi dậy ở trong lòng ta những hình bóng âm u của một chuyện cũ - mà ai ai lại chẳng có một câu chuyện như thế...? Đó chỉ là như lời Baudelaire đã nói: Một giấc mộng nồng nàn dệt xe trên gối kẻ thiếu niên. Vì thế, Lan Hữu là cuốn sách của mọi người... Nhưng không phải là một cuốn sách tầm thường: tác giả đã cho nó một sức mạnh huyền diệu khiến cho ta không thể ngừng lại một quãng nào ở trên quyển sách. Ta chỉ muốn đọc nhanh đi cho chóng hết, để hưởng thú gấp sách lại. Tất cả giá trị, tất cả tài nghệ của cuốn sách là ở chỗ này: tác giả là một người kể chuyện rất khéo, khiến cho một câu chuyện của mình mà người tưởng như của người, một câu chuyện rất bình thường mà tưởng như rất mới lạ, một giấc mộng hằng ngày ở bên gối, mà tưởng như xa vời ở trong một trời nước xa xôi... Vì tác giả là một nhà tiểu thuyết xứng với danh nghĩa ấy. Và đó chỉ mới là sự bắt đầu... Lưu Trọng Lư Mời các bạn đón đọc Lan Hữu của tác giả Nhượng Tống.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Sống Đọa Thác Đày - Mạc Ngôn
Cảm giác đầu tiên của tôi khi cầm quyển sách lên là nặng, nặng từ cái trọng lượng ngót một cân và cái bìa tối màu nặng đi, nặng từ cái tên mượn lời Tam Hợp đạo cô phán về cuộc đời chìm nổi của Kiều nặng lại. Nhưng may quá, giọng văn chả có gì cao siêu nhưng rất uyển chuyển linh hoạt của Mạc Ngôn lại khiến nửa thế kỷ đầy những biến động lịch sử khốc liệt của nước Trung Quốc trôi qua trước mắt độc giả vừa như thực lại vừa như mộng.  Đầu tiên là mộng, người đọc đi theo linh (hay oan) hồn của địa chủ Tây Môn Náo mới bị xử bắn xuống xếp hồ sơ trình Diêm Vương duyệt dự án đầu thai. Tiếp theo là thực, hồn của Tây Môn Náo quay trở về đúng ngôi nhà của mình, đầu thai vào kiếp lừa, chứng kiến cảnh vợ mình thành vợ người khác, con mình thành con người khác… Rồi kiếp lừa qua hết lại tới kiếp trâu, lợn, chó…, Tây Môn Náo trong lốt lừa, trâu, lợn… vẫn gắn bó với những con người trong ngôi làng ở vùng Đông Bắc Cao Mật ấy, cùng họ đi qua những cột mốc thời gian tính bằng sự kiện, Đại Nhảy Vọt cuối thập kỷ 50, Cách mạng Văn hóa cuối thập kỷ 60 - đầu 70, Cải cách Khai phóng những năm 80...  Không chịu uống canh Mạnh bà để quên quá khứ, những ký ức của địa chủ - lừa - trâu - lợn - chó cứ chồng chất lên nhau, cuối cùng dồn lại ở thân xác yếu ớt của một cậu bé sinh ra trong những năm cuối cùng của thiên niên kỷ… Cậu bé ấy có quan hệ thế nào với địa chủ Tây Môn Náo đã chết từ 50 năm trước, cậu bé ấy có đem những ký ức chồng chất kia trải ra cho ai thấy hay không, tôi nghĩ bạn hãy tự tìm hiểu thì hay hơn. Trong khuôn khổ bài bình sách vô vị này, cái tôi nên và có thể đề cập đến chắc chỉ là phong cách văn chương.  