0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Trí Não Bất Bại

“Quá đát.” “Gần đất xa trời.” “Xế chiều.” “Hưu trí.” Những ngôn từ này cho thấy một sự ngộ nhận dai dẳng rằng tuổi tác là một trải nghiệm tiêu cực và tuổi già êm đẹp chẳng có gì khác ngoài việc làm chậm tiến trình suy thoái tất yếu của thân và tâm. Thật là sai lầm. Một số tặng phẩm quý giá nhất trong cuộc sống chỉ có thể đến bằng tuổi tác: Sự uyên bác, chẳng hạn, và sự tinh thông biết bao địa hạt kinh nghiệm khác của con người đều đòi hỏi hàng chục năm học hỏi. Tuổi tác là lúc con người đầy ắp những kinh nghiệm tích cực, và tuổi cao niên cũng là lúc để khai thác và thể hiện tiềm năng tích cực lớn lao mà mỗi chúng ta đều có, nhằm tiến hóa, thương yêu và hạnh phúc. Tất nhiên, tuổi tác cũng mang lại những thách thức và tổn thất..." Cuốn sách Trí Não Bất Bại (The Mature Mind) của tiến sĩ Gene D. Cohen là cuốn sách đầu tiên công bố một cách súc tích các khám phá đầy bất ngờ về não bộ và tuổi tác, mang lại tin vui thật sự cho những ai quan tâm đến hoạt động trí não, nhất là những người cao niên. Bằng lối mô tả thật cô đọng và đặc sắc về các thành tựu mới nhất của ngành thần kinh học, cùng với những câu chuyện minh họa lý thú và các ca nghiên cứu điển hình, ông đã giúp độc giả thay đổi hoàn toàn cái nhìn về tuổi tác và trí não, hiểu được bản thân và những người xung quanh, và có thể tự đề ra các chiến lược để hoàn thiện cá nhân. *** Trước tiên, tôi muốn cám ơn sự hỗ trợ và kiên nhẫn đầy ân cần từ gia đình tôi trong thời gian tôi soạn sách này. Thực tế là trong suốt mười tháng này tôi đang hồi phục sau khi bị gãy xương đùi và phải giải phẫu hai lần, điều đó càng khiến cho cho sự ủng hộ của gia đình trở nên bội phần quý giá. Vợ tôi, Wendy Miller, và con gái tôi, Eliana, thật phi thường trong thời gian qua, và con trai tôi, Alex, cùng vợ, Kate, và hai cháu gái của tôi – Ruby và Lucy – cũng là một sự cổ vũ tuyệt vời từ nơi xa, ở Camden, Maine. Tôi cũng muốn cám ơn những lời khuyên, sự trợ giúp và khích lệ vô giá mà Teresa Barker dành cho tôi trong quá trình lên kế hoạch, phác thảo sơ bộ và soạn thảo cuốn sách. Tôi cũng hết sức biết ơn Stephen Braun, người đã cộng tác rất chặt chẽ với tôi để giúp bản thảo cuối cùng đi đến đích, góp phần cực kỳ quan trọng trong việc bản thảo đạt chất lượng và kịp thời hạn. Tôi cũng rất biết ơn Gail Ross, đại diện xuất bản của tôi, người đã nỗ lực để kết nối tôi với Basic Books và tiếp tục hỗ trợ để mọi việc diễn ra suôn sẻ. Và tôi cũng biết ơn rất nhiều với Howard Yoon, người đã làm việc cần mẫn với Gail trong suốt quá trình này. Cảm ơn Jo Ann Miller, biên tập viên sách của tôi tại Basic Books, người đã làm việc chặt chẽ với tôi, luôn luôn nhanh nhẹn và tận tình trả lời các câu hỏi, giải quyết vấn đề và thúc đẩy công việc. Xin gửi lời tri ân sâu sắc đến các nhà bảo trợ những cuộc nghiên cứu chủ chốt tôi mô tả trong sách này. Tổ chức Atlantic Philanthropies (USA) Inc. đã hỗ trợ Nghiên cứu Hưu niên Thế kỷ 21. Cùng với Quỹ Helen Bader, họ cũng hỗ trợ biên soạn và đánh giá danh mục sách thiếu nhi đã chọn (để trẻ em có cái nhìn tích cực về sự lão hóa). Nghiên cứu Tính sáng tạo và Cao niên đã được hỗ trợ bởi sáu nhà bảo trợ, dẫn đầu bởi Quỹ Bảo trợ Nghệ thuật Quốc gia (NEA). Năm nhà bảo trợ kia là Trung tâm Dịch vụ Sức khỏe Tâm thần thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, Viện Sức khỏe Tâm thần tại Viện Y tế Quốc gia, AARP, Quỹ Stella và Charles Guttman và Quỹ Nghiên cứu Âm nhạc Quốc tế. Về cuộc nghiên cứu này, xin đặc biệt cám ơn Paula Terry, cán bộ dự án tại NEA. Sau khi cuốn sách Thời sáng tạo của tôi ra đời, Paula, người đứng đầu Văn phòng Chương trình Tiếp cận và điều phối các dự án về lão hóa tại Quỹ Bảo trợ Nghệ thuật Quốc gia, đã đọc và quan tâm đến phần tóm tắt của cuộc nghiên cứu về tác động của sự biểu đạt sáng tạo đối với sức khỏe ở tuổi cao niên. Quỹ bảo trợ này từ lâu đã cam kết đưa toàn bộ các loại hình nghệ thuật đến với những người không đủ điều kiện tiếp cận, gồm cả người lớn tuổi. Nhận thấy phần dữ liệu ít ỏi ấy đã đề cập đến tác động của các chương trình nghệ thuật chuyên nghiệp đối với người lớn tuổi, Paula đã khuyến khích tôi soạn định hướng cho một cuộc nghiên cứu và nộp đề xuất cho Quỹ. Tôi cũng xin cám ơn Quỹ Small-Alper Family đã đóng góp cho quá trình biên soạn cuốn sách này. Cuối cùng, tôi muốn bày tỏ sự tri ân đặc biệt với các đồng nghiệp của tôi tại ba địa bàn nghiên cứu trong Nghiên cứu Tính sáng tạo và Cao niên mà tôi đã dẫn dắt. Jeanne Kelly, thuộc Trường Âm nhạc Levine, giữ vai trò giám đốc nghệ thuật khu vực Washington, D.C., một phần của cuộc nghiên cứu. Jeff Chapline, người đứng đầu Trung tâm Cao niên và Thanh niên trong Nghệ thuật (CEYA), chỉ đạo khu vực San Francisco. Susan Perlstein, người đứng đầu tổ chức Người cao niên Chia sẻ Nghệ thuật (ESTA), chỉ đạo khu vực Brooklyn và chia sẻ các phát hiện quan trọng của Nghiên cứu về Tính sáng tạo và Cao niên với Trung tâm Quốc gia về Cao niên Sáng tạo (NCCA), mà bà cũng là người lãnh đạo, để thúc đẩy việc đưa các kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tiễn trong các chương trình nghệ thuật cộng đồng trên cả nước. Làm việc với những đồng nghiệp tuyệt vời này giống như được đứng trong một đội hình lý tưởng. *** Trở ngại lớn nhất đối với hành trình khám phá không phải là sự dốt nát – mà là ảo tưởng về sự hiểu biết. • Daniel J. Boorstin “Quá đát.” “Gần đất xa trời.” “Xế chiều.” “Hưu trí.” Những ngôn từ này cho thấy một sự ngộ nhận dai dẳng rằng tuổi tác là một trải nghiệm tiêu cực và tuổi già êm đẹp chẳng có gì khác ngoài việc làm chậm tiến trình suy thoái tất yếu của thân và tâm. Thật là sai lầm. Một số tặng phẩm quý giá nhất trong cuộc sống chỉ có thể đến bằng tuổi tác: Sự uyên bác, chẳng hạn, và sự tinh thông biết bao địa hạt kinh nghiệm khác của con người đều đòi hỏi hàng chục năm học hỏi. Tuổi tác là lúc con người đầy ắp những kinh nghiệm tích cực, và tuổi cao niên cũng là lúc để khai thác và thể hiện tiềm năng tích cực lớn lao mà mỗi chúng ta đều có, nhằm tiến hóa, thương yêu và hạnh phúc. Tất nhiên, tuổi tác cũng mang lại những thách thức và tổn thất. Nữ diễn viên Bette Davis từng có câu châm biếm nổi tiếng, “Tuổi tác không dành cho những ai yếu đuối”. Mắt có thể mờ, tai có thể ngễnh ngãng, bạn bè có thể lìa trần hoặc không thể đi lại. Tất cả những điều này đều là sự thật, nhưng không phải toàn bộ sự thật. Từ xưa đến nay, khoa học và văn hóa trong xã hội phương Tây tập trung hoàn toàn vào những mặt tiêu cực của sự lão hóa và phớt lờ mặt tích cực. Đã đến lúc phải có một mô hình tốt đẹp hơn, đích thực hơn và giàu cảm hứng hơn – không phải một nhãn quan màu hồng, mọi thứ đều tuyệt vời, mà một cái nhìn chân thực để ghi nhận thực