0912 699 269

Công ty phần mềm ứng dụng Hà Nội - HanoiSoft

Thư viện cộng đồng

Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Thái Độ Quyết Định Thành Công

Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Thái Độ Quyết Định Thành Công của tác giả Wayne Cordeiro. Trong cuộc sống, có những người dù có tài và học thức cao nhưng vẫn không thành công. Ngược lại, có những người tuy rất bình thường nhưng thành công luôn mỉm cười với họ. Chuyện thành - bại, được - mất phụ thuộc rất lớn vào thái độ sống của mỗi chúng ta. Ai đó từng nói: "Tương lai thuộc về người biết đón nhận và giữ lấy nó". Thật vậy, không ít người dù trong khó khăn vẫn luôn tìm thấy cơ hội cho mình, nhưng cũng không ít người, khi cơ hội đến, lại chần chừ rồi bỏ qua vì ngại gian khổ. Có người vượt qua trở ngại bằng thái độ lạc quan, cũng có người chao đảo bởi những ý nghĩ tiêu cực. Bởi vậy, không quá khi nói rằng, thái độ đóng vai trò quyết định chuyện thành - bại của mỗi người. Không đơn giản là yếu tố thuộc về cảm xúc, cũng không phải là kết quả của bất kỳ tác động bên ngoài nào, thái độ là yếu tố thuộc về nhân sinh quan của chúng ta. Thái độ quyết định cách chúng ta hành động, quyết định sự gắn bó khắng khít trong các mối quan hệ. Nó có khả năng biến trở ngại thành cơ hội, chuyển thất bại sang thành công. Một thái độ đúng đắn sẽ mở ra một tương lai tươi sáng, khiến cho cuộc sống hiện tại tràn đầy sức sống và tin yêu. Đó chắc chắn không phải là cái đích quá xa so với khả năng của con người. Chỉ cần một vài điều chỉnh nhỏ, bạn hoàn toàn có thể xoay chuyển mọi việc theo chiều hướng tốt đẹp. Điều này cũng giống như khi một chiếc radio bị lạc sóng, bạn chỉ cần rà lại tần số là âm thanh sẽ trở nên trong trẻo; những tiếng lạo xạo sẽ bị loại bỏ, thay vào đó là những tin tức mới nhất, hoặc một bản nhạc êm dịu, du dương. Thái độ của bạn cũng cần có sự điều chỉnh chút ít như vậy. Nhưng chính những điều chỉnh nhỏ này lại tạo nên sự khác biệt rõ rệt giữa thất bại và thành công. Khi viết cuốn sách này, tôi không có tham vọng lớn lao rằng có thể thay đổi hoàn toàn cuộc sống của bạn. Nhưng, hy vọng những gì tôi sắp mang đến sẽ giúp bạn phần nào trong cách cảm nhận cuộc sống. Chỉ cần luôn giữ cho mình niềm tin yêu và khát vọng, thành công sẽ chào đón bạn phía trước. Chúc các bạn vững tin trên con đường mình lựa chọn! - Wayne Cordeiro *** MỞ ĐẦU BÀI HỌC TỪ TRƯỜNG ĐỜI Tôi có một sở thích là được quan sát những người xung quanh, đặc biệt những người thành công - thành công trong sự nghiệp cũng như trong các mối quan hệ xã hội. Cũng vì thế mà tôi nhận ra rằng, thành công không tự đến và con người cũng không chạm vào thành công một cách tình cờ. Để có được nó, mỗi người cần chuẩn bị cho mình một số tiền đề nhất định, thêm vào đó là những cố gắng và nỗ lực không ngừng. Một người luôn khát khao tận hưởng hạnh phúc bao giờ cũng nhạy bén trong việc nắm bắt cơ hội. Tương tự, mỗi người trong chúng ta đều có thể đạt được thành công nếu biết hình thành và phát huy thái độ nghiêm túc, đúng đắn cho bản thân. Một trong những thói quen của tôi từ thời còn đi học là đến sân bay và tìm một băng ghế gần những con đường lớn. Có thể bạn cho đó là thói quen kỳ lạ nhưng với tôi, nó là một phần không thể thiếu trong suốt thời niên thiếu, và một phần con người tôi cũng hình thành nên từ đó. Ngồi trên băng ghế, tôi lặng lẽ quan sát mọi người. Có khi, tôi dõi mắt theo một doanh nhân đang vội vã đến cuộc hẹn. Tôi chú ý cách ăn mặc, phong thái và cách nói chuyện của ông khi tiếp xúc với những người xung quanh, qua đó đoán xem ông ấy đang nghĩ gì, tâm trạng như thế nào: lo lắng, vui vẻ hay thất vọng. Cũng có khi, tâm trí tôi lại bị cuốn hút theo hình ảnh một phụ nữ lạ đang dắt đứa con nhỏ. Tương tự, tôi cố phân tích từ dáng đi, điệu bộ đến nét mặt cô ấy. Cô ấy đang vội vàng hay điềm tĩnh, mệt mỏi hay phấn chấn về những điều sắp diễn ra? Tôi đã quan sát rất nhiều gương mặt. Có khi đó là những thực tập sinh trẻ tuổi, có khi là các kỹ sư, nhân viên hàng không, hoặc hành khách mỗi khi họ đi ngang qua tôi. Nhìn cách đi đứng, cách giao tiếp, thậm chí là ánh mắt của họ khi trò chuyện, cách họ chào đón hay đưa tiễn người thân, bè bạn, tôi dần nghiệm ra nhiều điều thú vị. Quan trọng nhất, qua họ tôi chợt nhận ra rằng, có những điều tưởng chừng rất bình thường nhưng lại chính là bí quyết đưa người ta đến thành công. Đằng sau mỗi cuộc đời đều có một câu chuyện chưa được kể - câu chuyện về sự thành - bại trong cuộc sống, câu chuyện về niềm vui, nỗi bất hạnh từng trải qua. Tất cả đều phụ thuộc vào thái độ và quan điểm của mỗi người. Đừng bao giờ ngừng học hỏi. Hãy xem đó là sự nghiệp chúng ta cần theo đuổi suốt cuộc đời. Việc học không nhất thiết bó buộc trong phạm vi trường lớp mà rộng hơn là học hỏi ngay những gì đang diễn ra hằng ngày, quanh ta. Hãy khám phá những điều diệu kỳ của cuộc sống, chúng sẽ đưa lại cho bạn những cơ hội mới, bỏ lại sau lưng mọi vấp ngã và thất bại, giúp bạn phát huy khả năng và thiên hướng của bản thân. Một ngày nào đó, bạn sẽ mỉm cười hạnh phúc vì những gì mình đạt được. Người sáng suốt xem khó khăn là bàn đạp để tiến xa hơn. Trái lại, kẻ nhu nhược lấy đó làm lời bào chữa cho sự thất bại của mình. Ý nghĩa của chiếc đai trắng Tôi từng đọc một cuốn sách nói về Jigoro Kano - người sáng lập phái võ Judo. Ấn tượng của tôi về ông là một con người đầy quyết tâm, kiên trì và ham học hỏi. Có thể nói, ông chính là tấm gương sáng để các thế hệ sau noi theo. Thuở nhỏ, Kano là một cậu bé thông minh, hiền lành nhưng ốm yếu, thường bị bạn bè bắt nạt. Từ mặc cảm về sự yếu kém của mình, Kano sớm nuôi ước vọng trở thành một người khỏe mạnh, đầy sức lực để không bị người khác xem thường. Cuộc đời ông là một cuộc hành trình không ngừng tìm kiếm và tập luyện. Kano miệt mài nghiên cứu những thế võ cổ xưa tưởng chừng đã thất truyền và kết hợp chúng với những thế hiện đại tạo nên môn võ Judo ngày nay. Không chỉ có công sáng lập, Kano còn có công rất lớn trong việc phổ biến môn võ ấy ra thế giới. Judo trở thành môn võ châu Á đầu tiên được đưa vào Thế vận hội Olympic và là môn không thể thiếu đối với cảnh sát Nhật Bản. Năm 1932, môn Judo được Bộ Giáo dục Nhật Bản chính thức đưa vào giảng dạy tại các trường tiểu học và trung học. Bên cạnh công lao trong lĩnh vực võ thuật, Kano còn được mọi người tôn sùng trên nhiều lĩnh vực chính trị, xã hội khác. Ông luôn nỗ lực hết mình và không ngừng tìm kiếm những tinh hoa làm giàu cho đất nước và con người Nhật Bản. Kano khiến người ta kính phục hơn nữa ở bản tính hết sức khiêm nhường. Chuyện kể rằng, trước khi qua đời, Kano cho gọi các môn đồ của mình và trăn trối lại rằng: "Khi ta qua đời, đừng chôn ta với chiếc đai đen, mà hãy chôn ta với chiếc đai trắng". Trong võ thuật Judo, hệ thống đai đẳng gồm bảy cấp, trong đó đai trắng là cấp thấp nhất dành cho những người mới nhập môn, ngược lại, đai đen dành cho những người đã đạt đến đẳng cấp cao nhất. Kano là tấm gương về sự khiêm tốn mà mỗi chúng ta cần học tập. Tinh thần tự đào luyện bao giờ cũng là yếu tố quyết định thành công. Ngay cả khi đã trở thành một chuyên gia trên lĩnh vực nào đi nữa, chúng ta cũng đừng bao giờ thôi học hỏi. Ngừng học hỏi, ta sẽ dần trở nên xơ cứng, bảo thủ và tự đánh mất vị thế của mình. Những con người đáng ngưỡng mộ Nếu ai đó hỏi "Thần tượng của bạn là ai?", tôi sẽ không do dự đáp rằng, đó là Wendy Stoker và Thomas Alva Edison. Trước hết, tôi muốn nói về Wendy - một học sinh của trường Trung học Trung Đông. Khi tốt nghiệp, cô bé chỉ đạt điểm trung bình khiêm tốn là 3,5. Sau đó, Wendy vào đại học, cô tham gia rất nhiều hoạt động thể thao của trường và các phong trào khác của học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, điều tôi ngưỡng mộ nhất ở Wendy là khả năng đánh máy với tốc độ 40 từ/một phút ngay từ khi là một sinh viên năm nhất. Tôi quên chưa nói với bạn Wendy Stoker bị khuyết tật bẩm sinh. Cô ấy không có tay! Điều kỳ diệu cô ấy làm nên bằng những ngón chân của mình. Yếu tố nào đã tạo nên một con người với ý chí phi thường không gì có thể khuất phục như vậy? Trước khi đi vào vấn đề này, tôi muốn nói đến thần tượng thứ hai của tôi - Thomas Alva Edison. Thomas Alva Edison là người đã phát minh ra bóng đèn điện, máy quay phim và bình ắc-quy dùng cho xe hơi. Nơi làm việc của Edison là một khu nhà đơn sơ và cũ kỹ. Ở đó, ông cùng người con trai miệt mài nghiên cứu từ sáng đến tận khuya với mong muốn những phát minh của họ ngày càng hoàn thiện. Một buổi tối, khi đang cố gắng tìm ra phương pháp duy trì khả năng nạp điện cho bình ắc-quy thì những hóa chất - do tiếp xúc với nhau - bất ngờ nổ và bùng cháy. Ngọn lửa nhanh chóng thiêu rụi các dụng cụ thí nghiệm và lan ra cả ngôi nhà. Phát hiện đám cháy từ ngôi nhà, con trai của Edison lập tức chạy về để cứu cha vì sợ ông sẽ liều lĩnh cứu lấy những công trình cả đời đã nghiên cứu. Anh chạy vòng quanh ngôi nhà và cầu nguyện cha mình đã sớm thoát khỏi