Đọc cuốn sách này, một lần nữa tôi lại bị tác giả lôi xềnh xệch vào cái vùng đất quê hương thân thiết của ông ta. Tính ra, vố này là vố thứ ba thứ tư gì đó rồi tôi cũng như các bạn đọc phải cùng Mạc Ngôn về cái huyện mà chính tay ông ta đã tả rằng “không nơi nào trên trái đất lại đẹp nhất và xấu nhất như Cao Mật”. Tưởng là lần này hết cái để khám phá rồi, hóa ra không phải. Nếu như trước kia tôi say sưa với cảnh cánh đồng cao lương bạt ngàn dậy sóng hay những người đàn bà man dại nhà Thượng Quan thì giờ đây lại mê mải trong rừng hoa hạnh trắng xóa và những người đàn ông mang dòng máu Tây Môn… Khi đọc  Đàn hương hình, tôi biết một Cao Mật trong những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, tới cuốn này, Cao Mật lại thuộc về nửa cuối thế kỷ XX...  Và cũng như các tiểu thuyết nổi tiếng khác của mình, trong  Sống đọa thác đày, Mạc Ngôn vẫn dạy cho người ta những bài học lịch sử qua những mảnh đời rất nhỏ. Tây Môn Lừa đã gõ móng qua những năm cải cách ruộng đất rồi kháng Mỹ viện Triều và nhà nhà luyện thép, Tây Môn Chó thì sủa vang trong khung cảnh phố huyện thời mở cửa đầu tư rồi xử tử hình quan chức tham nhũng… Trong truyện Mạc Ngôn, chẳng có một cá nhân nào thoát khỏi những rung động phát ra từ vòng quay của bánh xe lịch sử. Họ chỉ có thể sống bám vào bánh xe ấy, rồi khi mỏi mệt thì sẽ tự động buông thân xác già nua xuống chiếc huyệt đã đào sẵn, như Mặt Xanh và Tây Môn Chó đã làm.  Hơn 800 trang sách với 6 kiếp sinh tử bì lao qua 50 năm tưởng dài vậy nhưng cũng trôi qua thật nhanh, hơn 800 chữ bình luận hời hợt trôi qua còn nhanh hơn nữa. Điều cuối cùng tôi muốn nói là một lời chê và một chuyện bên lề. Lời chê dành cho bản dịch, một số chỗ mang văn phong miền Nam không thực sự phù hợp với bối cảnh Cao Mật (vốn ở phía đông bắc Trung Quốc) và một vài nhầm lẫn không đáng có như anh em cùng mẹ khác cha lại viết thành cùng cha khác mẹ. Còn chuyện bên lề dành cho tác giả: Mạc Ngôn hoàn thành tiểu thuyết này trong có 43 ngày. Tất nhiên, để có được 43 ngày ấy, cái ông họ Quản[3] này đã phải trải qua bao nhiêu đơn vị 43 dài dằng dặc khác thì nào ai mà biết!  *** Đây là tiểu thuyết của nhà văn Mạc Ngôn đang gây xôn xao dư luận và cũng là cuốn sách đầu tiên ông viết tay, vứt bỏ máy tính, gồm 49 vạn từ. Tốc độ sáng tác rất nhanh, chỉ trong 43 ngày nhưng có thể tổng kết được những kinh nghiệm sống tích lũy được suốt 43 năm qua. Bộ tác phẩm của nhà văn Mạc Ngôn gồm: - Châu Chấu Đỏ, - Bạch Miên Hoa, - Trâu Thiến, - Con Đường Nước Mắt, - Ma Chiến Hữu, - Hoan Lạc, - Người tỉnh nói chuyện mộng du Mời bạn đón đọc Sống Đọa Thác Đày của tác giả Mạc Ngôn.
