0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu

Hiệu ứng Dunning-Kruger Bạn Vẫn Tưởng Bạn có thể dự đoán được chính xác khả năng của mình ở mọi tình huống. Sự ThậT Là Về cơ bản thì bạn khá kém trong việc đánh giá khả năng của bản thân và độ khó của những công việc phức tạp. Hãy tưởng tượng rằng bạn chơi rất giỏi một trò nào đó. Trò nào cũng được - cờ vua, Street Fighter1, bài poker - không quan trọng. Bạn thường xuyên chơi trò này với lũ bạn và lúc nào cũng thắng. Bạn cảm thấy mình thật giỏi, và bạn tin rằng mình có thể giành chiến thắng ở một giải đấu nếu có cơ hội. Vậy là bạn lên mạng tìm xem giải đấu khu vực sẽ diễn ra ở đâu và khi nào. Bạn trả phí tham gia và rồi bị hạ đo ván ngay trong hiệp đầu tiên. Hóa ra là bạn không giỏi lắm đâu. Bạn cứ nghĩ rằng mình thuộc dạng đỉnh của đỉnh, nhưng mà thực chất bạn chỉ là một tay ngang thôi. Đây được gọi là hiệu ứng Dunning-Kruger, và nó là một phần cơ bản trong bản chất của con người. Hãy thử nghĩ về những ngôi sao Youtube mới nổi trong mấy năm gần đây - những người múa máy một cách vụng về với các loại vũ khí, hoặc là hát chẳng bao giờ đúng tông cả. Những màn trình diễn này thường rất tệ. Không phải họ cố tình dùng bản thân để mua vui cho người khác đâu. Trình độ của họ thực sự tệ, và chắc hẳn bạn cũng thắc mắc là tại sao lại có người có thể tự đặt mình lên một sân khấu toàn cầu với những màn trình diễn đáng xấu hổ như vậy. Vấn đề nằm ở chỗ họ không tưởng tượng được là công chúng toàn cầu có thể khắt khe và đòi hỏi cao hơn so với lượng khán giả nhỏ bé họ vốn đã quen thuộc là bạn bè, gia đình và những người đồng cấp. Như nhà triết học Bertrand Russell đã từng phải than thở: “Trong thế giới hiện đại ngày nay thì những kẻ khờ khạo luôn tự tin hết mức trong khi những người khôn ngoan thì lại luôn nghi ngờ.” Hiệu ứng Dunning-Kruger là lý do tại sao mà những chương trình như America’s Got Talent1 hay American Idol2 có thể diễn ra. Ở trong phòng karaoke với lũ bạn, bạn có thể là người hát hay nhất. Nhưng để đối chọi với các thí sinh trong cả một quốc gia? Khó lắm. *** Nói cho vuông thì sách chỉ đáng 3.5* thôi, nhưng vì là sách mượn mà người mượn còn chưa đọc nên mình dúi thêm cho 0.5 * nữa, gọi là Tô có ghi công :sss Cuốn sách trình bày về các hiện tượng tâm lý thường gặp (ai hay theo dõi page “10 sự thật thú vị” trên facebook thỉnh thoảng sẽ gặp những bài tương tự và vừa hay, admin của trang cũng đang PR cho cuốn này :))) Chắc do đã đọc nhiều bài viết về lĩnh vực này nên mình không choáng ngợp đến mức sững sờ về nội dung sách :sss Dù vậy, có một cuốn sách tổng hợp lại và Việt hóa triệt để các thuật ngữ tiếng Anh (hay Đức kiểu Baader-Meinhof = thiên kiến xác nhận) thì cũng tiện cho tra cứu và chấn chỉnh bản thân mỗi khi lên cơn vĩ cuồng :3 Đọc xong dễ nảy sinh ham muốn lôi người khác ra test và nghiêm túc tập ngồi thiền, vì rõ ràng, với một tâm trí quá náo động dẫn tới quá tải như tâm trí người phương Tây thì không có gì lạ nếu nó mắc chứng này tật nọ. Giờ đến phần bình xét :sss 1. Hình thức sách =)))) Cái bìa như muốn gào vào mặt độc giả: Bạn không biết chữ như bạn tưởng đâuuuuu :/ và ngoài ra, người đọc có thể gặp chứng mù màu đột xuất :3 Sách dày nhưng đóng keo ở gáy hơi mỏng nên chưa gì đã bị gãy gáy :<
2. Nội dung sách: - Các bài viết trong sách được trình bày khoa học, sáng sủa, theo cấu trúc: Tiêu đề - 1 đoạn tóm tắt về hiểu lầm và sự thật - thân bài (tập trung giải diễn giải + dẫn chứng) - kết luận rút ra. Tuy nhiên, cách viết hơi cứng nhắc, tuy có sự tương tác với người đọc nhưng thiếu chút dí dỏm thường thấy ở những loại sách tương tự. Ngoài ra, cách chia Mục lục sách đi lần lượt theo từng bài viết/hiện tượng dễ gây mệt não nếu đọc liên tục, nên phân theo nhóm cho người đọc tìm điểm khác và giống nhau. - Sách phân tích nhiều hiện tượng tâm lý ta rất hay gặp trong cuộc sống dưới góc độ khoa học, ví dụ như Thiên kiến tự đề cao, Sự ngụy biện của tay thiện xạ Texas, Thiên kiến xác nhận, Nội quan, Sự tự nghiệm về tính đại diện… Hôm bữa mình có tình cờ xem cùng 1 bộ phim trên cùng một web với 1 thằng đệ trong 1 buổi tối. Trong khi mình càm ràm về nội dung phim thì nó cứ cố thuyết phục mình rằng chuyện xem trùng này là… định mệnh :ssss Rất hy vọng nó mua cuốn sách này đọc và ngộ đạo chứ mình mình nguyền rủa bất kỳ thứ định mệnh dở hơi nào đưa mình đến xem 1 một bộ phim dở tệ như vậy. - Các dẫn chứng đưa ra chưa thuyết phục mình lắm (mẫu khảo sát thấp, thiếu chú thích và tài liệu tham khảo cụ thể, không nhắc đến việc loại trừ yếu tố gây nhiễu). Đưa 1 nhóm người để khảo sát hành vi/phản ứng mà bỏ qua vấn đề văn hóa gốc thì hơi sai :/ Ví dụ như trong bài khảo sát về mức độ ảnh hưởng của từ ngữ đến thái độ của con người (cho 3 nhóm thao tác với 3 loại từ: bạo lực, trung tính, hợp tác) sau đó thử xem họ sẽ ngắt lời giáo viên ngó lơ mình như thế nào. Trong văn hóa Á Đông, việc ngắt lời người khác, đặc biệt là cấp trên như sếp, người quản lý hoặc thầy giáo là điều tối kị, thường người ta sẽ cố gắng liên lạc bằng mắt và chờ người kia chủ động dừng lại để nghe mình nói chứ hiếm khi ngắt lời :/ Với một cá nhân có 1 đống bạn chuyên “lạm dụng” động từ mạnh trong ngôn ngữ chat như mình thì “tát” “đấm” không phải là bạo lực, tính từ “béo” mới là từ khơi gợi hành vi “bạo lực”! Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới hành vi của một người (tâm trạng, tính khí,...) trong 1 tình huống. - Một vấn đề khác khiến mình phải suy nghĩ là cách tác giả dùng số xác suất % để đánh giá tính hợp lý của một hành động. Điều này áp dụng lên 1 nhóm thì ổn nhưng áp dụng lên 1 cá nhân thì sai. Mình ví dụ, xác suất một người bị xe ở chiều vuông góc vượt đèn đỏ tông phải khi qua đường là đủ nhỏ để yên tâm qua đường ngay khi đèn xanh bật sáng. Tuy nhiên, đấy là xác suất tai nạn tính trên tổng mấy chục triệu người và tính trên số lần tai nạn/lần qua đường của 1 bình thường có tuổi thọ cao. Nhưng với cá nhân mình, mỗi lần vô tư qua đường thì mình sẽ nhận 50% bị đâm và 50% không. @@ Vậy, vẫn là hợp lý và yên tâm hơn nếu mình luôn quan sát thận trọng cả 2 bên xem có cái xe nào “có vẻ” mất lái đang lao tới không dù điều này sẽ tốn của mình 3s/lần! Đương nhiên, xã hội có người này người kia, ai cũng tư duy như mình thì trong 3s đầu sẽ chẳng có ai qua đường cả :< Nhưng đấy là lựa chọn