đám cháy. Đến lần thứ hai, anh thở phào nhẹ nhõm khi thấy cha đang đứng ở một góc khuất. Bàn tay ám đầy khói, mái tóc sậm màu vì tro bụi, ánh mắt ông dõi về phía ngọn lửa đang thiêu rụi các công trình thí nghiệm của mình. Con trai của Edison bật khóc trong nỗi xúc động: - Cha, con đã rất sợ khi nghĩ cha không thể thoát được. Mắt vẫn nhìn về đám cháy, Edison nói với con: - Con trai, hãy gọi mẹ lại đây. - Sao vậy cha? Edison quay lại và nháy mắt với con: - Vì mẹ con sống ở một ngôi làng nhỏ và bà ấy chưa từng thấy một đám cháy như thế này bao giờ. Sau khi ngọn lửa được dập tắt, ngôi nhà trở thành một đống đổ nát và méo mó. Edison quay sang con rồi hỏi: - Con có biết vùng này ai có máy kéo không? - Con biết, nhưng để làm gì vậy cha? - Vì chúng ta cần xây lại một nơi làm việc mới con ạ. Đã đến lúc rồi. Điều gì khiến cho Wendy Stoker và Thomas Alva Edison vững vàng và lạc quan đến vậy? Và đâu là động lực khiến họ có thể vượt qua mọi khó khăn ngăn trở trước mắt? Câu trả lời nằm ở thái độ của họ. Thái độ là yếu tố quyết định tất cả. Mỗi người đều có quyền nắm giữ và kiểm soát một thái độ sống riêng cho bản thân. Nó là yếu tố còn quan trọng hơn cả học thức, ngoại hình và tiền bạc. Chính thái độ sẽ quyết định bạn được mọi người yêu quý hay ghen ghét, xem thường. Nó là yếu tố kéo mọi người lại gần bạn hay đẩy họ ra xa bạn. Bên cạnh đó, thái độ còn quan trọng hơn cả những kỹ năng cần thiết để đạt được thành công. John D. Rockefeller từng nói: "Tôi đánh giá cao người vừa có năng lực vừa có thái độ hợp tác tốt với mọi người hơn bất kỳ khả năng vượt trội nào khác mà họ sở hữu". Giữ cho mình một thái độ đúng đắn cũng có nghĩa bạn đang phát huy một cách cao nhất tài sản quý báu của mình. Điều quan trọng không phải là gia đình bạn đang lâm vào tình trạng khó khăn như thế nào, ông chủ của bạn đối xử với bạn ra sao hay bạn kiếm được bao nhiêu tiền. Cái quan trọng hơn nhiều chính là thái độ của bạn với gia đình, với những vấn đề của bản thân, với quyền lực và tiền bạc. Thái độ tạo nên mọi sự khác biệt trên thế giới này. Khó khăn thử thách trong cuộc sống là điều không thể tránh khỏi. Điều đáng nói là những người sáng suốt sẽ biến khó khăn thành kinh nghiệm sống, là bàn đạp để tiến xa hơn. Trái lại, kẻ nhu nhược lại lấy đó làm lời bào chữa cho thất bại của mình. Người ta thật có lý khi cho rằng: "Cuộc sống chỉ có 10% là tạo hóa dành cho bạn, còn lại 90% là thái độ của bạn đối với chúng như thế nào". Cũng chính từ thái độ, phẩm chất và nhân cách con người được hình thành. Tạo thiện cảm Ở Hawaii, chúng tôi có truyền thống trao tặng vòng hoa cho người khác để bày tỏ sự thân thiện, lòng biết ơn, lời chào tạm biệt, hoặc cũng có khi là sự hiếu khách. Vòng hoa thường được mang vào cổ. Nó được kết từ nhiều loại hoa khác nhau - hoa pikake, plumeria, hoặc pua kenikeni Mỗi loài mang một mùi hương riêng - đặc trưng của xứ sở Hawaii xinh đẹp. Có khi đó là hương thơm thoang thoảng, ngọt ngào, có khi lại là mùi hương ngào ngạt khiến lòng người ngây ngất. Đeo vòng hoa trên người, đi đến đâu không khí xung quanh cũng như lắng đọng, dịu dàng đến lạ. Điều này khiến tôi chợt có một liên tưởng: thái độ của con người cũng giống như vòng hoa ấy. Mỗi người đều sở hữu một vòng hoa cho riêng mình. Việc kết lên đó loài hoa nào phụ thuộc vào quyền chọn lựa của chúng ta. Một tâm hồn tinh tế kết hợp với đôi tay khéo léo sẽ làm nên một vòng hoa thắm sắc, ngát hương. Tương tự, luôn giữ cho mình thái độ sống tích cực, hòa nhã, vui vẻ, tràn đầy tin yêu, ta sẽ trở nên đáng yêu và đón nhận được nhiều yêu thương hơn từ những người xung quanh. Nói cách khác, dù muốn hay không thì trong mỗi chúng ta đều tồn tại cả mặt tốt lẫn mặt xấu. Biết phát huy mặt tích cực và loại bỏ mặt tiêu cực chính là bí quyết đưa chúng ta đến thành công. Thái độ ảnh hưởng đến sức khỏe Khi căng thẳng hay mệt mỏi, cơ thể bạn sẽ tiết ra kích thích tố adrenaline. Chất này được di chuyển vào máu, làm tăng tốc mọi hoạt động cũng như cảm xúc của bạn. Cụ thể hơn, nó sẽ khiến hoạt động của tim được tăng cường, năng lượng trong bạn bùng nổ và cường độ làm việc sẽ tăng lên một cách nhanh chóng. Một lần, trong lúc chạy bộ, tôi băng qua một khoảng sân trống mà không biết bên kia rào chắn là hai con chó giống Đức khổng lồ - loài chó với những chiếc răng nanh dữ tợn. Thoáng thấy bóng tôi, chúng nhảy xộc lên và cất tiếng sủa ầm ĩ. Giật thót người, tôi hoảng sợ bỏ chạy trước hai con vật to lớn đang chực nhảy xổ vào mình. Cứ vậy, ba chân bốn cẳng, tôi cố thoát thật nhanh mà quên mất rằng giữa tôi và chúng vẫn còn hàng rào chắn. Adrenaline là một chất kích thích mạnh. Tuy nhiên, nếu nó liên tục được tiết ra thì cơ thể chúng ta sẽ gặp nhiều bất lợi. Tương tự, một thái độ không tốt cũng khiến cơ thể rơi vào trạng thái không ổn định và luôn đặt chúng ta vào thế phòng thủ. Chẳng hạn, khi bạn giữ một thái độ không tốt, từng lượng nhỏ adrenaline sẽ liên tục được đẩy vào máu, bạn sẽ trở nên cáu bẳn, khó chịu. Thậm chí cho dù mỗi đêm ngủ đủ tám tiếng đi nữa, sáng hôm sau thức dậy, bạn vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải. Các nhà nghiên cứu y học khẳng định: Sự mệt mỏi và căng thẳng gây hại cho cơ thể nhiều hơn chúng ta vẫn tưởng. Về mặt sinh lý, chúng ta bị tác động bởi nhiều yếu tố như nỗi sợ hãi, sự bất an hay bế tắc trước các vấn đề không tìm ra cách giải quyết. Khi đó hệ miễn dịch sẽ yếu đi, khả năng chống đỡ đối với một số virus và bệnh tật sẽ giảm xuống. Trường hợp của bạn tôi dưới đây có thể xem là một trong những trường hợp thường gặp trong cuộc sống. Anh ấy là người rất chăm lo cho sức khỏe của bản thân. Hàng ngày, anh chỉ ăn những thức ăn tốt nhất, tập luyện thể thao đều đặn và kiểm soát lượng cholesterol (chất béo gây xơ cứng động mạch). Tuy nhiên, anh lại mắc phải một căn bệnh trầm kha - bệnh lo lắng. Anh lo lắng từ những chuyện nhỏ nhặt nhất đến những chuyện to lớn sắp diễn ra trong tương lai. Tất cả những lo lắng ấy vây chặt tâm hồn anh tưởng chừng đến ngạt thở. Căng thẳng về tinh thần khiến anh ngày càng sụt giảm nghiêm trọng về thể chất. Dù chỉ mới 52 tuổi nhưng trông anh không khác nào người ngoài 60. Đáng buồn hơn, tình trạng quá căng thẳng khiến anh phải trả giá bằng sự tan vỡ của một mối quan hệ lẽ ra rất tốt đẹp: hôn nhân. Anh bạn tôi qua đời khi chưa tròn 60 tuổi. Mặc dù chăm chút cho thể chất rất kỹ lưỡng nhưng anh lại bỏ qua một yếu tố đặc biệt quan trọng: đời sống tinh thần, mà biểu hiện chính là thái độ sống. Thái độ bi quan, âu lo không nguôi đã cướp mất những năm tháng lẽ ra anh được sống trong sự bình yên và thỏa mãn. Nghiên cứu cho thấy, kích thích tố adrenaline có trong máu sẽ làm tăng lượng cholesterol lên 40%. Trong cuộc sống, nhiều người sẵn sàng tuân theo những chế độ ăn nghiêm ngặt và uống thuốc liên tục nhằm giảm lượng cholesterol, nhưng họ lại quên mất một điều đơn giản rằng, thái độ sống chính là phương thuốc hiệu nghiệm nhất. Có thể nói tình trạng sức khỏe phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng bạn nạp vào cơ thể nhưng thực tế, những gì đang chi phối tâm hồn bạn mới là yếu tố quyết định. Đâu là yếu tố phân biệt giữa một cuộc sống vô ích, phù phiếm và một cuộc sống thiết thực, làm đẹp cho đời? Để trả lời câu hỏi này, trước hết, bạn cần nhận biết hai quyết định quan trọng nhất trong đời sống của mình. Đầu tiên là quyết định về mục tiêu phấn đấu. Không có mục tiêu, cuộc sống của bạn sẽ trở nên trôi nổi, vô định. Quyết định quan trọng thứ hai đó là lựa chọn thái độ sống - yếu tố quan trọng phân biệt bạn đang sống hay đang tồn tại. *** Tóm tắt Cuốn sách Thái Độ Quyết Định Thành Công của tác giả Wayne Cordeiro là một cuốn sách self-help giúp người đọc hiểu rõ hơn về vai trò của thái độ trong cuộc sống. Cuốn sách được chia thành 12 chương, mỗi chương đề cập đến một khía cạnh khác nhau của thái độ. Review Cuốn sách được viết với một giọng văn nhẹ nhàng, gần gũi, dễ đọc, dễ hiểu. Tác giả Wayne Cordeiro đã chia sẻ những kinh nghiệm và trải nghiệm của bản thân để giúp người đọc hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của thái độ. Cuốn sách đã đưa ra nhiều lời khuyên hữu ích giúp người đọc thay đổi thái độ sống, bao gồm: Thay đổi cách nhìn nhận vấn đề. Tập trung vào những điều tích cực. Học cách tha thứ và bỏ qua. Học cách chấp nhận bản thân. Học cách yêu thương và giúp đỡ người khác. Đánh giá chung Cuốn sách Thái Độ Quyết Định Thành Công là một cuốn sách hữu ích dành cho những ai đang muốn thay đổi bản thân và đạt được thành công trong cuộc sống. Cuốn sách sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của thái độ và cách thay đổi thái độ sống để đạt được những điều bạn mong muốn. Một số điểm cộng của cuốn sách: Giọng văn nhẹ nhàng, gần gũi, dễ đọc, dễ hiểu. Chia sẻ nhiều kinh nghiệm và trải nghiệm thực tế của tác giả giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về thái độ. Đưa ra nhiều lời khuyên hữu ích giúp người đọc thay đổi thái độ sống. Một số điểm trừ của cuốn sách: Một số nội dung trong cuốn sách có thể hơi chung chung và khó áp dụng vào thực tế. Cuốn sách có thể không phù hợp với những người đang mắc chứng trầm cảm hoặc rối loạn lo âu. Kết luận Nhìn chung, cuốn sách Thái Độ Quyết Định Thành Công là một cuốn sách self-help đáng đọc dành cho những ai đang muốn thay đổi bản thân và đạt được thành công trong cuộc sống. Mời các bạn mượn đọc sách Thái Độ Quyết Định Thành Công của tác giả Wayne Cordeiro.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Vì Sao Chúng Ta Làm Việc
