Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Cánh Buồm Đỏ Thắm (Song Ngữ)

Tóm tắt & Review (Đánh Giá) tiểu thuyết Cánh Buồm Đỏ Thắm (Song Ngữ) của tác giả Alexander Grin & Ngô Thanh Tâm (dịch). Tóm tắt Câu chuyện kể về cô bé Assol, sống cùng cha là một thủy thủ nghỉ hưu sau khi mẹ cô là Mary mất sớm. Một lần trong khi mang đồ chơi đi bán, Assol đã gặp ông già Elge. Ông kể cho cô bé nghe về cuộc sống ngoài biển cả và nói với cô rằng, lớn lên sẽ có một chàng hoàng tử lái con tàu có cánh buồm đỏ thắm đến đón cô. Thế là Assol đã tin vào điều đó mặc cho sự gièm pha, chế giễu của người dân trong làng. Cuối cùng niềm tin đã chiến thắng tất cả. Câu chuyện kết thúc với đúng những gì mà ông già Elge kia đã nói, đúng như niềm tin của Assol - một chàng hoàng tử với chiếc thuyền đỏ thắm đã đến và đưa cha con cô đi đến xứ sở của hạnh phúc! Đánh giá Cánh buồm đỏ thắm là một câu chuyện lãng mạn dành cho lứa tuổi mới lớn. Tác phẩm được viết theo phong cách lãng mạn, với những câu văn nhẹ nhàng, bay bổng, mang đậm chất thơ. Câu chuyện kể về tình yêu, ước mơ và niềm tin của con người. Nội dung câu chuyện Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính là cô bé Assol. Assol là một cô bé mồ côi mẹ, sống cùng cha là người thủy thủ nghỉ hưu. Cha của Assol là người rất yêu thương con gái, ông luôn dành cho cô sự quan tâm và chăm sóc chu đáo. Assol là một cô bé có tâm hồn trong sáng, ngây thơ và luôn tin tưởng vào những điều tốt đẹp. Một lần trong khi mang đồ chơi đi bán, Assol đã gặp ông già Elge. Ông già Elge là một người kỳ lạ, ông có thể nhìn thấy trước tương lai. Ông đã kể cho Assol nghe về một lời tiên tri: một ngày nào đó, một chàng hoàng tử sẽ đến đón Assol trên một con tàu có cánh buồm đỏ thắm. Lời tiên tri của ông già Elge đã khiến Assol vô cùng vui mừng. Cô luôn tin tưởng vào lời tiên tri đó và luôn mong chờ đến ngày chàng hoàng tử sẽ đến. Cha của Assol cũng biết về lời tiên tri đó. Ông không tin vào những điều thần bí nhưng ông cũng không muốn con gái mình thất vọng. Ông luôn động viên Assol tin tưởng vào những điều tốt đẹp và luôn cố gắng sống tốt để xứng đáng với tình yêu của chàng hoàng tử trong tương lai. Những năm tháng trôi qua, Assol vẫn luôn tin tưởng vào lời tiên tri. Cô vẫn luôn chăm chỉ học tập và rèn luyện bản thân để trở thành một người con gái ngoan ngoãn, xinh đẹp. Một ngày nọ, một chàng trai tên Arthur Gray đến làng Kaperna. Arthur Gray là một chàng trai trẻ đẹp, giàu có nhưng lại không thích cuộc sống giàu sang mà muốn được sống tự do, tự tại trên biển cả. Khi đi dạo trong rừng, Arthur Gray đã gặp Assol đang ngủ. Anh đã bị vẻ đẹp trong sáng, ngây thơ của Assol thu hút. Anh đã cởi chiếc nhẫn của mình và đeo cho Assol mà cô không hề hay biết. Sau đó, Arthur Gray đã tìm hiểu về Assol và biết được về lời tiên tri mà cô tin tưởng. Anh đã quyết định thực hiện lời tiên tri đó. Anh đã mua một con tàu có cánh buồm đỏ thắm và đến đón Assol. Khi thấy con tàu có cánh buồm đỏ thắm xuất hiện, Assol vô cùng vui mừng. Cô đã tin rằng chàng hoàng tử trong lời tiên tri đã đến. Cô đã cùng cha lên tàu và cùng Arthur Gray đi đến một miền đất mới, nơi có hạnh phúc và niềm vui. Ý nghĩa câu chuyện Cánh buồm đỏ thắm là một câu chuyện lãng mạn, mang đến cho người đọc nhiều cảm xúc. Câu chuyện ca ngợi tình yêu, ước mơ và niềm tin của con người. Tình yêu là một thứ tình cảm thiêng liêng và cao đẹp. Tình yêu có thể vượt qua mọi rào cản, thử thách để đến với nhau. Tình yêu của Assol và Arthur Gray là một tình yêu đẹp, chân thành và đáng trân trọng. Ước mơ là động lực để con người cố gắng vươn lên trong cuộc sống. Ước mơ có thể giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đạt được thành công. Ước mơ của Assol là một ước mơ đẹp, một ước mơ đáng được ghi nhận. Niềm tin là sức mạnh giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Niềm tin có thể giúp con người đạt được ước mơ. *** “Thức tỉnh đi! Đừng có ở đó mà mơ mộng nữa, chẳng bao giờ có ông bụt hay bà tiên nào cả! Cuộc đời không giống như là mơ đâu!”. Chắc hẳn rằng, sẽ có đôi lúc, ai trong chúng ta cũng tự nhủ với lòng mình như vậy! Nhưng sống là phải có ước mơ chứ! Cho dù ước mơ của bạn chỉ nhỏ bé thôi nhưng nó lại là một ước mơ đẹp thì hãy đặt niềm tin vào đó, bạn sẽ luôn cảm thấy hạnh phúc! Nếu bạn sống trong cuộc đời này mà chưa có lấy một ước mơ cho riêng mình thì tôi khuyên bạn nên bớt chút thời gian đọc cuốn sách  Cánh buồm đỏ thắm - The Scarlet Sails  của nhà văn Aleksandr Grin, cuốn sách sẽ giúp bạn nhận ra niềm tin, ước mơ có sức mạnh to lớn đến chừng nào! Cánh buồm đỏ thắm  là tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn Nga Aleksandr Grin (1880-1932) - một nhà văn tiêu biểu cho chủ nghĩa tân lãng mạn. Đúng như chủ nghĩa văn học mà ông theo đuổi,  Cánh buồm đỏ thắm  cũng là một tác phẩm thuộc dòng cảm hứng ấy, nó như câu chuyện cổ tích thời hiện đại cứ dạt dào âm vang, làm sống dậy niềm tin yêu của bao thế hệ đã từng một lần đọc truyện. Đừng nghĩ rằng câu chuyện viết  chỉ  dành cho lứa tuổi thiếu niên mà chính mà ai trong các bạn cũng nên đọc một lần để thấy rằng khi không có niềm tin, có ước mơ thì cũng chúng ta đã sống hoài, sống phí cuộc đời này như thế nào!   