riêng, không phải họ thông minh hơn hay mình thông minh hơn, ai sống lâu hơn mới quan trọng còn số % là chuyện của UB An toàn giao thông tổng kết mỗi cuối năm. - Lại nói chuyện thông minh. Một hành vi được cho là thông minh hay không, nhiều khi không nằm ở lúc thực hiện mà là ở kết quả (dù thường làm đúng thì sẽ có kết quả tốt). Ví dụ bạn phanh gấp để tránh đâm xe vào một đứa trẻ và không ai bị làm sao cả ngoài mấy vết trầy thì đấy là… phản ứng nhanh, nhưng nếu việc phanh gấp đó khiến xe bị lết bánh, người bay ra đường và nằm dưới bánh xe tải đang phi tới thì đấy là… ngu! Mọi người khi xem clip sẽ thốt lên kiểu “giá mà nó lanh ý không phanh, để đâm vào cột điện thì chắc giờ vẫn sống” - Kiểu vậy! Việc loài người chúng ta đã tồn tại phát triển đến như mức hiện tại thể hiện sự tiến hóa về mặt não bộ tư duy sao “phù hợp” với đời sống của mình. Tại sao bạn lại cần ghi nhớ mọi thứ cho thật rõ nét trong khi việc đó khiến não bộ bị quá tải mà không vì lí do hữu ích (nguyên lý 80/20)? Tại sao bạn cần phải nhận ra rằng mình không thông minh xinh đẹp, trí nhớ thì tồi, tư duy lại logic kém nếu điều đó làm bạn không vui? Tại sao lại có câu “Ngu si hưởng thái bình” =))))))))) Cho nên, rất có thể "ngu" là mẹ vợ và "hên xui" là vợ của thông minh :3 - Mình rất muốn cùng tác giả thảo luận về xu hướng “tối giản” khi đọc đến bài “Bán rẻ”. - Cuối cùng thì mình nghĩ, “thông minh” không phải là một từ hợp lý để dùng nhiều đến thế trong cuốn sách này và đưa cả lên bìa, thay bằng “Bạn không như bạn nghĩ về mình” thì… thông minh hơn (hoặc là tác giả quá thông minh khi đưa từ “thông minh” lên bìa vì nó giúp bán chạy hơn :"> ). Và đương nhiên, mình đủ "thông minh" đến mức không cảm thấy bản thân bỗng “tầm thường” “giống người khác đến 85%” sau khi đọc xong cuốn sách này :3 Tô Review *** Cuốn sách bạn đang cầm trên tay là một bản tóm tắt sơ lược về việc tự dối mình của con người và những cách tuyệt vời khiến tất cả chúng ta đều rơi vào cái bẫy đó. Bạn tin rằng mình hiểu rõ quy luật vận hành của cuộc sống, nhưng sự thật là bạn chẳng biết gì hết. Trong suốt cuộc đời, bạn tự tạo nên những quan điểm, tự xâu chuỗi nên một câu chuyện về bản thân, về lý do cho những hành động trong quá khứ, và tất cả dẫn đến việc bạn đang đọc những dòng chữ này, ngay tại thời điểm này. Nhìn một cách tổng thể thì mọi thứ có vẻ rất thật. Nhưng có một sự thật mất lòng là: Bộ môn tâm lý học nói riêng và ngành khoa học nhận thức nói chung đang ngày một thành công hơn trong việc chứng minh rằng chính bản thân bạn cũng chẳng nắm được tại sao mình lại làm những việc mà bạn vẫn làm, chọn những thứ mà bạn vẫn chọn, hay thậm chí là nghĩ những điều mà bạn vẫn nghĩ. Thay vào đó, bạn tự tạo ra những câu chuyện nhỏ để giải thích lý do cho việc bỏ cuộc giữa chừng trong công cuộc ăn kiêng, tại sao bạn lại thích Apple hơn Microsoft, hay việc rõ ràng bạn nhớ rằng Beth là người đã kể cho bạn nghe câu chuyện chú hề với chiếc chân giả làm từ hộp súp rỗng, trong khi thực ra bạn được nghe từ Adam, và đó cũng chẳng phải là một chú hề. Hãy dừng lại một chút và quan sát căn phòng bạn đang ngồi đi. Trong một khoảnh khắc thôi, hãy cảm nhận những công sức đã được bỏ ra để tạo nên mọi thứ xung quanh bạn, và cả những nỗ lực trong hàng thế kỷ qua để tạo tiền đề cho các phát minh đó. Bắt đầu từ đôi giày bạn đang đi, cho tới cuốn sách bạn đang cầm trên tay, rồi hãy nhìn tới những máy móc đang hoạt động, nháy đèn và kêu bíp bíp khắp mọi ngóc ngách: lò vi sóng trong góc bếp, chiếc máy tính trên bàn làm việc, chiếc xe cứu thương đang hú còi ở con phố đằng xa. Trước khi chúng ta đi vào chủ đề chính, hãy dừng lại và ngẫm nghĩ về việc loài người đã giải quyết được biết bao vấn đề khó khăn trong cuộc sống và đã tạo nên vô vàn những thứ tuyệt vời xung quanh ta. Những tòa nhà chọc trời và xe cộ, điện năng và ngôn ngữ – con người cũng thật đáng nể phải không? Chính thành công rực rỡ của trí tuệ loài người đã tạo nên những tiện nghi ngày nay. Kh nghĩ về điều đó, bạn sẽ dễ dàng chìm đắm trong niềm tin về trí thông minh của bạn cũng như của cả loài người. Vậy mà bạn vẫn để chìa khóa trong xe. Bạn vẫn thường hay quên béng mất mình đang định nói gì. Bạn ngày càng tăng cân. Bạn chẳng còn một xu dính túi. Những người khác cũng vậy. Từ khủng hoảng ngân hàng cho tới những vụ bê bối tình dục, chúng ta đều có những thời điểm thật là ngu ngốc. Từ những nhà khoa học lỗi lạc nhất cho tới những người thợ khiêm tốn, bộ não của mỗi cá thể đều chứa đầy những định kiến và khuôn mẫu. Những thứ này thường đánh lừa bộ não một cách khéo léo khiến chúng ta chẳng thể nhận ra được. Vậy nên đừng vội lo lắng, bạn không phải là trường hợp đặc biệt đâu. Dù thần tượng hay sư phụ của bạn có là ai đi chăng nữa, chính họ cũng thường xuyên mắc lỗi. Ta sẽ lấy bài thí nghiệm Sự Chọn Lựa Của Wason làm ví dụ đầu tiên. Hãy tưởng tượng một nhà khoa học đưa ra 4 lá bài trước mặt bạn. Khác với những loại bài thông thường, những lá bài này có một mặt in số và một mặt in màu. Các lá bài theo thứ tự từ trái sang phải là lá số 3, số 8, lá màu đỏ và lá màu nâu. Nhà khoa học láu cá này cho phép bạn quan sát 4 lá bài một lúc để ghi nhớ chúng rồi đưa ra câu hỏi như sau: “Bộ bài của tôi gồm toàn những lá bài kỳ lạ như thế này, nhưng chúng đều tuân theo một quy luật duy nhất. Nếu một lá bài có số chẵn ở một mặt, thì mặt còn lại chắc chắn sẽ là màu đỏ. Giờ thì bạn sẽ phải lật một hay những lá bài nào để kiểm chứng điều tôi vừa nói, sao cho số lá phải lật là ít nhất?” Sao nào? Số 3, số 8, màu đỏ, hay màu nâu? Bạn sẽ lật lá nào? Đây là một trong những thí nghiệm tâm lý học đơn giản nhất. Và nếu coi đây là một câu đố logic thì nó cũng chẳng hề khó. Vậy mà khi nhà tâm lý học Peter Wason thực hiện thí nghiệm này vào năm 1977, chỉ có dưới 10% số người tham gia trả lời chính xác. Trong thí nghiệm của mình, ông đã sử dụng các nguyên âm thay vì màu sắc; tuy nhiên ở những bài kiểm tra tương tự khi dùng màu sắc thì tỷ lệ số người trả lời sai vẫn không thay đổi. Vậy câu trả lời của bạn là gì? Nếu đáp án của bạn là lật lá bài số 3 và màu đỏ, hoặc bạn chọn chỉ một trong hai lá số 8 hoặc màu nâu thì bạn thuộc số 90% đã làm sai bài này. Lật lá số 3 lên thì dù thấy màu đỏ hay màu nâu cũng chẳng chứng minh được gì. Bạn không có thêm thông tin nào cả. Nếu bạn lật lá màu đỏ và