0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Cảm Nhận Thế Nào, Đời Trao Thế Đó

Bạn là một tâm hồn có trải nghiệm cụ thể. Bất cứ gì bạn thể hiện trong đời bạn - niềm vui, tình cảm, mong muốn - phản hồi chính xác những gì suy nghĩ và cảm xúc bạn tạo ra. Vào một giai đoạn nào đó rồi bạn cũng sẽ hiểu rằng bạn chịu trách nhiệm hoàn toàn thực tại của mình. Khi nào bạn chưa ngộ ra điều đó, cuộc sống có thể là "địa ngục" trên trái đất. Sau khi bạn ngộ ra, cuộc sống trở thành một trò chơi mà: - Những giấc mơ của bạn đưa bạn về phía trước với vận tốc nhanh dần - Mọi thứ trở nên ngày càng vui thích Tất cả đều kỳ diệu, kể cả việc: - TIỀM THỨC CỦA BẠN CHỨA TẤT CẢ NHỮNG SUY NGHĨ VÀ CẢM XÚC MÀ BẠN CÓ Bởi vì vạn vật đều kết nối, nên TIỀM THỨC CỦA BẠN KẾT NỐI VỚI VẠN VẬT. Điều này chứng minh tại sao: - TIỀM THỨC CỦA BẠN TẠO RA TRẢI NGHIỆM SỐNG CỦA BẠN. - CẢM XÚC LẬP TRÌNH LẠI TIỀM THỨC CỦA BẠN - KHI BẠN THAY ĐỔI CẢM NHẬN, BẠN THAY ĐỔI SỐ PHẬN CỦA MÌNH Bạn chịu trách về trải nghiệm cuộc đời mình. Bạn đang tạo ra cuộc sống của bạn, từng lúc từng lúc. *** Đã bao giờ bạn tự hỏi: Tại sao những thứ xui xẻo lại liên tục xảy ra đối với mình? Tại sao những người ế vẫn tiếp tục ế? Người giàu lại tiếp tục giàu? Liệu chúng ta có thể thay đổi được “số phận” đã an bài hay không? Câu trả lời sẽ có trong cuốn sách Cảm nhận thế nào đời trao thế đó của tác giả Andrew Matthews. Một cuộc sống đong đầy về tài chính, tình cảm và sức khỏe là điều mà bất cứ ai cũng mong muốn. Nhiều người vẫn quan niệm rằng, nếu mình cứ tiếp tục chăm chỉ, cố gắng làm việc thì một ngày nào đó may mắn sẽ mỉm cười với bạn. Tuy nhiên, trên thực tế, những chuyện xui rủi vẫn liên tục đeo bám lấy bản thân từ ngày này qua ngày khác. Thất nghiệp vẫn tiếp tục dài hạn và hóa đơn hàng tháng vẫn gửi đến đúng hạn. Liệu ông trời đã đối xử bất công với chúng ta quá chăng? Thật ra cuộc sống đều rất công bằng với tất cả mọi người. Cơ hội không phân biệt giới tính, sắc tộc hay tuổi tác mà chia đều cho mỗi chúng ta. Nếu đã nỗ lực rất nhiều nhưng vẫn không đạt được kết quả như mong muốn thì nguyên nhân có thể là do bạn vẫn chưa hiểu hết luật chơi của cuộc đời. Những suy nghĩ,  nhìn nhận của bản thân sẽ quyết định trực tiếp đến tiền lương, giá trị sống và thành công trong tương lai của bạn. Quyển sách Cảm nhận thế nào đời trao thế đó của tác giả Andrew Matthews sẽ giúp bạn nhận thức rõ hơn sức ảnh hưởng của cảm nhận bản thân đến mọi thứ xung quanh mình. Để từ đó bạn có thể tự điều chỉnh cách mọi người đối xử với bạn, đến hạnh phúc hay thành công mà bản thân mong muốn có được. Tất cả đều có thể thay đổi khi ta thay đổi. Những gì kiểm soát cuộc sống của bạn Có thể bạn chưa biết nhưng bộ não của chúng ta hoạt động nhờ vào hai phần, đó là tiềm thức và ý thức. Trong đó, ý thức chỉ đóng vai trò 10%, còn 90% tư duy của bạn lại bị điều khiển bởi tiềm thức. Mỗi ngày, tim bạn vẫn đập, dạ dày tiếp tục tiêu hóa cả trong lúc ngủ đều nhờ vào “tảng băng chìm” tiềm thức.  Có thể nói, tiềm thức đóng vai trò như một chiếc máy ghi khổng lồ, được cài đặt sẵn ngay từ khi bạn mới sinh ra nhằm điều hòa mọi hoạt động như hơi thở, nhịp tim và hàng ngàn chức năng khác mà bạn tự tạo nên trong suốt quá trình sống như lái xe, đánh máy, nấu ăn… Đặc biệt, các thói quen này sẽ dễ dàng được tạo hơn khi bạn từ 6 tuổi trở xuống. Đó là lý do giải thích tại sao trẻ con từ 3-4 tuổi là “giai đoạn vàng” để học bơi, học ngoại ngữ… Vì ở độ tuổi này, chúng ta không bị vướng phải những rào cản về định kiến trong nhận thức. Tư duy của chúng ta lúc này sẽ  cởi mở hơn để đón nhận mọi thứ xung quanh, kể cả những điều tiêu cực. Chính vì vậy, nếu bạn cứ liên tục cho đứa bé lên 4 chơi những trò chơi đánh, đấm bạo lực và sống trong môi trường mà những người xung quanh hay văng tục, chửi thề thì bạn đã tạo ra một đứa con nhà lính. Bởi vì trẻ con sẽ không ý thức được như người lớn để lọc ra cái gì được trên phim ảnh, cái gì được trên đời thực. Đối với những người đã trưởng thành, cơ chế hoạt động của tiềm thức cũng quyết định rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của bạn. Chúng ta liên tục gieo những suy nghĩ, niềm tin và bị cuốn hút bởi những thứ xảy ra tương tự với mình. Một số người đi đâu cũng thấy vui thích. Một số cầu thủ luôn có mặt ngay chỗ có được bóng. Hay một người bạn luôn thành công trong công việc nhưng lại gặp chuyện lận đận trong tình duyên. Tất cả những điều này đều chịu sự chia phối của tiềm thức. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể thay đổi mô hình của mình nhờ vào cách thay đổi những suy nghĩ của bản thân. Cảm nhận cái gì thì được cái ấy Chúng ta giống như những cục nam châm luôn thu hút con người và hoàn cảnh tương ứng với thế giới nội tâm của mình. Khi chúng ta vui, những điều tích cực sẽ luôn bao quanh lấy bạn. Và ngược lại, khi cảm thấy bất an và giận dữ, bạn sẽ luôn bị cuốn vào những việc  khiến bản thân cảm thấy tệ hơn. Thông thường, những suy nghĩ tiêu cực được ví như những bầy chuột và trở thành đại dịch kéo tâm trạng của bạn xuống bất cứ lúc nào. Ví dụ, trong ca làm bạn nhận được một cuộc điện thoại của một khách hàng thô lỗ. Đầu tiên, bạn sẽ suy nghĩ: “Mình ghét cay ghét đắng những người cộc cằn”. Tiếp theo đó, bạn sẽ bị cuốn theo suy nghĩ tiêu cực: “Làm công việc này mình luôn phải tiếp xúc với những người cộc cằn thô lỗ”. Sau đó, “Làm công việc này mình luôn bị bao quanh với những những người bị thô lỗ và bị trả lương thấp ”, và rồi “Làm công việc này mình luôn bị bao quanh bởi những người thô lỗ, lương thấp và bị coi thường ”. Vậy là tâm trí của bạn  liên tục bị kéo theo từ suy nghĩ này đến suy nghĩ khác. Một ngày của bạn vì một việc nhỏ sẽ bị biến thành chuỗi các thứ tiêu cực.  Chính vì vậy, để hướng suy nghĩ của mình trở nên  lạc quan hơn, bạn phải làm tốt ngay từ những bước đầu tiên. Khi những sự việc không theo như ý muốn xuất hiện, hãy tự hỏi bản thân: “Có điều gì tốt trong chuyện này không?”. Câu hỏi tự vấn này sẽ giúp bạn có thêm khoảng lặng để ý thức được những suy nghĩ tiếp theo của mình. Một suy nghĩ tiêu cực này sẽ hút lấy một suy nghĩ tiêu cực khác. Một suy nghĩ tích cực này sẽ hút lấy một suy nghĩ tích cực khác. Trước khi dịch bệnh bắt đầu, hãy tự hỏi bản thân “Có điều gì tốt trong chuyện này không?” Suy nghĩ và cảm xúc là hai thứ thường đi song hành với nhau. Suy nghĩ tạo ra cảm xúc và cảm xúc sẽ ảnh hưởng ngược trở lại những suy nghĩ của bạn. Để có được những thứ mình muốn, trước tiên bạn phải tạo ra được những cảm xúc như thể bạn đã đạt được nó rồi. Điều này cũng tương tự như việc bạn đang đi đền chùa và cầu nguyện điều mình mong muốn. Hầu hết chúng ta đều cầu nguyện theo những cách khác nhau, ví dụ: “Thượng Đế, con là một người đầy xui xẻo, cuộc đời con là một đống giẻ rách. Ngài có thể thay đổi nó không?”