tế khó khăn của tuổi tác đồng thời tôn vinh những lợi ích, niềm vui và thành quả nó mang lại. Với cuốn sách này, tôi muốn phá vỡ ảo tưởng “kiến thức” về lão hóa dựa trên lý luận sai lầm, thiếu nghiên cứu và định kiến về bệnh tật và bệnh lý. Quan điểm tích cực của tôi về quá trình lão hóa xuất phát từ kết quả tiên tiến trong nghiên cứu khoa học cũng như kinh nghiệm của riêng tôi trong vai trò bác sĩ tâm thần, với hơn 35 năm điều trị cho những người cao niên và gia đình của họ. Các kết quả nghiên cứu mới nhất rất đáng khích lệ và quan trọng. Việc chối bỏ hoặc xem thường tiềm năng tích cực của quá trình lão hóa sẽ khiến người ta không nhận thức được trọn vẹn tài năng, trí tuệ và cảm xúc của chính mình. Khi ta kỳ vọng tuổi tác sẽ đến cùng với một sự tiến hóa, sự tiến hóa ấy sẽ được vun đắp. Chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để làm chuyển biến nhận thức này, nhưng tôi hy vọng cuốn sách này sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ để tạo nên sự thay đổi theo chiều hướng đó. Khoa học mới, những chân trời mới Một số nghiên cứu thú vị nhất hậu thuẫn cho quan niệm tích cực về lão hóa được lấy từ các nghiên cứu gần đây về não bộ và trí tuệ. Phần lớn các nghiên cứu lão hóa được tiến hành trong thế kỷ 20 đều nhấn mạnh việc cải thiện sức khỏe cho cơ thể lão hóa. Kết quả là tuổi thọ và sức khỏe tổng thể được cải thiện đáng kể trong thực tế. Nghiên cứu lão hóa vào đầu thế kỷ 21, ngược lại, đã diễn ra với trọng tâm nhấn mạnh rõ nét vào việc cải thiện sức khỏe tinh thần. Hàng chục kết quả nghiên cứu mới đã làm đảo lộn quan niệm cho rằng não cao tuổi không còn sức tiếp thu. Kết quả chỉ ra rằng não cao tuổi không những tiếp thu tốt mà thật ra, đối với nhiều công việc trí óc, còn tốt hơn cả não bộ trẻ tuổi. Thông tin trọng đại ở đây là não bộ linh hoạt hơn và thích ứng hơn rất nhiều so với những gì mọi người từng nghĩ. Não không những giữ nguyên khả năng tạo ký ức mới, vốn đòi hỏi khởi tạo các kết nối mới giữa các tế bào não, mà còn sinh ra những tế bào não hoàn toàn mới – một phát hiện choáng váng và đầy hứa hẹn. Chúng ta cũng biết được rằng não bộ lớn tuổi có thể xử lý thông tin một cách rất khác so với não bộ trẻ tuổi. Những người lớn tuổi có thể sử dụng cả hai bán cầu não để làm việc trong khi những người trẻ tuổi chỉ sử dụng một bên. Nhiều công trình khoa học cũng khẳng định cơ chế “càng dùng càng tốt”: Trí óc phát triển mạnh mẽ hơn khi bị thách thức, hệt như cơ bắp được luyện tập thì cường tráng. Nhưng não bộ không phải là bộ phận duy nhất có tiềm năng lớn lao hơn ta tưởng. Tính cách, tính sáng tạo và “các thể” tâm lý của ta vẫn tiếp tục phát triển suốt đời. Điều này giờ đây nghe thật hiển nhiên, nhưng suốt nhiều thập kỷ các nhà khoa học nghiên cứu hành vi con người đã không đồng tình quan điểm này. Thật ra, trước cuối thế kỷ 20, người ta không mấy chú ý đến sự phát triển tâm lý trong nửa sau cuộc đời, và mỗi khi quan tâm, họ thường rút ra những kết luận sai lầm. Ví dụ, Sigmund Freud, người có ảnh hưởng lớn đến lý thuyết tâm lý học, đã nói thế này về người cao niên: “Vào khoảng 50 tuổi, như một quy luật, các tiến trình trí não thiếu độ đàn hồi, vốn là nền tảng của trị liệu. Người già không còn đào luyện được nữa”. Trớ trêu thay, Freud khẳng định điều này vào năm 1907, khi ông 51 tuổi, và một số tác phẩm vĩ đại nhất của ông đã được viết sau tuổi 65. Chưa hết, Oedipus Rex của Sophocles, kiệt tác mà Freud dựa vào để hình thành lý thuyết phân tâm học tiên phong của mình, được viết khi kịch tác gia Hy Lạp này 71 tuổi. Freud không phải là người tiên phong duy nhất nói sai về lão hóa. Jean Piaget, người đã có công lớn giúp chúng ta hiểu về sự phát triển nhận thức, đã kết thúc phần mô tả của ông về quá trình phát triển trí tuệ bằng khái niệm ông gọi là “thao tác hình thức”, loại tư duy trừu tượng vốn trưởng thành trong những năm niên thiếu. Theo Piaget, sự phát triển này dừng lại vào đầu độ tuổi trưởng thành và sau đó bắt đầu một tiến trình suy thoái chậm. Ngay cả nhà tâm lý học phát triển vĩ đại Erik Erikson, một trong những vị thầy dạy tôi tại Đại học Harvard, cũng chú ý rất ít đến sự phát triển ở tuổi cao niên. Erikson vạch ra tám giai đoạn phát triển tâm lý và định nghĩa mỗi giai đoạn như một vấn đề, hoặc xung đột, phải giải quyết. Thế nhưng chỉ duy nhất một giai đoạn của ông đề cập đến sự phát triển sau tuổi trưởng thành – được gọi là “thời kỳ trưởng thành,” kéo dài đến 50 năm! Tác phẩm kinh điển của ông mang tên “Bản thể và chu trình sống” đề cập chỉ một trang cho mỗi giai đoạn trong hai giai đoạn cuối của đời người. Erikson được ghi nhận là một trong những nhà tư tưởng có uy tín đầu tiên khẳng định rằng có một dạng phát triển tâm lý diễn ra trong suốt cuộc đời. Ông thừa nhận công trình của mình về lão hóa là không đầy đủ, và đã mời gọi các sinh viên tiếp tục đi vào lĩnh vực này. Cuốn sách này một phần cũng là sự đáp lại của tôi đối với lời kêu gọi Erikson nêu ra cách đây mấy thập kỷ. Bốn giai đoạn Trong cuốn sách này, tôi trình bày một kiến giải mới về sự phát triển tâm lý ở nửa sau của đời người. Quan điểm mới này giải thích nhiều điều về tuổi cao niên, và cơ bản là tư tưởng cấp tiến và lạc quan về tiềm năng con người có thể phát triển, sáng tạo và viên mãn về cảm xúc trong suốt cuộc đời. Dựa trên các nghiên cứu với hơn 3.000 người lớn tuổi, các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và câu hỏi khảo sát được tiến hành nhiều lần trong nhiều năm, tôi đã xác định được bốn giai đoạn phát triển ở tuổi cao niên: tái đánh giá ở tuổi trung niên, khai phóng, đúc kết và encore [vẫn tiếp diễn]. Con người bước vào và đi qua những giai đoạn này bởi tác động của những động lực, ham muốn và sự thôi thúc trồi sụt trong suốt cuộc đời. Tôi gọi những động lực này là “Động lực Nội tại” và đã chứng kiến ​​nó ở hàng ngàn đối tượng lớn tuổi tham gia các dự án nghiên cứu và lâm sàng của tôi. Động lực Nội tại là nhiên liệu thúc đẩy sự phát triển; nó vận hành phối hợp với những biến đổi trong não bộ cao tuổi mà tôi khảo sát trong chương 1. Tôi quan niệm các giai đoạn này linh hoạt và năng động hơn so với quan niệm của Erikson vì tôi nhận ra rằng khi lớn tuổi, mọi người rất khác nhau về mọi mặt, và không một hệ thống cứng nhắc nào chính xác cho tất cả. Các giai đoạn tôi đưa ra là có thật – tôi đã nhìn thấy chúng hiển lộ – nhưng mọi người trải nghiệm chúng theo những cách khác nhau và đôi khi theo một trình tự hơi khác với những gì tôi trình bày. Giai đoạn đầu tiên, tái đánh giá ở tuổi trung niên, là thời điểm thăm dò và chuyển tiếp. Đây hoàn toàn không phải “khủng hoảng tuổi trung niên” – khái niệm mà nghiên cứu hiện nay cho thấy đã bị thổi phồng và phần lớn chỉ là một sự ngộ nhận trong văn hóa. Chỉ 10% những người tôi