thấy một số lẻ thì điều đó cũng không vi phạm quy luật. Câu trả lời chính xác duy nhất cho bài đố logic này là lật cả 2 lá: lá số 8 và lá màu nâu. Nếu mặt sau của lá số 8 màu đỏ thì bạn mới chỉ chứng minh được quy luật ấy là đúng, chứ vẫn chưa biết được liệu nó có lỗ hổng nào không. Lúc này, nếu mặt còn lại của lá bài nâu là số lẻ thì nghĩa là quy luật đúng, còn nếu là số chẵn thì khẳng định ban đầu của nhà khoa học là sai. Chỉ 2 lá bài này mới có thể cho chúng ta câu trả lời chính xác. Một khi đã giải thích ra thì câu trả lời trở nên rất hiển nhiên. Có câu đố nào đơn giản hơn câu đố với 4 lá bài và 1 quy luật này chứ? Vậy nếu có tới 90% số người tham gia đã trả lời sai thì làm thế nào mà con người có thể xây được thành Rome và tận diệt được bệnh bại liệt? Đây chính là chủ đề của cuốn sách này: Bạn bị giới hạn trong một số khuôn mẫu suy nghĩ nhất định, và cuộc sống quanh bạn là sản phẩm của việc sống chung với những khuynh hướng này, chứ không phải là chiến thắng và vượt qua chúng. Quay trở lại với thí nghiệm trên, nếu bạn thay những con số và màu sắc trên các lá bài bằng các tình huống trực quan trong xã hội, câu đố bỗng dưng trở nên dễ hơn nhiều. Hãy tưởng tượng nhà khoa học đưa ra một câu hỏi mới: “Bạn đang ngồi trong một quán bar, và luật pháp không cho phép bán đồ uống có cồn cho người dưới 21 tuổi. Tôi có một bộ bài in tuổi của khách trong quán bar ở một mặt và đồ uống người đó đang dùng ở mặt còn lại. Bạn sẽ phải lật một hoặc một vài lá trong số 4 lá bài dưới đây để biết được liệu chủ quán có đang vi phạm pháp luật hay không, sao cho số lá phải lật là ít nhất.” Và rồi nhà khoa học bày ra những lá bài như sau: 23 – Bia – Coca – 17 Giờ thì vấn đề có vẻ dễ hơn rất nhiều phải không? Lá bài Coca và 23 chẳng cho bạn biết điều gì đặc biệt cả. Tuy nhiên nếu cậu thanh niên 17 tuổi đang uống bia rượu, thì chủ quán đã phạm luật. Bạn cũng sẽ phải kiểm tra cả tuổi của người đang uống bia nữa phải không nào? Vậy là giờ bạn có thể dễ dàng thấy được 2 lá bài cần phải được kiểm tra là Bia và 17. Bộ não của bạn được lập trình để nhìn cuộc sống dễ dàng hơn dưới một số góc độ nhất định, ví dụ như về các vấn đề xã hội, nhưng lại kém hơn nhiều trong các mảng khác, như là câu đố logic với những lá bài được đánh số. Đây sẽ là những điều bạn sẽ tìm thấy xuyên suốt trong cuốn sách này, kèm theo các giải thích khoa học và những điều để suy ngẫm, những nhận định của riêng tôi. Thí nghiệm Sự Chọn Lựa Của Wason đã cho thấy thực tế là chúng ta thường rất kém trong tư duy logic, nhưng lại rất giỏi vẽ ra những suy nghĩ nghe thì có vẻ hay ho trên lý thuyết, nhưng lại vỡ vụn khi đưa vào thực hành. Và khi điều đó xảy ra, chúng ta lại có khuynh hướng phớt lờ chúng. Con người luôn có một mong muốn mạnh mẽ là làm người đúng trong mọi trường hợp, và có một khát khao cháy bỏng hơn nữa là có thể nhìn thấy bản thân mình dưới ánh sáng tốt đẹp nhất ở cả góc độ tâm lý lẫn hành vi. Bởi vậy chúng ta thường xuyên lợi dụng và đánh lừa chính trí não của mình để có thể thỏa mãn điều này. Ba chủ đề chính trong cuốn sách này là thiên kiến nhận thức, sự tự nghiệm và những phương pháp ngụy biện. Đây là những thành phần cấu tạo nên tâm trí của bạn, giống như các bộ phận trong cơ thể vậy. Trong điều kiện lý tưởng thì chúng sẽ phục vụ bạn một cách đắc lực. Tuy nhiên, đời không như là mơ, và chúng ta chẳng mấy khi được sống trong điều kiện lý tưởng cả. Những thành phần này của tâm trí con người rất dễ bị bắt bài và có tính phụ thuộc cao nên đã bị lợi dụng từ hàng trăm năm nay bởi những kẻ lừa đảo, các ảo thuật gia, con buôn, ông bà đồng, hay bọn bán thuốc giả để kiếm lời. Phải cho tới khi bộ môn tâm lý học phát triển và đưa ra những phương pháp khoa học chặt chẽ để nghiên cứu về hành vi con người thì việc tự lừa dối bản thân mới được phân loại và định lượng. — Thiên kiến nhận thức (Cognitive biases) là những khuôn mẫu suy nghĩ và hành xử thường dẫn bạn tới kết luận sai lầm. Khi chào đời, bạn, cũng như tất cả mọi người, đều phải bước vào một thế giới đã được lập trình sẵn những phương cách nhận thức đầy sai lệch này, và chẳng mấy ai nhận ra chúng. Nhiều thiên kiến có tác dụng giúp bạn tự tin trong cuộc sống hàng ngày và không tự coi mình là một kẻ đần độn. Việc giữ hình tượng có vẻ quan trọng với trí não con người đến mức nó đã phát triển một loạt những công cụ để khiến bạn luôn tự cảm thấy thỏa mãn với bản thân. Thường thì những thiên kiến nhận thức này sẽ dẫn tới những lựa chọn sai lầm, những đánh giá tồi tệ và những ý kiến ngớ ngẩn rất xa với sự thật. Ví dụ: Bạn có xu hướng tìm kiếm những thông tin củng cố cho một niềm tin nào đó của bản thân, trong khi lại thường lờ đi những thông tin trái nghịch với nó. Điều này được gọi là thiên kiến xác nhận (confirmation bias). Những quyển sách bạn đang có trên kệ và những trang bạn đánh dấu trên trình duyệt cá nhân là hệ quả trực tiếp của thiên kiến này. — Sự tự nghiệm (Heuristics) là những con đường tắt trong tâm trí mà bạn sử dụng để giải quyết các vấn đề thường gặp trong cuộc sống. Chúng giúp tăng tốc độ xử lý của não bộ, nhưng đôi lúc khiến bạn nghĩ quá nhanh và bỏ qua những chi tiết quan trọng. Thay vì chọn con đường dài và suy ngẫm thật cẩn thận về vấn đề để tìm ra giải pháp hợp lý nhất, hoặc đạt được một suy nghĩ đúng đắn nhất, bạn thường dùng sự tự nghiệm để đi tới kết luận trong khoảng thời gian cực ngắn. Một số sự tự nghiệm là học được, số khác lại được cài đặt sẵn trong mỗi phiên bản bộ não của con người. Khi sử dụng đúng cách thì chúng giúp cho tâm trí của chúng ta được thảnh thơi và hoạt động hiệu quả hơn. Nhưng có những lúc chúng lại khiến ta nhìn nhận cuộc sống một cách quá đơn giản. Ví dụ như khi bạn thấy số lượng các bài báo về việc cá mập tấn công người bỗng tăng đột biến, bạn sẽ có xu hướng tin rằng có điều gì đó đang kích thích lũ cá mập và khiến chúng cắn người nhiều hơn, mặc dù điều duy nhất mà bạn thực sự biết chỉ đơn giản là các hãng thông tấn đang đưa tin về vấn đề này nhiều hơn bình thường mà thôi. — Ngụy biện (Logical fallacies) giống như việc giải một bài toán sử dụng ngôn từ, và bạn bỏ qua một vài bước quan trọng, hoặc là bị mắc bẫy mà không biết. Chúng là những lý lẽ bạn tự đưa ra trong tâm trí để dẫn tới một kết luận khi không biết hết tất cả những thông tin liên quan tới vấn đề. Có thể