Trâu Thiến - Mạc Ngôn
Nhà văn Mạc Ngôn từng được thế giới biết đến qua tác phẩm Cao lương đỏ. Bộ phim cùng tên do đạo diễn nổi tiếng Trương Nghệ Mưu chuyển thể từ tác phẩm này đã đoạt giải “Cành cọ vàng” tại Liên hoan phim Canne năm 1994. Trong “Trâu thiến”, cảnh hơn ba trăm cán bộ công chức của “công xã” ngộ độc do tranh ăn thịt con trâu thiến bị chết của dân không chỉ là sự mỉa mai tệ nạn các quan ăn tham phần của dân. Mạc Ngôn viết: “Một chuyện kinh động đất trời, kinh động nhân tâm…đến cả ủy ban cách mạng trung ương… Theo phân tích của các chuyên gia phá án, kẻ gây án có khả năng là những đặc vụ được phái đến từ Quốc Dân Đảng Đài Loan, tất nhiên cũng không ngoại trừ là thuộc giai cấp đối kháng ẩn tàng trong nước…Các thôn tiến hành quản thúc thật chặt bốn thành phần phản động trong thôn mình, ngay cả chuyện đi đái đi ỉa cũng phải có dân quân kèm…”.  Như thế, đâu chỉ là chuyện “trâu thiến” nữa. Chưa hết, khi chuyên gia thiến trâu dọa người phụ trách chăn nuôi ở thôn rằng “thiến xong con trâu, tôi sẽ thiến nốt ông luôn” thì không ngờ kẻ bị dọa cười to: “Thiến tôi thì đâu cần đến tay bác sĩ thú y như ông…” vì lão đã nhờ bệnh viện thiến để thực hiện sinh đẻ có kế hoạch! Lại không còn là chuyện trâu thiến nữa, mà dính đến vấn đề tăng dân số đang làm Trung Quốc đau đầu… *** Bộ tác phẩm của nhà văn Mạc Ngôn gồm: - Châu Chấu Đỏ, - Bạch Miên Hoa, - Trâu Thiến, - Con Đường Nước Mắt, - Ma Chiến Hữu, - Hoan Lạc, - Người tỉnh nói chuyện mộng du Mời bạn đón đọc Trâu Thiến của tác giả Mạc Ngôn.
Đại Mạc Thương Lang tập 2 - Nam Phái Tam Thúc
Tên eBook: Chuyến bay tuyệt mệnh (full prc, pdf, epub) Tác giả: Nam Phái Tam Thúc Thể loại: Phiêu lưu, Mạo hiểm, Kỳ bí, Tiểu thuyết, Văn học phương Đông Bộ sách: Đại mạc Thương Lang (Tập 2) Người dịch: Vũ Như Lê Kích thước: 13.5 x 20.5 cm Số trang: 555 Ngày xuất bản: 15/01/2015 Giá bìa: 120.000 ₫ Công ty phát hành: Tân Việt Nhà xuất bản: NXB Văn Học Chụp pic: Lâm Ngọc Anh Type   hanykata: 1-17 Smiley Su: 18-30 jooie: 31-48 koi_fish: 49-hết   Beta: kararoxbee Làm ebook: Dâu Lê Nguồn: http://www.luv-ebook.com Giới Thiệu: “Là thành viên tốp thám trắc địa chất đầu tiên của Trung Quốc, tôi từng gặp rất nhiều chuyện không thể tin nổi, nhưng cuộc hành trình thăm dò địa chất trong cánh rừng rậm nguyên sinh giữa biên giới Trung Quốc và Mông Cổ vào năm 1962 đã vượt qua cực hạn tưởng tượng của tôi.   Tôi không biết giờ đây thốt ra từ ‘vĩnh viễn không thể quên’ là may mắn hay không may mắn nữa!   Một chiếc máy bay ném bom của Nhật xuất hiện một cách quái dị dưới lòng đất sâu 1.200 mét là âm mưu của con người hay hiện tượng siêu nhiên?   