phỏng vấn cho biết họ gặp khủng hoảng tuổi trung niên. Thay vào đó, tôi thấy trong giai đoạn này, từ khoảng 40 đến 65 tuổi, người ta trải qua một cuộc tái đánh giá sâu sắc, và thường tự vấn: Lâu nay tôi đang ở đâu? Giờ tôi đang ở đâu? Tôi sẽ đi về đâu? Với hầu hết mọi người, giai đoạn này không phải một cuộc khủng hoảng mà là một cuộc tìm kiếm – ước muốn tìm được lãnh địa mới, giải đáp được những câu hỏi sâu xa và tìm kiếm những gì xác thực và mang ý nghĩa trong cuộc sống. Tiếp theo giai đoạn tái đánh giá ở tuổi trung niên là giai đoạn mà tôi gọi là khai phóng: Giai đoạn ta cảm thấy muốn thử nghiệm, đổi mới và giải thoát bản thân khỏi những sự kiềm tỏa hoặc bó buộc trước đó. Mong ước này thường chồng lấp với thời điểm tái đánh giá ở tuổi trung niên và sau đó tiếp diễn mạnh mẽ suốt từ cuối độ tuổi 50 và 60 sang đến 70. Trong thời gian này, não bộ chúng ta trải qua những biến đổi sinh lý quan trọng, trong đó có việc sinh sôi các kết nối mới giữa các tế bào não và vận dụng cân bằng hơn hai bán cầu não. Đây là lúc người ta thường nảy sinh ý niệm: “Nếu không phải lúc này thì lúc nào?”. Giai đoạn đúc kết, từ độ tuổi cuối 60 sang 70 và 80, là thời kỳ tổng kết, giải quyết, và đánh giá. Một trong những thành quả chung của giai đoạn tự đúc kết này là ước muốn đáp trả – cho gia đình, bạn bè và xã hội. Hoạt động tình nguyện và tham gia từ thiện, vốn thịnh hành ở những người cao niên và kéo dài cho đến độ tuổi 80, là hai biểu hiện có thể thấy của giai đoạn này. Đối với giai đoạn cuối, tôi dùng từ “encore”, mượn từ tiếng Pháp, để diễn tả nghĩa “một lần nữa”, “vẫn” và “tiếp tục”. Giai đoạn này không phải là vũ điệu bế mạc, mà là ước muốn dấn bước, bất chấp nghịch cảnh hoặc mất mát. Nhu cầu duy trì sức sống này có thể dẫn đến những biểu hiện mới về sáng tạo và hoạt động xã hội, khiến cho thời kỳ này đầy rẫy bất ngờ. Khi mọi người hiểu được các giai đoạn này của nửa đời về sau và cơ chế hoạt động của chúng, tôi thấy họ trở nên tràn đầy động lực và nhiệt huyết. Khi thoát khỏi những ảo tưởng quá tiêu cực về tuổi tác, người ta thường được khích động bởi nhiệt huyết mới, hướng đi mới hoặc mục đích mới. Trí thông minh tiến hóa Trong sách này, tôi giới thiệu một khái niệm mới, trí thông minh tiến hóa, mà tôi cho là lợi ích lớn nhất của não bộ/trí óc cao niên. Trí thông minh tiến hóa là mức độ biểu hiện của mỗi người về năng lực thần kinh, cảm xúc, trí tuệ và tâm lý độc nhất của mình. Nó cũng là tiến trình mà những yếu tố này được hợp nhất tối ưu trong não bộ trưởng thành. Cụ thể hơn, trí thông minh tiến hóa phản ánh sức mạnh tổng hợp thành thục của nhận thức, trí tuệ cảm xúc, sự phán đoán, kỹ năng xã hội, kinh nghiệm sống và ý thức. Tất cả chúng ta đều thông minh về mặt tiến hóa ở một mức độ nào đó và, cũng như với trí tuệ, chúng ta có thể chủ động thúc đẩy sự tăng trưởng của nó. Khi ta trưởng thành, trí thông minh tiến hóa được thể hiện dưới dạng sự uyên bác, óc đánh giá, quan điểm và tầm nhìn. Trí thông minh tiến hóa cao cấp được chia làm ba dạng tư duy và lý luận đặc trưng, và hình thành muộn hơn giai đoạn “thao tác hình thức” của Piaget[1] nên được gọi là “thao tác hậu hình thức” (postformal operations): Tư duy tương đối (nhận thức rằng kiến thức có thể là tương đối chứ không tuyệt đối); tư duy biện chứng (khả năng phát hiện và luận giải sự mâu thuẫn của những quan điểm đối nghịch và dường như không thể tương thích); và tư duy hệ thống (có khả năng nhìn thấy bức tranh bao quát hơn, phân biệt được giữa rừng và cây). Ba dạng tư duy này “cao cấp” theo nghĩa rằng chúng không tự nhiên có được ở tuổi trẻ; chúng ta thích câu trả lời của mình phải đen hoặc trắng, đúng hay sai. Và chúng ta thường thích có câu trả lời bất kỳ hơn không có gì cả. Phải mất thời gian, kinh nghiệm và nỗ lực để có được lối tư duy linh hoạt và tinh tế hơn. Khả năng chấp nhận sự bất định, thừa nhận rằng những câu trả lời thường mang tính tương đối, và gác lại phán xét để đánh giá cẩn thận các luận điểm đối nghịch là một chỉ dấu đích thực của trí thông minh tiến hóa. Trong cuốn sách này, tôi sẽ chỉ cho bạn cách trau dồi trí thông minh tiến hóa để từ đó gặt hái thành quả. Hai nghiên cứu mới Tôi có hân hạnh dẫn dắt hai cuộc nghiên cứu đột phá về tuổi cao niên kể từ năm 2000; một xem xét diện mạo mới của giai đoạn hưu niên và một xét đến những lợi ích tích cực của sự sáng tạo ở người lớn tuổi. Cả hai cuộc nghiên cứu đã mang lại những kết quả bất ngờ – và đáng khích lệ. Nghiên cứu về hưu niên của tôi cho thấy từ “nghỉ hưu” lỗi thời ra sao. Với hầu hết mọi người hiện nay, độ tuổi sau 65 hoàn toàn không phải để “nghỉ ngơi”. Chẳng phải mọi người đều không chịu nghỉ ngơi và tận hưởng cho bản thân, nhưng hầu hết những người tôi phỏng vấn đều xem đoạn đời này như cơ hội lớn để theo đuổi các hoạt động và sở thích mà trước đây họ không có thời gian. Rất khác với tinh thần thoát ly khỏi đời sống xã hội và và văn hóa (như đã được mặc nhiên công nhận bởi các nghiên cứu có uy tín trước đây), thời “hưu niên” giờ đây lại dẫn đến sự tham gia sâu rộng hơn, những mối quan hệ tâm đắc hơn, sự mở mang thêm về trí tuệ, và nhiều niềm vui hơn. Cuộc nghiên cứu kia của tôi khảo sát những tác động về tinh thần, thể chất và cảm xúc khi tham gia một chương trình nghệ thuật cộng đồng. Một lần nữa, tôi và các đồng nghiệp đã có những khám phá bất ngờ. Trái ngược với ngộ nhận của xã hội, sự sáng tạo chẳng phải là độc quyền của tuổi trẻ. Nó có thể bừng nở ở bất kỳ lứa tuổi nào – và thực tế, nó có thể nảy nở sâu sắc và phong phú hơn ở người lớn tuổi vì họ được bồi đắp bởi kho tàng kiến ​​thức và kinh nghiệm rộng lớn. Như tôi sẽ giải thích sau, việc tham gia bất kỳ chương trình nghệ thuật nào, gồm cả nghệ thuật phi thị giác như âm nhạc, múa và sân khấu, đều có thể cải thiện sức khỏe, quan điểm và khả năng hồi phục của bạn. Hai nghiên cứu này hàm chứa những ẩn ý quan trọng, cho các cá nhân và cả những người chịu trách nhiệm hỗ trợ sức khỏe và phúc lợi cho người cao tuổi. Kết quả từ nghiên cứu về tính sáng tạo của chúng tôi, chẳng hạn, là hết sức quý giá với các giám đốc chương trình tại các trung tâm người cao niên. Tương tự, kết quả từ nghiên cứu về hưu niên – rằng nhiều người lớn tuổi đang tìm công việc bán thời gian, sẽ là thông tin đáng quan tâm với giám đốc nhân sự trong các công ty và tổ chức phi lợi nhuận. Khi trình bày các kết quả nghiên cứu, tôi hy vọng sẽ đưa ra được một định hướng giúp cải thiện sự hỗ trợ của xã hội và mang đến cơ hội học tập cho tất cả những người lớn tuổi. Niềm hy vọng của tôi Năm 1971, khi tôi bước vào lão khoa, đó là một lĩnh vực nghiên cứu tương đối mới, còn thiếu thốn và chập chững với các định kiến ​​và quan niệm sai lạc. Cách đây chưa lâu, vào những năm 1960 và 1970, nhiều chuyên