Cô bé Assol sống với cha là một thủy thủ nghỉ hưu sau khi mẹ cô là Mary mất sớm. Khi ấy cô gái bé nhỏ chưa tròn một tuổi. Cha cô - Longren đã từ bỏ nghề thuỷ thủ mà ông gắn bó đã mười năm để ở nhà chăm sóc cô, ông làm các đồ chơi với những hình ảnh gợi về nghề thủy thủ để bán kiếm tiền. Khi Assol lớn hơn một chút ông để con gái tự mang đồ đi bán. Một lần trong khi mang đồ chơi đi ngang qua cánh rừng, Assol đã gặp ông già Elge. Ông kể cho cô bé nghe về cuộc sống ngoài biển cả và nói với cô rằng, lớn lên sẽ có một chàng hoàng tử lái con tàu có cánh buồm đỏ thắm đến đón cô. Thế là Assol đã tin vào điều đó mặc cho sự gièm pha, chế giễu của người dân trong làng. Cuối cùng niềm tin đã chiến thắng tất cả. Câu chuyện kết thúc với đúng những gì mà ông già Elge kia đã nói, đúng như niềm tin của Assol - một chàng hoàng tử với chiếc thuyền đỏ thắm đã đến và đưa cha con cô đi đến xứ sở của hạnh phúc!   Tình phụ tử - sức mạnh tinh thần bất diệt.   Mở đầu câu chuyện không hề có hình ảnh ngôi làng Kaperna yên bình, ấm no hay màu xanh tươi mát trong lành của nước biển, mà nó bắt đầu với hình ảnh của một bầu trời xám xịt, đen tối. Mary - vợ của người thủy thủ kì cựu Longren dù mệt mỏi, kiệt sức nhưng với tình yêu thương con chị vẫn cố gắng xuống phố đổi chiếc nhẫn - gia sản cuối cùng của chị để lấy tiền mua thức ăn cho con mà chẳng bận tâm đến sức khoẻ của mình. Đêm đông lạnh buốt, đói rét bao trùm đã khiến chị bị viêm phổi nặng, người phụ nữ nghèo khổ ấy đã qua đời một tuần sau đó để lại đứa con thơ. Đó là một nỗi đau lớn đối với Longren, nỗi đau tinh thần chẳng loại thuốc nào có thể chữa khỏi! Đó không chỉ là một sự mất mát vô cùng to lớn đối với ông mà đồng thời đó cũng là vết thương lòng sâu sắc, ảnh hưởng đến đứa con gái bé bỏng Assol, sinh ra mà chưa thể cảm nhận hết tình yêu thương của người mẹ. Nhân vật Longren được tác giả Aleksandr khắc họa là một người trầm tính, lạnh lùng nhưng cũng sống rất tình cảm. Hiểu được những thiếu thốn của đứa con gái thân yêu khi không được hưởng trọn vẹn tình yêu thương của cả cha và mẹ, ông càng yêu thương con hơn bao giờ hết. Longren luôn cố gắng chăm sóc và yêu thương đứa con gái Assol của mình hết mức có thể, như là một sự bù đắp cho phần bỏ trống của tình yêu từ người mẹ. Khó có thể phủ nhận rằng tình thương con sâu nặng của Longren đã chạm mạnh tới cảm xúc người đọc như thế nào. Ông là đại diện của bao người cha, người mẹ. Ông lớn lao biết bao khi dịu dàng bảo vệ con gái mình giống như những người làm cha mẹ khác. Có thể nói, Aleksandr đã rất thành công trong việc truyền tải tình cha con thiêng liêng đến bạn đọc.  Longren có thể đánh đổi tất cả để bảo vệ con gái nhưng cũng có thể tàn nhẫn bỏ mặc kẻ thù trong tình cảnh lâm nguy. Kẻ thù ấy chính là Mecne - người không bao giờ có thể đội trời chung với ông. Ông căm giận hắn đến xương tuỷ. Vì hắn mà Mary phải chết. Cũng vì hắn mà đứa con gái ông yêu quý phải sống không có mẹ. Longren là thế đấy, tốt tính nhưng cũng rất tàn bạo với những ai chà đạp lên hạnh phúc gia đình mà ông luôn cố gắng gìn giữ. Longren chính là một biểu tượng của tình thương con cao cả!   Lời tiên đoán - động lực của niềm tin, của hạnh phúc trong mơ!   Cô gái bé nhỏ với cái tên đầy dễ thương: Assol, lại mồ côi mẹ, phải sống cùng cha Longren ở một hòn đảo nhỏ. Hai cha con bị mọi người trong làng hiểu lầm bởi những suy nghĩ và hành động khác thường, đâm ra ghét bỏ và kì thị. Nhưng đâu cần một lời giải thích, cũng chẳng cần một lời thanh minh với những người không hiểu chuyện, hai cha con vẫn cứ yêu thương, đùm bọc nhau mà sống, bỏ mặc ngoài tai sự chế giễu của người đời, sống cuộc sống chỉ là của riêng hai cha con thôi nhưng đó là sự bình yên hơn bao giờ hết! Assol đã được một ông già tiên đoán rằng: một ngày nào đó, khi cô lớn lên, sẽ có một hoàng tử đến đón cô trên một con thuyền lớn với những cánh buồm màu đỏ thắm. Với người dân trong làng Kaperna, sau khi câu chuyện đến tai họ, họ cho rằng đó là một lời tiên tri thật điên rồ. Bởi vì chưa từng có và chắc chắn rằng sẽ chẳng bao giờ có con tàu lớn, hay con tàu với cánh buồm đỏ thắm nào ghé đến hòn đảo nhỏ bé, nghèo nàn này cả. Ngay cả cha cô bé khi nghe câu chuyện cũng không tin là lại có một phép màu, một lời tiên đoán nào kì diệu đến thế, ông thầm nghĩ: “ Sau này con sẽ phải nhìn thấy không phải là cánh buồm đỏ thắm mà là những cánh buồm bẩn thỉu, độc địa, trông từ xa thì có vẻ đẹp đẽ, trắng trẻo, đến gần thì rách nát, xấu xa. Một người qua đường nào đó đã đùa với con tôi”.  