. Thực tế cho thấy, cách này chưa bao giờ là hiệu quả và luôn mang lại cho bản thân cảm giác bất lực và tuyệt vọng, đồng thời còn củng cố niềm tin trong bạn rằng: “Tôi là một người tồi”. Các nền văn hóa truyền thống trên thế giới đều công nhận sức mạnh của cảm xúc. Người Navajo hiểu rằng họ không cầu mưa mà đang cảm nhận mưa. Họ biết ơn vì cảm giác mưa đã đến. Những Phật tử Tây tạng hiểu được rằng, hình thức cao nhất của lời nguyện cầu là cầu xin cảm nhận lời nguyện cầu được đáp trả. Có những môn đồ Ấn Độ giáo, Hồi giáo, Phật giáo luôn tin vào những lời cầu nguyện. Điều này một phần chẳng liên quan đến tôn giáo họ theo, hay phụ thuộc vào nội dung của họ cầu mà bởi vì họ cảm nhận được! Tin và cảm nhận – đó là cách mà thế giới xung quanh đang vận hành. Có rất nhiều người quan niệm rằng, “Chừng nào sự việc trở nên tốt hơn, thì KHI ĐÓ chúng ta sẽ cảm thấy tốt đẹp hơn.” Đã bao giờ bạn tự hỏi chính mình, đến bao giờ chúng ta mới hết phải nỗ lực khi hàn gắn những mối quan hệ trong khi bản thân cảm thấy không vui với mối quan hệ đó? Đến bao giờ mới trở nên giàu có khi bản thân luôn thấy túng thiếu? Đó là khi bạn luôn giữ cho bản thân niềm hy vọng. Tia hy vọng dù có mong manh, nhỏ bé đến đâu thì cũng có tác dụng nâng đỡ bạn lướt qua những ngày tháng khó khăn. Mọi chuyện sẽ ổn chỉ khi bạn cảm thấy tốt hơn. Trải nghiệm suy cho cùng đều đi theo sau cảm giác. Bạn có thể đi từng bước nhỏ và từ từ  để chuyển hóa những cảm xúc của mình. Sẽ rất khó và dễ bỏ cuộc khi bạn mong muốn bản thân nhảy cóc từ thái cực đau khổ cùng cực sang hạnh phúc ngập tràn. Mỗi ngày chỉ cần bạn cảm thấy tốt hơn một chút, ngày hôm nay tiến bộ hơn hôm qua. Vậy là thành công! Luật vạn vật hấp dẫn Mọi thứ bắt đầu từ bên trong. Đức Phật đã đúc kết cách đây 2.600 năm: “Con không ở trong cuộc đời này, cuộc đời này ở trong con” Tâm trí của chúng ta có thể được ví như một tảng băng trôi. Sức mạnh của bản thân lại nằm ở phần chìm, đó là tiềm thức. Nó đóng vai trò là hoa tiêu lèo lái  và lập trình cuộc sống của bạn. Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng, tất cả mọi thứ xung quanh chúng ta đều được cấu tạo nên từ những electon với tần số chuyển động khác nhau. Khi bạn ăn quả táo hay nguyền rủa ông hàng xóm đều được gửi đi những phản ứng dây chuyền vào vũ trụ. Trái đất có 7 tỷ người và chắc chắn mỗi người sẽ có những suy nghĩ khác nhau. Vũ trụ sắp đặt và cân bằng lại mọi thứ. Điều này có ý nghĩa rằng mọi thứ xảy ra trên đời đều có những kết nối với nhau. Suy nghĩ không chỉ đơn thuần là vật chất mà còn đóng vai trò là vật chất. Chính vì vậy, đây chắc chắn là tin vui đối với tất cả chúng ta. Vì những thứ trên đời này đều do chính bản thân mình tạo ra, nên bạn có thể thay đổi được hoàn cảnh sống khi thay đổi những gì bạn cảm nhận. Đó chính là quy luật của định luật vạn vật hấp dẫn. Cảm xúc sẽ thay đổi khi chúng ta luôn tìm kiếm những điều tốt đẹp xung quanh bản thân, thôi không trách cứ người khác, thôi không dằn vặt bản thân và thả trôi theo những muộn phiền. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, có rất nhiều người đã áp dụng và liên tục nghĩ đến những thứ mình mong muốn, nhưng không bao giờ thực hiện được. Nguyên nhân là do đâu? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu. Luật vạn vật hấp dẫn bị phá vỡ, lý do phổ biến đầu tiên là vì bạn chưa chọn được cho bản thân một mục tiêu thú vị.Ví dụ, nhiều người luôn mơ sẽ trúng sổ xố 1 tỷ đô la. Ai cũng cho rằng điều này rất thú vị, nhưng thực ra thật nhàm chán. Nó chỉ đơn giản là một đống giấy và một điều chắc chắn rằng sở hữu một két sắt đầy tiền chẳng có gì thú vị. Điều hấp dẫn là khi bạn bắt đầu nghĩ tới mình sẽ làm việc gì với số tiền này: Có thể đầu tư vào kinh doanh, nghỉ hưu sớm hay đi du lịch vòng quanh khắp thế giới… Đây là thứ sẽ giúp bạn cảm nhận đượcđiều mình mong muốn tốt hơn. Những người thành công sẽ không bao giờ mơ đến tiền, họ nghĩ cách làm ra tiền và dùng tiền đó vào việc gì. Có nhiều người dành cả cuộc đời mình để ám ảnh với những giấc mơ của bản thân nhưng chẳng bao giờ thực hiện được. Đó là vì họ luôn bị hút vào những bực bội, lo lắng hay thất vọng. Vô tình  vì điều này mà họ luôn tập trung vào những thứ mình thiếu/không có. Một người trẻ mới ra trường, mất hết 12 tháng để rải đơn xin việc nhưng luôn bị từ chối. Cho đến khi được tuyển dụng thì anh ta liên tục nhận được ba lời mời công việc tiếp theo. Điều gì đã xảy ra? Suốt một năm qua, bạn trẻ này chỉ tập trung vào việc “Không ai cần đến tôi”. Đến khi nhận được công việc thì năng lượng bắt đầu chuyển từ thiếu/không có sang “Người ta cần tôi”. Khi cảm giác được mọi người sẽ cần đến mình, tức khắc họ sẽ thuê bạn. Chính vì vậy, luôn nghĩ đến mục tiêu của mình với những thứ tốt đẹp, bạn sẽ tạo nên những thứ tốt đẹp. Lý do thứ ba khiến định luật vạn vật hấp dẫn bị phá vỡ, là vì bạn không tin rằng mình có thể đạt được những mục tiêu đã đặt ra. Có không ít người đã đọc rất nhiều sách và tham gia các khóa học kỹ năng, sau đó tự đặt cho bản thân mục tiêu đại loại như: trở thành Forbes 30 Under 30 Asia, sở hữu biệt thự ngàn tỷ… và thỉnh thoảng nghĩ đến nó! Điều khiến bạn cảm thấy chán nản với mục tiêu của mình có thể bắt nguồn vì lý do bạn không tin rằng bản thân sẽ làm được. Niềm tin đóng vai trò vô cùng quan trọng quyết định bạn sẽ đạt được điều mình muốn hay không. Nếu bạn muốn mình trở nên khỏe mạnh, công việc thuận buồn xuôi gió hơn và luôn hạnh phúc trong các mối quan hệ thì bạn phải tin rằng mình hoàn toàn có thể. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc khi nghĩ đến nó. Như thế mọi việc sẽ diễn ra theo đúng như những gì bạn mong muốn. Ngược lại, nếu không tin mọi việc sẽ trở nên khả thi. Não bộ của bạn sẽ tìm kiếm những thông tin và chứng minh điều này sẽ trở thành hiện thực. Những thứ này sẽ khiến bạn luôn cảm thấy chán nản khi nghĩ về những mục tiêu. Chỉ khi nào không nghĩ nhiều đến nó nữa, bạn sẽ không hấp dẫn được nó. Rèn luyện tiềm thức của bản thân cũng giống như cách bạn tập thể dục. Những bó cơ sẽ trở nên săn chắc hơn khi bạn giữ thói quen luyện tập có chủ đích hàng ngày. Hãy bắt đầu từng bước nhỏ và liên tục nâng ngưỡng chấp nhận lên mỗi ngày. Nếu luôn cảm thấy stress với Deadline hay số lượng công việc thì hãy nghĩ tới giây phút được hoàn tất nhiệm vụ được giao, nở một nụ cười nhẹ và khẳng định với bản thân “Mình hoàn toàn có thể làm được.” Ban đầu có thể chưa quen và cảm thấy hơi khó chịu nhưng dần dần mọi thứ sẽ trở nên thoải mái hơn và trở thành thói quen ăn sâu vào tiềm thức. Khi đã đạt được những mục tiêu vừa sức, bạn hoàn toàn có thể thực hiện các mục tiêu lớn hơn. Tín hiệu sẽ có ở khắp mọi nơi, nhưng chỉ được cộng hưởng với những ti vi đã bật lên. Nếu tự giả định cho bản thân đã tìm thấy ý trung nhân hay công việc ưa thích, thì bạn sẽ luôn thu hút được những nhà tuyển dụng hay người bạn đời chuyển động cùng tần số với mình. Thế giới là một tấm gương soi của bạn Khi soi mình vào gương, bạn sẽ thấy hình ảnh của bản thân được phản chiếu trong tấm kiếng. Thế giới cũng vận hành theo cách tương tự như vậy. Những gì bạn cảm nhận bên trong sẽ là cách mọi người và sự vật xung quanh phản ánh lại với bạn. Nhiều người quan niệm rằng “Nếu không thích công việc hiện tại, hãy đổi việc. Nếu không yêu vợ này, hãy lấy vợ khác”. Quan trọng là nếu bạn không chịu thay đổi cách suy nghĩ của bản thân thì dù