gia vẫn coi tuổi già là căn bệnh: Họ tin rằng tâm và thân tự khắc sẽ trục trặc, như một chiếc xe sau nhiều năm sử dụng. Đến giữa những năm 1970, các quan điểm này bắt đầu thay đổi bởi ngày càng có nhiều bằng chứng thực tế về lão hóa và dân số lớn tuổi bắt đầu tăng vọt. Chính phủ liên bang bắt đầu chi hàng triệu đô-la cho nghiên cứu mới thông qua hai chương trình lớn: Viện Quốc gia về Lão hóa và Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Tâm thần Cao niên, mà với cuộc nghiên cứu sau, tôi đã may mắn là giám đốc đầu tiên. Các nhà nghiên cứu bắt đầu hiểu rằng bản thân lão hóa không phải là một bệnh; nó chỉ đơn thuần là một quãng đời mà nhiều bệnh bỗng bộc lộ – những cái gọi là các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Trọng tâm mới này đã thúc đẩy lĩnh vực lão khoa và cho một cái nhìn cân bằng hơn về tuổi già. Các nhà nghiên cứu thấy những người lớn tuổi khỏe mạnh vẫn duy trì năng lực tinh thần và cảm xúc mạnh mẽ và thường chỉ suy giảm dần dần về thể lực. Hơn 30 năm sau đó, mức tài trợ cho nghiên cứu về lão hóa đã tăng từ 50 triệu đô-la một năm lên hơn 1 tỉ đô-la hiện nay. Tuy nhiên, bất chấp quỹ thời gian và tài chính dồi dào, các nghiên cứu thường vẫn tập trung vào các vấn đề của tuổi già. Ngay cả cuốn sách quan trọng gần đây, Tuổi cao niên viên mãn (Successful Aging), của John Rowe và Robert Kahn, cũng trình bày mục tiêu nhằm giảm thiểu suy thoái chứ không nhìn nhận tiềm năng to lớn để phát triển tích cực ở nửa đời về sau. Mặc dù Rowe và Kahn đã đúng khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sức khỏe, chức năng tâm thần, và sự tham gia tích cực trong đời sống, họ không trình bày khả năng cải thiện những khía cạnh này theo tuổi tác. Cuốn sách này trình bày một mô hình mới của tiến trình lão hóa, một mô hình mà tôi hy vọng rốt cục sẽ thay thế những quan niệm và giả định tiêu cực hiện nay. Mô hình này nhìn nhận tiềm năng, bên cạnh các vấn đề liên quan đến lão hóa. Nó định vị lại tiến trình lão hóa như một chuỗi giai đoạn phát triển để thật sự thúc đẩy sự tiến hóa, ngược với quan niệm lão hóa là một sự suy thoái tất yếu. Cuốn sách này cho thấy ta có thể nâng đỡ và trau dồi năng lực sẵn có của mình ra sao để thay đổi tích cực. Tôi thật lòng hy vọng nó sẽ thúc đẩy sự đối thoại về chủ đề này bằng cách truyền đi thông điệp đầy hứa hẹn về các giá trị và năng lực của trí não cao niên. Mời các bạn đón đọc Trí Não Bất Bại của tác giả Gene D. Cohen.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Lập Bản Đồ Tư Duy
Tôi muốn gửi lời cảm ơn đặc biệt tới những người đã có những đóng góp vô cùng quan trọng cho sự phát triển của Bản đồ Tư duy và đóng góp to lớn của họ để Bản đồ Tư duy được công nhận trên toàn cầu: Bạn thân của tôi, Sea Adam, người từ năm 1986 đã dự đoán rằng trong 20 năm tới các Bản đồ Tư duy sẽ là công cụ tư duy toàn cầu và người đã khích lệ tôi tin rằng điều đó sẽ xảy ra; tới trở lý riêng của tôi, Lesley Bias, người mà nếu không có ngọn lửa đầy nhiệt huyết của cô thì bạn sẽ không có cơ hội đọc cuốn sách này ! Tới Alan Burning – nhà thiết kế Bản đồ Tư duy của chúng tôi, người đã mang những ý tưởng thật tuyệt vời đến với cuộc sống; tới công ty Buzan Licensed Instructors (BLIs) và những giảng viên giảng dạy Bản đồ Tư duy, những người đã phát triển rộng rãi “Bản tin Bản đồ Tư duy” ra khắp toàn cầu; tới anh trai tôi, giáo sư Barry Buzan, người đã hết lòng ủng hộ và khích lệ chúng tôi trong việc mở rộng phát triển các Bản đồ Tư duy trên toàn thế giới; mẹ của tôi: Jean Buzan, người đã giúp tôi phát triển khả năng tư duy của mình và là người biên tập tuyệt vời cho các cuốn sách của tôi; Michael J. Gelb, người ủng hộ và người đồng sự của Bản đồ Tư duy; họa sĩ Loraine Gill, người chứng minh cho tôi thấy rằng tôi và tất cả mọi người trên thế giới đều có thể vẽ và là một họa sĩ bẩm sinh; HSH Hoàng tử Phillipp của Công quốc Liechtenstein, chủ tịch công ty đầu tiên đã nhận ra tầm quan trọng của các Bản đồ Tư duy cũng như mở rộng, giới thiệu tới tất cả nhân viên trong công ty The Liechtenstein Global Trust của ông có được cơ hội làm lợi từ chúng; tới Vanda North người sáng lập Trung tâm Buzan, người đã có những cống hiến để các Bản đồ Tư duy được phổ biến và sử dụng trên toàn thế giới và có được những thành công đáng kinh ngạc; quản lý của tôi, Caroline Shott người đã đem đến những ý tưởng tuyệt vời cho cuốn sách này và là người truyền cảm hứng cho danh mục sách mới thực sự ấn tượng của Thorsons (một chi nhánh của NXB Happer Collins), mà cuốn sách này là một phần quan trọng trong đó; Tôi muốn gửi lời cảm ơn đặc biệt tới người bạn của mình, cũng là tổng biên tập Carone Tonkinson vì sự ủng hộ tận tâm và sự nhiệt tình của cô ấy đối với Bản đồ Tư duy. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới nhóm hỗ trợ đặc biệt của tôi tại Thorsons, những người giờ đây đã giống như gia đình thứ hai của tôi. Mỗi người trong họ đều giỏi về một lĩnh vực và đã giúp mang đến cho cuốn sách này sự thành công; chủ bút Helen Evans, giám đốc dự án Kate Latham, Giám đốc thiết kế Jacqui Caulton, nhà quản lý thiết kế Jo Ridgeway, Giám đốc Marketing Jo Lal và Giám đốc Quan hệ công chúng Megan Slyfield.  *** Lập Bản đồ tư duy sẽ hướng dẫn bạn xuyên suốt quá trình đơn giản: lập một bản đồ Tư duy từ bước khởi đầu. Bạn sẽ nhanh chóng được truyền cảm hứng từ những gì bạn có thể đạt được, từ khả năng sáng tạo lớn lao của bạn. Và các bản đồ tư duy sẽ ngay lập tức mang lại cho bạn những lợi ích thiết thực cho cuộc sống hàng ngày của bạn. “Lập bản đồ tư duy”cũng sẽ là một cuốn sách phù hợp cho những bạn mới bắt đầu tìm hiểu về Mind map (bản đồ tư duy). Một số cuốn sách khác tư duy bạn đọc có thể tham khảo thêm: Bản đồ tư duy trong công việc, Ứng dụng bản đồ tư duy, 7 loại hình thông minh,… Quên đi những phương pháp ghi chép cũ, chúng ta tự mình khám phá sức sáng tạo của bản thân. Bản đồ tư duy là gì? Bản đồ tư duy là một công cụ tổ chức tư duy nền tảng. Bản đồ tư duy cơ bản là bản đồ các kế hoạch trong ngày. Mỗi nhánh chính được phát triển từ hình ảnh trung tâm có liên quan đến các việc phải làm trong ngày, ví dụ như: thợ sửa ống nước, tới các cửa hàng tạp hóa,… Bản đồ tư duy là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não của bạn rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não. Nó là một phương tiện ghi chép đầy sáng tạo và rất hiệu quả theo đúng nghĩa của nó. Tại sao bạn nên lập bản đồ tư duy? Cuộc sống của chúng ta là không giới hạn, và bộ não của chúng ta cũng thế. Bạn không cần phải gò mình trong bất cứ một khuôn mẫu có sẵn nào cả, hãy thỏa sức sáng tạo và bứt phá những giới hạn. Lập bản đồ tư duy giúp bạn sáng tạo hơn, tiết kiệm thời gian, ghi nhớ tốt hơn, học nhanh và hiệu quả, tạo ra cách học nhẹ nhàng, nhìn