Dù vậy, ông cũng không nỡ cướp mất niềm tin trong trẻo của đứa con thơ, ông luôn củng cố niềm tin ấy cho con, giúp con tránh xa những điều độc ác, giúp con luôn tràn đầy niềm lạc quan, tin tưởng vào chính cuộc đời này! Chính nhờ những điều ấy mà  niềm tin của một đứa trẻ trở thành bất diệt. Assol tin vào điều đó và nuôi dưỡng giấc mơ đó từng ngày mặc kệ mọi người cười chê và cho rằng cô là người không bình thường. Cả ông già Elge nữa - người đã vẽ nên con tàu với cánh buồm đỏ thắm và tạo niềm tin đến tâm trí của cô bé Assol. Ông gieo một hy vọng đến cuộc đời của Assol với một lời tiên tri, một sự đoán trước tương lai rộng mở. Nó như một động lực để cô có thể đối mặt và bước tiếp trong cuộc sống đầy chông gai của mình. Chỉ là một cuộc gặp gỡ tình cờ thôi, nhưng chính lời tiên đoán ấy đã thắp lên sự sống, niềm tin của Assol vào tương lai! Trong cuộc đời này cũng vậy, ai trong chúng ta cũng sẽ gặp những người dẫn đường, những người đã tiếp thêm sức mạnh để ta tiếp tục phấn đấu thực hiện ước mơ.   Ở vùng đất bên kia ngôi làng cũng có một ước mơ đẹp tựa như thế... "Chàng hoàng tử" trong truyện là con trai một gia đình giàu có - Arthur Gray. Ngay từ nhỏ, cậu bé đã không thích sống trong sự giàu sang quyền quý bên trong lâu đài kia, cậu hoàn toàn không thích thú gì với cái gọi là  “làm vẻ vang dòng dõi” .  Ước mơ của cậu bé là  được trở thành một thủy thủ. Để thực hiện ước mơ ấy, cậu rời nhà ra đi mặc sự can ngăn, doạ nạt của cha, cậu xin vào làm thủy thủ tàu Anselm. Ban đầu thuyền trưởng Hop có vẻ không tin cậu thiếu niên nhà giàu này có thể chịu được khắc nghiệt nơi đầu sóng  ngọn gió , nhưng qua chuyến đi biển dài ngày cùng cậu, Gray đã hoàn toàn làm thuyền trưởng Hop nể phục. Sau này, cậu rời bỏ thuyền Anselm để tự mua một con tàu cho riêng mình - tàu  "Bí mật" . Thay vì nối gót cha trở thành một ông chủ quyền thế, cậu chọn cho mình nghề thuyền trưởng, bạn đồng hành của cậu là chiếc thuyền lớn gắn bó với biển cả mênh mông. Đâu dễ dàng gì cho nghề thuỷ thủ ấy, có những lúc Gray phải hứng chịu những đau đớn khi  "vòng dây xích neo cuốn anh ngã đập người vào boong tàu, có khi dây chão không quấn được vào cọc trụ tuột khỏi tay anh làm bong cả mảng da tay, có khi một góc buồm ẩm ướt đính những vòng sắt bị gió thốc đập mạnh vào mặt anh;...".  Nhưng trong tim chàng trai ấy luôn rực cháy sức mạnh của tình yêu nghề, của chiến thắng, không bao giờ từ bỏ quyết tâm!   Hiện thực hoá ước mơ, lời tiên tri không còn là mộng tưởng... Một hôm, trên đường đi, đoàn  tàu của Gray đi ngang qua làng Kaperna (nơi Assol đang sống), chàng chợt có hứng muốn câu cá nên thủy thủ đoàn đã dừng chân ở đây. Tại bụi cỏ gần khu rừng họ nghỉ chân, Gray tìm thấy Assol đang ngủ và ngay lập tức yêu cô. Anh cởi chiếc nhẫn trên tay và nhẹ nhàng đeo cho cô mà cô chẳng hề hay biết. Sau đó, Gray vào làng để tìm hiểu thêm về cô gái mình vừa gặp, và biết được câu chuyện về con thuyền với cánh buồm đỏ. Muốn hiện thực hoá lời tiên tri mà dân làng từ trước đến nay vẫn luôn cười nhạo cha con Assol, anh đã chuẩn bị con tàu y hệt như lời kể và đến rước cô trong sự ngỡ ngàng của dân làng. Chính Gray đã làm được điều kỳ diệu đó, anh đã tự mình hiện thực hóa chuẩn xác và hoàn hảo đến từng chi tiết trong lời tiên tri của ông già Elge. Một buổi sớm mai, Gray - chàng hoàng tử của Assol xuất hiện. Chàng đến đón cô và cha trên con tàu với những cánh buồm màu đỏ thắm. Một tình yêu trong sáng và thuần khiết, họ yêu nhau từ lần gặp đầu tiên và biết đó chính là định mệnh. Câu chuyện tình yêu lãng mạn kinh điển này đã tiếp thêm sức mạnh và niềm tin cho những người trẻ thêm tin vào tình yêu chân chính. Không chỉ dừng lại ở một câu chuyện  tình  lãng mạn, nhà văn đã khéo léo truyền tải thông điệp đến với độc giả về niềm tin vào những điều kì diệu: Điều kì diệu trong cuộc sống là do chính chúng ta tạo nên và nắm bắt. “Tôi đang đến với người con gái đợi và chỉ đợi mỗi mình tôi, còn tôi thì không muốn ai ngoài cô ấy, có lẽ chính nhờ cô ấy mà tôi ngộ ra được một chân lý đơn giản. Đó là phải tự tay mình tạo ra những điều kỳ diệu” Không chỉ là ước mơ, là niềm tin, câu chuyện dần khép lại trong hạnh phúc của cặp vợ chồng trẻ cùng thông điệp ý nghĩa mà Gray sau bao năm sống cuộc đời của một người thủ lĩnh nhận ra rằng: “Nhưng còn có những điều không kém phần kỳ lạ hơn: đó là nụ cười, niềm vui, lòng độ lượng và có thể chỉ là một lời cần thiết được nói đúng lúc. Có được cái đó có nghĩa là có tất cả.” Cánh buồm đỏ thắm  hệt như một câu chuyện cổ tích vậy. Assol, cô bé tin rằng - một ngày kia ước mơ sẽ quay trở lại - nhưng là trên một con tàu thực sự -  “một con tàu với cánh buồm đỏ thắm như tình yêu mà chàng hoàng tử sẽ dành cho cô” . Cuộc hội ngộ của hai nhân vật như một bản tình ca được viết nên từ những nốt nhạc thần tiên trong cổ tích, không toan tính, không vụ lợi, chẳng còn nỗi cô đơn và sự sợ hãi