là do bạn đã không để ý và bỏ qua những thông tin đó, hoặc là bởi bạn không nhận thức được sự hạn chế của lượng thông tin bạn đang nắm trong tay. Và thế là bạn trở thành một thám tử vụng về. Ngụy biện còn có thể là hệ quả của những mơ tưởng không thực tế. Có những lúc bạn đưa ra được những lập luận tốt, nhưng chính những cơ sở thông tin và giả thiết ban đầu lại không chính xác, và khi khác thì bạn lại áp dụng những lập luận sai lầm trên nền sự thật. Giả sử thế này, bạn nghe được một thông tin ở đâu đó nói rằng Albert Einstein không bao giờ ăn trứng chiên và đưa ra kết luận rằng trứng chiên là một món không tốt cho sức khỏe. Đây được gọi là lập luận dựa vào thẩm quyền (argument from authority). Lúc này bạn tin rằng một người siêu thông minh như Einstein thì mọi quyết định của ông đều đúng đắn, nhưng biết đâu sự thật chỉ đơn giản là do ông không thích vị trứng chiên mà thôi. Qua mỗi chủ đề trong sách này, bạn sẽ có được những cách nhìn nhận mới về bản thân. Rồi dần dần bạn sẽ nhận thấy rằng bạn chẳng thông minh như vẫn tưởng đâu. Vói một lô lốc những thiên kiến nhận thức lệch lạc, những phương pháp tự nghiệm cẩu thả và những lập luận ngụy biện vụng về, bạn đang tự đánh lừa bản thân mình từng phút một chỉ để đối mặt với thực tại của cuộc sống này. Đừng sợ. Sẽ vui lắm đó. Mời các bạn đón đọc Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu của tác giả David McRaney.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Chiến Thắng Nỗi Lo Và Sự Căng Thẳng
T ất cả chúng ta không ai là không lo lắng. Nhiều nỗi lo chỉ kéo dài trong chốc lát và tan biến mà không cần nhiều nỗ lực để gạt bỏ chúng đi. Nhưng khi nỗi lo cứ dai dẳng, nó có thể cướp đi mất sinh lực, sự nhiệt thành, nguồn năng lượng và đưa chúng ta tới chỗ suy sụp về tinh thần và thể chất. Các bác sĩ đã chỉ ra rằng lo lắng mãn tính là tác nhân đứng đằng sau nhiều căn bệnh, chẳng hạn như hen suyễn, dị ứng, tim mạch, huyết áp cao và nhiều thứ bệnh tật khác không thể kể hết. Tâm trí lo lắng khiến ta bối rối, mất tập trung và suy nghĩ vu vơ về nhiều thứ không có thực. Chúng ta có thể đẩy lùi nỗi lo bằng cách rèn luyện tâm trí mình tập trung vào sự hài hòa, sự an bình, nét đẹp, hành động đúng đắn, tình yêu thương và sự cảm thông – thông qua việc thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng những suy nghĩ có ích. Nỗi lo lấy đi ánh sáng trong cuộc đời của chúng ta. Cách duy nhất để vượt qua bóng tối là bật đèn lên. Ánh sáng làm tan biến bóng tối tương tự như ánh dương làm tan biến màn sương mù. Khi bị vây bọc bởi nỗi lo, tất cả những gì chúng ta có thể làm là bật chiếc đèn trong chính tâm trí mình. Chúng ta phải tự nhắc nhở bản thân rằng mình có đủ sức mạnh để vượt qua những vấn đề mà mình đang lo lắng. Chúng ta phải tái khẳng định niềm tin vào bản thân. Chúng ta phải học cách tháo tung những nỗi lo, đặt chúng dưới ánh sáng của lý trí, mổ xẻ chúng và chia chúng ra thành từng mảnh nhỏ rồi tự hỏi: “Chúng có thực không? Chúng từ đâu đến? Nỗi lo này có sức mạnh không? Có nguyên tắc nào đằng sau chúng không?”. Chúng ta phải xử lý chúng bằng những suy nghĩ dựa trên lý trí. Cách này sẽ chia nhỏ những nỗi lo ra và giúp chúng ta nhận biết rằng chúng chỉ là những khoảng tối trong tâm trí mình, không thực và chỉ là ảo tưởng. Không thực, chỉ là những khoảng tối trong tâm trí. Bóng tối không có sức mạnh; vì nỗi lo là bóng tối trong tâm trí của mình nên nó cũng không có sức mạnh, không theo nguyên tắc, và đằng sau nó cũng không chứa đựng sự thật nào. Chẳng vì lẽ gì mà người ta phát lo vì cái bóng tối không có thực đó. Chúng ta phải thay những nỗi lo bằng những suy nghĩ tích cực và lặp đi lặp lại những suy nghĩ đó cho tới khi tâm trí nắm bắt được sự thật, từ đó giải phóng chúng ta và giúp chúng ta tiến lên. Nó đòi hỏi một chút công sức, nhưng chúng ta có thể làm được. Chúng ta phải quyết tâm làm điều này. Chúng ta phải tự nhủ: “Mình sẽ chiến thắng nó. Mình sẽ đối mặt với nó. Nó là bóng tối trong tâm trí mình, và mình sẽ không cho nó sức mạnh”. Trong cuốn sách này, chúng ta sẽ xem xét nhiều thứ khiến chúng ta lo lắng. Chúng ta sẽ xem xét những nỗi lo phát sinh trong đời sống hàng ngày và trong công việc của mình. Chúng ta sẽ thảo luận về cách giải quyết căng thẳng, cách phòng tránh suy kiệt, cách phát triển và duy trì thái độ tích cực để từ đó giúp thay thế nỗi lo bằng những suy nghĩ và hành động khẳng định. Để tận dụng được tối đa lợi ích từ cuốn sách này, trước hết, hãy đọc toàn bộ các chương để hiểu được khái niệm chung về giải quyết nỗi lo và sự căng thẳng… Sau đó hãy đọc lại từng chương và bắt đầu áp dụng những nguyên tắc hướng dẫn để thành công trong từng lĩnh vực được nêu ra trong đó. Chúng ta không bao giờ có thể hoàn toàn tránh khỏi những nỗi lo, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực của nó, biến lo lắng thành hành động tích cực, giúp chúng ta sống hạnh phúc hơn, có đời sống phong phú hơn. Tiến sĩ Arthur R. Pell *** Tủ Sách Thành Công Của Dale Carnegie gồm có: 10 Bước Để Có Cuộc Sống Trọn Vẹn Thay Đổi Để Thành Công Chiến Thắng Nỗi Lo Và Sự Căng Thẳng ... *** Dale Breckenridge Carnegie (24 tháng 11 năm 1888 – 1 tháng 11 năm 1955) là một nhà văn và nhà thuyết trình Mỹ và là người phát triển các lớp tự giáo dục, nghệ thuật bán hàng, huấn luyện đoàn thể, nói trước công chúng và các kỹ năng giao tiếp giữa mọi người. Ra đời trong cảnh nghèo đói tại một trang trại ở Missouri, ông là tác giả cuốn Đắc Nhân Tâm, được xuất bản lần đầu năm 1936, một cuốn sách thuộc hàng bán chạy nhất và được biết đến nhiều nhất cho đến tận ngày nay. Ông cũng viết một cuốn tiểu sử Abraham Lincoln, với tựa đề Lincoln con người chưa biết, và nhiều cuốn sách khác. Carnegie là một trong những người đầu tiên đề xuất cái ngày nay được gọi là đảm đương trách nhiệm, dù nó chỉ được đề cập tỉ mỉ trong tác phẩm viết của ông. Một trong những ý tưởng chủ chốt trong những cuốn sách của ông là có thể thay đổi thái độ của người khác khi thay đổi sự đối xử của ta với họ. Các tác phẩm của Dale Carnegie: 40 Gương Thành Công Đắc Nhân Tâm 90 Giây để thu hút bất kỳ ai Quẳng Gánh Lo Đi và Vui Sống Bằng Hữu Chi Giao 10 Bước Để Có Cuộc Sống Trọn Vẹn Thay Đổi Để Thành Công Chiến Thắng Nỗi Lo Và Sự Căng Thẳng ... Mời các bạn đón đọc Chiến Thắng Nỗi Lo Và Sự Căng Thẳng của tác giả Dale Carnegie.