thấy “bức tranh tổng thể”,… Sẽ rất nhàm chán nếu chúng ta mãi không thoát ra được những phương pháp cũ để giải phóng bộ não. Việc học tập lúc nào cũng phải thật thú vị bạn mới dành được sự tập trung và đạt được những hiệu quả nhất định. Khám phá khả năng vẽ Bản đồ tư duy tự nhiên của bạn Đơn giản là tưởng tượng và liên kết, hai điều này giúp bạn vẽ Bản đồ tư duy. Ở chương 2, Tony Buzan sẽ hướng dẫn cụ thể 7 bước để bạn có thể tạo nên một Bản đồ tư duy. Thành công hơn trong cuộc sống với Bản đồ tư duy Không chỉ là công cụ giúp bạn ghi nhớ tốt hơn trong học tập, công việc mà bạn có thể ứng dụng Bản đồ tư duy trong cuộc sống hằng ngày như Bản đồ tư duy dành cho thuyết trình, Bản đồ tư duy cho việc mua sắm, Bản đồ tư duy cho việc gọi điện thoại,… Vẽ ra một tương lai lý tưởng cho bạn bằng Bản đồ tư duy Đừng để cuộc sống của bạn là chuỗi những ngày sống mơ hồ, không có ước mơ. Hãy bắt tay vào vẽ ra một tương lai lý tưởng cho bạn bằng Bản đồ tư duy. “Sử dụng một chiếc đồng hồ làm hình ảnh trung tâm. Bản đồ tư duy chứa đựng tất cả các nhân tố tạo nên một ngày hoàn hảo đó. Sau khi bạn hoàn thành Bản đồ tư duy, biến một ngày hoàn hảo thành vô vàn những ngày hoàn hảo trong cuộc sống thực của bạn”. Thỏa sức sáng tạo, tìm kiếm những phương pháp ghi nhớ thú vị khiến cuộc sống của bạn dễ dàng và thành công hơn. Có vô vàn cách để ghi nhớ nhưng hãy chọn cách thật khoa học, tiết kiệm thời gian nhưng đem lại hiệu quả cho bạn. Và đọc Lập Bản đồ tư duy sẽ giúp bạn làm điều đó. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của AnyBooks, chúc bạn sẽ luôn thành công. Hy vọng những bài viết tiếp theo của AnyBooks sẽ luôn nhận được sự quan tâm và theo dõi của bạn. *** Thư gửi bạn đọc   H ãy để tôi kể cho các bạn câu chuyện Bản đồ Tư duy và Lập Bản đồ Tư duy được hình thành như thế nào.   Khi còn là một đứa trẻ, tôi rất thích ý tưởng về ghi chép và học tập. Nhưng khi đến tuổi thiếu niên, thì suy nghĩ của tôi bắt đầu lộn xộn, và tôi trở nên chán ghét mọi thứ liên quan đến học tập, nhất là ghi chép. Tôi cũng nhận ra một nghịch lý bất thường là tôi càng ghi chép nhiều thì việc học tập và trí nhớ của tôi càng tồi đi. Để cố gắng cải thiện các vấn đề, tôi bắt đầu gạch chân các từ và các ý tưởng quan trọng bằng màu đỏ và đặt những điều quan trọng bằng cách đóng khung. Thật kì diệu, trí nhớ của tôi bắt đầu được cải thiện.   Năm đầu tiên tại trường đại học, tôi vẫn học hết sức chật vật. Rồi sau đó tôi như bị mê hoặc bởi những ý tưởng của người Hy Lạp, tôi thấy rằng họ đã phát triển hệ thống trí não, và nó đã giúp họ ghi nhớ hàng trăm, thậm chí hàng ngàn sự việc. Hệ thống ghi nhớ của người Hy Lạp dựa trên sự tưởng tượng và liên kết – điều làm tôi kinh ngạc và lo ngại là chúng không hề tồn tại trong cách ghi chép của mình!   Sau đó, tôi bắt đầu để ý rằng mọi người xung quanh tôi cũng đang ghi chép theo kiểu gò bó và đơn điệu giống như tôi đang làm. Không ai trong chúng ta sử dụng các yếu tố cơ bản của trí tưởng tượng và sự liên kết – chúng ta đều đang ở trong chiếc thuyền chìm!   Bỗng nhiên tôi nhận ra rằng, trong đầu tôi và tập thể “bộ não toàn cầu”, có một sự bế tắc, chúng ta cần một công cụ ghi chép và tư duy mới để phá bỏ lối ghi chép và tư duy cũ.   Tôi bắt đầu tìm kiếm một công cụ tư duy cho phép chúng ta tự do suy nghĩ như cách chúng ta được tạo ra để suy nghĩ.   Tôi bắt đầu nghiên cứu tất cả các vấn đề mà tôi có thể, đặc biệt là về lĩnh vực tâm lý học. Từ tâm lý học, tôi khám phá ra rằng có hai yếu tố quan trọng trong suốt quá trình học tâp: Sự liên kết và trí tưởng tượng. Tương tự như những người Hy Lạp! Bây giờ, tôi đang như bị mê hoặc bởi bộ não của mình và cái tôi nhận ra là sức mạnh và tiềm năng của nó. Cả sức mạnh và tiềm năng của nó đều lớn hơn nhiều so với những gì tôi nghĩ. Tôi đã bắt đầu tập trung vào trí nhớ, ghi chép và khả năng sáng tạo, vì dường như đáp án cho những câu hỏi của tôi nằm ở đó.   Tôi nhanh chóng phát hiện ra rằng hầu hết những nhà tư tưởng vĩ đại, đặc biệt là Leonardo de Vinci, đều sử dụng những bức tranh, những mật mã và những đường kết nối trong ghi chép của họ. Họ “vẽ nghuệch ngoạc” và nhờ thế những ghi chép của họ còn sống mãi.   Trong hành trình khám phá này, tôi thường cảm thấy dễ dàng suy nghĩ, tưởng tượng và mơ ước khi đi lang thang. Và tôi chợt nhận ra rằng, vì chúng ta là một phần của tự nhiên, nên suy nghĩ, ghi chép của chúng ta phải liên quan tới tự nhiên và phản ánh tự nhiên, chúng ta phản ánh những quy luật chung của tự nhiên!   Chỉ có một cách để giải quyết tình thế tiến thoái lưỡng nan của tôi. Công cụ tư duy phải ứng dụng vào việc sắp xếp toàn bộ hoạt động thường ngày của con người, và phải dựa trên cách thức hoạt động tự nhiên của bộ não. Tôi cần thứ gì đó phản ánh được bản chất và hoạt động tự nhiên của bộ não hơn là những thứ làm kìm hãm sự phát triển trí tuệ và buộc chúng ta làm việc chống lại khả năng sáng tạo tự nhiên bên trong của mỗi chúng ta.   Bản đồ tư duy đầu tiên ra đời!   Hãng tin BBC của Anh đã biết về phát hiện mới và về hiệu quả rõ rệt của Bản đồ Tư duy với trẻ em. Kết quả là họ đã mời tôi thực hiện một chương trình truyền hình dài 30 phút về Bản đồ Tư duy.   Tại cuộc gặp gỡ để thảo luận về nội dung của chương trình, tôi đã vẽ Bản đồ Tư duy về phương pháp động não. Nhìn vào sự phát triển của Bản đồ Tư duy, người đứng đầu trung tâm giáo dục từ xa BBC đã thốt lên rằng: “Có nhiều hơn một chương trình, ít nhất là mười chương trình!” Chỉ một năm, một tập hợp 10 chương trình truyền hình về “Sử dụng trí não” cùng với cuốn sách đã ra đời. Bản đồ Tư duy đã tạo dựng được tương lai của chính mình!   Từ đó về sau, tôi đã dành hết thời gian của mình để giảng dạy về Bản đồ Tư duy và ứng dụng của nó. Hồi còn là sinh viên tôi đã gặp khá nhiều khó khăn, vì thế tôi quyết tâm rằng tất cả mọi người đều phải được hưởng lợi ích từ những công cụ tư duy mang tính đột phá này. Như một phần trong quyết tâm đưa Bản đồ Tư duy tới mọi người, tôi đã viết cuốn Lập Bản đồ Tư duy.Cuốn sách sẽ giới thiệu cho bạn biết Bản đồ Tư duy là gì, các Bản đồ Tư duy hoạt động như thế nào, những lợi ích chúng có thể mang lại cho bạn và cách sử dụng chúng.   Lập Bản đồ Tư duy sẽ hướng dẫn bạn xuyên suốt quá trình đơn giản: lập một Bản đồ Tư duy từ bước khởi đầu. Bạn sẽ nhan chóng được truyền cảm hứng từ những gì bạn có thể đạt được, từ khả năng sáng tạo lớn lao của bạn và các Bản đồ Tư duy sẽ ngay lập tức mang lại cho bạn những ích lợi thiết thực cho cuộc sống hàng ngày của bạn.   Các Bản đồ Tư duy mang lại những thay đổi tuyệt diệu và lớn lao trong cuộc đời tôi. Và tôi biết điều tương tự cũng sẽ xảy ra với bạn.   Hãy sẵn sàng để ngạc nhiên – về chính bản thân bạn!   Mời các bạn đón đọc Lập Bản Đồ Tư Duy của tác giả Tony Buzan.