có chuyển từ đường này sang đường khác cũng không giúp ích được gì. Bạn sẽ liên tục thu hút những thứ tương tự đến với mình. Nếu bạn cảm thấy mình không xứng đáng được trả lương, bạn sẽ tìm thấy ông chủ không trả gì cho bạn. Nếu bạn luôn bỏ lơ cảm xúc của bản thân thì sẽ có lúc bạn sẽ tìm thấy nơi làm việc mà không ai quan tâm đến cảm xúc của mình. Vấn đề là những việc này xảy ra, không phải là ở HỌ mà ở chính MỐI QUAN HỆ CỦA BẠN VỚI BẢN THÂN của mình. Nếu bạn tin rằng cuộc sống chống lại bạn, thì sẽ như thế. Không có cách sống nào khác hơn là: tin rằng vũ trụ đang vận hành để làm cho bạn vui vẻ. Khó khăn và thử thách luôn là những phần không thể thiếu trong cuộc sống. Có thể hôm nay là một ngày tồi tệ đối với bạn, nhưng nếu cứ tiếp tục căng thẳng chắc chắn mọi thứ sẽ  trở nên khó chịu hơn. Nếu đang sốt ruột vì bị trễ giờ làm và bị cuốn vào đám kẹt xe thì càng cố gắng luồn lách để vượt qua đám đông rất có thể bạn chỉ chuốc thêm bực mình cho bản thân. Điều có thể làm lúc này là bạn nên bình tâm trở lại và tự nhủ: “Mình đâu làm được gì! Lẽ ra mình cứ ở yên như thế. Như vậy sẽ tốt hơn hết.” Mọi thứ chắc chắn sẽ thay đổi theo chiều hướng tích cực. Đúng lúc này, bạn có thể vô tình gặp crush của đời mình giữa dòng đường tấp nập, hoặc bạn sẽ có thêm nhiều thời gian để suy ngẫm về dự án mình đang theo đuổi. Một khi chúng ta thay đổi góc nhìn về “tình huống tệ hại” thì may mắn sẽ tự nhiên đến với bạn.  Mỗi chúng ta là một linh hồn mạnh mẽ, yêu thương và cao quý trong thân xác này. Khi chúng ta quên điều này, cuộc sống sẽ gặp trắc trở. Đó là cách cuộc sống đưa chúng ta trở lại đúng hướng. Kết luận Cuối cùng, ngẫm lại tất cả mọi thứ, tiền bạc hay danh vọng có giúp bạn có được hạnh phúc khi đạt được nó? Mẹ Teresa bảo, không cần nhất thiết phải như vậy. Bí quyết để đặt ra mục tiêu, là khi nó phải khiến bản thân bạn cảm thấy tốt đẹp, luôn phấn đấu để tiến gần hơn từng ngày và không cần quan tâm chuyện gì sẽ xảy ra. Mọi chuyện sẽ trở nên tốt đẹp khi bạn để mọi thứ như trước giờ nó vốn là.   Tác giả: Ngọc Ấn - Bookademy    Mời các bạn mượn đọc sách Cảm Nhận Thế Nào, Đời Trao Thế Đó của tác giả Andrew Matthews & Hoàng Dạ Thư (dịch).

Nguồn: dtv-ebook.com

Đọc Sách

Ứng Dụng Bản Đồ Tư Duy Trong Học Tập
Chắc hẳn bạn đã không còn xa lạ gì với thuật ngữ “bản đồ tư duy” (mindmap). Ngày nay, chỉ cần bước vào một hiệu sách bất kỳ, chúng ta cũng sẽ tìm được vô số những cuốn sách hướng dẫn về kỹ thuật ghi chép cực kỳ thông minh này. Nhưng bạn đã thực sự học được những gì từ vô vàn các cuốn sách đó?  Một trong những vấn đề lớn mà các sách về bản đồ tư duy thường gặp phải là không đi sâu vào chi tiết. Những cuốn sách luôn nói rằng chúng ta có thể vận dụng bản đồ tư duy theo rất nhiều cách, nhưng lại không nói chúng ta biết phải vận dụng như thế nào. Ngay cả khi họ đưa ra hướng dẫn, những chỉ dẫn cũng rất chung chung, chưa đủ để người học tiện áp dụng vào những tình huống thực tế cũng như trong công việc học tập hàng ngày. Bạn và tôi, chúng ta buộc phải tự tìm con đường chinh phục "bản đồ tư duy" cho riêng mình. Chính vì thế, cuốn sách "Ứng dụng bản đồ tư duy trong học tập" được thực hiện để trang bị cho bạn những chỉ dẫn cụ thể và chi tiết nhất để bạn có thể dễ dàng ứng dụng trong học tập và thi cử. Không chỉ thế, cuốn sách còn cung cấp những phương án tiếp cận và sử dụng bản đồ tư duy hiệu quả theo sở thích, nhu cầu và mục tiêu của riêng cá nhân bạn. Hãy tự tin đọc và áp dụng ngay các bí quyết được trình bày trong cuốn sách nhỏ gọn nhưng rất thực tế này, và bạn sẽ thấy kết quả học tập của mình tiến bộ từng ngày! *** Suốt hàng thập kỷ qua, bản đồ tư duy là một trong số ít những công cụ “vạn năng” mà bạn có thể sử dụng hiệu quả trong mọi lĩnh vực của đời sống thường nhật, đặc biệt trong học tập. Rồi bạn sẽ thấy, bất kể sở thích của bạn là gì, nhu cầu của bạn ra sao và mục tiêu của bạn thế nào, bản đồ tư duy đều có thể hỗ trợ bạn học tập tốt hơn với ít thời gian và ít vất vả hơn. Thuật ngữ “bản đồ tư duy” chắc hẳn không còn xa lạ với chúng ta. Ngày nay, chỉ cần bước ra hiệu sách, bạn sẽ tìm được vô số những cuốn sách hướng dẫn về kỹ thuật ghi chép cực kỳ thông minh này. Nhưng bạn học được thực sự bao nhiêu từ vô vàn cuốn sách đó? Cuốn sách Ứng dụng bản đồ tư duy trong học tập ra đời với mục đích cốt lõi là trang bị cho bạn những chỉ dẫn, hướng dẫn cụ thể cũng như chi tiết nhất bạn có thể dễ dàng ứng dụng trong học tập và thi cử. Đồng thời cung cấp cho bạn những phương án tiếp cận và sử dụng bản đồ tư duy hiệu quả theo sở thích, nhu cầu và mục tiêu của riêng bạn, vì chúng ta đều hiểu rằng, mỗi người là một cá nhân khác biệt và độc đáo. Hãy áp dụng những gì bạn đọc được từ cuốn sách này vào học tập. Bạn sẽ thấy thật dễ dàng vì mọi điều đã được hướng dẫn hết sức chi tiết và tỉ mỉ rồi! Và hãy bắt đầu ngay bây giờ. Càng bắt đầu sớm bao nhiêu, bạn càng nhanh chóng sử dụng thành thạo bản đồ tư duy bấy nhiêu, và kết quả là, thành tích học tập của bạn sẽ càng tăng nhanh. Bạn và tôi, chúng ta hãy cùng tìm con đường chinh phục “bản đồ tư duy” cho riêng mình. *** Bản đồ tư duy là gì? B ản đồ tư duy là kỹ thuật ghi chép sử dụng từ khóa, ý tưởng, màu sắc, hình ảnh,... để thể hiện trong một sơ đồ. Bản đồ tư duy được trình bày với từ khóa của ý tưởng chính đặt tại trung tâm và các chủ đề phụ tỏa ra xung quanh. Chủ đề phụ bao gồm những ý tưởng tương đương nhau, các ý tưởng này lại phân nhánh thành những chủ đề nhỏ hơn và nhỏ hơn nữa đến bất cứ mức nào tùy vào mạch suy nghĩ của bạn. Bản đồ tư duy không phải một khái niệm mới. Trên thực tế, kỹ thuật ghi chép này đã xuất hiện cả ngàn năm trước và được những bậc thầy như Leonardo da Vinci hay Picasso sử dụng. Đến những năm 1960 và 1970, Tony Buzan đã hệ thống hóa và giới thiệu kỹ thuật này khắp thế giới. Tony Buzan bắt đầu làm việc với kỹ thuật ghi chép thông minh này khi ông nghiên cứu về tâm lý học, thần kinh học, ngôn ngữ tư duy, ngữ nghĩa học, khả năng nhận thức và khoa học cơ bản. Ông mau chóng nhận ra rằng não bộ của con người có hiệu suất mạnh hơn máy tính cả triệu lần nhưng chúng ta lại chưa có chỉ dẫn đầy đủ nào để tận dụng khả năng của nó. Ông được công nhận như một trong những chuyên gia giáo dục đầy tài năng sau khi xuất bản nhiều đầu sách về chủ đề liên quan tới bộ não con người, khả năng sáng tạo và phương pháp học tập thông minh. 2. Tại sao bản đồ tư duy lại hiệu quả? Thấu hiểu giới hạn bộ não của bạn Chúng ta thường tự nhận định bản thân là người thuận não trái hay não phải, nhưng sự thực, chúng ta sử dụng cả hai bán cầu não cho nhiều mục đích khác nhau. Chẳng hạn như, khi gặp những công việc đòi hỏi khả năng ngôn ngữ và tư duy logic, bạn sẽ tự động vận dụng cả hai bán cầu não. Tuy nhiên, bán cầu não phải, trung khu phụ trách diễn giải ý nghĩa màu sắc, hình ảnh, nhận thức và trí tưởng tượng liên quan nhiều tới khả năng sáng tạo hơn. Vì khuynh hướng tự nhiên của bộ não là hoạt động bán cầu này mạnh hơn bán cầu kia, nên chúng ta thường phải vật lộn trong việc phối hợp cả hai bán cầu não. Hơn nữa, bộ não chúng ta cần tác động nào