như cũng biến tan cùng bọt nước. Cánh buồm đâu chỉ đơn thuần là dấu hiệu để họ nhận ra nhau giữa biển cả bao la mà chính cái màu đỏ thắm ấy như ẩn dụ cho màu của niềm tin và sự trân quý những giá trị đẹp đẽ trong cuộc đời. Màu đỏ như màu nắng soi sáng cho con người để họ không đi vào con đường lầm lạc, để tâm hồn cô bé Assol không bị hoen ố, lụi tàn bởi những cái xấu xa, để chàng trai Gray không còn đắm mình trong nỗi cô đơn đến nỗi không nhận ra mình phải làm gì, phải đi kiếm tìm điều gì trong cuộc đời mênh mông vô định…   Những câu văn ngọt ngào trải dài từng trang sách mỏng, khiến người đọc phải ngất ngây trong một cảm xúc khó diễn đạt thành lời:  “Từ một nơi rất xa, rất xa, anh nhìn thấy em trong mơ và anh đã đến đây, để đem em đi mãi mãi về xứ sở của anh. Em sẽ sống với anh nơi ấy, trong một thung lũng đầy hoa hồng. Em sẽ có tất cả những gì em mơ ước, chúng ta sẽ sống thuận hoà, vui vẻ với nhau và tâm hồn em sẽ không bao giờ biết đến nỗi buồn và nước mắt” . Dịu dàng và ấm áp, chàng trai đưa cô lên thuyền, đi về xứ sở xa xăm - nơi mặt trời thức dậy và những vì sao trên trời sa xuống để đón chào ngày mới… “Câu chuyện thần thoại mà người đời sau sẽ còn nhớ mãi, có lần vào buổi sớm mai, từ phía biển khơi xa tít tắp sẽ hiện ra rực rỡ dưới ánh mặt trời một con tàu với cánh buồm đỏ thắm, uy nghiêm rẽ sóng lướt đi, tiến gần lại bờ trong tiếng nhạc du dương. Rồi từ con tàu đó, sẽ có một vị hoàng tử khôi ngô tuấn tú đứng trên thuyền, đến đây để đưa em đi mãi mãi về xứ sở của chàng”. Lời kết.  Cánh buồm đỏ thắm  là một câu chuyện lãng mạn dành cho lứa tuổi mới lớn của nhà văn Aleksandr Grin. Tác phẩm được ông tận tâm sáng tác trong sáu năm, từ năm 1916 đến 1922 mới hoàn tất và đã được hãng Mosfilm chuyển thể thành phim năm 1961, được sự đón nhận của rất nhiều độc giả ở khắp mọi nơi trên thế giới! Các bạn có thể xem phim cũng có thể đọc truyện nhưng với những ai muốn tự mình cảm nhận, muốn hiểu tận sâu ý nghĩa của câu chuyện thì hãy một lần tìm đến một trong những quyển sách tuyệt vời này nhé! Mong rằng sau khi gấp cuốn sách lại, bạn sẽ tìm ra ước mơ của chính mình, sống một cuộc đời thật ý nghĩa hơn bao giờ hết!  Review chi tiết bởi Kim Chi –  Bookademy Mời các bạn mượn đọc sách Cánh Buồm Đỏ Thắm (Song Ngữ) của tác giả Alexander Grin & Ngô Thanh Tâm (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Dấu Chân Người Lính - Nguyễn Minh Châu
Nơi đây khi đang mùa thu hãy còn là một cánh rừng già im lìm như ngủ. Lúc bấy giờ những người chiến sĩ bộ binh và cả những người chiến sĩ trinh sát dày dạn và ưa hoạt động nhất của cấp trung đoàn hoặc sư đoàn hãy còn ở tuyến hậu phương. Suốt cả một dải rừng núi âm u rậm rạp, thỉnh thoảng mới thấy sáng bừng lên vài bông hoa chuối rừng đỏ nở trên những thân cây gầy khẳng. Tiếp giáp với bìa rừng là bãi lau hoang vu, rồi lại một cánh rừng khác, một bãi lau khác ăn thẳng ra con đường số 9 rải sỏi dẫn tới một thị trấn và ngoại vi khu đồn địch. Suốt cả mùa thu, ở đây còn hết sức yên tĩnh. Trên mặt đất khô ráo đang đón đợi mùa mưa ngàn tới, chỉ có bước chân những đàn voi đi thủng thỉnh xéo nát từng bãi tranh, và báo trước cho chiến dịch sắp mở là bước chân không để lại chút dấu tích của những người lính trinh sát Bộ Tư lệnh chiến dịch và bọn thám báo Mỹ giậm đè lên nhau. Khuê, chiến sĩ cần vụ của chính ủy trung đoàn 5 đã từng sống trên mảnh đất này suốt từ trận đánh mở màn chiến dịch. Nhưng anh không khỏi bỡ ngỡ mỗi khi có dịp rời khỏi hầm sở chỉ huy, đi trở lại khu rừng trú quân hồi trung đoàn mới từ giã trạm giao liên cuối cùng tận ngoài bờ sông Xê Pôn. Thế là sau một loạt trận đánh, địch đã dự đoán được đôi chút hướng xuất kích của những đơn vị chiến đấu lớn của chúng ta. Chúng rải thuốc độc hóa học và dùng máy bay B.52 rải bom theo lối "rải thảm". Chỉ có trong vòng nửa tháng, từ khi tiếng súng đầu tiên của ta nổ vào giữa thị trấn, các cánh rừng chung quanh đã quang đi từng vạt, từng vạt cỏ tranh bị thiêu cháy, ở các chân lèn đá và dọc khe suối đã bị phát quang, máy bay trinh sát các loại lượn đi lượn lại thăm dò suốt ngày đêm. Ban đêm từng chùm pháo sáng liên tiếp treo lơ lửng trong bầu sương thăm thẳm trắng rừng trắng núi. Mặc cho máy bay địch trinh sát và bắn phá, dưới mặt đất bộ đội vẫn chen chân nhau đi đông nghìn nghịt. Họ tranh thủ đi nhanh hơn, nhận mặt nhau, chào hỏi nhau. Con đường cứ hình thành dần những khu vực tọa độ (1) của địch. Trên chặng đường đầy cây cối đổ ngả nghiêng, khói bom khét lẹt và đất đỏ lật lên lấp hết cây cối, từng đơn vị cứ đi qua, hết đơn vị này đến đơn vị khác, hết binh chủng này đến binh chủng khác. Ban ngày có những khi máy bay trinh sát không làm nhiệm vụ chỉ điểm cho máy bay phóng pháo, với đôi cánh bằng gỗ dán, nó liệng từng vòng tròn rất hẹp trên từng chỏm cây một. Từ bên thành cửa sổ trống hoác như con mắt mù thò ra một chiếc loa phóng thanh và