Vì Sao Chúng Ta Làm Việc đưa ta đến lời giải cho bí mật của hạnh phúc nơi làm việc. Sau tất cả, Barry Schwartz đã chứng minh cho chúng ta thấy gốc rễ của thành công trong lao động hiếm khi được khuyến khích, trong khi chúng ta lại cố gắng làm những việc chỉ đem lại kết quả xấu. Tại sao chúng ta làm việc? Tại sao mỗi sáng ta lại phải kéo lê mình ra khỏi giường thay vì sống cuộc đời ngập tràn niềm vui với hết trò này đến trò khác? Nhưng câu hỏi tưởng như thật đơn giản và ai cũng dễ dàng trả lời. Nhưng Giáo sư Barry Schwartz lại chứng minh rằng thật ra câu trả lời chi nó lại vô cùng phức tạp, đáng kinh ngạc và vô cùng khẩn cấp. Ta làm việc vì ta phải kiếm sống. Chắc chắn rồi, nhưng chỉ có vậy thôi sao? Tất nhiên là không rồi. Khi bạn hỏi những người hài lòng với công việc tại sao họ làm công việc ấy, thì gần như tiền không phải là câu trả lời. Danh sách những lý do phi-tiền-bạc rất dài và rất thú vị. Nhiều người làm việc vì họ thấy vui. Những người hài lòng với công việc lao động vì thấy có trách nhiệm. Những người khác làm việc vì đó là cơ hội để hòa nhập cộng đồng. Nhiều người làm việc vì họ cảm thấy việc mình làm thật ý nghĩa. Những nguyên nhân phong phú khiến chúng ta thỏa mãn với công việc kể trên đã dấy lên một số vấn đề rất lớn. Tại sao trên thế giới này có vô vàn người mà công việc của họ lại chẳng có nhiều hoặc hoàn toàn vắng bóng những đặc tính này? Tại sao với hầu hết chúng ta, công việc thật là đơn điệu, vô vị và mòn mỏi? Tại sao chủ nghĩa tư bản phát triển lại tạo ra một mô hình làm việc hạn chế hoặc triệt tiêu các cơ hội nuôi dưỡng sự hài lòng phi vật chất tiềm năng – mà chính nó sẽ khuyến khích người ta làm việc tốt hơn? *** Vấn đề mấu chốt Tại sao chúng ta làm việc? Tại sao mỗi sáng ta lại phải kéo lê mình ra khỏi giường thay vì sống cuộc đời ngập tràn niềm vui với hết trò này đến trò khác? Thật là câu hỏi ngớ ngẩn. Ta làm việc vì ta phải kiếm sống. Chắc chắn rồi, nhưng chỉ có vậy thôi sao? Tất nhiên là không rồi. Khi bạn hỏi những người hài lòng với công việc tại sao họ làm công việc ấy, thì gần như tiền không phải là câu trả lời. Danh sách những lý do phi-tiền-bạc rất dài và rất thú vị. Người nào hài lòng với công việc thì lao động say mê. Họ làm việc quên mình. Tất nhiên không phải lúc nào cũng thế, nhưng cũng đủ để điều đó trở thành đặc điểm nổi bật của họ. Những người này được khơi gợi tinh thần thử thách. Công việc buộc họ phát huy khả năng – bước ra ngoài vùng an toàn của mình. Những người may mắn này cho rằng làm việc thật là vui, vui như chơi trò đoán ô chữ hay Sudoku vậy. Con người làm việc còn vì lẽ gì nữa? Những người hài lòng với công việc lao động vì thấy có trách nhiệm. Công việc cho họ phương tiện để có quyền độc lập và tự quyết. Và họ sử dụng quyền ấy để nâng cao khả năng của bản thân. Họ học những điều mới mẻ, phát triển bản thân cả trong công việc lẫn đời sống. Những người này làm việc vì đó là cơ hội để hòa nhập cộng đồng. Họ làm nhiều việc với tư cách là một thành viên nhóm, và ngay cả khi làm việc một mình, trong những lúc tĩnh lặng, họ vẫn có nhiều cơ hội tương tác với bên ngoài. Cuối cùng, những người này hài lòng với công việc vì họ cảm thấy việc mình làm thật ý nghĩa. Có thể là, công việc của họ khiến thế giới thay đổi. Nó khiến cuộc sống của những người khác tốt đẹp hơn. Và thậm chí theo những cách đầy ý nghĩa. Tất nhiên, chẳng có nhiều công việc, và tôi nghi ngờ là không có công việc nào, lúc nào cũng hội tụ tất cả những đặc điểm này. Nhưng những đặc trưng nghề nghiệp như thế này chính là điều sút ta ra khỏi nhà, thúc ta cõng việc về nhà, huých ta nói về công việc của mình với những người khác, và khiến ta ngần ngừ không muốn nghỉ hưu. Ta sẽ không làm việc nếu không được trả công, nhưng đó không phải là lý do mấu chốt. Và ta hay nghĩ vật chất là một lý do làm việc chẳng đẹp đẽ gì. Thật vậy, khi nói ai đó “làm việc vì tiền”, ta không chỉ đơn thuần là giới thiệu, mà còn có ý đánh giá nữa. Những nguyên nhân phong phú khiến chúng ta thỏa mãn với công việc kể trên đã dấy lên một số vấn đề rất lớn. Tại sao trên thế giới này có vô vàn người mà công việc của họ lại chẳng có nhiều hoặc hoàn toàn vắng bóng những đặc tính này? Tại sao với hầu hết chúng ta, công việc thật là đơn điệu, vô vị và mòn mỏi? Tại sao chủ nghĩa tư bản phát triển lại tạo ra một mô hình làm việc hạn chế hoặc triệt tiêu các cơ hội nuôi dưỡng sự hài lòng phi vật chất tiềm năng – mà chính nó sẽ khuyến khích người ta làm việc tốt hơn? Những người làm kiểu công việc này – dù trong nhà máy, cửa hàng thức ăn nhanh, kho hàng bán theo yêu cầu, hay quả thực, trong những công ty luật, lớp học, phòng khám và văn phòng – là làm vì tiền. Dù có cố gắng tìm kiếm ý nghĩa, thử thách, và không gian để được tự quyết đến đâu, thì họ cũng phải đầu hàng trước điều kiện làm việc. Cách thức công việc của họ được tổ chức thực sự chẳng cho họ một lý do ý nghĩa nào ngoại trừ tiền lương. Theo một báo cáo diện rộng do Gallup, một tổ chức thăm dò ý kiến có trụ sở tại Washington, D.C xuất bản vào năm 2013, số người lao động “chống đối” trên thế giới nhiều gấp đôi so với những người lao động “gắn bó” với công việc của mình. Gallup đã đo lường sự hài lòng với công việc trên toàn cầu trong gần hai thập kỷ. Tổng cộng họ đã khảo sát 25 triệu người lao động ở 189 quốc gia khác nhau. Trong những phiên bản mới đây nhất, họ thu thập thông tin từ 230.000 người lao động làm việc toàn thời gian và bán thời gian ở 142 quốc gia. Nhìn chung, Gallup đã nhận ra chỉ có 13% số người cảm thấy gắn bó với công việc của mình. Những người này làm việc đam mê và dành trọn thời gian để thúc đẩy công ty, doanh nghiệp mình tiến lên. Phần lớn chúng ta, khoảng 63%, không cảm thấy yêu công việc. Chúng ta lờ đờ, nửa tỉnh nửa mê lê lết qua hết một ngày dài, chẳng đầu tư công sức gì lắm cho công việc. Và số người còn lại thì làm việc cực kỳ chống đối, thực sự ghét việc. Nói cách khác, công việc thường xuyên là một nguồn khó chịu hơn là nguồn vui sướng cho gần 90% người lao động trên thế giới. Hãy nghĩ đến sự lãng phí các dịch vụ xã hội, lãng phí cảm xúc và có lẽ lãng phí cả tiền bạc mà con số thể hiện. 90% người trưởng thành dành một nửa thời gian thức để làm những việc họ không muốn làm và ở những nơi mà họ không muốn ở. Những câu hỏi khảo sát của Gallup đã nắm bắt được nhiều lý do làm việc mà tôi vừa liệt kê. Những khía cạnh công việc mà bài khảo sát nói đến là: cơ hội làm việc một cách “tương xứng”, hết sức mình; cơ hội để có hứng thú học hỏi và phát triển bản thân; để cảm thấy cảm kích, vui vẻ với đồng nghiệp và quản lý; để cảm thấy được tôn trọng ý kiến; để cảm thấy công sức mình bỏ ra là cần thiết; và để có những người bạn tốt ở nơi làm việc. Và đối với phần đông áp đảo, công việc của họ thiếu – thiếu nhiều – những điều đó. Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao? Cuốn sách này sẽ đưa ra một câu trả lời. *** Quan niệm sai lầm Hơn hai thế kỷ nay, cả xã hội và từng cá nhân chúng ta đã thấm nhuần một số quan niệm sai lầm về quan hệ của con người với công việc. Đó là một nguyên lý kinh tế học đã được chấp nhận từ lâu, được một số học thuyết tâm lý bồi thêm cho vững chắc. Nguyên lý ấy là: nếu bạn muốn có một ai đó – nhân viên, sinh viên, quan chức chính phủ hay con cái của bạn – làm một việc gì đó, thì bạn phải đền bù xứng đáng cho họ. Con người làm việc vì được thúc đẩy, vì phần thưởng, vì tiền. Bạn có thể thấy quan điểm này vận hành trong phương pháp “cà rốt và cây gậy”, một phương pháp chủ yếu trong những nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng tài chính hiện thời của thế giới. Để tránh tình trạng khủng hoảng tài chính tái diễn, người ta cho rằng cần phải thay thế những động cơ làm việc “ngớ ngẩn”, thủ phạm dẫn tới tình trạng khủng hoảng đó, bằng những động cơ “thông minh hơn”. Chúng ta phải có những động cơ đúng. Những thứ khác không thực sự quan trọng. Quan niệm này đã làm sống lại quan niệm của người phát kiến ý tưởng về thị trường tự do, Adam Smith. Trong cuốn Của cải của các quốc gia (The Wealth of Nations), xuất bản năm 1776, ông viết: Con người ta vốn thích được sống sung sướng nhất có thể; và nếu tiền lương vẫn như vậy dù anh ta có làm việc chăm chỉ hay không, thì anh ta sẽ lơ là và lười biếng vì được cho phép. Nói cách khác, con người làm việc vì tiền – chẳng hơn mà cũng chẳng kém. Niềm tin của Smith vào sức mạnh