đó mới có thể đưa thông tin từ khu vực trí nhớ ngắn hạn/tạm thời sang khu vực trí nhớ dài hạn/vĩnh viễn. Vì thế, nếu không chú trọng tới nội dung ghi nhớ, bộ não của chúng ta sẽ “hủy” thông tin đó để dành chỗ cho những tin tức mới. Biểu đồ dưới đây thể hiện tốc độ não bộ lãng quên của nhà tâm lý học Hermann Ebbinghaus, chúng ta sẽ thấy tốc độ não loại bỏ tin tức nhanh như thế nào khi chúng ta không chuyển được thông tin đó vào bộ nhớ dài hạn. a Cứ thế, chỉ sau gần một năm, lượng thông tin chúng ta ghi nhớ được gần như bằng không. Não bộ của chúng ta không được thiết kế để lưu trữ tất cả thông tin chúng ta được cung cấp. Hạn chế này không nên là lý do cản trở năng lực học tập và xử lý kiến thức của bạn. Chúng ta hoàn toàn có thể rèn luyện để thúc đẩy khả năng hoạt động của não, và bạn chỉ cần sử dụng đúng công cụ mà thôi. Các chỉ dẫn khoa học Khi não bạn tạo ra một ý nghĩ, ý nghĩ đó sẽ hình thành một đường kết nối các tế bào thần kinh tựa như một lòng sông. Chúng ta đều biết, khi nước chảy ngập, con sông sẽ không bị tù đọng, khô cạn, thậm chí biến mất. Đường dẫn tế bào thần kinh của bạn cũng vậy. Có vô vàn những hội thảo khoa học tuyên bố rằng, nếu bạn lặp đi lặp lại một thông tin đủ nhiều, thông tin đó sẽ nằm trong bộ nhớ dài hạn. Theo lẽ đó, nếu bạn ứng dụng bản đồ tư duy thường xuyên, bạn sẽ bắt đầu tạo được nhiều kết nối chưa từng xuất hiện trong não bộ và tăng cường năng lực tư duy của bạn lên rất nhiều. Thực tế, nếu trải dài toàn bộ số kết nối mà bộ não con người có thể tạo được, độ dài có thể xấp xỉ năm mét. Nhưng não không phải một đường thẳng, những ý nghĩ của chúng ta tự do chảy trôi không theo nguyên tắc nào và thường trở nên lộn xộn. Bên cạnh đó, ý nghĩ của chúng ta có xu hướng xuất hiện dưới dạng hình ảnh. Chính vì thế, bản đồ tư duy được tạo ra để mô phỏng những dòng suy nghĩ chảy trôi tự do trong não bạn, từ đó giúp bạn ghi nhớ lâu hơn. Bản đồ tư duy có thể được trình bày bằng ít hay nhiều màu sắc và được cấu tạo theo cách thức hỗ trợ bạn khai thác ý tưởng và suy nghĩ. Não bộ sẽ dễ dàng nhận dạng những hình ảnh này và cần ít hoạt động để xử lý hơn. Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng, dù hai bán cầu não của con người hoạt động thống nhất với nhau nhưng lại được tổ chức khác nhau. Nhiều bộ não thiên về sử dụng và bồi dưỡng bán cầu này hơn bán cầu kia; dù vậy, điều tốt nhất bạn nên làm là luyện rèn toàn bộ não. Mời các bạn đón đọc Ứng Dụng Bản Đồ Tư Duy Trong Học Tập của tác giả 1980 Books.
Thói Quen Làm Nên Sáng Tạo
Cảm hứng là có thật, nhưng nó chỉ đến khi ta làm việc. - Pablo Picasso Pablo Picasso là một trong những họa sĩ vĩ đại nhất thế kỉ XX với nhiều tác phẩm đắt giá. Theo các nhà thống kê, ông có tới 26.075 tác phẩm được trưng bày, xuất hiện trước công chúng (chưa tính tới những tác phẩm chưa được tìm thấy hoặc công bố). Thử thực hiện một phép tính đơn giản, Picasso sống đến 91 tuổi, vị chi là 33.403 ngày. Nếu so sánh với số tác phẩm được công chúng biết tới ở trên thì trung bình mỗi ngày ông lại sáng tạo thêm được một tác phẩm mới, tính từ khi ông 20 tuổi cho đến tận lúc qua đời. Nói một cách đơn giản thì Picasso đã sáng tạo không ngừng nghỉ mỗi ngày, trong liên tục 71 năm. Picasso chính là ví dụ sinh động cho thấy khả năng sáng tạo vô hạn của con người, cùng nỗ lực không ngừng để vượt qua giới hạn của bản thân. Bạn có biết ngọn nguồn của mọi sự sáng tạo đều nằm trong chính con người chúng ta, nó vẫn ở yên đó chờ được chúng ta thức tỉnh? Trong cuốn sách Thói quen làm nên sáng tạo, tác giả Twyla Tharp, một biên đạo múa tài năng bậc nhất nước Mỹ, đã cho chúng ta thấy tiềm lực phi thường của con người trong việc đánh thức khả năng sáng tạo. Thông qua những câu chuyện làm nghề, quan điểm triết học sâu sắc và hiểu biết rút ra từ cuộc sống hằng ngày, bà đã chứng minh được rằng sáng tạo không phải là năng lực do Chúa trời ban tặng mà nó là cốt tủy được hình thành từ sự kỷ luật, gian khổ rèn luyện để hình thành những thói quen làm nên sáng tạo. Hãy đọc sách để thấy thành công luôn bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt nhất và sáng tạo chỉ đến khi được đầu tư công sức và thời gian theo đúng nghĩa. Trân trọng giới thiệu đến bạn cuốn sách vô cùng hữu ích này!   ** Twyla Tharp, một trong những biên đạo múa vĩ đại nhất nước Mỹ, bắt đầu sự nghiệp từ năm 1965 và đến nay, bà đã dàn dựng hơn 130 vở múa cho vũ đoàn của mình, cũng như cho Vũ đoàn Ba lê Joffrey, Vũ đoàn Ba lê New York, Vũ đoàn Ba lê Opera Paris, Vũ đoàn Ba lê Hoàng gia London và Nhà hát Ba lê Mỹ. Sử dụng âm nhạc của tất cả tác giả từ Bach, Beethoven và Mozart đến Jelly Roll Morton, Frank Sinatra và Bruce Springteen, bà là người tiên phong trong việc kết hợp múa hiện đại và ba lê với âm nhạc đại chúng. Trong lĩnh vực điện ảnh, bà từng cộng tác với Milos Forman trong phim Hair, Ragtime và Amadeus. Trong lĩnh vực truyền hình, bà chỉ đạo chương trình Baryshnikov by Tharp từng giành được hai giải Emmy. Trên sân khấu Broadway, bà đã đạo diễn phiên bản nhà hát của vở Singin’ in the Rainvà đến năm 2003, bà giành giải Tony cho vở Movin’ Out, tác phẩm bà tự tay dàn dựng, đạo diễn và biên đạo trên nền các bài hát của Billy Joel. Bà cũng từng nhận giải thưởng MacArthur Fellowship. Năm 1993, bà được kết nạp vào Viện Nghệ thuật và Khoa học Mỹ. Năm 1997, bà trở thành thành viên danh dự của Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Văn chương Mỹ. Bà đã nhận được 18 học vị tiến sĩ danh dự. Bà sống và làm việc ở thành phố New York. Mark Reiter đã cộng tác để cho ra đời 12 cuốn sách, tính cả Thói quen làm nên sáng tạo. Ông cũng là đại diện cho các tác giả tại Bronxville, New York. *** Tôi bước vào một căn phòng trắng Tôi bước vào một phòng tập nhảy nằm ở trung tâm Manhattan. Đó là căn phòng trắng rộng lớn. Tôi mặc một chiếc áo nỉ cùng cái quần jeans bạc phếch và đi đôi giày thể thao Nike. Bao quanh bốn bức tường là những tấm gương cao gần hai mét rưỡi. Một chiếc đài nằm trong góc. Sàn nhà sạch trơn, không vương tì vết, nếu không tính hàng nghìn vệt miết cùng dấu chân còn lưu lại sau những buổi tập của các vũ công. Ngoài mấy tấm gương, chiếc đài, những vệt miết và tôi, căn phòng hoàn toàn trống trải. Năm tuần nữa, tôi sẽ bay tới Los Angeles cùng một nhóm sáu vũ công để tham gia sô diễn kéo dài tám đêm liên tiếp trước 1.200 khán giả mỗi tối. Đó là nhóm nhảy của tôi. Tôi là một biên đạo múa. Tôi đã có trong tay một nửa chương trình – một vở ba lê kéo dài 50 phút cho toàn bộ sáu vũ công trên nền bản xô-nát số 9 của Beethoven dành cho đàn piano, bản “Hammerklavier”. Tôi đã sáng tác tiết mục này từ hơn một năm trước và đã dành mấy tuần vừa qua để luyện tập với cả nhóm. Nửa còn lại của chương trình vẫn còn là một ẩn số. Tôi không biết mình sẽ sử dụng bản nhạc nào. Tôi không biết mình sẽ làm việc với vũ công nào. Tôi còn chưa có ý tưởng về trang phục, thiết kế ánh sáng, hay nhạc công. Tôi cũng chưa nắm được thông tin về thời lượng của tiết mục, dù nó phải đủ dài để lấp đầy nửa còn lại của chương trình và mang đến cho khán giả thứ họ xứng đáng được