Cẩm Nang Chọn Nghề
“T rường hợp của anh là hiếm lắm,” Mark, bạn tôi, đã nói thế khi tôi đưa ra quyết định quan trọng nhất cuộc đời mình – bỏ việc để theo nghiệp viết lách. Ngày cuối cùng đi làm vô tình cũng là ngày sinh nhật lần thứ 30, một cột mốc mang nhiều ý nghĩa. Nhưng thật ra, bản thân ngày đó không quan trọng bằng quá trình đã dẫn tôi đến ngày này. Nếu ai đó hỏi tôi làm thế nào có được ngày hôm nay, tôi thật sự không biết trả lời sao cho rõ ràng. Trải nghiệm tìm ra tiếng gọi vừa bí ẩn vừa thực tiễn. Bạn vất vả gắng sức, nhưng đôi khi lại cảm giác nó tự nhiên mà đến. Giờ đây, tôi đã nhận ra việc đi tìm mục tiêu của cuộc đời giống như đặt chân lên một chuyến hành trình hơn là theo đuổi một kế hoạch: Bạn sẽ gặp những ngã rẽ và khúc cua bất ngờ. Dĩ nhiên, những bất ngờ này rồi cũng đưa bạn đến với định mệnh của mình. Và đích đến hóa ra chỉ mới là một đoạn đường trong chuyến hành trình dài. Cuốn sách này sẽ giúp bạn hình dung được chặng đường phải đi, cũng như từng bước bạn phải thực hiện nhằm tiến về phía trước. Mọi người có vẻ đều đang đi tìm lẽ sống để thỏa mãn những khát khao sâu thẳm trong tâm hồn. Tôi tin rằng họ đang đi tìm tiếng gọi. Vậy tiếng gọi là gì? Tôi dùng từ “tiếng gọi” theo nghĩa sự nghiệp, thiên hướng, công việc của cuộc đời, hay nói đơn giản hơn, tiếng gọi là lý do cho sự xuất hiện của bạn trên đời này. Khi mới bắt tay vào dự án này, tôi cứ nghĩ mình đã nắm rõ quá trình theo đuổi ước mơ, nhưng hóa ra tôi còn khám phá được nhiều điều bất ngờ. Đi tìm tiếng gọi hóa ra không hề đơn giản. Chặng đường này ở mỗi người đều khác nhau, dù cũng có những chủ đề chung. Nếu xem xét kỹ các chủ đề chung này, ta có thể xác định bộ khung định hướng để hiểu hơn về thiên hướng nghề nghiệp. Trường hợp của tôi có thực sự hiếm gặp không? Giả sử ai cũng có tiếng gọi của mình thì sẽ thế nào? Đó chính là câu hỏi thôi thúc tôi đi trên hành trình này. Những nhân vật xuất hiện trong cuốn sách này, do tôi đích thân phỏng vấn, đều không phải người phi thường, vì hẳn bạn đã nghe nhiều chuyện tương tự. Họ không phải là nhân vật thành công điển hình, tôi chọn họ vì có mục đích. Qua những câu chuyện có vẻ bình thường này, tôi nghĩ chúng ta có thể hiểu rõ hơn về chính mình. Sẽ có độc giả cảm thấy thất vọng vì cuốn sách không được khách quan. Nhưng cuộc đời là thế, nó đâu phải là dự án nghiên cứu hay bản tóm tắt nội dung sách mà đòi hỏi phải khách quan. Cuộc đời là những câu chuyện cảm xúc, và qua từng trải nghiệm, ta nhìn ra sự thật có thể đã bị bỏ qua. Tôi hy vọng những câu chuyện này sẽ chạm đến bạn nhiều hơn so với những dữ liệu khô khan, và từ đó, bạn sẽ thay đổi. Cẩm nang chọn nghề không phải là cuốn sách tôi định viết, mà là cuốn sách tôi phải viết. Tiếng gọi là thế: Bạn không hề dự tính, nhưng các nút thắt, ngã rẽ dẫn dắt kết nối mọi thứ, đưa bạn đến với kết quả cần đến. Quá trình viết cuốn sách này đã góp phần giúp tôi thấu hiểu lẽ sống và thiên hướng, và tôi hy vọng bạn cũng nhận được giá trị tương đương. *** Giới thiệu Ung thư cũng không ngăn được vận động viên ba môn phối hợp Nhiều người được gọi, nhưng ít người được chọn. — Matthew 22:14 S ứ mệnh nghề nghiệp không hẳn là kế hoạch có tính toán. Thường thì nó được vớt vát khi kế hoạch đổ bể. Một buổi tối tháng 6 năm 2000, Eric Miller đã trốn họp ở công ty để đi xem cậu con trai chơi bóng gậy. Trong trận đấu, ông và vợ là Nancy để ý thấy cậu con trai Garrett bé bỏng không thể giữ thăng bằng và đánh trúng bóng. Hai vợ chồng lo ngại, dẫn con đi khám bác sĩ, và ngay lập tức bác sĩ chỉ định đưa cậu bé đi chụp CT. Khi hai vợ chồng được mời vào đợi trong phòng tư vấn, nơi vẫn thường được gọi là “căn phòng yên lặng”, Eric thoáng hiểu có chuyện chẳng lành. Là một y tá, ông hiểu rõ chức năng của căn phòng này. Đây là nơi người ta được mời đến để nhận hung tin. Lúc đó là 6 giờ tối.1 Đến 11 giờ 30 phút, Garrett được chỉ định nhập viện tại Bệnh viện Nhi đồng ở Denver, Colorado, và được đưa ngay vào phòng phẫu thuật. Sáng hôm sau, ngày 24/6, một khối u to bằng quả bóng golf đã được lấy ra khỏi não phía sau gáy của cậu bé. Cậu bé được chẩn đoán mắc bệnh u nguyên bào tủy* – một cụm từ mà Eric cho rằng con nít không nên biết.2 Sau cuộc phẫu thuật, Garrett bị mất thị lực, không nói được và bị liệt. Garrett giờ đây phải đeo máy thở, và học lại cách đi đứng, cách phát âm, học cách tự đi vệ sinh, tất cả làm lại từ đầu. Ngay cả nếu có phép màu giúp cậu bé làm lại được mọi thứ, cậu cũng chỉ có 50% cơ hội sống được thêm năm năm nữa. * U nguyên bào tủy là khối u ác tính, hay gặp nhất trong các khối u sọ não ở trẻ em. U xuất hiện ở tiểu não, là vùng kiểm soát thăng bằng và một số chức năng vận động phức tạp. (BTV) Gia đình Miller chỉ còn biết ngồi đếm từng ngày được sống bên cạnh cậu con trai bé bỏng của mình. Trong một buổi điều trị ung thư, Eric ngồi nhìn con mà nghĩ đến sự nghiệt ngã của thời gian đang trôi qua, cuộc đời của cậu bé đang ngắn dần theo từng ngày. Đứng trước những khó khăn cậu bé phải chống chọi, đứng trước những lo lắng về căn bệnh, ông chợt nhận ra một điều. Một ý tưởng mới. Là người làm trong ngành y tế, “nơi chiếc đồng hồ đếm thời gian cuộc sống có thể dừng chạy bất cứ lúc nào,” Eric chợt nhận ra bấy lâu nay mình đã sai. Không phải chỉ cuộc đời của Garrett có thể kết thúc bất cứ lúc nào, mà toàn bộ cuộc đời của mọi người trong nhà cũng thế. Không có gì chắc chắn về việc những người trong nhà sẽ sống lâu hơn Garrett. “Chúng ta cần phải sống trọn vẹn từng phút giây,” Eric nói với tôi. “Vì không ai trong chúng ta dám chắc mình còn sống sau một hay hai giờ nữa.” Với thời gian còn lại, cả gia đình Miller quan tâm đến việc sống trọn vẹn hết mình. Sau khi Garrett rời khỏi phòng chăm sóc đặc biệt và không còn phải đeo máy thở, Eric tự hỏi không biết trên đời này có ai thấu hiểu cảm giác của ông. Ngồi một mình bên khung cửa sổ trong bệnh viện, ông lặng lẽ cầu nguyện có thể tìm ra câu trả lời cho nỗi tuyệt vọng đang tàn phá chút hy vọng còn sót lại của gia đình.3 Cũng trong thời gian này, ông được biết câu chuyện về Matt King, một kỹ sư IBM đồng thời là vận động viên xe đạp đôi mất thị lực nổi tiếng thế giới.4 Mùa thu năm đó, Eric dẫn con trai đến gặp Matt King nhân một sự kiện xe đạp tổ chức gần nhà, và Garrett được ngồi lên chiếc đạp xe đôi, nắm chặt ghi đông, cảm nhận bàn đạp dưới chân mình. Đó hẳn là lúc “lóe sáng” ý tưởng trong đầu Garrett. Cậu bé quyết định sẽ đạp xe trở lại, và từ đây bắt đầu chuyến hành trình không chỉ thay đổi cuộc đời chính mình mà còn tác động đến cuộc đời của nhiều người khác, dù ngay lúc đó cậu bé và cha đều không thể hình dung hết. Vài tháng sau, Garrett nói với mẹ rằng cậu muốn thử đạp xe. Mẹ cậu không dám tin, nhưng cậu rất quyết tâm. Lúc đó, mắt cậu cũng đã nhìn được phần nào, và cậu đã đi lại chập chững dù còn khó khăn. Với sự giúp đỡ của mẹ, Garrett trèo lên chiếc xe đạp ngày trước và bắt đầu nhấn bàn đạp. Thoạt đầu, bà còn