Bản Đồ Tư Duy Trong Công Việc
Bản đồ tư duy trong công việc dành cho tất cả mọi người đang làm những công việc khác nhau trên toàn thế giới, từ một chủ tịch hội đồng quản trị làm việc ở Trung Quốc, một kế toán ở Anh cho đến một người giữ trẻ ở Nauy. Những hướng dẫn của Tony Buzan để đạt được thành công và sự thoải mái trong công việc sẽ giúp bạn khai mở những khả năng sáng tạo và trở thành người xuất sắc nhất trong những người xuất sắc.Bản đồ tư duy trong công việc sẽ giúp bạn: - Động não và giải quyết những vấn đề khó khăn nhất - Đặt ra và đạt được mục tiêu - Sáng tạo trong công việc - Dễ dàng xác định những ưu tiên của bạn - Thuyết trình tốt và tự tin hơn Đây chính là câu trả lời cho những câu hỏi lặp đi lặp lại mà nhiều người, trong nhiều năm đã hỏi tác giả: làm cách nào để có thể áp dụng Bản đồ tư duy trong những tình huống công việc cụ thể. Ở mức độ ứng dụng, kỹ năng này có thể giúp bạn sắp xếp công việc, chuẩn bị trước khi thuyết trình và giải quyết những tình thế dở khóc dở cười trong kinh doanh. Chúng còn có thể đóng vai trò như một người định hướng cho cuộc sống của bạn bằng cách giúp bạn tìm ra cái bạn thực sự muốn từ công việc, đem tới cho bạn một cái nhìn tổng quan hết sức rõ ràng về những tình huống phức tạp và lấy đi những căng thẳng từ những trách nhiệm và yêu cầu khắt khe của cuộc sống. *** Lời giới thiệu (Cho bản tiếng Việt) Trong một thế giới bùng nổ thông tin như hiện nay thì học tập chăm chỉ vẫn chưa phải là giải pháp tối ưu, bởi khi có nhiều sự lựa chọn thì vấn đề không chỉ là học cái gì mà còn là học như thế nào và sử dụng công nghệ gì. Các phương pháp luận học tập đã đem lại thành công cho chúng ta trong quá khứ đang gặp nhiều thách thức. Thông tin đa chiều và thực tế yêu cầu chúng ta không chỉ có kiến thức mà còn có khả năng tạo ra giá trị gia tăng từ kiến thức. Nếu ví thông tin như các yếu tố đầu vào, còn kiến thức, kỹ năng, thái độ làm việc là yếu tố đầu ra thì “hộp đen” hay “bộ vi xử lý” chính là bộ não của chúng ta. Thực tế, chúng ta có thể dành nhiều thời gian để học cách sử dụng tốt một chiếc máy tính, nhưng lại ít quan tâm đến cơ chế hoạt động, xử lý thông tin, phân tích, tổng hợp, sáng tạo… của cỗ máy kỳ diệu là bộ não. Tony Buzan là một trong số ít những người dành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm ra quy luật hoạt động của bộ não và làm việc theo quy luật đó để đạt được những sự thành công đáng kinh ngạc. Ông là tác giả đi đầu trong lĩnh vực về não và phương pháp học tập với hơn 80 tác phẩm với tổng cộng 3 triệu bản đã được bán ra. Nhiều cuốn sách và những sản phẩm giành được những thành công lớn ở hơn 100 nước với 30 ngôn ngữ, doanh thu lên đến hơn 100 triệu bảng Anh. Là giảng viên hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực này Tony Buzan được coi là “thầy phù thủy về tư duy”, với nhiều bài thuyết giảng cho đông đảo khán giả – từ những trẻ em 5 tuổi, những sinh viên thiệt thòi hay những sinh viên tốt nghiệp hàng đầu của Oxbridge (Oxford & Cambridge), cho đến những giám đốc kinh doanh hàng đầu thế giới. Tony Buzan cũng là cố vấn chiến lược cho rất nhiều tổ chức đa quốc gia như General Motors, Walt Disney, Microsoft, IBM... và nhiều chính phủ trên thế giới như Anh quốc, Singapore, Mexico, Úc... Không chỉ là người sáng lập ra giải vô địch thế giới về ghi nhớ và đọc nhanh, Tony Buzan còn được biết tới qua các giải về thơ ca, thành tích cao trong thể thao, và hiện là huấn luyện viên Olympic. Tony Buzan là con người của công chúng với hơn 100 giờ xuất hiện trên các kênh truyền hình và hơn 1000 giờ trên sóng radio quốc gia và quốc tế với khoảng 3 tỷ khán thính giả.  Tony Buzan đã xây dựng tên tuổi của mình từ một ý tưởng về cơ bản rất đơn giản mà ông gọi là Bản đồ Tư duy (Mind Maps) – công cụ hỗ trợ tư duy được mô tả là “Công cụ của bộ não” đang được hơn 250 triệu người sử dụng trên thế giới. Bạn đang tự hỏi: Bản đồ Tư duy là gì? Nó hoạt động ra sao? Thực tế, Bản đồ Tư duy là một công cụ cho mọi hoạt động tư duy. Có thể miêu tả nó là một kỹ thuật hình họa, với sự kết hợp giữa từ ngữ, hình ảnh, đường nét, màu sắc phù hợp, tương thích với cấu trúc, hoạt động và chức năng của bộ não giúp bạn khai phá tiềm năng vô tận của bộ não. Bản đồ Tư duy chính là công cụ giúp bạn làm chủ cuộc sống: ghi nhớ, quản lý, sáng tạo, lập kế hoạch… và thành công. Tony Buzan tin rằng chúng ta đang sống trong một vũ trụ bao la rộng lớn, nhưng trong mỗi chúng ta cũng có một vụ trụ khác chưa được khai phá – bộ não. Đi sâu khám phá “tiểu vũ trụ” này, chúng ta cũng sẽ thu được những điều vô cùng kỳ diệu về tiềm năng không giới hạn của chúng ta như sự kỳ diệu của vũ trụ vậy. Tại Việt nam, vào tháng 3 năm 2006, chương trình Thời sự Đài Truyền hình Việt Nam đã thực hiện một phóng sự về hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và phổ biến Bản đồ Tư duy của nhóm Tư duy mới (New Thinking Group – NTG) khi nhóm đang thực hiện dự án “Ứng dụng công cụ hỗ trợ tư duy – Bản đồ Tư duy” cho sinh viên Đại học Quốc gia Hà nội. Dự án đã nhận được sự ủng hộ sâu rộng từ lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội, lãnh đạo Viện Nghiên cứu Con người, các thầy cô giáo và đông đảo học sinh sinh viên.  Các bạn sinh viên ứng dụng Bản đồ Tư duy trong học tập đã đạt được những thành tích học tập rất cao. Những đề tài nghiên cứu khoa học về ứng dụng Bản đồ Tư duy trong làm việc theo nhóm, trong học ngoại ngữ, học các môn xã hội khác đã đạt giải cao tại các trường thành viên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội. Ngoài ra, Bản đồ Tư duy được ứng dụng đặc biệt hiệu quả trong việc nâng cao khả năng khởi tạo ý tưởng và “Teamwork” (làm việc theo nhóm) của sinh viên. Việc ứng dụng Bản đồ Tư duy trong khởi tạo và hiện thực hóa ý tưởng cũng được minh chứng tại các cuộc thi về ý tưởng kinh doanh, và đặc biệt đã có những sinh viên thành lập được doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả với sự góp phần không nhỏ của Bản đồ Tư duy. Với cuốn Bản đồ tư duy trong công việc này, bạn không chỉ hiểu được Bản đồ Tư duy là gì, tại sao nên ứng dụng Bản đồ Tư duy mà còn trả lời được câu hỏi sử dụng Bản đồ Tư duy như thế nào trong việc học tập, phát hiện vấn đề, giải quyết vấn đề và tạo ra sản phẩm dịch vụ. Chúng tôi mong rằng những quan điểm, phương pháp tư duy và kỹ năng có được từ quyển sách sẽ đem lại sự thành công cho bạn. Với tinh thần “không có điều gì mới, chỉ có những sự kết nối mới” chúng tôi hy vọng bạn sẽ kết nối được những gì mình mới biết với những gì mình đã biết để làm phong phú thêm khả năng thực hành sáng tạo của bạn. Nhóm Tư duy mới –  New Thinking Group (NTG) *** Tâm sự cùng độc giả Cuốn sách này dành cho tất cả mọi người đang làm những công việc khác nhau trên toàn thế giới, từ một chủ tịch hội đồng quản trị đang làm việc ở Trung Quốc, một kế toán ở Anh cho đến một người giữ trẻ ở Na Uy.  Đây chính là câu trả lời cho những câu hỏi lặp đi lặp lại mà nhiều người, trong nhiều năm đã hỏi tôi: làm cách nào để có thể áp dụng Bản đồ Tư duy trong những tình huống công việc cụ thể. Ở mức độ ứng dụng, Bản đồ Tư duy có thể giúp bạn sắp xếp công việc, chuẩn bị trước khi thuyết trình và giải quyết những tình thế dở khóc dở cười trong kinh doanh. Chúng còn có thể đóng vai trò như một người định hướng cho cuộc sống của bạn bằng cách giúp bạn tìm ra cái bạn thực sự muốn từ công việc, đem tới cho bạn một cái nhìn tổng quan hết sức rõ ràng về những tình huống phức tạp và lấy đi những căng thẳng từ những trách nhiệm và yêu cầu khắt khe của cuộc sống. Càng làm việc nhiều với mọi người ở mọi lĩnh vực khác nhau, tôi càng thấy rõ tầm quan trọng của Bản đồ Tư duy ở công sở. Qua những ví dụ trong cuốn sách này, bạn sẽ thấy các doanh nghiệp, những nhà quản trị và thậm chí những nhân viên bình thường đều đang sử dụng Bản đồ Tư duy trong các tình huống kinh doanh và trong cuộc sống như một công cụ đáng kinh ngạc và đầy sáng tạo đến mức nào.  Ở mức độ cá nhân, Bản đồ Tư duy giúp tôi nhận ra: - Sức sáng tạo của con người là vô tận  - Bản đồ Tư duy thể hiện sự vô tận đó  - Sự vô tận của tư duy con người có thể tạo ra vô số cách ứng dụng cho Bản đồ tư duy.  Đó cũng chính là lý do tại sao không có một giới hạn nào cho những thắc mắc Bản đồ Tư duy sẽ giúp và gợi cảm hứng trong công việc cho tôi như thế nào, cũng như tại sao tôi lại muốn chia sẻ nó với bạn. Dù bạn làm công việc gì đi nữa, và dù bạn có vai trò ra sao thì Bản đồ Tư duy cũng sẽ giúp bạn giải phóng cho trí sáng tạo vô hạn của mình. Nó cũng làm phong phú hơn cuộc sống của bạn, đem đến cho bạn sự thành công và thỏa mãn cả trong công việc và trong gia đình. Mời các bạn đón đọc Bản Đồ Tư Duy Trong Công Việc của tác giả Tony Buzan.