nhận. Thời lượng của tiết mục sẽ quyết định khoảng thời gian tập luyện mà tôi cần. Thời gian này bao gồm việc liên lạc với vũ công, lên thời gian biểu tại phòng tập và khởi động quá trình luyện tập – tất cả đều dựa trên sự sáng tạo của tôi ở căn phòng trắng trống trơn này trong vài tuần tới. Các vũ công mong mỏi tôi sẽ thành công vì vũ đạo của tôi chính là sinh kế của họ. Các đại diện ở Los Angeles cũng kỳ vọng điều tương tự vì họ đã bán ra rất nhiều vé cùng lời hứa hẹn rằng khán giả sẽ được chứng kiến điều mới lạ và lý thú từ bàn tay tôi. Chủ rạp cũng mong như thế; vì nếu tôi không tới, rạp hát của ông ấy sẽ trống trơn suốt cả tuần. Như vậy là có rất nhiều người, bao gồm cả những người tôi còn chưa gặp bao giờ, đang gửi gắm niềm tin vào khả năng sáng tạo của tôi. Nhưng ngay lúc này, tôi không hề nghĩ tới những chuyện ấy. Tôi đứng trong một căn phòng với nghĩa vụ phải sáng tác ra tiết mục múa thật đặc sắc. Các vũ công sẽ có mặt ở đây chỉ trong vài phút nữa. Chúng tôi sẽ phải làm gì? Đối với một số người, căn phòng trống biểu trưng cho thứ gì đó sâu sắc, huyền bí và đáng sợ: Nhiệm vụ khởi đầu từ hai bàn tay trắng và nỗ lực để kiến tạo nên cái gì đó trọn vẹn, đẹp đẽ và viên mãn. Nó cũng không khác gì việc một nhà văn mở ra một trang soạn thảo trắng trên máy tính của mình; hay một họa sĩ đối mặt với tấm toan trống trơn; một nghệ sĩ điêu khắc trân mắt nhìn một tảng đá thô; một nhạc sĩ ngồi trước cây đàn piano, ngón tay bâng quơ lướt trên những phím đàn. Một số người cảm thấy khoảnh khắc này – khoảnh khắc trước khi sự sáng tạo khởi phát – quá đỗi đau đớn tới độ họ không tài nào đối mặt nổi với nó. Họ đứng dậy và rời bỏ chiếc máy tính, tấm toan, cây đàn; họ đánh một giấc, đi mua sắm, nấu bữa trưa hoặc làm đủ mọi việc lặt vặt trong nhà. Họ trì hoãn. Trong hình thái cực đoan nhất, nỗi kinh hoàng ấy khiến con người ta tê liệt hoàn toàn. Khoảng không trống vắng có lẽ chỉ tầm thường vậy thôi. Nhưng tôi đã đối mặt với nó trong suốt cuộc đời làm nghệ thuật. Đó là công việc của tôi. Đó cũng là sự nghiệp của tôi. Nói tóm lại: Việc lấp đầy khoảng không trống trơn đó đã giúp tôi tạo dựng được tên tuổi cho mình. Tôi là một vũ công kiêm biên đạo múa. Trong 35 năm qua, tôi đã sáng tác 130 vở múa và ba lê. Một số vở tốt, số khác lại dở tệ. Tôi đã làm việc với các vũ công ở hầu hết mọi không gian và môi trường mà các bạn có thể tưởng tượng ra. Tôi đã tập dượt trên đồng cỏ. Tôi đã kinh qua hàng trăm phòng tập, một số phòng rất xa hoa bởi chính sự mộc mạc chân phương và rộng lớn của nó; nhiều phòng thì bẩn thỉu, đầy sỏi sạn rác rưởi, chuột chạy rầm rập quanh bốn chân tường. Tôi đã làm việc tám tháng trời tại một phim trường ở Prague, biên đạo các bài múa và chỉ đạo các cảnh opera cho bộ phim Amadeus (tạm dịch: Sự đố kỵ của thiên tài) của Milos Forman. Tôi đã tổ chức dàn dựng các cảnh quay dùng ngựa trong Công viên Trung tâm của thành phố New York cho phim Hair (tạm dịch: Mái tóc). Tôi đã làm việc với các vũ công đến từ các nhà hát ở London, Paris, Stockholm, Sydney và Berlin. Tôi đã điều hành công ty của riêng mình suốt ba thập kỷ. Tôi đã sáng tác và đạo diễn một sô diễn rất thành công ở Broadway. Tôi đã làm việc chăm chỉ trong nhiều năm và không ngừng sáng tạo đến mức tới thời điểm này, tôi không chỉ thấy thách thức và lo lắng, mà còn có cảm giác bình yên và hứa hẹn khi đứng trước một căn phòng trắng trống trải. Nó đã trở thành mái nhà của tôi. Sau rất nhiều năm, tôi đã học được rằng sáng tạo là một công việc toàn thời gian với những mô thức thường nhật của riêng nó. Đó là lý do tại sao các nhà văn, chẳng hạn, thích thiết lập các nền nếp cho chính mình. Những người làm việc năng suất nhất bắt đầu công việc từ sáng sớm, khi không gian yên ắng, chuông điện thoại chưa reo và tâm trí họ đang tĩnh tại, tỉnh táo, chưa bị vẩn đục vì lời ra tiếng vào của mọi người. Có thể họ sẽ đặt cho mình một mục tiêu – viết 1.500 chữ, hoặc ngồi trước bàn làm việc cho tới trưa – nhưng bí mật thực sự nằm ở chỗ họ làm việc đó hằng ngày. Nói cách khác, họ có kỷ luật. Theo thời gian, khi nền nếp thường nhật dần biến thành bản năng thứ hai, kỷ luật cũng thay hình đổi dạng thành thói quen. Thực tế này đúng với mọi cá nhân hoạt động sáng tạo, dù đó là một họa sĩ bước tới trước giá vẽ vào mỗi sáng, hay một nhà nghiên cứu y khoa đến phòng thí nghiệm hằng ngày. Nền nếp cũng đóng vai trò ngang ngửa như tia chớp cảm hứng lóe lên trong quá trình sáng tạo, thậm chí còn lớn hơn. Và ai cũng có thể tự thiết lập nền nếp. Sáng tạo không chỉ là đặc sản của riêng các nghệ sĩ. Nó cũng cần thiết với các doanh nhân đang tìm kiếm những phương thức mới để hoàn tất thương vụ; nó là liều thuốc hữu hiệu cho các kỹ sư đang cố gắng giải quyết vấn đề; nó là yếu tố giúp các bậc cha mẹ muốn con cái mình nhìn nhận thế giới theo nhiều phương diện khác nhau. Trong bốn thập kỷ vừa qua, ngày nào tôi cũng bận bịu với một cuộc rượt đuổi sáng tạo đủ hình đủ dạng, trong cả công việc lẫn đời sống cá nhân. Tôi đã trăn trở rất nhiều về vấn đề thế nào là sáng tạo và làm thế nào để sáng tạo hiệu quả. Tôi cũng học được từ những kinh nghiệm đau thương, qua những lần sáng tạo theo cách tồi tệ nhất. Tôi sẽ tiết lộ cho các bạn cả hai điều nói trên. Và tôi sẽ đưa ra bài tập thách thức một số giả định về sáng tạo của bạn – để buộc các bạn cố gắng thêm, mạnh mẽ lên, bền bỉ hơn. Nói cho cùng, bạn luôn tập giãn cơ trước khi chạy bộ, khởi động trước khi tập thể hình, tập luyện trước khi chơi. Các hoạt động trí não cũng tương tự như vậy. Tôi sẽ nhấn mạnh luận điểm cho rằng khả năng sáng tạo được bồi đắp từ nền nếp và thói quen. Hãy tập làm quen với nó. Trong cuốn sách này, bạn sẽ thấy sự mâu thuẫn mang tính triết học liên tục xuất hiện. Đó là cuộc tranh cãi bất tận, có từ thời kỳ Lãng mạn,1 giữa hai đức tin cho rằng mọi hoạt động sáng tạo đều xuất phát từ (a) một tác động ngẫu nhiên cao siêu, vô phương biện giải của cảm hứng, một nụ hôn Chúa Trời đặt lên trán bạn, cho phép bạn trao tặng Cây sáo thần cho thế giới này, hoặc (b) lao động chăm chỉ. 1 Ý chỉ giai đoạn sau năm 1789, sau khi Cách mạng tư sản Pháp đánh đổ chế độ phong kiến (Mọi chú thích trong tác phẩm đều là của người dịch). Nếu ý tứ còn chưa đủ rõ ràng, tôi xin nói tôi thiên về hướng lao động chăm chỉ. Đó là lý do tại sao cuốn sách này có tựa đề Thói quen làm nên sáng tạo. Sáng tạo là một thói quen, và sự sáng tạo đỉnh cao là kết quả của những thói quen lao động tích cực. Nói tóm lại là thế. Bộ phim Amadeus (và vở kịch của Peter Shaffer, nền tảng của bộ phim) đã kịch tính hóa và lãng mạn hóa căn nguyên siêu phàm của các thiên tài sáng tạo. Antonio Salieri, trong vai nhà soạn nhạc tài năng chuyên nghề viết mướn, bị trời đày phải sống cùng thời với Mozart, người có tài năng thiên bẩm cùng tính tình vô tổ chức, luôn sáng tác như thể có bàn tay của Chúa Trời chạm vào. Salieri nhận thức rõ tầm vóc thiên tư của Mozart, và vô cùng đau khổ vì nghĩ Chúa đã chọn một kẻ khốn nạn làm nơi ký thác sức sáng tạo thần thánh của Người.   Mời các bạn đón đọc Thói Quen Làm Nên Sáng Tạo của tác giả Twyla Tharp.