chạy theo khi cậu loạng choạng đạp để giúp cậu giữ thăng bằng. Nhưng chẳng mấy chốc đôi chân cậu đã đạp nhanh hơn, bà không thể chạy theo kịp chiếc xe, và cậu được tận hưởng dù chỉ một khoảnh khắc cảm giác tự do như trước khi bị căn bệnh ung thư hành hạ. Cùng hôm đó, cha cậu mang về nhà một chiếc xe đạp đôi mới toanh để hai cha con cùng nhau đạp xe. Sáu tháng sau, ngày 24 tháng 6 năm 2001, sau một năm hóa trị và xạ trị, cậu bé Garrett sáu tuổi đã cán đích cuộc thi ba môn phối hợp lần đầu tiên. Cha cậu chạy theo phía sau, đẩy chiếc xe lăn. Hôm đó cũng là dịp kỷ niệm một năm ca mổ định mệnh.5 Đối với cặp cha con đã phải trải qua bao trắc trở, cuộc đua là cách họ tuyên bố với thế giới, cũng như với bản thân, rằng họ sẽ không để một khối u ngăn trở mình sống cuộc đời trọn vẹn, tận hưởng mọi khoảnh khắc cuộc sống. Nhờ vào các phương pháp điều trị, Garrett giờ đây có 90% cơ hội sống. Và đó là câu chuyện cách đây 14 năm. Từ sau ca mổ suýt biến cậu thành người tàn tật hơn chục năm trước, Garrett đã cùng cha tham gia thi đấu hàng chục cuộc đua ba môn phối hợp, thậm chí cậu còn từng thi đấu một mình. Thị lực của cậu dù không hồi phục hoàn toàn, nhưng cũng giúp cậu nhìn đồ vật một cách lờ mờ dựa trên hình dáng của chúng. Dù bị xếp vào nhóm khiếm thị, nhưng cậu đã làm được những việc mà trước kia bác sĩ cho rằng không thể. Nói không ngoa, Garrett là một phép màu sống. *** Cuốn sách này không kể về những phép màu. Đây là cuốn sách về cách tìm ra tiếng gọi trong sự nghiệp, cách phát hiện tài năng thiên bẩm của bạn. Tiếng gọi chính là điều mà bạn không thể không làm, là câu trả lời cho câu hỏi ngàn đời, “Tôi phải làm gì với cuộc đời mình đây?” Trên kệ sách có những cuốn cẩm nang hướng dẫn bạn đi tìm công việc mơ ước, hay trở thành chuyên gia trong một lĩnh vực nhất định – nhưng không phải là cuốn sách này. Cẩm nang chọn nghề tập trung vào thiên hướng. Trong sách, tôi sẽ đề cập đến cách hiểu tiếng gọi không chỉ đơn thuần là công việc. Thông qua câu chuyện của những người quanh ta, tôi sẽ chỉ cho bạn thấy thật sai lầm khi coi tiếng gọi như một công việc. Con đường đưa ta đến với công việc ý nghĩa không phải lúc nào cũng là một kế hoạch chủ động. Đôi khi con đường dẫn ta đến mục đích sống của đời mình lại thật rối rắm, và chính cách chúng ta phản ứng mới thật sự quan trọng hơn bản thân tình huống đó. Mỗi chương là mỗi câu chuyện khác nhau, thể hiện một khái niệm chủ đạo, một trong bảy giai đoạn của tiếng gọi. Dù khác nhau, nhưng chúng đều có một điểm tương đồng: mỗi người theo cách riêng của họ đều bị bất ngờ trước tình huống xảy đến. Và tôi nghĩ, những câu chuyện dạng này giờ đây ít được nhắc đến, dù chúng có thể góp phần giúp ta hiểu hơn về con đường sự nghiệp. Chẳng phải ta đã học được nhiều điều từ câu chuyện về cậu bé năm tuổi chiến đấu với bệnh ung thư não để trở thành vận động viên ba môn phối hợp sao? Trong 18 năm, Garrett Rush-Miller đã hoàn thành cuộc đua bán-Ironman**, leo lên khu tàn tích Machu Picchu, và đạt cấp độ Hướng đạo Đại bàng. Những lúc không đi học hay không bận làm việc tại phòng tập leo núi, anh lại dành thời gian tham gia tình nguyện với Wounded Warriors, một tổ chức từ thiện chuyên hỗ trợ cựu chiến binh. Vào thời điểm tôi viết cuốn sách này, anh đang chuẩn bị tốt nghiệp phổ thông và trên hết là muốn tìm bạn gái. ** Ironman là cuộc thi ba môn phối hợp nổi tiếng thế giới với chuỗi đường đua dài mà các vận động viên phải thực hiện trong một ngày và không có khoảng nghỉ giữa các môn đua. (BTV) Sau khi nhận được e-mail của Eric đính kèm một số bài báo viết về con trai ông, tôi đã ngay lập tức gọi điện cho họ. Khi trực tiếp trao đổi với cả hai trong giờ nghỉ trưa của Garrett, tôi rất ngạc nhiên trước tinh thần tích cực và quan điểm sống của hai cha con. Câu chuyện của họ không phải là chuyện đi lên từ nghèo khổ hay trải nghiệm siêu tâm linh. Nó vừa truyền cảm hứng lại vừa chân thực. Họ không làm gì khác ngoài việc cố gắng sống, cố gắng hiểu cuộc đời, và do đó nó rất gần gũi với tôi. Tôi hỏi Garrett liệu cậu có bao giờ suy nghĩ xem cuộc đời mình sẽ đi theo hướng nào nếu ngày hôm đó cậu không đánh trật quả bóng, không bị u não và không phải trải qua 64 tuần hóa trị. “Thật lòng mà nói, tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện đó,” cậu thừa nhận. Cha cậu cũng nói thế. “Thực tế là,” Eric giải thích, “đây là những lá bài mà chúng tôi có, và chúng tôi phải chơi sao cho tốt nhất.” Eric Miller vẫn luôn cố gắng hướng cậu con trai đến những thứ cậu có thể làm được, chứ không để tâm đến những thứ cậu không thể làm được. Và bài học nhỏ này đã tạo ra kết quả phi thường cho cả hai người. Món quà mà cha cậu mang đến không phải là sự bảo vệ Garrett khỏi đau đớn và tổn thương dù hẳn là Eric rất muốn làm thế cho con. Ông giúp Garrett nhận ra rằng cuộc đời phi thường không đến từ cơ hội ta gặp, mà đến từ cách ta phản ứng với chúng. Mời các bạn đón đọc Cẩm Nang Chọn Nghề của tác giả Jeff Goins.
Bí Quyết Đơn Giản Hóa Cuộc Sống
H ọc hỏi và sống một cuộc đời ý nghĩa Cuốn sách mà bạn đang cầm trong tay sẽ trở thành một trong những cuốn sách quan trọng nhất trong cuộc đời bạn. Hẳn bạn cũng đã từng nghe nhiều tác giả nói như thế về sách của họ. Tuy nhiên, sau nhiều cuộc hội thảo, thuyết trình và các khóa bổ sung kiến thức chuyên sâu, chúng tôi tin rằng cuốn sách này sẽ thật sự làm cho cuộc sống của bạn trở nên đầy đủ hơn. Cuốn sách này đề cập đến nghệ thuật am hiểu cuộc sống, giải phóng tiềm năng trong con người bạn, đồng thời đưa bạn đến với hạnh phúc và sự viên mãn. Chúng tôi tin rằng không ai có thể mang đến cho bạn ý nghĩa của cuộc sống bởi nó hiện diện ngay bên trong bạn. Sống một cuộc đời ý nghĩa bao gồm việc phát triển tiềm năng của mình theo hướng tốt nhất và tham gia vào các hoạt động xã hội, nơi bạn có thể đạt được sự phát triển tuyệt vời nhất cho bản thân và cho cộng đồng – đây là sự cân bằng lý tưởng giữa tình yêu thương bản thân và lòng vị tha. Nếu làm theo "con đường đơn giản hóa" được giải thích trong cuốn sách này, bạn sẽ tìm được ý nghĩa và vận mệnh của cuộc đời mình. Bạn sẽ thay đổi từ ngoài vào trong và từ trong ra ngoài. Bạn sẽ tìm được những lục địa mới trong chính bản thân mình. Bạn sẽ phát triển những nguồn sức mạnh của bản thân mà trước đây bạn chưa từng biết. Bạn sẽ tìm thấy một cấp độ hoàn toàn mới của sự thỏa mãn về mặt thể chất. Vị thế của bạn sẽ được cải thiện. Bạn sẽ được đề cao và yêu thương. Và bạn sẽ thật sự hạnh phúc từ trong nội tâm. Nhiều người không tìm được ý nghĩa trong cuộc sống bởi họ đặt ra những câu hỏi quá phức tạp. Họ không nhìn thấy vẻ đẹp của sự đơn giản. Khi bạn đã đọc đến đây, nghĩa là bạn đã bắt đầu cuộc hành trình đơn giản hóa. Chúng tôi hy vọng bạn sẽ tìm được những trải nghiệm thú vị và vui vẻ khi tiến những bước xa hơn trên hành trình đó. Tiki Küstenmacher Lothar J. Seiwert *** CON ĐƯỜNG ĐƠN GIẢN HÓA SỰ ĐƠN GIẢN HÓA CÓ Ý NGHĨA GÌ ĐỐI VỚI BẠN? Đ iều