thúc đẩy của đồng tiền dẫn ông tới chỗ bênh vực cho cách thức phân chia công việc thành những thao tác nhỏ, lặp lại dễ dàng, cơ bản là vô nghĩa. Miễn là được trả lương, còn lại công việc đó tạo ra sản phẩm gì thì người ta chẳng quan tâm nhiều lắm. Và bằng cách phân chia công việc thành những thao tác nhỏ, xã hội sẽ đạt được năng suất làm việc khổng lồ. Để tán dương lợi ích của chuyên môn hóa, Smith đưa ra một ví dụ nổi tiếng, miêu tả một nhà máy sản xuất đinh: Một người kéo sợi dây ra, người khác lần theo nó, người thứ ba cắt, người thứ tư chộp lấy mẩu cắt ấy, người thứ năm tán cái đầu nó ra để tạo phần mũ... Tôi đã nhìn một phân xưởng nhỏ làm việc kiểu ấy, họ chỉ thuê có 10 người... Bọn họ có thể làm ra được hơn 48.000 cái đinh một ngày... Nhưng nếu cho làm việc riêng rẽ và độc lập... thì chắc mỗi người không làm nổi được 20 cái. Như chúng ta sẽ thấy sau này, quan điểm của Smith về loài người tinh vi hơn, phức tạp hơn và giàu sắc thái hơn nội dung vừa trích dẫn. Ông ta không tin rằng “con người trong công việc” nói lên toàn bộ câu chuyện, hay thậm chí là chuyện mấu chốt nhất, về bản chất con người. Nhưng dưới bàn tay những kẻ hậu bối của Smith, quan niệm đó đã mai một đi phần lớn độ tinh vi và khía cạnh phức tạp của nó. Hơn một thế kỷ sau, các quan điểm của Smith đã dẫn đường chỉ lối cho cha đẻ của cái được gọi là phong trào “quản lý khoa học”, Frederick Winslow Taylor. Taylor nghiên cứu tỉ mỉ về thời gian và cử động để tinh giản nhà máy, như cách Smith hình dung, để biến nhân công thành một bộ phận của một bộ máy vận hành trơn tru. Và ông ta đã đặt ra những cơ chế khen thưởng để thúc đẩy nhân công làm việc chăm hơn, nhanh hơn, và chính xác hơn. Không lâu sau đó, quan điểm của Smith đã tác động đến suy nghĩ của một nhân vật tiếng tăm trong giới tâm lý học giữa thế kỷ 20, B. F. Skinner. Các nghiên cứu của Skinner trên chuột và bồ câu – qua những thí nghiệm đơn giản, lặp lại, hết lần này đến lần khác, với phần thưởng là thức ăn hoặc nước uống – đã khoác lên một cái áo mang màu sắc khoa học đúng đắn và phương pháp luận cho những cải cách môi trường làm việc do Taylor phát triển. Skinner đã chỉ ra rằng hành vi của con vật có thể bị ảnh hưởng mạnh mẽ và được kiểm soát chặt chẽ bằng cách điều khiển số lượng phần thưởng và tần số thưởng mà hành vi đó đem lại. Giống như Taylor phát hiện ra chế độ trả lương khoán theo sản phẩm (một số tiền cố định cho mỗi sản phẩm hoàn thành) đã nâng cao năng suất làm việc ở nhà máy, Skinner nhận ra rằng con chim bồ câu trong phòng thí nghiệm cũng nghe lời hơn với hình thức khoán tương tự. Bạn có thể hỏi tại sao lại có ai đó đi chọn làm việc trong xưởng đinh của Smith, tán đầu đinh hết phút này đến phút khác, giờ này qua giờ khác, ngày này qua ngày khác cơ chứ. Câu trả lời của Smith là, tất nhiên rồi, phàm là người thì chẳng ai thích làm việc trong xưởng đinh. Nhưng phàm là người thì cũng chẳng ai thích làm việc cho dù ở bất cứ đâu. Smith đang nói với chúng ta rằng lý do duy nhất cho việc người ta làm bất kỳ thể loại công việc nào chính là số tiền mà nó đem lại. Và miễn là số tiền ấy xứng đáng thì bản thân công việc ra sao lại chẳng thành vấn đề. Adam Smith đã nhầm về thái độ và động lực làm việc của chúng ta. Nhưng khi chủ nghĩa tư bản phát triển dưới ảnh hưởng của ông, bằng một bước xoay mình uyển chuyển của “lý thuyết động cơ cho vạn vật”, người ta đã cải tiến ra một mô hình làm việc bỏ qua hoặc xóa sổ tất cả những yếu tố tiềm năng khác có thể khiến con người ta hài lòng với công việc. Và dần dần, cả hành tinh này đều vận hành theo mô hình như thế, nên mỗi sáng người ta lê bước đi làm mà trong lòng đã chết đi mầm mống ý nghĩa công việc mình làm, đã nguội lạnh lòng thiết tha hay phai tàn những cảm giác hứng khởi do được thử thách khả năng. Vì chẳng có lý do gì để làm việc ngoại trừ tiền, nên họ sẽ làm việc vì tiền. Vậy là quan điểm sai lầm của Smith về lý do làm việc của con người đã trở thành đúng. Ở đây, tôi không định nói rằng trước cuộc cách mạng công nghiệp, lao động là việc vui vẻ. Không hề. Tuy nhiên, lao động của những nông dân, thợ thủ công, và người bán hàng, mặc dù có thể đã từng vất vả, nhưng người ta lại khá tự do, có quyền tự quyết và công việc cũng khá phong phú. Họ có cơ hội sử dụng tài khéo léo của mình để giải quyết các vấn đề phát sinh và tìm tòi những cách thức làm việc hiệu quả hơn. Tất cả những cơ hội này đã rớt lại phía sau khi người ta bước qua cánh cửa nhà máy. Biến những quan niệm sai thành đúng Có thể bạn đồng ý với Smith. Có thể bạn tin rằng với hầu hết mọi người, về cơ bản, công việc chỉ xoay quanh tiền lương và chẳng là gì hơn. Chỉ có “giới tinh hoa” mới muốn có công việc thử thách, ý nghĩa và sự gắn bó và chỉ có họ mới có thể trông đợi những điều đó từ công việc. Không chỉ là có phần hợm hĩnh, quan điểm này còn không đúng. Nhiều người làm những việc mà chúng ta vẫn cho là tầm thường – quản gia, công nhân nhà máy, nhân viên trực tổng đài – quan tâm đến nhiều yếu tố hơn là chuyện tiền lương. Trong khi nhiều chuyên gia lại làm việc chỉ vì tiền. Những điều mà mọi người tìm kiếm phần lớn phụ thuộc vào những gì công việc của họ có thể mang lại. Và điều kiện lao động ra đời từ cuộc cách mạng công nghiệp, được kéo dài mãi một phần nhờ vào các lý thuyết từ các ngành khoa học xã hội, đã tước đoạt một cách có hệ thống niềm hạnh phúc lao động của họ. Để làm được như thế, chúng đã cướp mất của con người một nguồn vui quan trọng – và trả về những công nhân tồi tệ. Bài học ở đây là tầm quan trọng của sự khích lệ vật chất đối với con người sẽ phụ thuộc vào cấu trúc vận hành của nơi làm việc. Và nếu chúng ta tổ chức môi trường làm việc dựa trên quan điểm sai lầm rằng con người làm việc chỉ vì tiền, thì chúng ta sẽ tạo ra một nơi làm việc khiến cho quan điểm sai lầm này trở thành đúng. Bởi vậy, chuyện “người lao động không làm việc vô tư nữa” là không đúng. Cái đúng là bạn sẽ không còn có thể nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình nữa nếu bạn chỉ giao cho người ta một kiểu công việc chán chường và tẻ nhạt. Để mọi người “hỗ trợ nhiệt tình” bạn cần giao cho họ công việc mà họ muốn làm. Và ta sẽ thấy việc người lao động làm việc hết mình, vô tư, không phải vì tiền không còn là mộng tưởng kiểu “bánh vẽ”. Viễn cảnh ấy nằm ngay trong tầm với của chúng ta. Cũng nên nói rằng nhiều năm qua, lý thuyết và thực tiễn về quản lý đã đi qua những giai đoạn công nhận – thậm chí còn ca ngợi – các động lực làm việc đa dạng của con người, và các nhà quản lý được khuyến khích tạo ra một đời sống công sở có khả năng vun đắp tình cảm gắn bó và ý nghĩa công việc, vì lợi ích của cả nhân viên lẫn của tổ chức. Nửa thế kỷ trước, “Thuyết Y” của Douglas McGregor(1) đã là một nỗ lực có tầm ảnh hưởng lớn trong dòng phát triển này, còn Stephen Barley và Gideon Kunda đã xuất bản một bài báo quan trọng liệt kê diễn biến thịnh suy theo thời gian của những quan điểm quản lý công việc này. Nhưng không hiểu sao, những quan điểm như thế này chưa bao giờ hoàn toàn tàn lụi. Phong cách làm việc thoải mái và khác người của Google cùng các công ty đang phát triển như diều gặp gió khác ở thung lũng Silicon có thể sẽ khiến người ta có ấn tượng rằng những công việc lao dịch theo dây chuyền đã lùi vào dĩ vãng. Nhưng giống như lực hút trái đất, quan niệm người ta làm việc chỉ vì tiền đã hết lần này đến lần khác kéo những hi vọng về những mục đích làm việc cao cả hơn dúi dụi trở về mặt đất. Qua nhiều thế kỷ, người ta đã nhận ra những quan niệm của Adam Smith về bản chất con người quả thật rất dai dẳng. Các quan điểm hoặc lý thuyết về bản chất con người có một vị trí độc nhất trong các ngành khoa học. Chúng ta không phải lo lắng rằng trật tự vũ trụ sẽ bị biến dạng do những giả thuyết của chúng ta về vũ trụ. Các hành tinh thực sự không quan tâm đến quan niệm hoặc lý thuyết của chúng ta về chúng. Nhưng chúng ta nên lo lắng rằng bản chất con người sẽ bị thay đổi bởi các lý thuyết chúng ta đưa ra về bản chất con người. Bốn mươi năm trước, nhà nhân chủng học lỗi lạc Clifford Geertz đã nói rằng loài người là “động vật chưa hoàn thiện”. Ý ông là bản chất con người chính là sản phẩm của xã hội xung quanh chúng ta. Rằng con người tạo ra chứ không phải phát hiện ra bản chất của mình. Chúng ta “thiết kế” bản chất con người, bằng cách thiết kế nên những tổ chức mà mình sống trong đó. Bởi vậy ta nên tự hỏi bản thân là mình muốn góp phần thiết kế nên loại bản chất nào. Nếu muốn góp phần tạo nên một kiểu con người tìm kiếm những thử thách, sự gắn bó, ý nghĩa, và sự thỏa mãn trong công việc, chúng ta phải bắt đầu từ việc xây dựng một con đường thoát khỏi cái hố sâu mà gần ba thế kỷ những hiểu lầm về động lực và bản chất chất con người đã đẩy chúng ta vào, và giúp bồi dưỡng những mảnh đất làm việc mà trong đó thử thách, sự gắn bó, ý nghĩa và sự thỏa mãn có thể đâm chồi. Mời các bạn đón đọc Vì Sao Chúng Ta Làm Việc của tác giả Barry Schwartz.