Thay Đổi 1% Cách Làm Việc - Đạt Được 99% Thành Công
Có thể đối với bạn đọc, những nội dung trình bày trong cuốn sách này là những điều hiển nhiên, hay chỉ là những việc mà chúng ta luôn cho là nhỏ nhặt, nhưng có một điều đáng ngạc nhiên là hiếm ai có thể thực hiện được tất cả. Thậm chí không quá khi nhận định rằng, số người không thực hiện được nằm ở mức 99%. Hãy nhớ rằng con đường ngắn nhất để trở thành “người thành đạt” là thay vì chăm chú làm những việc to tát, phô trương, thì chỉ cần ngày qua ngày tích lũy những việc làm tuy nhỏ nhặt nhưng hữu ích, được trình bày trong cuốn sách này là đủ. Những việc làm tuy nhỏ nhặt nhưng hữu ích gồm: Tập thói quen nói câu cửa miệng “Hãy cho tôi ba phút” Quy tắc 1/8 cuộc họp Thực hiện truyền đạt điều muốn nói trong thang máy Không để người nhận thư phải kéo chuột xuống dưới Hãy đi bộ tại chính giữa văn phòng Điểm mấu chốt khiến người khác “làm việc giúp bạn” Thêm vào lý do khiến bạn có phản hồi tích cực dành cho người khác Và còn nhiều nữa... *** Những bối cảnh có thể bắt gặp ở bất cứ đâu Bối cảnh 1: Cuộc nói chuyện giữa lãnh đạo và nhân viên Nhân viên: “Trưởng phòng, bây giờ tôi có thể trao đổi một chút được không ạ?” Trưởng phòng: “Xin lỗi, bây giờ tôi đang rất bận… Lát nữa cậu đến được không?” Nhân viên: “À, vâng ạ…” ---- Một tiếng sau ---- Nhân viên: “Trưởng phòng… Ơ? Trưởng phòng ra ngoài rồi à? Khi nào thì anh ấy quay lại công ty?” Trợ lý: “Hôm nay trưởng phòng về thẳng nhà. Sáng mai anh ấy sẽ đi công tác châu Âu một tuần, sau đó nghỉ phép luôn… Anh có vấn đề gì ạ? Tôi đã được trưởng phòng ủy quyền rồi.” Nhân viên: “Thực sự tôi rất muốn được nói chuyện trực tiếp với trưởng phòng, hai phút thôi cũng được.” Trợ lý: “Vậy thì phiền anh hai tuần nữa.” Bối cảnh 2: Tại một cuộc họp Cuộc họp kéo dài đằng đẵng nhưng vẫn không có dấu hiệu kết thúc. Cho dù có tới hơn 20 thành viên tham gia cuộc họp, nhưng chỉ có duy nhất một người phát biểu từ đầu chí cuối. Cũng có lúc cả hội trường rơi vào im lặng, nhưng người cất tiếng phá vỡ sự im lặng đó vẫn là nhân vật đã nói suốt từ đầu cuộc họp tới giờ. Nói cách khác, nhân vật đó chẳng khác gì “Người có quyền lực cao nhất” tại cuộc họp này. Cuộc họp dự kiến kéo dài một giờ đồng hồ, cuối cùng lại vượt quá. Thỉnh thoảng lại có người liếc mắt nhìn đồng hồ đeo tay, như thể mong chờ “Người có quyền lực cao nhất” kết thúc cuộc họp. Cũng có người ghi chép lại nội dung cuộc họp bằng laptop mà họ mang theo, cũng có người lại soạn thảo tài liệu khác không liên quan gì tới cuộc họp. Sau hai giờ đồng hồ, cuối cùng cuộc họp cũng kết thúc. “Không biết cuối cùng thì quyết định cái gì nhỉ?”, “Thao thao bất tuyệt…”, “Ai đó làm ơn dừng anh ta lại đi!”… Hẳn là trong đầu những người tham gia cuộc họp đang hiện ra những lời than thở như vậy. Điều đáng ngạc nhiên là trong tâm trí “Người có quyền lực cao nhất” đó cũng hiện lên những lời thoại giống hệt như vậy, rằng “Ai đó làm ơn dừng tôi lại!”, “Tại sao chẳng có ai phát biểu bất cứ điều gì vậy?” Người Nhật luôn “quá nghiêm túc”? Cá nhân tôi cho rằng phàm là những người làm việc tại các tổ chức, dù lớn hay nhỏ, cũng thường chứng kiến hoặc trải nghiệm cảnh tượng giống như trên. Những tình huống như vậy chắc chắn đang cướp đi rất nhiều thứ của chúng ta. Từ thời gian, tiền bạc, cơ hội để làm công việc khác, cho đến cơ hội để tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm. Thực sự vô cùng lãng phí. Vậy thì, vì nguyên cớ gì mà tình trạng lãng phí này lại đang xảy ra ở khắp nơi? Cá nhân tôi cho rằng, nguyên nhân xuất phát từ mặt trái của việc quá tôn trọng lễ nghĩa, quá chú trọng tới phương diện biểu hiện cảm xúc – thứ vốn là biểu tượng cho nét đẹp và đạo đức mang tính truyền thống của Nhật Bản. Ở bối cảnh thứ nhất, do nhân viên thấy trưởng phòng có vẻ rất bận rộn nên đã tuân thủ lễ tiết và nói rằng “Bây giờ tôi có thể trao đổi một chút được không ạ?” Nhưng chính vì thế, điều mà anh ấy nhận được là lời nhắn quay lại vào hai tuần sau. Trong bối cảnh thứ hai, vì mong muốn mọi người thảo luận và đưa ra ý kiến, nên “Người có quyền lực cao nhất” đã tổ chức cuộc họp. Nhưng cuối cùng, 20 con người tham gia cuộc họp lại tỏ vẻ ngại ngùng, không dám phát biểu ý kiến. Hệ quả là “Người có quyền lực cao nhất” đó đã lãng phí hai tiếng đồng hồ của 20 con người. Nói một cách đơn giản, đó là vì người Nhật “nghiêm túc tới mức nghiêm trọng”. Chính vào lúc này, “nghiêm túc” lại mang một nghĩa xấu. Gần đây, trong giới tâm lý thể thao học, rất nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết “Chữ U ngược” (tham khảo biểu đồ ở dưới). Thông qua biểu đồ, chúng ta có thể thấy khi quá nghiêm túc, hiệu suất của chúng ta sẽ không thể nâng cao được do phải đối mặt với những áp lực, căng thẳng kéo dài. Để thể hiện tối ưu khả năng của mình, đương nhiên chúng ta vẫn cần tới sự “nghiêm túc” (vốn rất quan trọng), nhưng bên cạnh đó, cũng cần thêm vào một chút tỉ mẩn và suy nghĩ thấu đáo. Có người đã nói một câu khiến tôi rất ấn tượng: “Trong tiếng Nhật, chữ ‘nghiêm túc’ và ‘khốn khổ’ chỉ khác nhau có một chữ cái.1” Thực ra, câu nói ấy không phải là để giễu cợt việc quá “nghiêm túc”, mà nó muốn truyền tải thông điệp rằng, khi bạn “nghiêm túc” một cách sai lầm, kết quả bạn nhận được chỉ là sự “khốn khổ”, dù rằng bạn thực lòng muốn mang lại thành quả tốt đẹp. Có những việc kể từ khoảnh khắc này, bất cứ ai cũng có thể thực hiện được Cuốn sách này sẽ giới thiệu tới bạn đọc những gợi ý góp phần thúc đẩy công việc tiến triển hiệu quả nhất có thể, đạt được những mục tiêu đã đặt ra. Tôi cho rằng cho dù không cần tới năng lực đặc biệt, không cần tới quá trình đào tạo dai dẳng và khổ cực, chỉ cần chịu khó đào sâu nghiên cứu một cách có chọn lọc, bất cứ ai cũng có được chìa khóa dẫn tới thành công. Có thể đối với bạn đọc, nội dung trình bày trong cuốn sách này là những điều hiển nhiên, hay chỉ là những việc mà chúng ta luôn cho là nhỏ nhặt, nhưng có một điều đáng ngạc nhiên là hiếm có ai lại có thể thực hiện được tất cả. Có lẽ cũng không quá khi nhận định rằng, số người không thực hiện được toàn bộ nằm ở mức 99%. Tuy nhiên, nếu thử nhìn nhận những người đã và đang cố gắng thực hiện tất cả những nội dung đó, họ đã có những bước tiến vượt bậc so với chúng ta ra sao, tôi tin là đa số họ đã trở thành “những người thành đạt”, “những người làm được việc”. Cá nhân tôi luôn tâm niệm rằng, con đường ngắn nhất để trở thành “người thành đạt” là thay vì chăm chú làm những việc to tát, phô trương, thì chỉ cần ngày qua ngày tích lũy những việc làm tuy nhỏ nhặt nhưng hữu ích được trình bày trong cuốn sách này là đủ. Dù vậy, có một bức tường duy nhất mà chúng ta phải vượt qua. Đó là phải thay đổi lối suy nghĩ đối với “sự nghiêm túc” mà từ trước đến nay chúng ta vẫn luôn coi trọng. Điều tôi muốn gửi gắm tới bạn đọc, đó chính là hãy thay đổi 1% cách thức làm việc – lối mòn mà trước nay chúng ta vẫn bị cuốn vào. Cuốn sách này được trình bày thành tám chương. Về cơ bản, tôi nghĩ độc giả sẽ đọc theo thứ tự từ đầu tới cuối, nhưng bạn cũng có thể bắt đầu từ những phần mà bạn cảm thấy hứng thú hoặc tò mò, điều đó cũng không ảnh hưởng tới nội dung mà tôi muốn truyền tải. Sau khi đọc xong cuốn sách, tôi hy vọng bạn có thể ngay lập tức thử thực hiện những gợi ý được trình bày trong đây. Chắc chắn bạn sẽ nhận ra rằng, thì ra công việc lại có thể tiến triển thuận lợi một cách bất ngờ và nhanh chóng đến vậy. -Eitaro Kono Mời các bạn đón đọc Thay Đổi 1% Cách Làm Việc - Đạt Được 99% Thành Công của tác giả Eitaro Kono.