gì xuất hiện trong đầu khi bạn nghe thấy cụm từ "đơn giản hóa"? Đối với nhiều người, đây là một thuật ngữ mang tính tích cực hiển nhiên. Khi nghe thấy cụm từ "đơn giản hóa", họ gật đầu mỉm cười và tỏ vẻ thấu hiểu. Đó là vì họ đã phải chịu đựng sự phức tạp của cuộc sống, từ cuốn hướng dẫn sử dụng điện thoại di động dầy cộm đến những biến đổi khó lường của thị trường chứng khoán… Về bản chất, sự đơn giản hóa có nghĩa là chẳng làm gì cả. Sự đơn giản hóa trái ngược với sự đòi hỏi. Nó mang tính tích cực và là một khả năng mà bạn đã có từ lâu. Bản chất con người là một thực thể đơn giản. Nếu có dịp đến thăm sở thú hoặc du ngoạn thiên nhiên hoang dã, hãy ngắm nhìn những người họ hàng gần nhất của chúng ta – loài vượn người, bạn sẽ thấy được khả năng kỳ diệu của chúng trong việc trải qua hàng giờ liền nhởn nhơ, chơi đùa hoặc chẳng làm gì cả. Dạng thức cơ bản nhất của sự đơn giản chính là chỉ đơn thuần tồn tại mà thôi. SỰ ĐƠN GIẢN - MỘT NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI Thật kỳ lạ là tất cả những hoạt động phức tạp, những phát minh và yêu cầu của chúng ta đều xuất phát từ nhu cầu cơ bản về sự đơn giản, tức là mong muốn sống thảnh thơi và chẳng làm gì cả. Mọi người đều muốn kiếm thêm tiền để được an toàn và sống thoải mái hơn trong tương lai. Chúng ta cố gắng xây một căn nhà đẹp với không gian thoáng đãng để có thể ngả lưng ra chiếc ghế dựa trong vườn thư giãn mà chẳng cần lo lắng gì. Chiếc máy rửa chén công phu được phát minh để chúng ta có thể dùng thời gian rửa chén làm những công việc khác dễ chịu hơn. Nhà nước ra đời khi con người muốn giải quyết các tranh chấp để có thể sống thanh thản và ý nghĩa hơn, thay vì phải lo lắng không ngừng về mối hiềm khích với người khác. Các quỹ bảo hiểm, những thiết bị gia đình, công việc hành chính cùng nhiều điều khác được tạo ra nhằm giúp ta có được cuộc sống đơn giản và hạnh phúc hơn. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, chúng ta đã không nhận ra ý định tốt đẹp ấy. Giấc mơ về một khoản bảo hiểm xã hội kha khá đã trở thành một cuộc chiến về sự đóng góp giữa các thế hệ và các nhóm thu nhập. Gia đình trở thành công việc toàn thời gian đối với nhiều người. Và hẳn là không ít người trong chúng ta từng gặp phải những công chức quan liêu luôn tìm cách gây khó dễ cho người dân - những người mà đáng ra họ phải phục vụ. Nói tóm lại, khát vọng về sự đơn giản đã bị biến thành một quá trình gia tăng sự phức tạp. Con đường đơn giản hóa giúp ta đảo ngược lại điều này và quay trở về với mục đích thật sự của cuộc sống. Đó chính là sự đơn giản, phản ánh những quả ngọt của một cuộc sống trưởng thành và viên mãn. Nếu bạn đang phải đối mặt với một giai đoạn rối rắm và phức tạp của đời mình, thì có thể mục tiêu này thật vô lý đối với bạn. Nhưng chính khi ở cực đỉnh của sự phức tạp thì bạn thật lòng mong cuộc sống của mình sẽ trở nên đơn giản hơn. Đơn giản hóa bao gồm việc mở ra một con đường mới trong mỗi lĩnh vực của cuộc sống và việc kích hoạt một loại "hiệu ứng A ha". Chỉ thật dễ dàng như thế! Con đường đơn giản hóa đòi hỏi việc tìm kiếm sự đơn giản tiềm ẩn trước mắt bạn và ở trong bạn. Sự đơn giản này chỉ có thể cảm nhận được khi đặt nó trên cái nền của sự phức tạp. Con đường đơn giản hóa sử dụng kinh nghiệm cuộc đời bạn và những lỗi lầm mà bạn đã mắc phải. Nó không phải là thứ vật chất được làm sẵn mà bạn có thể mua. Nó là kết quả của sự hào hứng khi khởi đầu một con đường mới. Nó là một món trang sức quý giá mà bạn nhận được ở cuối cuộc hành trình – dù điều đó không có nghĩa là cuộc hành trình đã được hoàn tất. Cuộc hành trình tiến từ bên ngoài vào bên trong. Nó bắt đầu từ bàn giấy của bạn, trong nhà bạn và với việc tổ chức thời gian của bạn. Nó tiếp tục với những mối quan hệ cá nhân của bạn, từ người bạn đời, con cái, bạn bè và các đồng nghiệp của bạn. Con đường ấy dẫn bạn đến với cơ thể mình, đến với sự thích nghi cả về thể chất lẫn tinh thần. Và nó kết thúc trong ý nghĩ và cảm xúc của bạn, ở giữa cuộc sống và cá tính của bạn. Hãy trông đợi một cuộc hành trình thật hào hứng… và hãy bắt đầu con đường đơn giản hóa của bạn bằng một giấc mơ. Giấc mơ đơn giản hóa của bạn: Đêm đầu tiên Hãy tưởng tượng bạn mơ thấy một người vô hình nắm lấy tay bạn và dẫn bạn ra khỏi phòng. Một màn sương màu xám xanh bao xung quanh bạn và ở xa xa, bạn mơ hồ nhận thấy một ngày mới đang đến. Thật khó để nói rõ liệu bạn đang trôi bồng bềnh, đang đi hay đang bay về phương nào. Nhưng rồi bạn thấy rằng mình đã đến một vùng đất rất quen thuộc. Một tòa lâu đài hiện ra trước mặt bạn, tựa như một kim tự tháp. Và bạn biết đó chính là kim tự tháp của đời mình. Bạn chỉ có thể đoán được độ cao của nó bởi đỉnh chóp đã bị làn sương mù che khuất. MÔ HÌNH KIM TỰ THÁP NHIỀU TẦNG Chúng ta có thể so sánh con đường đơn giản hóa với một kim tự tháp. Con đường dẫn đến phần cốt lõi, đơn giản và tinh túy nhất của cuộc đời bạn qua bảy tầng, tượng trưng ảy lĩnh vực khác nhau của cuộc sống. Chiều cao của kim tự áp tượng trưng cho chiều sâu nội tâm của bạn. Sẽ rất hiệu quả nếu ở mỗi tầng, bạn có ít nhất một bước đột phá. Thứ tự của các tầng không quan trọng và bạn có thể bắt đầu từ dưới chân, ở giữa kim tự tháp hoặc bất kỳ vị trí nào bạn thích. Từ kinh nghiệm của mình, chúng tôi cho rằng khao khát sự đơn giản thường bắt đầu từ cấp độ thấp nhất: trong công việc và trong gia đình bạn. Đó là lý do vì sao khi mô tả tổng quan về bảy bước đơn giản hóa, chúng tôi lại chọn bắt đầu bằng một chủ đề hết sức quan trọng: dọn dẹp vệ sinh. Tầng 1: Các vật dụng của bạn Hãy bắt đầu với tất cả những vật dụng mà bạn đang sở hữu. Theo thống kê, trung bình mỗi chúng ta sở hữu khoảng 10.000 vật dụng. Con số này dao động tùy theo từng người và bạn có thể có nhiều hơn thế. Bạn nên bắt đầu dọn dẹp từ bàn làm việc của mình để có được cảm giác tuyệt vời khi đã làm chủ được những công việc giấy tờ. Sau đó, hãy tiếp tục với các ngăn tủ, các phòng trong nhà, ga ra và chiếc xe của bạn. Tầng 2: Tình hình tài chính của bạn Tài chính là vấn đề rất khó nắm bắt một cách rõ ràng. Đơn giản là vì các vấn đề liên quan đến tiền bạc thường khó khăn hơn việc dọn dẹp những đống đồ đạc hỗn độn. Ở đây, chúng ta không chỉ bàn đến tiền mặt và số dư trong tài khoản ngân hàng mà còn nói về các khoản nợ nần, các khoản cho vay và đặc biệt là các khuôn mẫu ứng xử về vấn đề tiền bạc. Tầng 3: Thời gian của bạn Thứ tài sản này thậm chí còn khó nắm bắt hơn cả vấn đề tài chính. Mỗi người đều có hai mươi bốn giờ mỗi ngày. Vấn đề ở đây là họ có bao nhiêu thời gian rảnh để tùy ý sử dụng. Vợ/chồng, người thân, sếp, đồng nghiệp, khách hàng – tất cả đều tiêu tốn của bạn một khoảng thời gian nào đấy. Trên tất cả, có những thói quen hàng ngày, trách nhiệm, sở thích và có lẽ là một niềm đam mê bí mật nào đấy sẽ khiến bạn phải đầu tư thời gian. Nhưng liệu bạn có thể tìm thấy thời gian dành cho bản thân, bắt kịp bản thân, suy nghĩ và chẳng làm gì cả ở nơi