Học Từ Vấp Ngã Để Từng Bước Thành Công
Người bi quan nhìn thấy khó khăn trong mỗi cơ hội, còn người lạc quan nhìn thấy cơ hội trong mỗi khó khăn - Sir Winston Churchill Thành công và thất bại chỉ đơn thuần là những điểm mốc nối tiếp nhau trong cuộc sống để tôi luyện nên sự trưởng thành của con người. Thất bại giúp con người đúc kết được kinh nghiệm để vươn tới chiến thắng và khiến những thành công đạt được thêm phần ý nghĩa. Không có ai luôn thành công hay thất bại, tuyệt đối thông minh hay dại khờ, tất cả đều phụ thuộc vào nhận thức, tư duy tích cực hay tiêu cực của mỗi người. Như chính trị gia người Anh, Sir Winston Churchill, từng nói, “Người bi quan nhìn thấy khó khăn trong mỗi cơ hội, còn người lạc quan nhìn thấy cơ hội trong mỗi khó khăn”. Sẽ có những người bị ám ảnh bởi thất bại, bị chúng bủa vây, che lấp những cơ hội dẫn tới thành công. Tuy nhiên, đừng sa vào vũng lầy bi quan đó, thất bại là một lẽ tự nhiên và là một phần tất yếu của cuộc sống. Đó là một điều bạn không thể tránh khỏi, nếu không muốn nói thực sự là trải nghiệm mà bạn nên có trong đời. Vì vậy, hãy thất bại một cách tích cực. Trong cuốn Học từ vấp ngã để từng bước thành công, John C. Maxwell đã chỉ cho chúng ta cách để kiểm soát được cảm xúc và suy nghĩ của bản thân mỗi khi có một việc diễn ra ngoài mong đợi. Cuốn sách chứa đựng những lời khuyên, bài học cũng như những ví dụ minh họa thực tiễn để minh chứng cho chân lý “Thất bại là mẹ thành công”. Thất bại chính là bàn đạp vững chắc nhất tạo đà đưa bạn vươn tới thành công một cách nhanh chóng. Sự sợ hãi, lúng túng, bi quan những lúc vấp ngã chỉ làm mọi việc tồi tệ hơn. Thái độ sống, sự nhìn nhận đúng đắn về quan niệm thắng-bại mới chính là yếu tố cốt lõi tạo nên thành công. Qua 15 bài học giúp thay đổi thái độ cũng như cách nhìn nhận để chuyển bại thành thắng trong cuốn sách này, bạn sẽ được tôi luyện một cách nhuần nhuyễn và khai phá được sự tích cực ở bản thân, để rồi nhận ra rằng, thất bại không phải là kẻ thù, mà là một trợ thủ đắc lực, một người bạn đồng hành của chúng ta trên con đường hướng tới thành công. Trân trọng gửi tới bạn đọc cuốn sách vô cùng lý thú này! Tháng 11 năm 2014 Công ty Cổ phần Sách Alpha *** John C. Maxwell là nhà sáng lập của Tập đoàn INJOY, một tổ chức giúp mọi người phát huy tối đa tố chất cá nhân và tiềm năng lãnh đạo. Ông là tác giả của một loạt cuốn sách nằm trong danh sách bán chạy của New York Times, cũng là sách bán chạy trên bảng xếp hạng của Business Week. Các tác phẩm đã được dịch và xuất bản tại Việt Nam: Hành Trình Tới Thành Công Tôi Tư Duy Tôi Thành Đạt Phát Triển Kỹ Năng Lãnh Đạo 21 Nguyên Tắc Vàng Của Nghệ Thuật Lãnh Đạo 21 Phẩm Chất Vàng Của Nhà Lãnh Đạo Nhà Lãnh Đạo 360° Lãnh Đạo Giỏi Hỏi Câu Hỏi Hay 15 Nguyên Tắc Vàng Về Phát Triển Bản Thân 101 Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Mối Quan Hệ 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Lãnh Đạo 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Tự Phát Triển 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Cố Vấn 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Thành Công 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Làm Việc Nhóm 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Thái Độ 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Trang Bị 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Cuốn Sách Nhỏ Cho Nhà Lãnh Đạo Lớn Nghệ Thuật Kết Nối Đỉnh Cao Trong Giao Tiếp Thuật Đắc Nhân Tâm 17 Nguyên Tắc Vàng Trong Làm Việc Nhóm Dám Ước Mơ, Biết Thực Hiện Nhà Lãnh Đạo Giỏi Giải Quyết Vấn Đề Như Thế Nào? Để Trở Thành Nhà Lãnh Đạo Quần Chúng Xuất Sắc Kỹ Năng Lãnh Đạo ... *** Vươn tới thành công đích thực Trong các buổi nói chuyện trên khắp cả nước, mọi người thường hỏi tại sao tôi lại viết sách. Đó là câu tôi được hỏi rất nhiều lần và tôi muốn gửi tới bạn câu trả lời trước khi các bạn đọc chương đầu tiên của Học từ vấp ngã để từng bước thành công. Tôi đã dành cả cuộc đời để gia tăng giá trị cho con người. Đó là lý do tôi nhận lời giảng dạy tại các hội nghị, ghi âm bài giảng bằng băng cassette, dựng video đào tạo và viết sách. Đó cũng là lý do tôi sáng lập ra tổ chức Injoy Group. Tôi muốn nhìn thấy mọi người thành đạt. Tôi muốn nhìn thấy những người tôi quen biết vươn đến thành công ĐÍCH THỰC. Để đạt được thành công, tôi tin tưởng rằng mỗi người chỉ cần đến 4 yếu tố, gọi tắt là REAL. Mối quan hệ (Relationships): Kỹ năng cần thiết nhất để thành công sự hòa đồng với những người khác. Điều này tác động đến mọi khía cạnh cuộc sống của mỗi người. Các mối quan hệ sẽ hỗ trợ hoặc cản trở bạn. Sự trang bị (Equipping): Một trong những bài học quan trọng nhất mà tôi học được là: những gì gần gũi nhất với bạn sẽ xác định mức độ thành công của bạn. Bạn chỉ có thể biến ước mơ vĩ đại của mình thành hiện thực với sự hỗ trợ của một đội nhóm. Thái độ (Attitude): Thái độ của một người quyết định cách họ đối diện với cuộc sống hằng ngày. Thái độ, còn quan trọng hơn cả năng lực, nó sẽ xác định địa vị của bạn. Khả năng lãnh đạo (Leadership): Mọi việc tiến triển hay thất bại đều do khả năng lãnh đạo. Nếu bạn mong muốn ảnh hưởng cá nhân thực sự lan rộng, cách duy nhất là phải nâng cao kỹ năng lãnh đạo. Nếu chọn đọc bất kỳ cuốn sách nào của tôi, bạn sẽ nhận thấy rằng nội dung sách đều hướng tới việc bồi dưỡng thêm giá trị của một trong bốn lĩnh vực này. Tôi viết cuốn sách này để thay đổi thái độ của bạn trước thất bại. Hãy đọc, tiếp thu và để nó giúp bạn biến sai lầm thành nền tảng thành công. Tôi hy vọng rằng cuốn sách này sẽ mang đến nhiều giá trị cho cuộc sống của bạn. Mời các bạn đón đọc Học Từ Vấp Ngã Để Từng Bước Thành Công của tác giả John C. Maxwell.