Điều gì đã thúc giục chúng tôi thâm nhập lòng đất điều tra chân tướng sự thật? Trách nhiệm ư? Hay chính là lòng hiếu kỳ? Thực ra đến giờ phút này, tôi vẫn không thể phân biệt rõ ràng!” *** Chuyến bay tuyệt mệnh   Bí mật được hé mở. Cuốn phim quay cảnh máy bay của quân đội Nhật bay xuống vực sâu và bất ngờ gặp một bóng người khổng lồ dưới lòng đất. Sự kinh hoàng khiến ba thành viên sống sót không ý thức được rằng họ đang rơi vào bẫy của kẻ giấu mặt.   Bẫy kế tiếp bẫy buộc họ phải bước chân vào lãnh địa cấm. Cũng tại đây, họ bất ngờ gặp một người ngỡ như không thể gặp - Viên Hỷ Lạc. Cuộc rượt đuổi với Viên Hỷ Lạc khiến họ chạm trán với những điều khủng khiếp ẩn giấu trong con đập…   Sau cuộc đấu trí cam go, “tôi” và Viên Hỷ Lạc đã vượt qua cạm bẫy và an toàn thoát ra ngoài. Những tưởng hành trình đầy nguy hiểm của họ đã kết thúc, nhưng chẳng ngờ đó chỉ là khởi đầu cho một cuộc phiêu lưu sóng gió và kì quái hơn. Cuộc phiêu lưu trên chiếc máy bay không ngừng lặp lại nhiệm vụ đưa những con người tham vọng và tò mò đi gặp tử thần…   Liệu “tôi” có thể tác động được diễn tiến của quá trình và kết thúc tấn bi kịch này không hay anh càng gỡ càng rối, càng sa chân vào mớ bòng bong vô cùng vô tận của thời gian? Tác giả Nam Phái Tam Thúc   Nam Phái Tam Thúc có tên thật là Từ Lỗi, hiện sống ở Hàng Châu. Anh là người sáng lập ra trường phái tiểu thuyết Nam Phái và được mệnh danh là tiểu thuyết gia viết truyện giàu kịch tính, giàu trí tưởng tượng nhất Trung Quốc.   Nam Phái không chỉ là biệt danh của tác giả mà còn là tên của một trường phái tiểu thuyết đang thịnh hành ở Trung Quốc. Đó là trường phái mở ra một quan niệm hoàn toàn mới: "Hãy để trí tưởng tượng đạt tới cực hạn!", trường phái này sáng tạo nên một mô thức viết truyện theo lối tự do, với mô thức ấy các tác giả có thể thỏa sức viết ra những điều mình khát vọng nhất, viết ra những chuyện kỳ bí, phi thực tế nhất...   Anh đến với văn học mạng một cách tình cờ vào năm 2006 nhưng không ngờ đây lại là một duyên may, bởi nó đưa anh lên ngôi vị “Nhà văn giàu nhất Trung Quốc” vào năm 2011 với số thuế nộp cho nhà nước là 1580 vạn Nhân dân tệ (tương đương 55 tỷ 300 triệu VND). Từ đó trong con mắt của rất nhiều người, tiểu thuyết Trung Quốc chỉ còn tồn tại hai trường phái đó là Nam Phái và phi Nam Phái.   Đại Mạc Thương Lang là tác phẩm của cá nhân Nam Phái Tam Thúc nhưng thuộc quyền sở hữu của Nam Phái tiểu thuyết đường hội. Bộ tiểu thuyết hai tập này được xuất bản vào tháng 3 năm 2010 và trở thành màn chào hỏi thuyết phục nhất của Nam Phái đường hội. Tiểu thuyết của Nam Phái khiến độc giả hiểu thế nào là một tiểu thuyết dũng mãnh và thế nào là một tác giả cá tính! Mời các bạn đón đọc tập tiếp theo trong bộ Đại Mạc Thương Lang, Chuyến Bay Tuyệt Mệnh.