Tư Duy Đa Chiều
Bạn có thể sử dụng cuốn sách này cả ở nhà và ở trường học. Tại trường, quá trình giảng dạy thường tập trung vào tư duy chiều dọc (vertical thinking) truyền thống. Loại tư duy này hiệu quả nhưng không hoàn chỉnh. Nó cần được bổ sung những phẩm chất giúp sản sinh giải pháp của tư duy sáng tạo. Quá trình này đã được thực hiện ở một vài trường, sự sáng tạo bắt đầu xuất hiện nhưng vẫn hết sức mơ hồ. Không có một quy trình kỹ lưỡng và thực tiễn nào để tạo ra tư duy sáng tạo. Cuốn sách này sẽ thảo luận về tư duy đa chiều, quá trình sử dụng nó để tạo ra sự sáng tạo và tái cấu trúc cách nhìn nhận sự vật. Tư duy đa chiều là kỹ năng có thể học, thực hành và sử dụng, tương tự như kỹ năng toán học vậy. Cuốn sách này có thể hữu dụng với các giáo viên – những người đang tìm kiếm các phương pháp thực tế để giảng dạy kiểu tư duy đang ngày càng trở nên quan trọng này. Cuốn sách sẽ chỉ ra những cơ hội chính thống để thực hành tư duy đa chiều, đồng thời giải thích cách thức vận hành của các quá trình liên quan. Giáo viên có thể sử dụng cuốn sách này để rèn luyện bản thân hoặc tốt hơn là sử dụng làm nền tảng cho những bài tập trên lớp của mình. Vì việc giới thiệu rộng rãi tư duy đa chiều trong trường học không thể diễn ra trong tương lai gần, nên các bậc phụ huynh không nên quá mong chờ vào điều đó. Phụ huynh có thể lựa chọn bổ sung những chỉ dẫn về tư duy đa chiều cho trẻ tại nhà, bên cạnh các bài học trên lớp. Cần nhấn mạnh rằng hai lối tư duy này không đối lập nhau. Cả hai đều cần thiết. Tư duy chiều dọc cực kỳ hữu ích, tuy nhiên cũng cần bổ sung sự sáng tạo và hạn chế tính cứng nhắc của nó. Dù sớm hay muộn thì việc học tư duy đa chiều cũng sẽ diễn ra ở trường, nhưng cho đến lúc đó, việc học tại nhà là rất cần thiết. Bạn không nên đọc qua cuốn sách này một mạch mà nên đọc chậm rãi trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Vì lý do này, nhiều nguyên tắc được lặp lại xuyên suốt cuốn sách để củng cố chủ đề chính. Khi sử dụng cuốn sách này, bạn cần nhớ rằng việc thực hành còn quan trọng hơn rất nhiều so với việc chỉ hiểu bản chất của quá trình tư duy đa chiều. *** Tư duy đa chiều có liên quan chặt chẽ tới cách nhìn nhận, sự sáng tạo và tính hài hước. Bốn quá trình này đều có cùng một nền tảng. Nhưng trong khi chúng ta không thể thay đổi nhiều cách nhìn nhận, sự sáng tạo và tính hài hước thì tư duy đa chiều là một quá trình chủ động. Luôn tồn tại một cách thức sử dụng tâm trí để tư duy logic – nhưng đó là một cách khác với cách chúng ta thường làm. Văn hóa có liên quan tới những ý tưởng đang dần ổn định. Giáo dục liên quan đến việc truyền đạt các ý tưởng đó. Cả hai đều liên quan đến việc cải thiện các ý tưởng bằng cách cập nhật chúng. Cách duy nhất để thay đổi các quan niệm là thông qua mâu thuẫn và mâu thuẫn vận hành theo hai cách. Cách thứ nhất, có một cuộc đụng độ trực diện giữa những ý tưởng đối lập. Trong hai ý tưởng, sẽ có một ý tưởng thực tế hơn ý tưởng còn lại và phải thay đổi. Cách thứ hai, tồn tại sự mâu thuẫn giữa thông tin mới và ý tưởng cũ, kết quả là ý tưởng cũ sẽ bị thay đổi. Đây là cách làm của khoa học, lĩnh vực luôn tìm cách tạo ra những thông tin mới để phá vỡ những ý tưởng cũ và kiến tạo những ý tưởng mới. Tuy nhiên, cách làm thứ hai không chỉ là phương pháp khoa học mà còn là cách mà con người thu nhận kiến thức. Giáo dục dựa trên giả định an toàn rằng người học chỉ phải thu thập ngày càng nhiều thông tin, những thông tin này sẽ tự sắp xếp thành những ý tưởng hữu ích. Chúng ta đã phát triển các công cụ xử lý thông tin, ví dụ toán học để mở rộng thông tin, tư duy logic để tinh lọc thông tin. Phương pháp thay đổi ý tưởng bằng mâu thuẫn phát huy hiệu quả khi thông tin có thể được đánh giá khách quan. Nhưng phương pháp này vô hiệu khi thông tin mới chỉ được đánh giá dựa trên các ý tưởng cũ. Thay vì bị thay đổi, ý tưởng cũ sẽ được củng cố và trở nên cứng nhắc hơn bao giờ hết. Cách hiệu quả nhất để thay đổi ý tưởng cũ không đến từ bên ngoài – thông qua mâu thuẫn, mà đến từ bên trong – thông qua việc tái sắp xếp cách nhìn nhận những thông tin sẵn có. Cách nhìn là mấu chốt duy nhất để thay đổi các ý tưởng trong một tình huống tưởng tượng – khi thông tin không thể được đánh giá khách quan. Thậm chí khi thông tin có thể được đánh giá khách quan, hành động tái sắp xếp cách nhìn nhận thông tin cũng tạo nên một cú nhảy vọt. Điều giáo dục quan tâm không chỉ là việc thu thập thông tin mà còn là cách tốt nhất để sử dụng những thông tin đã thu thập. Khi các ý tưởng làm chủ thông tin thay vì phụ thuộc vào chúng, sự tiến bộ diễn ra rất nhanh chóng. Tuy nhiên chúng ta vẫn chưa phát triển các công cụ hữu ích để xử lý vấn đề cách nhìn nhận. Chúng ta chỉ thu thập thông tin và hy vọng đến một bước nào đó cách nhìn sẽ thay đổi. Tư duy đa chiều chính là một công cụ giúp thay đổi cách nhìn nhận. Cách nhìn nhận, sự sáng tạo và tính hài hước rất khó nắm bắt vì tâm trí làm việc cực kỳ hiệu quả. Tâm trí vận hành để tạo ra những mô hình từ môi trường bên ngoài. Một khi các mô hình đã hình thành, chúng ta có thể nhận ra chúng, phản ứng trước chúng và sử dụng chúng. Khi các mô hình được sử dụng, chúng trở nên vững chắc hơn bao giờ hết. Hệ thống hóa các mô hình là một cách rất hiệu quả để xử lý thông tin. Sau khi được thiết lập, các mô hình này sẽ hình thành một hệ thống mã hóa. Lợi ích của hệ thống mã hóa là thay vì phải thu thập tất cả thông tin, một người chỉ cần thu thập đủ thông tin để nhận diện mô hình mã hóa, điều này tương tự như tìm một cuốn sách thuộc một chủ đề nhất định trong thư viện bằng mã số sách. Tâm trí được ví như một chiếc máy tính chuyên xử lý thông tin. Tuy nhiên, nó không phải là một chiếc máy tính thông thường mà là một môi trường đặc biệt cho phép thông tin tự sắp xếp vào các mô hình. Hệ thống ký ức tự sắp xếp, tự tối đa hóa này rất giỏi trong việc tạo ra các mô hình – đó chính là sự hiệu quả của tâm trí. Nhưng bên cạnh sự hữu ích tuyệt vời đó, hệ thống mô hình hóa vẫn có những hạn chế nhất định. Khi được hệ thống hóa, các mô hình dễ dàng kết hợp hay bổ sung cho nhau nhưng rất khó để tái cấu trúc vì