một giọng nói õng ẹo: Các anh bộ đội Việt cộng dũng cảm! Đây là tiếng nói của người em gái mến thương của các anh. Các anh hãy suy nghĩ mau mau trở về với người em gái mến thương và chính phủ Quốc gia. Các anh sẽ được trọng dụng và chiều chuộng. Em đang trông thấy các anh... *** Nguyễn Minh Châu sinh năm 1930, quê ở làng Văn Thai, tên nôm là làng Thơi, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Theo lời kể của vợ ông, bà Nguyễn Thị Doanh, tên khai sinh của Nguyễn Minh Châu là Nguyễn Thí. Chỉ tới khi đi học, bố mẹ mới đổi tên cho ông thành Minh Châu. Trong những ghi chép cuối cùng, Ngồi buồn viết mà chơi ông viết trong những ngày nằm viện ở Bệnh viện Quân y 108, Nguyễn Minh Châu tự nhận xét về mình: "Từ lúc còn nhỏ tôi đã là một thằng bé rụt rè và vô cùng nhút nhát. Tôi sợ từ con chuột nhắt cho đến ma quỷ. Sau này lớn lên, đến gần sáu chục tuổi, đến một nơi đông người tôi chỉ muốn lẻn vào một xó khuất và chỉ có như thế mới cảm thấy được yên ổn và bình tâm như con dế đã chui tọt vào lỗ". Năm 1945, ông tốt nghiệp trường Kỹ nghệ Huế với bằng Thành chung. Tháng 1 năm 1950, ông học chuyên khoa trường Huỳnh Thúc Kháng tại Nghệ Tĩnh và sau đó gia nhập quân đội, học ở trường sĩ quan lục quân Trần Quốc Tuấn. Từ năm 1952 đến 1956, ông công tác tại Ban tham mưu các tiểu đoàn 722, 706 thuộc sư đoàn 320. Từ năm 1956 đến 1958, Nguyễn Minh Châu là trợ lý văn hóa trung đoàn 64 thuộc sư đoàn 320. Năm 1961, ông theo học trường Văn hóa Lạng Sơn. Năm 1962, Nguyễn Minh Châu về công tác tại phòng Văn nghệ quân đội, sau chuyển sang tạp chí Văn nghệ quân đội. Ông được kết nạp vào Hội nhà văn Việt Nam năm 1972. Nguyễn Minh Châu qua đời ngày 23 tháng 1 năm 1989 tại Hà Nội, thọ 59 tuổi. Các tác phẩm: Cửa sông (tiểu thuyết, 1967) Những vùng trời khác nhau (tập truyện ngắn, 1970) Dấu chân người lính (tiểu thuyết, 1972) Miền cháy (tiểu thuyết, 1977) Lửa từ những ngôi nhà (tiểu thuyết, 1977) Những người đi từ trong rừng ra (tiểu thuyết, 1982) Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (tập truyện ngắn, 1983) Bến quê (tập truyện ngắn, 1985) Mảnh dất tình yêu (tiểu thuyết, 1987) Chiếc thuyền ngoài xa (tập truyện ngắn, 1987) Hãy đọc lời ai điếu cho một giai đoạn văn nghệ minh hoạ (tiểu luận phê bình, 1987) Phiên chợ Giát (truyện vừa, 1988) Cỏ lau (truyện vừa, 1989) Nguyễn Minh Châu toàn tập (Nhà xuất bản Văn Học, 2001) Di cảo Nguyễn Minh Châu (Nhà xuất bản Hà Nội, 2009) ... Mời các bạn đón đọc Dấu Chân Người Lính của tác giả Nguyễn Minh Châu.
Cuộc Đời Ngoài Cửa - Nguyễn Danh Lam
Trong vai một người viết tiểu thuyết, Nguyễn Danh Lam hẳn là mẫu nhà văn không thích, thậm chí rất dị ứng, việc cưng nựng chiều chuộng các nhân vật của mình. Từ những “Bến vô thường”, “Giữa vòng vây trần gian”, đến “Giữa dòng chảy lạc”, đã là thế. Và rồi đến cuốn tiểu thuyết mới nhất này, vẫn là thế. Nguyễn Danh Lam không thèm hạ cố ban cho nhân vật một danh tính rõ ràng. Cũng rất hiếm khi nhà văn gắn cho họ những nét phẩm chất tính cách hoặc những năng lực cá nhân trên mức trung bình. Đã vậy, anh lại hay đẩy các nhân vật vào những cảnh huống trớ trêu, những trạng thái sinh tồn nếu không bi đát thì cũng dở khóc dở cười. Điều, vừa quan trọng lại vừa oái oăm, là ở chỗ: trong những cảnh huống những trạng thái ấy, các nhân vật của Nguyễn Danh Lam luôn có một sự tự nhận thức, thường trực và đầy ám ảnh, về cái bất túc và bất lực của mình… Ở cuốn tiểu thuyết mới nhất này, Nguyễn Danh Lam cho nhân vật chính “lên đường”, làm một chuyến du lịch bụi cùng với cô con gái cả ngày chỉ biết dán mắt vào chơi game trên điện thoại di động và luôn miệng kêu than. Sau lưng họ, là một gia đình rạn nứt. Trước mặt họ, là những khúc rẽ bất ngờ, những đứt gãy nhân sinh còn tồi tệ hơn gấp bội. Nguyễn Danh Lam đã kể những chuyện ấy, một cách bình thản và đầy tiết chế. *** ường phố đã vào khuya. Ông không nhận thấy sự khác biệt nhiều lắm giữa thành phố cao nguyên này với thành phố nơi ông sống. Nhà cửa, phố xá cùng một sắc đèn rờ rỡ. Dò đường một lúc, ông mới lần ra cái khách sạn gã bạn chỉ. Trước đó nửa giờ, gã lí nhí qua máy: Mày thông cảm, giờ này tao không đi được, cứ vào cái khách sạn này, nói tên tao. Mai tao đến kiếm sớm. Mở cửa xe mua một gói thuốc, ông nghe gió thốc từng cơn. Thứ gió kỳ lạ, thổi triền miên, không giống gió của những cơn giông, cũng chẳng phải gió biển. Đây chính là sự khác biệt. Bụi quăng vào mặt ông những đám khô khốc. Không gian se lạnh, khá thú vị. Khách sạn có vẻ nằm ở khu trung tâm. Ông nói tên gã bạn với cô nhân viên tiếp tân. Cô gái xinh đẹp lắc đầu cười. Chú thông cảm, có lẽ ông chủ con biết, chứ con không biết chú ấy. Ông ngớ ra, bối rối. Giá đừng đề cập gã có lẽ hay hơn. Ông nghe gã dặn nên hỏi cô, chứ thực sự chẳng có chủ đích gì. Chẳng hạn như việc giảm giá phòng, hay ưu tiên một vị trí tốt nào đó. Hai cha con cùng đói ngấu. Buổi chiều, sau khi