Nói Luôn Cho Nó Vuông
Sau thành công rực rỡ của Cư xử như đàn bà suy nghĩ như đàn ông, Steve Harvey - tác giả thông thái kiêm ngôi sao hài kịch đã cho ra đời thêm một cuốn sách nữa. Nói luôn cho nó vuông làm sáng tỏ câu hỏi từng khiến nhiều phụ nữ đau đầu: "Rốt cuộc trong các mối quan hệ, đàn ông thực sự nghĩ gì?" Cách viết nhẹ nhàng của đã giúp cuốn sách thoát khỏi sự nhàm chán của những lời khuyên khô khan. Nhiều khả năng, độc giả sẽ có cảm giác như đang ngồi trước một chương trình truyền hình trực tiếp, lắng nghe, đặt câu hỏi với Steve rồi gật gù trước những câu trả lời. Chẳng có người đàn ông nào hoàn hảo nhưng chúng ta buộc phải thừa nhận rằng, rất có thể hành trình tìm kiếm, thấu hiểu và giữ chân người đàn ông của cuộc đời mình sẽ trở nên dễ dàng và thú vị hơn! *** ĐƠN GIẢN QUÁ HÓA PHỨC TẠP Xưa, tôi có xem một chương trình hình như Giọng hát Việt hay gì đấy kiểu thi thố về ca hát. Tôi nhớ một buổi thi giám khảo Thanh Lam đã phê bình cô ca sĩ nọ vì chọn bài hát không đúng tuổi. Tôi không nhớ chính xác từ Diva dùng là gì nhưng tôi hiểu ý là bài hát quá dừ với người thi, dù cô thể hiện nó không tệ. Thế là cô thí sinh này đốp chát lại, tôi cũng không nhớ nguyên văn, đại ý là ca khúc được sáng tác không giới hạn độ tuổi người hát. Lúc ấy tôi nghĩ giám khảo không sai mà thí sinh cũng chẳng đúng. Âm nhạc thế mà văn chương cũng vậy. Chỉ cần biết chữ và muốn, ai cũng có thể đọc Nói luôn cho nó vuông. Thế nhưng tôi nghĩ nó dành cho đối tượng độc giả nữ phải có ít nhiều trải nghiệm với người khác phái. Tất nhiên bạn dễ dàng có được suy luận này của tôi bằng cách đọc lời giới thiệu nhưng tin tôi đi, vì tôi là phụ nữ đã kết hôn vừa tiếp xúc Steve Harvey. Những quyển sách khác, nếu không hợp với độ tuổi, kiến thức hay trải nghiệm... thì ít nhiều bạn cũng sẽ thu lượm được gì đó, không cái này thì cũng cái kia. Còn Nói luôn cho nó vuông với những hiểu biết về bản chất đàn ông sẽ dễ là sáo rỗng, nếu bạn chưa nếm qua họ. * Một, ít khi nào tôi thấy sự ngắn gọn mà súc tích lại phát huy hiệu quả cao như trong câu trả lời của Steve Harvey với khán giả: Điều gì khiến đàn ông hạnh phúc? Steve Harvey trả lời: Bánh quy. Đơn giản. Hiển nhiên. Luôn luôn. Hài hước. Nghiêm túc. Mọi sắc thái này đều được gợi lên bởi tên gọi nghe vào rất ngọt tai kia. Bánh quy là gì? Là một thuật ngữ của tác giả. Tôi không định giải thích nghĩa của nó vì có thể các bạn đã biết, còn nếu chưa, hãy để đầu óc của bạn bay lượn. Tôi định nói là tôi khá sốc. Anh bạn của tôi bảo rằng, khi đàn ông đối diện phụ nữ, điều họ nghĩ đến đầu tiên là hình ảnh cô ấy xoay quanh cái giường. Hai quan điểm này là một đi. Nhưng với anh bạn, tôi cho rằng đó là quan điểm của cá nhân anh ấy. Còn với Harvey, tôi có cảm giác quan điểm này bị đánh đồng cho hầu hết đàn ông, thậm chí với tác giả thì tuyệt đối là tất cả họ. Lại nói về giọng điệu của tác giả khi nâng quan điểm từ cá nhân ông lên số đông. Thường, tôi không thích cái gì tuyệt đối cả, và tôi tin là không có gì tuyệt đối hết. Nhưng Harvey hết lần này đến lần khác làm tôi không có thiện cảm. Ông thường xuyên khẳng định bản chất nọ kia của đàn ông không dừng ở số đông mà là tất cả. Tôi không nghi ngờ gì lời của một người đàn ông nói về suy nghĩ, quan điểm, bản