nào? Một lần nữa, bạn hãy tạo ra trật tự và sự đơn giản cho nó. Khi làm như vậy, bạn đã tiến thêm một bước đến gần hơn với bản chất con người mình. Tầng 4: Sức khỏe của bạn Cơ thể bạn chính là tài sản riêng tư nhất của bạn. Thông thường, chúng ta chỉ quan tâm đến nó khi nó không hoạt động bình thường. Khi bị bệnh, ta có khuynh hướng bỏ qua mọi mối bận tâm trong cuộc sống. Con đường đơn giản hóa sẽ mang đến cho bạn cách thức để tránh tình trạng ấy bằng việc phòng tránh bệnh tật lâu dài. Nó sẽ giúp bạn đạt được sự hài hòa giữa tâm trí và thể chất. Và việc này cũng có liên quan đến đời sống tình dục của bạn. Tầng 5: Các mối quan hệ của bạn Có thể mạng lưới xã hội chính là nguyên nhân khiến cuộc sống của bạn trở nên phức tạp. Các vấn đề cá nhân, sự tranh chấp và lòng đố kỵ là những hệ quả tai hại đi kèm. Thậm chí những mối quan hệ thân thiết cùng những mối ràng buộc xã hội cũng có thể trở nên phức tạp, nhất là khi bạn buộc phải hy sinh nhu cầu của mình để làm hài lòng người khác. Con đường đơn giản hóa sẽ giúp bạn làm chủ các mối quan hệ của mình. Nó sẽ giải phóng bạn để bạn có được những mối liên hệ làm giàu thêm cho mình và tiến về phía trước. Nó làm cho mối quan hệ giữa bạn với cha mẹ hoặc các thành viên khác trong gia đình trở nên nhẹ nhàng hơn. Thậm chí, nó còn giúp bạn có tầm nhìn xa hơn quãng đời mình đã sống. Tầng 6: Đời sống lứa đôi của bạn Vai trò to lớn mà chúng ta đặt cho tình yêu dựa trên niềm tin rằng ta tiến gần về phía bản thân nhất trong mối quan hệ với người bạn đời của mình. Người bạn đời ấy không nhất thiết phải là chồng/vợ, mà có thể là một người bạn thân thiết trong cuộc sống. Những người có niềm tin tôn giáo mạnh mẽ có thể tìm được mối quan hệ này với Đấng bề trên. Đối với những người sống một mình thì đó có thể là bà con, bạn bè hoặc các mối quan hệ quan trọng khác. Con đường đơn giản hóa đặt dấu chấm hết cho niềm tin vô căn cứ rằng thành công trong sự nghiệp phải liên quan đến sự căng thẳng trong hôn nhân hay đời sống lứa đôi của mỗi người. Tầng 7: Bản thân bạn Đỉnh cao của kim tự tháp đơn giản hóa là một căn phòng rất độc đáo. Phía trên lối vào chính là quan điểm về sự viên mãn, hạnh phúc cũng như mục đích sống của bạn. Căn phòng ấy tràn ngập sự đơn giản tuyệt đối. Điều đáng nói là nó không hề trống rỗng mà được lấp đầy bằng những nét tính cách riêng của bạn. Ở đây, bạn sẽ hiểu hơn về chính mình. Và khi rời khỏi căn phòng đó, bạn sẽ được nếm trải một sự thay đổi tuyệt vời. Mời các bạn đón đọc Bí Quyết Đơn Giản Hóa Cuộc Sống của tác giả Werner Tiki Kustenmacher & Lothar J. Seiwert.
Bắn Tim - Bí Kíp Chuẩn Teen
Xuất phát từ những câu chuyện học tập và trải nghiệm đời sống thực tế của các bạn tuổi teen, tác giả đưa ra những kỹ năng học tập, phát triển bản thân, một ố các bài học về giáo dục giới tính và những câu chuyện đời tư bên lề của các bạn tuổi teen. Từ đó giúp các bạn trang bị những kỹ năng sống và kỹ năng học tập cần thiết. Cuốn sách được thiết kế, in màu như một cuốn tạp chí cho tuổi teen để các bạn trẻ nhận ra được ngay vấn đề và hướng giải quyết rất khoa học mà chính Mr. Biết Tuốt đã “đổ mồ hôi công sức” để tự mình trải nghiệm và đánh giá “tính hiệu quả”. Vì ai cũng sẽ phải trải qua những vấn đề tuổi mới lớn, từ học tập, đến chăm sóc sức khỏe thậm chí cả những vấn đề tâm sinh lý,… cũng được Mr. Biết Tuốt đề cập đến hết sức dí dỏm gần gũi. Những vấn đề tưởng rất riêng nhưng Mr. Biết Tuốt rất khéo léo đưa ra và tin tôi đi, bạn sẽ phải gật gù với những rắc rối vì chính bạn cũng đã gặp phải với gà bông/ crush của mình. Cuốn sách có các bài tập ngắn, mẹo hay bạn đọc không nên bỏ qua bởi sách không chỉ để đọc mà còn thực hành từ đó đánh giá kết quả một cách khách quan, chính xác nhất. Đọc và làm thay vì chỉ đọc và quên. Trích dẫn: Hãy luôn chủ động nắm bắt cơ hội định hướng tương lai để sau này không phải nói “giá như” nhé teen. Tự tin lựa chọn con đường phù hợp với mình là bạn đã nắm chắc 50% cơ hội thành công trong tương lai rồi đó! *** V ới “thâm niên” hơn 5 năm làm báo cho độc giả tuổi mới lớn, chưa bao giờ tôi thấy các bạn học trò phải đối mặt với nhiều vấn đề như bây giờ. Nhất là khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra hằng ngày, đem đến nhiều cơ hội lẫn thử thách buộc teen phải linh hoạt, năng động hơn để có thể thích nghi nhanh với những biến động không ngừng của cuộc sống. Nếu như thế hệ 8X, 9X trước đây chỉ cần học tốt ngoại ngữ và biết tận dụng sức mạnh của internet để kết nối thế giới trong sân chơi toàn cầu hóa thì thế hệ Z hôm nay - thế hệ sinh ra trong bầu không khí của mạng xã hội - phải học nhiều hơn, biết nhiều hơn thế. Các bạn ấy phải là người nắm rõ “luật chơi” với rất nhiều khái niệm mới liên quan đến công nghệ: trí tuệ nhân tạo, blockchain, điện toán đám mây... để từ đó làm chủ tương lai của chính mình. Và vì thiên thời cho thế hệ Z quá nhiều lựa chọn: ngồi ở nhà cập nhật thông tin của mọi người khắp địa cầu thông qua mạng xã hội; tham gia lớp học trực tuyến tích lũy kiến thức ở bất kì nơi đâu mà không cần phải đến lớp; mua sắm mọi lúc, mọi nơi chỉ bằng vài cú click chuột đơn giản; thậm chí trở thành ngôi sao chỉ với một đoạn clip trên Youtube... nên đôi khi dẫn đến bội thực. Trong cuốn sách The Paradox Of Choice, tác giả Barry Schwartz nhận định việc có quá nhiều lựa chọn khiến teen thế hệ mới không có sự tập trung cao độ, cố gắng trong học tập, công việc, dễ buồn chán, thất vọng và tự ti về bản thân nhiều hơn so với thế hệ trước. Thêm vào đó, việc thiếu định hướng kĩ năng sống, hướng nghiệp trong môi trường giáo dục vẫn còn đặt nặng điểm số, sự chia sẻ, đồng cảm chưa thấu đáo do khoảng cách thế hệ ở các gia đình càng làm các bạn ấy dễ rơi vào vòng xoáy hoang mang, mất phương hướng và trì hoãn công việc. Những trăn trở của tôi về thế hệ Z đã được tháo gỡ ngay khi đọc bản thảo từ Mr. Biết Tuốt - một người bạn thân của độc giả tuổi teen qua các bài viết trên trang báo hằng tuần. Tuy Mr. Biết Tuốt không phải là Google sống hay là cuốn bách khoa toàn thư di động, nhưng anh ấy biết lắng nghe, quan sát, nắm bắt nhanh các vấn đề xảy ra trong đời sống thế hệ học trò mới và sẵn sàng đồng hành cùng teen đi tìm lời giải cho những câu hỏi đối với người khác có thể là ngây ngô, nhảm nhí nhưng lại rất cần thiết để đi qua quãng thời gian chênh chao tuổi mới lớn. Vì thế, các bài viết của anh không mang tính giáo điều mà rất nhẹ nhàng, vui nhộn, mang tính chất gợi mở khiến độc giả có cảm giác như đang tâm sự với người bạn thân. Nếu bạn đang tìm một tấm bảng chỉ dẫn trang bị các kiến thức, kĩ năng sống, tâm lí nền tảng, từ đó có thể tự định vị bản thân tốt hơn trong thời đại 4.0 hay đơn giản là muốn được tiếp thêm vitamin tự tin, cảm hứng sống tích cực thì cuốn sách này là một lựa chọn phù hợp, được viết ra dành riêng cho bạn. Khánh Hùng - Tác giả Tuyệt đỉnh bí kíp teen truyền Mời các bạn đón đọc Bắn Tim - Bí Kíp Chuẩn Teen của tác giả Mr. Biết Tuốt.