lên hết con đèo, ông dừng nơi thị trấn gần đó mua hai ổ bánh mì, định bụng khi tới nơi sẽ ăn bữa chính. Đường lạ, nhiều đèo dốc, khiến kế hoạch dự kiến đổ bể. Mình đi ăn rồi lên phòng, hay lên phòng rồi đi ăn? Đi ăn luôn đi ba. - Con gái ông nhăn nhó. Giờ này còn chỗ nào ăn uống được không cô? - Ông hỏi cô gái tiếp tân. Nhà hàng tụi con đã nghỉ. Mấy chỗ gần đây, họ cũng đóng cửa hết rồi. Chú nên chạy ra chợ trung tâm, thứ gì cũng có. Lại phải lết ra xe, gương mặt con gái ông vốn nhăn nhó, lúc này càng nhăn nhó hơn. Điệp khúc của nó luôn là đói. Ông hiểu, nó đang tuổi ăn tuổi lớn, không thể chịu đựng được như ba. Ông tấp xe vào một dãy quán sáng đèn. Mấy cặp nam nữ chừng tuổi con ông đi chơi về khuya, co ro quanh cái bàn bên cạnh. Họ cười nói và văng tục. Cách phục sức, mấy chiếc xe đời mới, hoàn toàn chẳng có gì khác thanh niên thành phố. Thuở xa xưa, ông nhớ, sự khu biệt khá rõ ràng, bởi những cách ngăn về giao thông, hành chính. Con gái ông bỏ dở gần nửa tô mì, trong khi ông húp cạn. Sao vậy con, mệt không ăn nổi à? Dở quá - Ông không biết món ăn dở thật, hay đó là nhận xét quen thuộc của con gái. ... Mời các bạn đón đọc Cuộc Đời Ngoài Cửa của tác giả Nguyễn Danh Lam.
Cửa Sông - Nguyễn Minh Châu
Tiểu thuyết được viết từ năm 1966, đây là tiểu thuyết đầu tay của Nguyễn Minh Châu, nhưng ông đã chứng tỏ được một bút pháp gây nhiều hứng thú và cảm giác lạ như là một hiện tượng văn học, một sự tìm tòi sáng tạo. Trong tác phẩm của Nguyễn Minh Châu toát lên ba hướng khái quát: chiêm nghiệm những chân lý đời sống, khái quát những tính cách, phát hiện những vấn đề tồn tại xã hội.  Theo lời nhà văn Tô Hoài thì Những cái tưởng như lặt vặt trong cuộc sống hàng ngày, nhưng dưới con mắt và ngòi bút Nguyễn Minh Châu đều trở thành những gợi ý đáng suy nghĩ và có tầm triết lý. Bởi đối với ông, cuộc đời và trang sách như là một, gắn chặt với nhau.  Với Cửa sông, Nguyễn Minh Châu viết về hình ảnh một làng quê hiền hoà bên sông Kiều, dòng sông thơ mộng, những con người hồn hậu và bình dị của ngôi làng nhỏ bé ven sông, nhưng trong khói lửa chiến tranh, mỗi người đều được trui rèn, hun đúc và trở thành những người con quả cảm và gan dạ bên bến sông, kể cả cô giáo Thùy bé nhỏ và hiền dịu năm nào...  ... Thùy cảm thấy trong khuôn ngực bé nhỏ của mình như có một con chim đang vỗ cánh chực bay tung ra. Cô thở rất mạnh. Tuy đã ở làng Kiều bao nhiêu năm, đã ra vào cái trụ sở hợp tác xã này bao nhiêu lần, nhưng hôm nay, đứng ở đây, cô vẫn không sao khỏi bỡ ngỡ như người vừa mới đến. Thuỳ nhìn lá cờ đỏ, trong lòng rất xúc động nghĩ đến bao nhiêu người đảng viên cộng sản của làng Kiều đã ngã xuống... *** Nguyễn Minh Châu sinh năm 1930, quê ở làng Văn Thai, tên nôm là làng Thơi, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Theo lời kể của vợ ông, bà Nguyễn Thị Doanh, tên khai sinh của Nguyễn Minh Châu là Nguyễn Thí. Chỉ tới khi đi học, bố mẹ mới đổi tên cho ông thành Minh Châu. Trong những ghi chép cuối cùng, Ngồi buồn viết mà chơi ông viết trong những ngày nằm viện ở Bệnh viện Quân y 108, Nguyễn Minh Châu tự nhận xét về mình: "Từ lúc còn nhỏ tôi đã là một thằng bé rụt rè và vô cùng nhút nhát. Tôi sợ từ con chuột nhắt cho đến ma quỷ. Sau này lớn lên, đến gần sáu chục tuổi, đến một nơi đông người tôi chỉ muốn lẻn vào một xó khuất và chỉ có như thế mới cảm thấy được yên ổn và bình tâm như con dế đã chui tọt vào lỗ". Năm 1945, ông tốt nghiệp trường Kỹ nghệ Huế với bằng Thành chung. Tháng 1 năm 1950, ông học chuyên khoa trường Huỳnh Thúc Kháng tại Nghệ Tĩnh và sau đó gia nhập quân đội, học ở trường sĩ quan lục quân Trần Quốc Tuấn. Từ năm 1952 đến 1956, ông công tác tại Ban tham mưu các tiểu đoàn 722, 706 thuộc sư đoàn 320. Từ năm 1956 đến 1958, Nguyễn Minh Châu là trợ lý văn hóa trung đoàn 64 thuộc sư đoàn 320. Năm 1961, ông theo học trường Văn hóa Lạng Sơn. Năm 1962, Nguyễn Minh Châu về công tác tại phòng Văn nghệ quân đội, sau chuyển sang tạp chí Văn nghệ quân đội. Ông được kết nạp vào Hội nhà văn Việt Nam năm 1972. Nguyễn Minh Châu qua đời ngày 23 tháng 1 năm 1989 tại Hà Nội, thọ 59 tuổi. Các tác phẩm: Cửa sông (tiểu thuyết, 1967) Những vùng trời khác nhau (tập truyện ngắn, 1970) Dấu chân người lính (tiểu thuyết, 1972) Miền cháy (tiểu thuyết, 1977) Lửa từ những ngôi nhà (tiểu thuyết, 1977) Những người đi từ trong rừng ra (tiểu thuyết, 1982) Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (tập truyện ngắn, 1983) Bến quê (tập truyện ngắn, 1985) Mảnh dất tình yêu (tiểu thuyết, 1987) Chiếc thuyền ngoài xa (tập truyện ngắn, 1987) Hãy đọc lời ai điếu cho một giai đoạn văn nghệ minh hoạ (tiểu luận phê bình, 1987) Phiên chợ Giát (truyện vừa, 1988) Cỏ lau (truyện vừa, 1989) Nguyễn Minh Châu toàn tập (Nhà xuất bản Văn Học, 2001) Di cảo Nguyễn Minh Châu (Nhà xuất bản Hà Nội, 2009) ... Mời các bạn đón đọc Cửa Sông của tác giả Nguyễn Minh Châu.