chất... của chính đàn ông. Đó như thể họ phơi nội tâm mình trên bàn giải phẫu mà pháp y không ai khác ngoài họ. Còn gì chân thật hơn thế? Nhưng tôi vẫn cứ không tin ở giá trị tuyệt đối mà tác giả thường nhấn mạnh. * Hai, tôi nghĩ mình đến với Steve Harvey hơi trễ, tuy rằng nếu có sớm hơn thì cũng chưa chắc đúng thời điểm nữa. Không có đứa trẻ nào phải lớn lên mà không có một người cha trong gia đình, và một phần thiên tính trong bản năng người mẹ của bạn là muốn con cái mình được sống trong một gia đình nguyên vẹn nếu đây là sự lựa chọn sau cùng. Điều này thật đáng giá. Nhưng có đáng chăng khi đứa con của bạn thấy mẹ nó lúc nào cũng sống trong khổ sở? Ai sẽ được lợi nếu bạn tất bật với công việc nấu nướng, dọn dẹp, nuôi dạy con, và chỉ nhận lại những đau khổ và thất vọng, chứ không phải những gì bạn muốn và cần? Liệu có tốt cho tất cả nếu con bạn không biết đến yêu thương và lòng kính trọng là gì? Tôi thậm chí còn nghe phụ nữ nói rằng vì lợi ích của con cái, họ đơn giản sẽ chỉ chịu đựng cuộc sống chung được thu xếp ấy cho đến khi bọn trẻ tốt nghiệp, sau đó thì họ sẽ ra đi. Hạnh phúc mà phải chờ đợi như thế thì lâu quá. Nhiệt thành tán đồng quan điểm trên của ông! Tôi không chê trách gì quyết định của những ông bố bà mẹ ở vào hoàn cảnh này. Đó là cuộc sống của họ và tôi hay bất cứ ai cũng đều không có quyền phán xét. Nhưng nếu là họ, tôi không nghĩ mình đủ kiên trì với một gia đình như thế, và ngược lại, một gia đình như thế không đáng để tôi hy sinh. Tình thương mà chúng ta thường cho rằng sẽ bị thiếu hụt nếu vắng bóng người cha trong gia đình có thể được bù đắp bằng nhiều cách thức lạc quan và hiện đại, cho dù vợ chồng có không còn đầu gối tay ấp. Nhưng chẳng gì có thể hâm nóng tình cảm hai trái tim đã nguội lạnh, kể cả những nụ cười tràn ra khóe mắt của con cái. Mà tôi thì cho rằng, hạnh phúc gia đình chỉ được xem là chân thật khi vợ chồng cảm thấy hạnh phúc vì có người kia ở bên (không phải lấy hạnh phúc của con cái thay vào, đó là lấp liếm). Vì vợ chồng là khởi nguyên của gia đình. Thử nghĩ mà xem, nếu vợ chồng tôi vui vẻ với nhau nhưng con cái lại không ngoan ngoãn thì có dễ sống hơn là con cái vui vẻ (?) nhưng vợ chồng tôi lại hục hặc lẫn nhau? Thật thì cũng khó đưa ra đánh giá đấy nhưng may thay chúng tôi dễ buồn vu vơ mà cũng chóng vui với những điều vụn vặt. * Ba, có ngược đời không khi tôi chưa đọc Cư xử như đàn bà, suy nghĩ như đàn ông nhưng đã đến với Nói luôn cho nó vuông? Cũng chẳng ai bắt tôi phải đọc quyển thứ nhất của ông trước mà, phải không? Nhờ thế tôi đã không chán ngấy mỗi khi Harvey nhắc đến tựa sách Cư xử như đàn bà, suy nghĩ như đàn ông suốt cuốn Nói luôn cho nó vuông. Chỉ là tôi biết ông đã lặp ý ít nhiều so với cuốn trước. Tự nhiên tôi nhớ đến Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương. Trong quyển này, Sara Imas đã lặp ý rất rất nhiều giữa các phần. Đành rằng nhắc đi nhắc lại thế cũng có tác dụng giúp độc giả ghi nhớ ít nhiều nhưng cũng đồng thời khiến quyển sách dày hơn mức cần thiết. Và Nói luôn cho nó vuông như chính tên của nó, hẳn chỉ là bổ khuyết của Cư xử như đàn bà, suy nghĩ như đàn ông? * Tóm lại, quyển sách giúp bé gái, cô gái, người đàn bà(1) hiểu hơn về nửa kia (chưa tìm được hoặc tìm được