chúng điều khiển sự chú ý. Cách nhìn nhận và tính hài hước đều cần quá trình tái cấu trúc mô hình. Sự sáng tạo cũng liên quan đến quá trình tái cấu trúc nhưng đặt trọng tâm lớn vào việc thoát ra khỏi những mô hình giới hạn. Tư duy đa chiều tập trung vào việc tái cấu trúc, thoát ly khỏi mô hình cũ và gợi mở các mô hình mới. Tư duy đa chiều có mối liên hệ chặt chẽ với sự sáng tạo. Trong khi sáng tạo nhấn mạnh vào kết quả thì tư duy đa chiều lại mô tả một quá trình. Chúng ta thường cảm thấy sự bí ẩn khi nói về tài năng và sự vô hình khi nói về sáng tạo, thường là khi nhắc đến sự sáng tạo trong các lĩnh vực nghệ thuật như cảm thụ thẩm mỹ, đồng cảm và năng khiếu biểu đạt. Nhưng sự sáng tạo bên ngoài lĩnh vực này không phải như vậy. Sáng tạo ngày càng được xem là một thành tố quan trọng cho sự thay đổi và phát triển. Nó dần được đánh giá cao hơn cả kiến thức và kỹ thuật vì cả hai yếu tố này ngày càng dễ đạt được. Để có thể sử dụng sự sáng tạo, chúng ta phải loại bỏ suy nghĩ thần bí về nó và coi nó như một cách thức sử dụng tâm trí – một cách xử lý thông tin. Tư duy đa chiều sẽ thảo luận về chủ đề này. Tư duy đa chiều liên quan đến việc phát triển những ý tưởng mới. Thật kỳ cục khi nghĩ rằng các ý tưởng mới liên quan đến các sáng chế kỹ thuật. Sáng chế kỹ thuật chỉ là một phần nhỏ. Ý tưởng mới là các thay đổi hay tiến bộ từ khoa học tới nghệ thuật, từ chính trị đến hạnh phúc con người. Tư duy đa chiều cũng liên quan đến việc phá vỡ nhà tù của các ý tưởng cũ kỹ. Nó tạo ra sự thay đổi trong thái độ và cách tiếp cận, từ đó dẫn đến việc nhìn những sự vật quen thuộc theo một cách khác. Giải phóng khỏi các ý tưởng cũ và kích thích các ý tưởng mới là hai mặt song song của tư duy đa chiều. Tư duy đa chiều rất khác tư duy chiều dọc – kiểu tư duy truyền thống. Trong tư duy chiều dọc, chúng ta di chuyển từng bước và mỗi bước đều phải có cơ sở lý giải. Khác biệt giữa hai cách tư duy này rất rõ ràng. Ví dụ, trong tư duy đa chiều, chúng ta không chỉ đơn thuần sử dụng thông tin mà còn thu nhận những hiệu ứng từ việc sử dụng chúng. Trong tư duy đa chiều, chúng ta có thể phải sai ở một vài giai đoạn để đạt được một kết quả đúng; trong tư duy chiều dọc (logic hay toán học) điều này là bất khả thi. Trong tư duy đa chiều, chúng ta có thể chủ động tìm kiếm những thông tin không liên quan; còn trong tư duy chiều dọc, chúng ta chỉ tìm kiếm những gì có liên quan. Tư duy đa chiều không thay thế cho tư duy chiều dọc. Cả hai đều cần thiết và bổ sung cho nhau. Tư duy đa chiều giúp nảy sinh ý tưởng, tư duy chiều dọc mang tính chọn lọc. Với tư duy chiều dọc, chúng ta đi đến kết luận thông qua một chuỗi những bước đi có cơ sở. Vì tính hợp lý của những bước đó, chúng ta rất chắc chắn về tính chính xác của kết luận. Nhưng dù quy trình đó có chính xác đến đâu thì xuất phát điểm vẫn là lựa chọn cảm tính các khái niệm căn bản – hành động lựa chọn này thường có khuynh hướng phân chia rõ rệt và phân cực cao độ. Sau đó, tư duy chiều dọc sẽ làm việc dựa trên những khái niệm được tạo ra từ đây. Tư duy đa chiều cần thiết để xử lý các lựa chọn cảm tính nằm ngoài tầm với của tư duy chiều dọc. Tư duy đa chiều cũng kiềm chế sự kiêu ngạo của các kết luận cứng nhắc, dù nó được hình thành một cách vững chắc thế nào chăng nữa. Tư duy đa chiều nâng cao hiệu quả của tư duy chiều dọc. Tư duy chiều dọc phát triển những ý tưởng được tạo ra bởi tư duy đa chiều. Bạn không thể khoan nhiều lỗ ở nhiều vị trí khác nhau bằng cách khoan sâu hơn một cái lỗ. Tư duy chiều dọc được sử dụng để khoan một cái lỗ sâu hơn. Tư duy đa chiều được sử dụng để khoan một cái lỗ ở vị trí khác. Thói quen chỉ đặt trọng tâm vào tư duy chiều dọc khiến cho việc giảng dạy tư duy đa chiều càng trở nên cần thiết. Chỉ sử dụng tư duy chiều dọc không những là chưa đầy đủ mà còn là mối nguy hiểm. Cũng như tư duy logic, tư duy đa chiều là một cách thức sử dụng tâm trí. Nó là thói quen và thái độ của tâm trí. Có những kỹ thuật cụ thể có thể được sử dụng riêng cho từng loại tư duy. Cuốn sách này đặt trọng tâm nhất định vào một vài kỹ thuật không phải vì chúng là một phần quan trọng của tư duy đa chiều mà vì chúng có tính thực tế. Thiện chí và lý thuyết không đủ để phát triển kỹ năng tư duy đa chiều. Chúng ta cần một môi trường thực tế và cần những kỹ thuật hữu hình để thực hành. Từ việc hiểu và sử dụng thành thạo các kỹ thuật, tư duy đa chiều sẽ phát triển thành một thái độ của tâm trí. Chúng ta nên luyện tập cách sử dụng các kỹ thuật này. Tư duy đa chiều không phải là hệ thống ma thuật mới. Không thiếu ví dụ về những người sử dụng tư duy đa chiều để đạt được thành quả. Có những người có khuynh hướng tư duy đa chiều một cách tự nhiên. Mục đích của cuốn sách này là cho bạn thấy rằng tư duy đa chiều là một phần rất căn bản của tư duy và ai cũng có thể phát triển kỹ năng này. Thay vì chỉ hy vọng có được cách nhìn nhận mới và sự sáng tạo, chúng ta có thể sử dụng tư duy đa chiều một cách chủ động và thực tế. TÓM TẮT Mục đích của tư duy là thu thập thông tin và sử dụng chúng tốt nhất có thể. Do đặc thù cơ chế vận hành của tâm trí trong việc tạo ra những mô hình khái niệm cố định, chúng ta không thể sử dụng những thông tin mới tốt nhất trừ khi sở hữu các phương tiện tái lập và cập nhật những mô hình cũ. Lối tư duy truyền thống dạy chúng ta cách tinh lọc các mô hình và xác lập giá trị của chúng. Nhưng chúng ta sẽ không thể tận dụng tối đa thông tin sẵn có nếu không biết cách tạo ra các mô hình mới và thoát khỏi sự kìm kẹp của những mô hình cũ. Tư duy chiều dọc liên quan đến việc cung cấp hay phát triển các mô hình khái niệm. Tư duy đa chiều thì liên quan đến việc tái cấu trúc những mô hình như vậy (cách nhìn nhận) và kích thích tạo ra những mô hình mới (sáng tạo). Tư duy đa chiều và tư duy chiều dọc bổ sung cho nhau. Cả hai kỹ năng tư duy này đều cần thiết nhưng hiện nay, giáo dục chỉ nhấn mạnh vào tư duy chiều dọc. Sự cần thiết của tư duy đa chiều được phát triển từ những giới hạn trong cách vận hành của tâm trí với vai trò của một hệ thống ký ức tự tối đa hóa. Mời các bạn đón đọc Tư Duy Đa Chiều của tác giả Edward De Bono.