Có Được Là Người - Primo Levi
Khi người ta hai mươi bốn tuổi, hãy còn “ít hiểu biết, không kinh nghiệm và dứt khoát muốn sống trong một thế giới siêu thực của mình”, mà bị bắt rồi đưa vào trại tập trung Auschwitz - nơi sau này sẽ được ghi nhận như một trong những nơi chốn khủng khiếp nhất trong lịch sử loài người - người ta sẽ khó lòng gọi đó là một chuyện may mắn. Có lẽ chỉ khi là một trong số rất ít ỏi người sống sót sau Auschwitz (theo nhiều số liệu thì chỉ khoảng 2% tù nhân Auschwitz là còn sống khi trại được giải phóng) và bắt đầu ghi lại những hồi ức kinh khủng về khoảng thời gian đen tối đó trên những tấm vé tàu ở Turin thì Primo Levi mới, như sau này ông viết trong lời mở đầu cuốn Có được là người, coi việc bị bắt vào Auschwitz tương đối muộn là một điều may mắn: Vào thời điểm ông bị đưa vào Auschwitz, đầu năm 1944, do cần nhân công lao động chính phủ Đức đã quyết định kéo thời gian sống của tù nhân trước khi giết, thay vì đưa thẳng vào trại hơi ngạt. Được viết năm 1947, Có được là người thuật lại câu chuyện thực của chính tác giả từ lúc bị bắt tại Ý đến khi được/bị đưa vào trại tập trung Auschwitz và chuyện ông đã sống sót trong chốn địa ngục đó như thế nào. Cần nói thêm rằng, vào thời điểm tác giả và những người Do Thái khác bị tống lên đoàn tàu chở người nổi tiếng của Đức quốc xã, Auschwitz đối với họ là một cái tên chưa có ý nghĩa gì mấy - thậm chí họ còn cảm thấy “nhẹ cả người” vì ít nhất cái đích đến đó “cũng là một nơi nào đó trên trái đất này”. Họ sẽ nhanh chóng nhận ra cái “nơi nào đó” kia là nơi mà họ bị tước đoạt tất cả: vợ con, bố mẹ già, tư trang, nhân phẩm, thậm chí cả tên - mỗi người tù chỉ còn biết đến như một dãy số xăm vào cánh tay trái; là nơi mà họ sẽ phải sống - nếu như chưa chết hoặc chưa bị giết - dưới những điều kiện phi nhân nhất; là nơi mà rồi họ sẽ chia sẻ những giấc mơ giống nhau đến kỳ lạ: giấc mơ được ăn, mà mỗi khi thức ăn chạm miệng là vụt tan biến thành nghìn mẩu vụn. Ở chốn này, một ngày được coi là tốt lành khi ngày đó họ có vài giờ để “cảm thấy bất hạnh theo cái kiểu của những con người tự do” - tức khi những người tù xoay xở được thêm chút xúp loãng đủ tạm no nê mà có sức nghĩ về gia đình, vốn là việc những khi khác họ không làm nổi. Cho đến bây giờ, đã có hàng nghìn cuốn sách viết về những trại diệt chủng trong thế chiến thứ hai. Còn vào thời điểm Primo Levi quyết định kể lại câu chuyện của mình, chúng cũng đã quá nổi tiếng. Levi khẳng định trong lời mở đầu rằng cuốn sách không nhằm đưa ra “những lời buộc tội mới” mà chỉ cung cấp thêm tư liệu cho những nghiên cứu về “tâm trạng con người”. Cuốn sách đặt ra nhiều câu hỏi nhức nhối: khi nào một con người là người? con người khác gì với con vật? liệu một con người có thể lấy đi nhân phẩm của một con người khác? người có thể làm gì đối với người? thiện, ác, đúng, sai liệu có ý nghĩa gì trong một nơi chốn khủng khiếp như Auschwitz? Trong quá trình học cách tồn tại, và nhờ cả may mắn để tồn tại đến những ngày cuối cùng giữa chốn phi nhân đó, Levi luôn tìm cách nhận ra những dấu hiệu con người: một cái ôm với người đồng hương trẻ tuổi Schlome, thái độ không từ bỏ, không chịu chấp nhận của Steinlauf, tình bạn với Alberto, Thần khúc của thi hào Ý Dante và nhất là sự tốt bụng của Lorenzo - người không ngại hiểm nguy tặng thường xuyên tặng xúp và bánh mì cho Levi. Cho dù sau Auschwitz người ta có thể phục hồi về mặt thể chất, tinh thần là một cái gì đó khó hồi phục hơn nhiều. Không phải ai cũng có thể chịu đựng được những hồi ức về quãng lịch sử đen tối đó. Bản thân con người tốt bụng Lorenzo kia đã không vượt qua nổi chứng rối loạn về tâm lý và cuối cùng chết vì thiếu sự chăm sóc bản thân vào năm 1952. Còn Levi, dù chọn cách đương đầu với quá khứ bằng cách viết sách và đi nói chuyện về Auschwitz, thì chết vào nhà riêng vào năm 1987, và cái chết nhiều bí ẩn của ông được nhiều nguồn tư liệu coi là tự sát. Dẫu sao, thì như Elie Wiesel, một tù nhân Auschwitz khác, đã nói, thực ra Primo Levi đã chết từ bốn mươi năm trước trong Auschwitz. Với một câu chuyện u ám như thế, lẽ ra Có được là người phải là cuốn sách nặng nề và khó đọc. Nhưng thật lạ kỳ, đây lại là một page turner - một cuốn sách bắt người ta phải lật không ngừng. Sức hấp dẫn của cuốn sách không nằm ở câu chuyện mà nằm ở cách tác giả kể chuyện - đó gần như là một giọng kể phi cảm xúc, che giấu sự kinh tởm trước những gì được mô tả - và cách mà cuốn sách gợi ra những suy nghĩ, những truy vấn mênh mang trong người đọc. * Có được là người - Primo Levi, Nhã Nam và NXB Hội nhà văn, Trần Hồng Hạnh dịch từ nguyên bản tiếng Ý  *** Tôi bắt đầu thử thách của mình với một tác phẩm hạng nặng. Số trang vừa phải (287 trang), nhưng những gì nó mang lại đủ để tôi xuống tinh thần trong khoảng thời gian không vừa phải chút nào.  " Nhân vật trong những trang sách này không phải con người. Tính người của họ đã bị vùi lấp, chính họ đã tự chôn nó vì sự xúc phạm phải chịu hay đã gây ra cho người khác. Những tên SS độc ác và bệnh hoạn, những Kapo, tù chính trị, tội phạm, prominent lớn nhỏ cho đến những nô lệ Haftling người này giống hệt người kia, tất cả các bậc trong cái hệ thống điên rồ mà bọn Đức dựng lên ấy đều bị gom lại đầy nghịch lý trong một sự tồi tàn nội tâm giống hệt nhau. " Tôi được tác giả cuốn sách thông báo rằng mọi điều diễn ra trên từng trang sách không có gì là bịa đặt, nói cách khác tôi đang được chứng kiến một khúc phim tài liệu chân thực nhất về những gì diễn ra từ Lager đến Auschwitz, về những người Do Thái khốn cùng trong một công cuộc chà đạp nhân phẩm khốn cùng. Giọng văn của Primo Levi rõ ràng khiến những kẻ quen đọc văn chương nửa thích thú nửa nản lòng, bởi ông không hoa mĩ mà chỉ kể lể, với thứ ngôn ngữ lạnh lùng và thiếu sinh khí chẳng khác gì cuộc sống tối tăm, dở người dở ngợm của những tù nhân DoThái trong những ngày tháng ấy. Làm sao để khiến người đọc ngày hôm nay có thể tưởng tượng rằng thứ chủ nghĩa dân tộc bệnh hoạn của Đức Quốc xã đã sản sinh ra không chỉ một tội ác diệt chủng, mà còn là sự huỷ hoại nhân tính vô cùng tàn khốc mà người với người có thể gây ra cho nhau vào thời đại được xem là văn minh tiên tiến ở Châu Âu, nếu không phải là kể hết ra một cách giản đơn và trần trụi. Sức hấp dẫn trong những con chữ nhuốm màu bi kịch của cuốn tự truyện này nằm ở chỗ đó.  Những người Do Thái thiên tài, trải qua bao nhiêu biến thiên và lăng nhục vẫn tự cường khẳng định vị trí của mình trong guồng quay tàn khốc của lịch sử. Nhưng vào những ngày đen tối nhất trong chiến dịch cưỡng bức và tàn sát của quân đội Đức, Levi chỉ nhìn thấy sự yếu đuối rất con người ở họ. Họ đã bị tước đoạt đến tận răng, từ bộ quần áo đến cái tên làm nên gốc tích của họ, bị lăng nhục đến tận răng, từ giá trị tri thức cho đến phẩm cách làm người đến mức chỉ có thể suy nghĩ về việc tồn tại vật vờ đến từng giây phút sống. Họ sẵn sàng ăn cắp, lọc lừa, chà đạp lên đồng loại, khốn khổ vì miếng bánh mì hay chết chìm trong việc tuân theo trật tự kiểu mẫu của những tên đao phủ. Phần lớn họ tin rằng mình đã chết, đã trở thành thú vật, khước từ mọi tư duy và hi vọng được sống như một con người, và một phần cũng đáng kể hơn vẫn còn suy nghĩ về điều đó, bám chắc lấy nó và chiến đấu đến kiệt lực vì nó.  "Đối mặt với cái thế giới hỗn loạn đáng nguyền rủa này, suy nghĩ của tôi trở nên lộn xộn. Có thật sự cần phải suy ngẫm về một cơ chế đạo đức rồi áp dụng nó không? Ý thức được mình không có cơ chế nào lại chẳng tốt hơn sao?" Chỉ có hai loại người tồn tại trong một thời kì ác mộng: một là những kẻ chết chìm vì sự tàn khốc của nó, hai là những kẻ bước ra khỏi nó và mang những vết thương sâu thẳm không bao giờ chữa lành được. Chiến tranh hay diệt chủng thì càng khủng khiếp hơn bởi sức huỷ diệt của chúng thừa sức vằm nát sự mỏng manh của thân phận con người. Primo Levi có thể là một người may mắn trở về và kể lại câu chuyện đau thương của thế hệ ông, nhưng cũng như bao con người khác nếu còn một trái tim sẽ còn bị hành hạ bởi vô vàn trải nghiệm, sau cùng ông cũng không thể hạnh phúc bởi những trang viết giải độc của chính mình.  "Chúng tôi nằm trong một thế giới của người chết và kiệt sức. Dấu hiệu văn minh cuối cùng đã biến mất xung quanh và cả bên trong chúng tôi. Công trình biến con người thành thú vật mà bọn Đức thời đắc thắng đã dựng lên giờ đây đang được bọn Đức bại trận hoàn thành nốt." Primo Levi tự sát tại nhà riêng vào năm 1987, bốn mươi hai năm sau ngày ông bước chân ra khỏi địa ngục trần gian do chính con người tạo nên. Ít ai hiểu được ông nghĩ gì trước khi chết, nhưng rồi chắc chắn cũng ít ai hiểu được ròng rã bốn mươi hai năm được làm người đó con người ta còn phải mang nặng điều gì khi cơn ác mộng tồi tệ nhất đã qua đi.  Cá nhân tôi suy nghĩ đến một di sản. Thứ di sản đớn đau dai dẳng của một thế kỉ toàn trị. Đó là điều mà đã chấp nhận làm người thì khó có thể quên đi như một giấc mơ phù phiếm được.   Mời các bạn đón đọc Có Được Là Người của tác giả Primo Levi.