rồi hoặc đã mất). Còn tôi, đọc xong chẳng hiểu thêm được mấy tí ngoài kinh nghiệm đã có: Đàn bà phức tạp nên khó hiểu thì cũng chịu đi. Đàn ông đơn giản thế mà cũng chả dễ hiểu đâu mấy mẹ ạ, bằng không, người ta xuất bản sách viết về họ làm quái gì. ____ (1) Bé gái, cô gái, người đàn bà: Tên một tác phẩm của T. M. Koxtưgova, R. I. Rakitina với nội dung về sự phát triển tâm sinh lý và thể chất từ khi bé gái mới sinh đến lúc là cô gái, là người đàn bà. *** Review sách: Nói luôn cho nó vuông - Steve Harvey Giáng sinh Gấu ko đi chơi ở nhà đọc sách viết review cho các bạn nà ???????? Đây là quyển thứ 2 của Steve Harvey mà mình đọc rồi vì thấy khá thích lối viết của ông ý trong Cử xử như đàn bà Suy nghĩ như đàn ông. Cách viết ở quyển này vẫn ko đổi, vẫn là những mẩu chuyện nhỏ ví dụ trong đời sống để ta thấy được những điều mà có thể chúng ta đều đã gặp, đều đã thấy nhưng chưa thể nói ra thành lời hoặc 2 giới ko thực sự chia sẻ với nhau do những sự khác biệt về giới tính. Thêm vào đấy thì mình thích cách viết của Steve ở 2 điểm: hài hước và rất tôn trọng phụ nữ. Sách của ông có 1 phần nội dung chỉ ra cái sai của phái nữ, đôi lúc nêu ra thói xấu của phái nữ nhưng lại rất nhẹ nhàng, ko tạo ra cảm giác chối bỏ và tự vệ khi bị nói xấu. Nội dung của cuốn này về 1 vài khía cạnh nào đó thì hay và thực tế hơn cuốn trước. Nếu như ở Cư xử như đàn bà Suy nghĩ như đàn ông nói về những gì cô gái cần biết và cần làm để có thể chọn đc người đàn ông tốt, giữ được hôn nhân hạnh phúc, nghĩa là hướng về hôn nhân nhiều hơn thì Nói luôn cho nó vuông có vẻ hướng về phụ nữ trẻ nhiều hơn. Mình thấy thế vì trong sách đề cập tới cả những mối quan hệ và những khái niệm mới mẻ đang dần trở nên phổ biến gần đây như ONS, FWB hay Sugar daddy và sugar baby. 1 Điều mình khá bất ngờ khi đọc sách của ông là tuy trông ông có vẻ ko đc đứng đắn cho lắm (maybe vì dáng vẻ, vì bộ râu, và vì ông đã ly hôn 2 lần) nhưng thật sự ông là người rất tôn trọng phụ nữ và đề cao người phụ nữ truyền thống (mình cảm nhận thế). Ông khuyên các cô gái phải cẩn thận với những thằng ctrai đầy kĩ năng trực chờ ở ngoài để lừa bạn cho chúng ăn bánh quy. Ông chỉ thẳng ra bản chất thật sự của mấy mối quan hệ toxic trên khi mà xã hội bh giường như đang có vẻ che bớt đi sự xấu xí của chúng và vẽ ra những cái tên, những định nghĩa bắt tai cho chúng. Câu mình thích nhất trong chương nói về cái này là "Not all daddies are always sweet as sugar" :)). Đó là phần mà mình thích nhất nên là nhớ nhất, ngoài ra sách còn viết về suy nghĩ và tư duy về yêu đương của đàn ông ở các độ tuổi, được viết ra bởi 1 người đã trải qua hầu hết các nấc thang trong cuộc đời nên cũng khá thú vị. Thêm vào đấy thì phần ko thể thiếu trong sách của Steve đó là nhắc lại những điều các cô gái luôn biết nhưng nhiều khi (cố tính hoặc vô tình) quên (hoặc ko thèm để tâm tới) trong khi lại thật sự cần nhớ. Nói chung đây là 1 cuốn sách khá ổn về tâm lý mà ko bị học thuật quá, ko bị sáo rỗng quá (vì thật sự mình thấy khá đúng) mà lại đủ vui để giải trí. Bạn nào mùa đông này mà chưa có gấu để đi chơi có thể nằm nhà đọc sách này thẩm thấu để ủ mưu năm mới có ny nha ???????????????? Score: 9/10 Mời các bạn đón đọc Nói Luôn Cho Nó Vuông của tác giả Steve Harvey.