Tư Duy Tích Cực - Bạn Chính Là Những Gì Bạn Nghĩ!
Tư duy tích cực là một chủ đề rộng lớn, nên cần phải tiếp cận theo quan điểm tâm lý học nhân văn và phương pháp tâm sinh lý xã hội. Có thể góp một vài khía cạnh khái quát như sau: 1. Về mặt sinh học, tư duy cũng như tất cả các hoạt động (activities) của con người, đều tiêu hao năng lượng (energy). Đây là dạng năng lượng tâm trí (psychoenergy), nó cũng bắt nguồn từ năng lượng vật chất (calorie) nhưng lại có khả năng tái tạo ra năng lượng. Tư duy tích cực sẽ hoạt hóa các chức năng sinh lý khác như hệ nội tiết, hệ miễn dịch và nhất là hoạt hóa các chất dẫn truyền thần kinh (neurotransmitters) như serotonine, dopamine (gây hưng phấn) hoặc oxytocin (gây khoái cảm tính dục)... Đến lượt mình, các tác nhân nội tiết, thần kinh nói trên lại hoạt hóa toàn bộ các chức năng khác, kể cả các hoạt động cơ bắp và hoạt động thần kinh trung ương trong đó có hoạt động trí não. Nhờ vậy, con người trở nên vui vẻ hơn, sảng khoái hơn, yêu đời, tự tin, sáng suốt và dễ dàng thực hiện những hành vi tích cực, có lợi cho bản thân và cho mọi người. Trái lại, tư duy tiêu cực chỉ làm tiêu hao năng lượng, gây ức chế các chức năng sinh lý khác như suy giảm các chất nội tiết, suy giảm chức năng của hệ miễn dịch (dễ bị lây bệnh/ung thư), các chất dẫn truyền bị ách tắc, dẫn tới làm tê liệt đời sống cảm xúc, trí tuệ, vận động. Tư duy tiêu cực (buồn rầu, thất vọng, hụt hẫng, chán đời, mất lòng tin v.v.) thường tạo ra một cái vòng luẩn quẩn, tiêu cực nọ kéo theo tiêu cực kia, cuối cùng dẫn tới trầm cảm (tê liệt mọi dạng cảm xúc, nhất là tê liệt chức năng vận động) và có thể dẫn đến kết cục bi thảm nhất là tự hủy hoại bản thân (tự sát) và làm tổn hại người khác (cuồng sát). 2. Về mặt tâm lý, tư duy tích cực là một bộ phận (lòng tự tin) giúp cá nhân tự khám phá ra tất cả những tiềm năng (potential) vô tận vốn ẩn chứa trong sâu thẳm mỗi con người. Nhờ năng lượng được hoạt hóa, được đánh thức (arousal), vô vàn tài năng được bộc lộ và có thể tạo ra vô vàn của cải cho xã hội. Những năng lực, khả năng, tài năng đó ta thường gọi là nội lực (inner resources), là điều kiện cốt lõi (chứ không phải yếu tố khách quan - nhờ vả, ỷ lại, vay mượn, xin xỏ, cầu may...) giúp con người tự vượt lên chính mình, vượt qua mọi thử thách, tự khẳng định và trở thành một nhân cách tự chủ, độc lập. Ngược lại, tư duy tiêu cực gây ức chế, tiến tới triệt tiêu mọi ước muốn, nhu cầu, mọi tiềm năng mà phần lớn không được nhận ra, không dám khám phá, khiến con người tự đánh mất lòng tự tin, lòng tự trọng, biến thành một nhân cách đầy mặc cảm, tự ti, sợ hãi, dồn nén, dao động, không tự quyết đoán, dễ bị áp lực từ mọi phía, trở thành một nhân cách lệ thuộc, một sinh thể ký sinh, tự đánh mất những phẩm chất đích thực của một con người. 3. Về mặt xã hội, tư duy tích cực là nguồn sáng tạo trong mỗi con người, là khả năng sáng tạo của mọi cá nhân. Nói cách khác, không có sáng tạo của từng cá nhân thì xã hội sẽ không tiến hóa (une société non évoluée), không phát triển, như đã từng diễn ra ở hầu hết những xã hội có một thể chế hoặc có xu hướng không tôn trọng, thậm chí triệt tiêu những sáng kiến cá nhân. Mặt khác, trong một cộng đồng xã hội, hay trong phạm vi hẹp như gia đình, những thành viên có tư duy tích cực sẽ tạo ra một môi trường lành mạnh, một xã hội đầy tính nhân văn, giúp xã hội đó tự nó tạo ra sức mạnh đầy quyền lực và lấn át những tư duy tiêu cực, mà có thể sẽ không cần một sự can thiệp nào từ bên ngoài. Suy rộng ra, đó cũng là viễn cảnh (perspective) của cộng đồng thế giới được cả loài người mong ước trong thiên niên kỷ này. Ngược lại, những tư duy tiêu cực nếu cứ tồn tại ở đâu đó trong từng con người - từng cá nhân - không bị loại trừ hoặc hóa giải, sẽ có xu hướng phát triển thành một môi trường bệnh hoạn, làm xói mòn nhiều giá trị, làm cạn kiệt nguồn tài nguyên năng lượng của loài người. Đặc biệt, tại những nơi mà tư duy tiêu cực chiếm ưu thế và trở thành chính thống như bạo lực, khủng bố, độc tài, dối trá, phân biệt chủng tộc... thì chúng sẽ biến thành nguồn gốc gây ra biết bao thảm họa. Chẳng hạn, trong môi trường gia đình, tư duy tiêu cực sinh ra nạn gia trưởng, bạo hành mà những thành viên dễ bị tổn thương nhất là phụ nữ và trẻ em. Vì vậy, việc tư duy tích cực và thực hành tư duy tích cực là điều cần thiết cho tất cả mọi người, mang lại lợi ích cho từng cá nhân, từng gia đình và cả cộng đồng thế giới. Đó là lý do tôi trân trọng giới thiệu đến các bạn cuốn sách quý giá này. - Bác sĩ Đặng Phương Kiệt *** Vào năm 2001, khi lần đầu tiên gặp giáo sư Kiệt, tôi đã rất xúc động trước nghị lực và tình cảm mà ông dành cho cuộc đời, cho công việc giúp đỡ người Việt Nam nói chung và những người đang ở trong hoàn cảnh thử thách nói riêng. Nhiều lần, chúng tôi đã cùng nhau đi thăm các dự án của ông ở những vùng nông thôn xa xôi hẻo lánh. Tình yêu thương và mối quan tâm của ông dành cho con người ở những làng quê ấy thật dễ dàng nhận ra. Ông dành nhiều thời gian chú tâm lắng nghe những khó khăn và động viên sự nỗ lực của họ trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống. Sau lần gặp gỡ đó, giáo sư Kiệt đã nhiệt tình hỗ trợ cho những chương trình mà chúng tôi tập huấn tại Việt Nam, và ông trở thành người hướng dẫn, người cố vấn tuyệt vời cho công việc của chúng tôi. Vào cuối năm 2001, ông đã giúp chúng tôi tổ chức hội thảo lớn đầu tiên tại Việt Nam và đưa ra dự đoán rằng tất cả các quyển sách của chúng tôi sẽ được xuất bản bằng tiếng Việt để dễ dàng đến được với người dân Việt Nam. Mặc dù giáo sư Kiệt đã ra đi trước khi điều này xảy ra, nhưng tôi chắc chắn là ông sẽ hài lòng khi biết rằng những điều ông tiên đoán đã trở thành sự thật. *** Khi tìm hiểu về một chủ đề, chúng ta nên xem xét vấn đề trong ngữ cảnh của nó và đặt ra một số câu hỏi căn bản. Những câu hỏi tuy bình thường nhưng vẫn đáng để suy ngẫm. Câu hỏi đánh thức sự hứng thú, sự tò mò của chúng ta, chúng gợi mở tư duy, kích thích trí thông minh và mở cánh cửa trí tuệ để khám phá những chiều kích khác nhau của cuộc sống và của chính bản thân chúng ta. Đó là năm câu hỏi nổi tiếng bắt đầu bằng năm chữ cái "W" - Why, What, Who, When, Where (Tại sao, Cái gì, Ai, Khi nào, Ở đâu), và không quên có chữ “H” kèm theo: How (Như thế nào). Có một câu nói rất hay rằng: "Tôi thà biết vài câu hỏi còn hơn biết tất cả các câu trả lời". Vì sao vậy? Hầu hết chúng ta nghĩ rằng nếu biết tất cả những câu trả lời đúng, chúng ta sẽ thành công và hạnh phúc. Nhưng điều này chỉ đúng trong một chừng mực nào đó. Một đáp án đúng luôn có sẵn và được áp dụng cho các vấn đề toán học, nhưng với đời sống vốn phức tạp, mơ hồ, dễ đổi thay thì một câu hỏi không chỉ có một đáp án đúng - tất cả tùy thuộc vào điều mà bạn tìm kiếm. Đó là lý do vì sao chúng tôi bắt đầu cuốn sách này bằng cách xem xét quan niệm cá nhân về sự thành công: bởi câu trả lời "đúng" tùy thuộc vào điều chúng ta muốn đạt được. Và nếu bạn luôn có sáu câu hỏi này bên mình như những người bạn tốt, thì sẽ còn rất ít điều trong cuộc sống vượt ngoài sự hiểu biết của bạn. Vì vậy, chúng ta sẽ bắt đầu với "Why" (tại sao). Tại sao tư duy tích cực lại là một kỹ năng quan trọng cần phải được phát huy? Điều đó là hiển nhiên bởi bối cảnh mà tất cả chúng ta đang sống, cũng như sự hiểu biết về bộ não kỳ diệu và về những quan hệ trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Sau đó, chúng ta sẽ đặt câu hỏi "What" (cái gì). Tư duy tích cực là gì và nó hoạt động ra sao ("How")? Nó vận hành như thế nào và làm sao chúng ta có thể áp dụng tư duy tích cực trong cuộc sống của mình? Cuối cùng là ba câu hỏi còn lại trong danh sách, có tên "Who" (ai), "When" (khi nào) và "Where" (ở đâu). Những câu hỏi này khá đơn giản và không cần nhiều thời gian để giải đáp nên chúng ta sẽ trả lời ngay bây giờ. Đầu tiên: "Who?” - Ai cần học tư duy tích cực? Nó ứng dụng cho những ai? Câu trả lời quá dễ phải không? Cho tôi. Cho bạn. Ai cần học tư duy tích cực nếu không phải là tất cả chúng ta? Kế tiếp, "When" và "Where" - Tôi nên áp dụng tư duy tích cực trong bối cảnh nào và vào lúc nào trong ngày? Ồ, một lần nữa câu trả lời lại thật đơn giản: Ở đây, ngay nơi bạn đang đứng và đang sống và ngay bây giờ, vào mọi khoảnh khắc của bạn. Chẳng có lý do gì để trì hoãn một công việc đầy hứa hẹn; và với một việc tốt và có ích