Học Từ Thất Bại
Lời giới thiệu của Huấn luyện viên John Wooden John C. Maxwell là người mà tôi tự hào gọi là bạn. Không hẳn vì ông là tác giả của hơn 50 cuốn sách về lãnh đạo và phẩm chất cá nhân, mặc dù con số này cũng khá ấn tượng. Cũng chẳng phải những lời khích lệ của ông đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người đánh giá lại các lựa chọn và ưu tiên của mình, cho dù việc đó rất quan trọng. Và cũng không phải do ông là con người của những nguyên tắc và lòng tin, cho dù đó là những đặc tính đáng ngưỡng mộ. Tôi tự hào gọi John là bạn bởi ông là người hiểu rằng trên tất cả, sống là học hỏi và sử dụng những bài học đó để trở thành người quản lý tốt hơn, nhân viên tốt hơn, cha mẹ tốt hơn, anh chị em tốt hơn, người bạn tốt hơn, người hàng xóm tốt hơn và con chiên ngoan đạo hơn. Triết lý này trở thành nền tảng của cả đời tôi và tôi biết ơn John đã luôn cống hiến để là người nhắc nhở vĩ đại rằng chúng ta có thể học hỏi nhiều và tốt hơn thế nữa. Chưa bao giờ tôi nghĩ mình là một huấn luyện viên mà tôi xem mình như một thầy giáo, còn lớp học tiểu học của tôi là sân bóng rổ. Tuy vậy tôi cũng hiểu rằng mình suốt đời vẫn là người học trò. Tôi cố gắng mỗi ngày để học hỏi điều mới, có cách nhìn khác hoặc để nắm bắt những hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới. Tư duy đó sẽ giúp đầu óc ta có được sự trẻ trung, lạc quan và vui vẻ. Cứ mỗi lần John tới gặp tôi, tập giấy nhớ màu vàng của ông đầy những câu hỏi mà ông ấy định đặt ra cho tôi. Tôi không khỏi bật cười với hình ảnh một trong những chuyên gia tư vấn hàng đầu thế giới vẫn luôn háo hức tìm hiểu các thông tin chi tiết và sẵn sàng đặt câu hỏi để có được những thông tin đó. Đây là cách ghi nhớ tuyệt vời mà tôi cũng sẽ học theo. Xét cho cùng thì việc ta được trao bằng không có nghĩa là ta ngừng học hỏi. Trên thực tế thì đó mới là thời điểm quá trình học tập bắt đầu. Những bài học trên lớp không phải thứ ta mang theo suốt đời, chúng chỉ cung cấp cho ta công cụ cơ bản để đối mặt với thế giới thực bên ngoài bốn bức tường phòng học. Thế giới thực đó sẽ khiến bạn đau đớn. Sẽ làm tổn thương bạn. Đôi khi nó sẽ xô đẩy bạn, làm bạn bầm dập; khi khác nó lại khiến bạn choáng váng vì ngạc nhiên. Những thất bại đó tấn công bạn với mọi hình hài và kích thước, trong mọi khía cạnh của cuộc sống từ vấn đề tài chính cho tới trái tim, sức khỏe của bạn, và hơn nữa nó lại là thứ được đảm bảo. Cái không được đảm bảo chính là cách bạn phản ứng lại với những thách thức đó. Như những gì John bàn luận trong cuốn sách này, có sự khác biệt lớn giữa những người biết học hỏi từ thất bại của bản thân với những người không làm được điều đó. Bạn có muốn tinh thần của mình sa sút, mệt mỏi đến mức chẳng còn sức lực gì nữa? Hay bạn muốn nắm lấy cơ hội được học tập, đánh giá và cân nhắc vấn đề vừa xảy ra và sử dụng tri thức đó để trang bị cho bản thân có thể ứng phó với cuộc đời? Những nguyên tắc cần thiết cho việc học hỏi mà John nêu trong cuốn sách này là kết quả của những quan sát vô cùng sâu sắc như cách thức diễn tiến của một quá trình và ông chỉ ra một cách chính xác tính cách hay thuộc tính nào sẽ ra đời từ quy trình nào. Bằng cách phân tích “ADN của những người biết học hỏi”, mà thực tế là ông đã thực hiện rất súc tích, John dẫn dắt và giới thiệu cho ta những yếu tố cần thiết để đối phó với những kiểu thất bại khác nhau, biến những bài học đó thành vũ khí lợi hại vừa giúp ta tránh né, phòng thủ lẫn phản công những thách thức trong tương lai. Tôi cá là bất kỳ ai vừa trải qua cảm giác thất bại, thất vọng hoặc vừa nhận tin xấu (nói chung là bất kỳ ai có mặt trên Trái đất này) sau khi đọc thông điệp của John chắc chắn sẽ tìm ra ít nhất một quan điểm có thể thay đổi mạnh mẽ những gì họ hình dung về những khoảnh khắc đen tối của cuộc đời mình. Nếu ta làm theo lời khuyên của John và học cách xem những thất bại như cơ hội để phát triển thông qua học hỏi thì ta sẽ trở nên bất bại. Cuộc đời chứa đầy những thất bại nhưng nếu được trang bị phù hợp, ta sẽ vượt qua được những thất bại đó. Bởi khi một người rút ra được điều gì đó quý giá từ những giây phút khó khăn, họ sẽ tự giải thoát mình khỏi sự kiểm soát của hoàn cảnh đó đối với tâm trí, thân thể, trái tim và tâm hồn mình. Những trang sách này không chỉ là cuốn cẩm nang chỉ dẫn cách thức vượt qua những giai đoạn khó khăn, nó còn trao cho ta món quà giá trị nhất: hy vọng. *** John C. Maxwell là nhà sáng lập của Tập đoàn INJOY, một tổ chức giúp mọi người phát huy tối đa tố chất cá nhân và tiềm năng lãnh đạo. Ông là tác giả của một loạt cuốn sách nằm trong danh sách bán chạy của New York Times, cũng là sách bán chạy trên bảng xếp hạng của Business Week. Các tác phẩm đã được dịch và xuất bản tại Việt Nam: Hành Trình Tới Thành Công Tôi Tư Duy Tôi Thành Đạt Phát Triển Kỹ Năng Lãnh Đạo 21 Nguyên Tắc Vàng Của Nghệ Thuật Lãnh Đạo 21 Phẩm Chất Vàng Của Nhà Lãnh Đạo Nhà Lãnh Đạo 360° Lãnh Đạo Giỏi Hỏi Câu Hỏi Hay 15 Nguyên Tắc Vàng Về Phát Triển Bản Thân 101 Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Mối Quan Hệ 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Lãnh Đạo 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Tự Phát Triển 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Cố Vấn 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Thành Công 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Làm Việc Nhóm 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Thái Độ 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Trang Bị 101 – Những Điều Nhà Lãnh Đạo Cần Biết Cuốn Sách Nhỏ Cho Nhà Lãnh Đạo Lớn Nghệ Thuật Kết Nối Đỉnh Cao Trong Giao Tiếp Thuật Đắc Nhân Tâm 17 Nguyên Tắc Vàng Trong Làm Việc Nhóm Dám Ước Mơ, Biết Thực Hiện Nhà Lãnh Đạo Giỏi Giải Quyết Vấn Đề Như Thế Nào? Để Trở Thành Nhà Lãnh Đạo Quần Chúng Xuất Sắc Kỹ Năng Lãnh Đạo ... *** Lời tác giả Nhiều năm qua tôi đã có cơ hội gặp gỡ thường xuyên với John Wooden, cựu Huấn luyện viên bóng rổ của đội UCLA. Mỗi lần gặp, tôi thường dành nguyên một ngày để chuẩn bị những câu hỏi cần đặt ra. Tôi biết đây là một đặc ân hiếm hoi để học hỏi nhiều điều từ một nhà tư vấn như ông. John vô cùng tốt bụng và sâu sắc. Lần cuối gặp nhau, ông hỏi tôi đang làm gì. Lúc đó tôi vừa mới phác thảo xong dàn ý của cuốn Học từ thất bại và vô cùng hào hứng với cuốn sách. Tôi lấy ra vài trang của cuốn sách và đưa ông xem, giải thích cặn kẽ chủ đề cuốn sách cũng như động lực giúp tôi viết nó. “Ý tưởng này thật tuyệt vời. Anh có thể giúp mọi người bằng cuốn sách này.” Ông nói và sau đó còn khiến tôi ngạc nhiên hơn khi đề nghị “Tôi có thể viết lời giới thiệu cho cuốn sách được không?”. Thật vinh dự! Dĩ nhiên là tôi đồng ý. Ông đã viết lời giới thiệu như đã hứa và ông mất chỉ vài tháng sau đó. Tôi cảm thấy mình thật vinh dự khi nhận ra đó có thể là một trong những câu chữ cuối cùng ông viết. Đó là hoàn cảnh câu chuyện John Wooden viết lời giới thiệu cho cuốn sách. Tôi rất biết ơn những quan điểm của ông. Có thể ông ra đi trước chúng ta nhưng chắc chắn ông sẽ không bao giờ bị lãng quên. Mời các bạn đón đọc Học Từ Thất Bại của tác giả John C. Maxwell.