như thế thì thời gian là "bây giờ", địa điểm là "ở đây" và bạn chính là người để làm việc đó. Như vậy là chúng ta đã giải quyết xong một nửa các câu hỏi. Và việc này diễn ra trước khi chúng ta bắt đầu cuốn sách này. Chúng ta đang làm rất tốt! Bây giờ, hãy giới thiệu về chủ đề: Ta gọi tư duy tích cực là gì? Định nghĩa nó như thế nào? Có người đã đúc kết rằng, tư duy tích cực là khả năng suy nghĩ theo cách mà qua đó, ta có thể biến chuyển những tình huống khó khăn thành những thuận lợi. Thật ra, tư duy tích cực có tác dụng tốt hơn thế nữa, vì không những nó có thể biến những khó khăn thành thuận lợi cho bản thân chúng ta mà nó còn có tác dụng giống như vậy đối với những người xung quanh chúng ta, trong các mối quan hệ của chúng ta. Hầu hết chúng ta thường được dạy cách tư duy theo kiểu "thắng - thua": trong bất kỳ tình huống nào, hoặc là ta thắng, hoặc là ta thua. Điều này dẫn tới lối suy nghĩ rằng trong bất kỳ một mối quan hệ nào cũng có kẻ thắng và người thua. Người thắng thì vui mừng, kẻ thua thì cay đắng. Bằng cách tư duy tích cực, chúng ta hãy tư duy theo cách "cùng thắng": nếu tôi muốn đạt được điều gì có ích cho bản thân thì tôi cũng muốn điều đó xảy ra với bạn. Chúng ta sống cùng nhau và cùng san sẻ với nhau những thuận lợi. Điều này nghe có vẻ quá lý tưởng và không mấy hiện thực. Có thể là vậy, nhưng chúng ta hãy bỏ ra chút ít thời gian để xem xét ý kiến sau đây: Nếu trong mối quan hệ với tôi, bạn có cảm giác bị mất mát điều gì đó thì có thể trong tim bạn sẽ nảy sinh lòng hận thù đối với tôi, có thể bạn đang nghĩ cách trả thù. Còn tôi, đương nhiên tôi không thích sống với ý nghĩ rằng mình có những kẻ thù đang chực chờ cơ hội để đòi lại những gì bị đoạt mất. Hơn nữa, chính tôi cũng không thích mất mát. Vì vậy, tôi giả định rằng bạn cũng như tôi, và thế là toàn bộ trò chơi cuộc đời sẽ là một chuỗi những bấp bênh: nay bạn thắng, mai bạn thua. Nếu chúng ta chỉ cảm thấy tốt và hạnh phúc khi thắng thì chắc chắn hạnh phúc đó sẽ không thể vững bền. Nền tảng của thái độ "cùng thắng" là lấy những trở ngại làm những bài học cá nhân và sẵn sàng thay đổi ý kiến theo chiều hướng tích cực. Đây có thể là nền tảng cho sự phát triển của óc sáng tạo. Nó còn có thể được gọi là sự giao tiếp chân tình. Vậy, tư duy tích cực không phải là chối bỏ sự tiêu cực hay chỉ chấp nhận nhìn thấy những mặt tốt đẹp, thuận lợi, dễ chịu của cuộc sống. Vì như vậy chẳng khác nào nhắm mắt băng qua một con đường nhiều xe cộ: thật nguy hiểm cho ta và mang tính phá hoại đối với người khác. Tư duy tích cực dựa trên sự quan sát khách quan về thực tại, nhưng không ở mãi trong thực tại đó: bạn đón nhận và biến nó thành điều tốt, có lợi, hữu ích. Từ thực tại ấy, bạn tạo ra được điều gì đó, nghĩa là bạn kiến tạo một thực tại của riêng bạn. Tư duy tích cực là hưởng lấy những khoảnh khắc tốt đẹp nhất ở mức trọn vẹn và sáng tạo phù hợp với từng thử thách gặp phải, là học cách chuyển chúng thành những cơ hội. Nếu bạn có khả năng biến trở ngại thành điều hữu dụng cho cuộc sống thì bạn sẽ thoát khỏi những trở ngại và rắc rối. Nếu bạn nhìn những trở ngại, rắc rối theo góc độ những bài học do chúng mang lại, bằng một thái độ quan tâm chân thành và khiêm tốn, một tâm trí rộng mở thì chúng sẽ không còn là những trở ngại nữa mà sẽ trở thành những cơ hội lớn lao trước sự ngạc nhiên của bạn. Có thể bạn sẽ thốt lên rằng: "Tôi sẽ tìm thấy loại cơ hội nào trong hàng ngàn rắc rối mà tôi phải đối diện từng ngày trong cuộc sống của mình?". Hãy yên tâm, những vấn đề rắc rối sẽ mang đến cho bạn kinh nghiệm, chúng rèn luyện để bạn có những phẩm chất hữu ích trong tất cả các lĩnh vực của cuộc sống như chí kiên nhẫn, lòng quyết tâm, sự can đảm, tính bền bỉ v.v. Chúng làm bạn mạnh mẽ hơn, có ích hơn và cuối cùng là hạnh phúc hơn. Có thể nói, tư duy tích cực là một sự chuyển hướng đơn giản và có tính biến hóa từ việc xem cuộc đời như một siêu thị lớn mà bạn có thể chọn những món đồ thành việc hiểu cuộc đời giống một trường học cho sự trưởng thành của bản thân, một mảnh đất màu mỡ để bạn bộc lộ một cách sáng tạo những tài năng của riêng mình, của điều thiện ẩn chứa trong tim bạn. Có một câu hỏi khác trước khi chúng ta tiếp tục. Câu hỏi này không nằm trong danh sách những điều để tôi hỏi các bạn, nhưng tôi nghĩ đó là một câu hỏi hay: Liệu suy nghĩ một cách tích cực có khó không? Liệu có nên luôn suy nghĩ theo tư duy tích cực khi cuộc sống có quá nhiều lý do xác đáng để mà lo âu, chỉ trích, than phiền hay đổ lỗi? Thử thách thật sự hay rắc rối chính là ở chỗ bạn phải nhớ thực hiện nó. Chỉ cần nhớ suy nghĩ tích cực thì bạn sẽ có tư duy tích cực. Tôi thực lòng nghĩ rằng đây là tất cả những gì tư duy tích cực bao hàm. Nếu bạn thử, ý tôi nói là nếu bạn áp dụng nó, bạn sẽ thấy nó rất đơn giản và mang lại kết quả nhanh và như ý muốn. Nó sẽ làm bạn hài lòng một cách sâu sắc, bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn, sống hữu ích hơn và bạn cũng sẽ được đánh giá cao hơn. Ngày nay, hàng triệu người trên trái đất này - từ mọi thành phần, màu da, văn hóa; sống trong đủ mọi hoàn cảnh, từ nhà tù và bệnh viện đến các hộ gia đình; thuộc nhiều tầng lớp khác nhau, người học nhiều hay học ít, giàu hay nghèo, trẻ em trong trường học, sinh viên đại học, công nhân xí nghiệp, kỹ sư hay các nhà quản lý trong văn phòng, người già ở nhà... - đều có thể áp dụng nó vì lợi ích của chính họ. Vậy thì sao bạn lại không? Nó dễ hiểu, miễn phí và giúp bạn có tất cả những gì cần để có thể thành công: chính bạn với bộ óc đáng kinh ngạc, tâm trí rộng mở đang háo hức khám phá vẻ đẹp cuộc sống, tấm lòng tốt lành và ước muốn xứng đáng được hạnh phúc của bạn. Học tư duy tích cực không rối rắm hơn học lái xe gắn máy, xe đạp hay đi bộ. Ai cũng áp dụng được, ở mọi độ tuổi. Và nếu bạn vẫn còn nghĩ "Việc này khó đấy!" thì giờ đây, hãy bỏ qua suy nghĩ đó và chuyển thành cách nghĩ "Sao lại không nhỉ?". Đúng, sao lại không nhỉ! Và khi bạn đã nghĩ được như thế thì sau đó bạn sẽ thấy rằng "Đúng thế, mình làm được. Mình học được!". Cứ mạnh dạn áp dụng cho bản thân và cho cuộc sống của bạn. Và bây giờ, các bạn có thể bắt đầu đọc quyển sách này. - Frederic Labarthe *** Lời cảm ơn Quyển sách Tư duy tích cực đã trở thành người bạn nhỏ và cũng là quà tặng của nhiều người từ nhiều năm qua, kể từ lần xuất hiện đầu tiên vào năm 2000. Trong lần xuất bản này, chúng tôi có bổ sung và sửa chữa để quyển sách được hoàn thiện hơn. Theo đó, quyển sách được tạo thành từ ý tưởng của ba tác giả: Trish Summerfield đã viết từ chương 1 đến chương 4 với sự cộng tác của Frederic Labarthe. Chương 5 và chương 6 được trích từ quyển “Sự thông tuệ qua hiểu biết tâm linh” (Wisdom Through Spirituality) của Anthony Strano với sự cho phép của ông. Với ý tưởng tạo cơ hội để mọi người trực tiếp thảo luận, chia sẻ những kinh nghiệm trong cuộc sống, và qua đó rút ra bài học cần thiết cho riêng mình, lớp học Tư duy tích cực đã ra đời và được thiết kế dựa theo nội dung quyển sách. Mặc dù xuất hiện chưa lâu, nhưng lớp học đã được đông đảo mọi người từ nhiều thành phần trong xã hội quan tâm và hưởng ứng. Sau đây là một số lời cảm nhận của những người đã từng tham gia khóa học Tư duy tích cực: “Đây thật sự là món quà vô giá mà tất cả mọi người mang đến cho tôi. Nó làm thay đổi suy nghĩ của tôi về con người. Tôi cũng mong muốn gửi tặng món quà này cho những người quanh tôi.” - Huỳnh Đắc Thông, TP. Hồ Chí Minh “Buổi đầu bước chân vào lớp chỉ là sự tò mò, nhưng khóa học ngắn này đã khơi dậy trong tôi nhiều tiềm năng. Mỗi ngày, tôi luôn tự nhắc nhở bản thân rằng tôi phải tự hoàn thiện mình để ngày càng trở nên tốt hơn.” - Minh Ngọc, giáo viên thanh nhạc TP. Hồ Chí Minh “Lớp học này đã giúp tôi nhận thức được cuộc sống, khiến tôi lạc quan, yêu đời và vững tin trong công việc. Tôi hiểu rằng, dù cho bất cứ tình huống nào xảy ra đi chăng nữa, tôi cũng có thể vươn đến thành công nếu luôn giữ vững được tâm trí.” - Nguyễn Thành Thuấn, TP. Hồ Chí Minh “Em cảm thấy thoải mái lắm! Và buổi tối đầu tiên sau khi tham dự lớp học này, em đã mơ về phần thư giãn, nó thật dễ chịu và nhẹ nhõm. Còn phần chia sẻ sau lớp học giúp em tăng thêm niềm tin vào con người.” - Mỹ Ngọc, TP. Hồ Chí Minh Mời các bạn đón đọc Tư Duy Tích Cực – Bạn Chính Là Những Gì Bạn Nghĩ! của tác giả Trish Summerfield & Frederic Labarthe & Anthony Strano.
Suy Nghĩ Vẩn Vơ Về Cái Chết
“Thôi toi rồi!” “Chết mất thôi!” “Không thể sống nổi!” Đó là những câu cửa miệng mà chúng ta vẫn thường xuyên nói mỗi khi gặp chuyện không may. Nếu bạn để ý thì sẽ thấy rằng người ta vẫn nhắc về cái chết hàng ngày, với tần suất thậm chí còn nhiều và đều đặn hơn cả việc hắt xì hơi hay… đi vệ sinh. Thế nhưng liệu bạn thật sự có hiểu về cái chết? Sinh lão bệnh tử - đó là những thứ mà đời người ai cũng phải trải qua. Một cuốn sách nói về “cái chết” chắc hẳn sẽ rất nặng nề và ảo não. Nhưng không, dưới ngòi bút hài hước của tác giả Bunpei Yorifuji thì cái chết lại là một cuộc dạo chơi nhẹ tênh sang một thế giới mới. Không hề khiến bạn phải nhăn mặt hay thở dài ngao ngán, ngược lại SUY NGHĨ VẨN VƠ VỀ CÁI CHẾT sẽ nhiều lúc khiến bạn phải bật cười trước những so sánh đầy lý thú và những hình minh họa siêu đáng yêu. Nếu từ trước đến giờ bạn vẫn quen dùng những câu cảm thán nặng nề, sóng sánh khổ đau để nói tới cái chết, thì sau khi gấp lại cuốn sách này, chắc chắn bạn sẽ có suy nghĩ khác đi nhiều đấy. Mã hàng 9786047749362 Tên Nhà Cung Cấp Skybooks Tác giả Bunpei Yorifuji Người Dịch Hương Giang NXB NXB Thế Giới Năm XB 2018 Trọng lượng (gr) 180 Kích Thước Bao Bì 14 x 17 Số trang 164 Hình thức Bìa Mềm Sản phẩm bán chạy nhất Top 100 sản phẩm Kỹ năng sống bán chạy của tháng Giá sản phẩm trên Fahasa.com đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Bên cạnh đó, tuỳ vào loại sản phẩm, hình thức và địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như Phụ phí đóng gói, phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh,... Suy Nghĩ Vẩn Vơ Về Cái Chết “Thôi toi rồi!” “Chết mất thôi!” “Không thể sống nổi!” Đó là những câu cửa miệng mà chúng ta vẫn thường xuyên nói mỗi khi gặp chuyện không may. Nếu bạn để ý thì sẽ thấy rằng người ta vẫn nhắc về cái chết hàng ngày, với tần suất thậm chí còn nhiều và đều đặn hơn cả việc hắt xì hơi hay… đi vệ sinh. Thế nhưng liệu bạn thật sự có hiểu về cái chết? Sinh lão bệnh tử - đó là những thứ mà đời người ai cũng phải trải qua. Một cuốn sách nói về “cái chết” chắc hẳn sẽ rất nặng nề và ảo não. Nhưng không, dưới ngòi bút hài hước của tác giả Bunpei Yorifuji thì cái chết lại là một cuộc dạo chơi nhẹ tênh sang một thế giới mới. Không hề khiến bạn phải nhăn mặt hay thở dài ngao ngán, ngược lại SUY NGHĨ VẨN VƠ VỀ CÁI CHẾT sẽ nhiều lúc khiến bạn phải bật cười trước những so sánh đầy lý thú và những hình minh họa siêu đáng yêu. Nếu từ trước đến giờ bạn vẫn quen dùng những câu cảm thán nặng nề, sóng sánh khổ đau để nói tới cái chết, thì sau khi gấp lại cuốn sách này, chắc chắn bạn sẽ có suy nghĩ khác đi nhiều đấy. *** [Review Sách] “Suy Nghĩ Vẩn Vơ Về Cái Chết": Hành Trình Tìm Hiểu Cái Chết Độc Nhất Vô Nhị “Cái chết" - một từ thật nặng nề và tiêu cực. Dẫu chúng ta biết rằng đó là một phần của cuộc sống nhưng việc nghĩ về nó thôi đã rất đáng sợ, dần dần việc suy nghĩ về cái chết trở thành một điều “nên tránh" trong cuộc sống hiện đại. Nhưng đối với Bunpei Yorifuji, ông đã luôn suy nghĩ về cái chết từ ngày còn là cậu bé và thậm chí ông còn muốn đối mặt với nó. Cho đến khi trưởng thành, những tò mò về cái chết đã thôi thúc ông tìm hiểu chính những suy nghĩ của mình. Suy nghĩ vẩn vơ về cái chết đã ra đời như một hành trình khám phá cái chết và để hiểu chính bản thân của Bunpei Yorifuji. Đáng yêu, hài hước và sáng tạo - cuốn sách sẽ cung cấp cho bạn những số liệu và sự thật về cái chết theo cách “nhẹ tênh" và rất thú vị. Sau khi đọc, có thể bạn sẽ có cái nhìn khác về cái chết. Có lẽ ba mẹ tôi là người ngoài hành tinh. Thời tiểu học, đã có dạo tôi nghi ngờ như vậy. Tôi đồ rằng họ chỉ đội lốt người lúc mình nhìn họ và sẽ hiện nguyên hình là người ngoài hành tinh khi mình rời mắt. Sẽ thế nào nếu tôi bất ngờ quay lại và thấy họ đang dõi theo tôi trong bộ dạng đó? Những lúc nghĩ như thế, tôi thường sợ hãi hét lên: “Này!” rồi nhìn về phía họ.  Kết quả là ngay cả đứa bạn thân nhất cũng trợn trắng mắt nhìn tôi. Để kiểm tra, tôi đã thử không gọi họ mà cứ thế quay ngoắt lại, nhanh hết mức có thể. Tất nhiên, ba mẹ tôi vẫn là người. Tôi cũng từng thử mở cửa bất thình lình. Chẳng có gì thay đổi cả. Nhưng điều đó chưa khiến tôi hài lòng. Rất có thể người ngoài hành tinh phản ứng cực nhanh, hoặc họ đọc được suy nghĩ của người khác chẳng hạn. Mối nghi ngờ trong lòng tôi vì vậy cứ lớn dần. Không hiểu sao khi nghĩ về cái chết, tôi lại nhớ tới ngày ấy. Rốt cuộc chết là gì? Khi cố gắng đi tìm câu trả lời, tôi thấy mình ngược trở về cái thời còn nghi ngờ ba mẹ là người ngoài hành tinh. Cái thời thử xoay người thật nhanh, thử mở cửa đột ngột, thử tìm UFO. Cuốn sách này được viết bởi chính thằng tôi ấy, với mong muốn hiểu được dẫu chỉ chút ít về cái chết. 1. Liệu thế giới bên kia có tồn tại? Sự tò mò về cái chết đã thúc đẩy Bunpei Yorifuji tìm hiểu mọi tính chất của một phần tất yếu của cuộc sống này. May mắn thay, có cả một kho dữ liệu về nó để Bunpei Yorifuji thoả sức khám phá và càng nhiều thông tin, ông càng thấy phấn khích. Khởi đầu của hành trình khám phá những suy nghĩ vu vơ của ông chính là xác định Hình dáng của cái chết qua các nền văn hoá và tôn giáo khác nhau.  Ngày nhỏ, “chết” đồng nghĩa với đi xa, hoặc trở thành một ngôi sao, hoặc trong vài trường hợp, la chuyển nhà sang khu phố bên cạnh. Cấp I, “chết” là lên Thiên Đường hoặc xuống Địa Ngục. Cấp 2, “chết” là yên nghỉ trong tim ai đó, là những hồn ma không siêu thoát, là bị phân huỷ thành đạm. Lên cấp 3, “chết" có thể là bất cứ thứ gì chúng ta nghĩ ra. Hình dáng của cái chết - nghe thật trừu tượng phải không? Nhưng đối với tài năng vẽ của Bunpei Yorifuji, mọi thứ trở nên không chỉ rõ ràng mà còn rất thú vị. Bạn chắc chắn sẽ có một hình dung rõ nét không ngờ về cái chết, thế giới bên kia và rất nhiều niềm tin khác nhau về sinh tử.  Mình biết không ai muốn nghĩ về cái chết tuy rằng đó là một phần tất yếu của một vòng đời nhưng nếu thử nghĩ về nó, bạn sẽ hình dung nó như thế nào? Đối với Bunpei, ông tin rằng “người chết hoá ra ma" và xung quanh ông luôn có những linh hồn khiến cho Bunpei tự cảm thấy xấu hổ mỗi khi ông làm trò “con bò” một mình. Nếu tìm hiểu về niềm tin khác nhau về cái chết, bạn sẽ nhận ra những người đi trước nghĩ về cái chết nhiều hơn chúng ta tưởng, họ có một thế giới bên kia riêng cho cộng đồng của mình. Không chỉ vậy, chính những hình ảnh này một phần ảnh hưởng đến lối sống của cộng đồng đó. Sự thật đó là dù bạn nghĩ về cái chết như thế nào thì chắc chắn suy nghĩ ấy sẽ ảnh hưởng đến cái nhìn của bạn về cuộc sống và khó khăn.  Bất cứ ai có thể nghĩ về cái chết với tâm thế thoải mái đều sẽ sống vui vẻ hơn. Và mặc dù có rất nhiều quan niệm về cái chết, song không một đất nước nào tin rằng thế giới sau khi chết chỉ toàn một màu đau khổ. Có Địa Ngục, nhưng cũng có Thiên Đường làm đối trọng cân bằng. Những quan niệm về cái chết đôi khi là lời răn đe, đôi khi là sự khích lệ, có khi lại là công cụ giúp những người đang sống sẵn sàng đối mặt với cái chết. Trong quá trình đi tìm những quan niệm ấy, chẳng phải chúng ta đã định hình nên quan niệm của hiện tại? Có thể bạn không thực lòng tin, nhưng tôi cho rằng quan niệm của mỗi người về cái chết chính là nút thắt của đất nước và dân tộc. Phần lớn chúng ta đều tin vào sự tồn tại vào thế giới bên kia nhưng thế giới này lại luôn biến đổi trong những nền văn hoá và niềm tin khác nhau. Ví dụ như theo tư tưởng Ngũ hành của người Nhật cổ đại, thế giới bên giới kia là một thế giới sâu trong lòng đất có tên là Hoàng Tuyền (Yomi) và nơi này được thông với thế giới thực qua con dốc mang tên “Yomotsu Hirasaka". Còn thổ dân Úc thì tin rằng mặt trời là nơi sinh sống của người chết… Vô vàn niềm tin khác nhau về thế giới của người chết đem lại rất nhiều hình thù khác nhau cho cái chết. Những thông tin này không chỉ cung cấp cho chúng ta những cái nhìn thú vị về cuộc sống bên kia mà còn cho thấy sự đa dạng của các nền văn hoá nữa. Quả là một khởi đầu đầy cuốn hút! Tan rã (tứ đại phân ly)  [Phật Giáo] Theo quan điểm của đạo Phật, sắc thân con người là sự gắn kết bởi “duyên" của bốn yếu tố: [Đất = xương và móng tay, móng chân], [Nước = máu và bạch huyết], [Lửa = thân nhiệt] và [Gió = hoạt động của tim/chân tay]. Chết là khi “duyên” tan, bốn yếu tố trên phân ly. Giống như ta trở về với bản lai chứ không phải sang thế giới bên kia. Đi tới hòn đảo kế bên [Quần đảo Trobriand - Papua New Guinea] Thổ dân trên đảo Kiriwina tin rằng khi chết đi, học sẽ tới một hòn đảo có thực ở gần kề. Tại đó, họ vẫn kết hôn và làm việc bình thường, đến khi già sẽ lột xác ngoài biển. Sau đó, họ trở lại là trẻ sơ sinh, được bao bọc giữa những tàu lá dừa và trôi về hòn đảo mẹ rồi tái sinh, bắt đầu sự sống mới. Chết như vậy thì đầm ấm quá rồi. Nhưng trừ côn trùng và bò sát ra, tôi nghĩ những loài còn lại không nên lột xác đâu.  2. Thời gian, địa điểm và nguyên nhân của cái chết: Càng suy nghĩ về cái chết, Bunpei Yorifuji càng muốn biết về thời khắc cánh cửa đến thế giới bên kia sẽ mở ra hay nói cách khác tuổi thọ trung bình của mình sẽ dài như thế nào. Ông bắt đầu đi nghiên cứu về tuổi thọ trung bình của các nước nhưng chắc chắn rằng những nghiên cứu của ông sẽ không nhàm chán và chứa đầy số liệu như những bản nghiên cứu thông thường. Chỉ cần lướt sang trang sách kế bên, bạn sẽ phải mỉm cười vì hình minh hoạ hết sức đáng yêu và sáng tạo, đủ để xoá tan sự nặng nề mà chủ đề này đem lại.  Hiện nay, tin tức thường đề cập đến tình trạng già hoá dân số như một vấn đề nổi cộm, nhưng tôi nghĩ vấn đề không nằm ở sự già hoá dân số, mà ở việc cơ thể con người và xã hội không theo kịp với điều đó.  “Nguyện vọng vs Tuổi thọ" “Nguyện vọng sống", và “Tuổi thọ kéo dài". Vốn dĩ đây đều là những điều tốt đẹp. Nhưng trên thực tế, chúng dường như đang đối chọi gay gắt. Nếu nói về thời gian, chúng ta không thể không bàn luận về địa điểm xảy ra của cái chết. Châu Á là lục địa có số người chết hằng năm nhiều nhất: hơn 31 triệu người. Còn tại Nhật, nguyên nguyên hàng đầu dẫn tới cái chết ngoài trời là tai nạn giao thông còn 14582 người đã tử vong vì tai nạn trong nhà. Bạn có thể thấy một chút choáng ngợp trước một bầu trời số liệu nhưng Bunpei - người đã bỏ ngang Đại học Mỹ thuật Musashino - đã biến những trang sách thành những infographic rất dễ hiểu và ngắn gọn với hình vẽ vừa đáng yêu, hài hước chỉ mang duy nhất hai màu: trắng và vàng.  Tôi vốn nghĩ cái chết có thể xảy ra ở rất nhiều nơi, với muôn hình vạn trạng. Nhưng trên thực tế, những nơi đó đang dần được quy về một mối, so với ngày xưa, tỷ lệ người chết trong bệnh viện đã tăng lên rất nhiều. Tuy nhiên gần đây, ngày càng có nhiều người lựa chọn các phương pháp “Chăm sóc giảm nhẹ nỗi đau", hay còn được gọi là Chăm sóc giai đoạn cuối (terminal care), như Nhà an dưỡng cuối đời hay Chăm sóc tại nhà... Có vô vàn nguyên nhân dẫn đến cái chết, con số ấy có thể lên đến 8200 loại! Nhưng quan trọng hơn, chúng ta cần phải hiểu “Nguyên nhân cái chết không phải cái chết, mà là chuyện trước lúc chết" hay những cảm xúc diễn ra trước khi cái chết ập đến. Để minh hoạ cho 8200 nguyên nhân, Bunpei đã vẽ một cái cây “nguyên nhân của cái chết" và điều mình thấy bất ngờ nhất đó là ung thư và các bệnh liên quan đến cơ thể là hai nguyên nhân hàng đầu dẫn đến cái chết. Nếu suy nghĩ sâu hơn, thông tin này không chỉ đơn thuần là một con số thống kê mà nó là một kiến thức xã hội. Và chính những con số này làm mình giật mình: vậy không phải việc chăm sóc sức khỏe bản thân tốt rất quan trọng sao? Ở Nhật, u ác tính (ung thư) là nguyên nhân chiếm đến 28,6% và đó cũng là một trong 3 loại căn bệnh gây chết người nhiều nhất. Tuy vậy, lời dẫn chuyện tích cực và hài hước của tác giả chắc chắn là một điểm cộng lớn làm cho Suy nghĩ vẩn vơ về cái chết là một cuốn sách khiến bạn không thể bỏ dở giữa chừng dù phải đối mặt với một sự thật đáng buồn này. Dù là nhồi máu cơ tim hay tai nạn giao thông, thì người chết cũng đã chết rồi, chẳng thể thay đổi được. Nhưng chúng ta vẫn hỏi, một phần vì muốn hoàn toàn chấp nhận điều đó, phần còn lại, có lẽ là do hiếu kỳ. Khi tìm hiểu về cái chết, tôi thấy rất nhiều sách nói về nguyên nhân chết, nhưng theo tôi, bản thân cái chết và nguyên nhân gây ra nó không liên quan tới nhau. “ Nguyên nhân cái chết không phải cái chết, mà là chuyện trước lúc chết3. Những cái chết huyền thoại:  Lội ngược dòng lịch sử, độc giả sẽ được đọc về những cái chết nổi tiếng của các diễn viên, chính trị gia,... ở cả Nhật Bản và trên khắp thế giới. Không chỉ vậy ông cũng không quên những cái chết biểu tượng của các nhân vật trong phim và truyện. Bố cục của chương này được sắp xếp rất tài tình: mỗi bức vẽ là tóm tắt cuộc đời của từng nhân vật nhưng một trang sách, tuy nhỏ, có thể có đến miêu tả của hai nhân vật. Đối với mình đây là phần thú vị nhất và cũng thật may Bunpei Yorifuji đã cung cấp thật nhiều các ví dụ. Tuy chỉ là những tóm tắt ngắn và kèm với hình vẽ minh hoạ nhưng thực chất đây cũng là những kiến thức lịch và văn hoá rất ấn tượng đó chứ!  Nửa đêm, tôi vô tình xem được một nhà sư đang thuyết giảng trên kênh giáo dục NHK. “Cái chết không phải điều gì quá xa xôi mà gần ngay bên ta.”  Chẳng cần nói đến cái chết thì nó vẫn luôn kề cận bên ta mọi lúc. Không ngày nào không có tin tức về chuyện chết chóc. Truyện tranh, phim điện ảnh, phim truyền hình, trò chơi,... đâu đâu cái chết cũng hiện diện. Chúng ta bỏ tiền ra thưởng thức, vui vẻ và hào hứng với nó. Cũng có nhiều câu chuyện mượn sức hấp dẫn của cái chết để đưa chúng ta qua cảm giác xúc động hay phấn kích. “Cái chết = không phải là một câu chuyện" Đặt cái chết vào những câu chuyện sẵn có, tuy vui đấy, nhưng thật hoang đường. Nếu bây giờ tôi chết đi, cái chết của tôi sẽ thế nào? Có lẽ đó sẽ là một câu chuyện hoàn toàn khác. Vậy khi thực sự phải đón nhận cái chết, con người sẽ trải qua những giai đoạn nào? Có thể có rất ít người nghĩ về điều này nhưng đối với Bunpei, đó là điều ông chắc chắn phải dành thời gian suy nghĩ. Trên lý thuyết, con người sẽ dần trải qua: sốc, sự phủ nhận, sự tức giận, sự chấp nhận và cuối cùng sự đón nhận. Đối với mặt với cái chết, chúng ta cũng sẽ trở thành một trong những kiểu người sau: người sợ hãi, người trốn chạy, người chết vì kẻ khác,… có rất nhiều thái độ khác nhau khi mọi người nghe tin cái chết ập đến. Trước kia mình chưa từng nghĩ sẽ có nhiều loại phản ứng với cái chết như vậy vì mình đã tin hầu hết mọi người sẽ thấy sợ hãi. Chỉ khi đọc Suy nghĩ vẩn vơ về cái chết, mình mới nhận ra có thể có nhiều thái độ khác nhau đến vậy. Và điều thú vị hơn cả đó là Bunpei luôn khao khát được dùng hình vẽ để “thí nghiệm" những tìm hiểu của mình.  [Người từ bỏ] Là những người chấp nhận cái chết một cách tiêu cực. Họ coi cái chết là số phận, được định đoạt bởi một thế lực vô hình, và dễ dàng từ bỏ cuộc sống khi phải đối diện với cái chết. Có lẽ nhiều người Nhật nằm trong nhóm này. [Người sợ hãi] Phàm là con người, sợ chết là điều hết sức bình thường. Nhưng những người thuộc nhóm này lại sợ chết quá mức cần thiết, họ hoặc không dám nghĩ tới cái chết bản thân, hoặc mơ được chết thật nhanh chóng. [Người trốn chạy] Là những người không bao giờ nghĩ về cái chết và luôn tin rằng mình có thể sống mãi. Họ chìm đắm trong công việc và những thú vui trước mắt, nên khi đối diện với cái chết, họ phải chịu cú sốc nặng nề. Nhưng sau tất cả những ghi chép và nghiên cứu, Bunpei luôn tự hỏi chính bản thân mình sẽ cảm thấy như thế nào khi thần chết tìm đến. Cũng giống như bao người, vị tác giả người Nhật này nghĩ rằng chắc chắn mình sẽ bị “nghiền nát" nếu nó đột ngột ập đến. Nhưng với một tâm thế lạc quan, ông quyết định sẽ sống một cuộc đời đơn giản, chấp nhận điều sẽ xảy đến với mình cho dù đó là cái chết. Bunpei sống với suy nghĩ rằng cuộc sống phải đồng hành với cái chết và con đường mà ông đang bước đi sẽ luôn có đích là cánh cửa dẫn đến thế giới bên kia. Hay nói cách khác hãy cứ thế mà bước thẳng đến cánh cửa đó và chuẩn bị cho cái chết bằng cách sống hết mình. Điều tôi làm được lúc này, có lẽ là đơn giản hóa những sự kiện xảy ra trong cuộc đời, kết nối chúng lại với nhau rồi gấp lại theo cách riêng của mình, như cái cách tôi nấu một nồi cà-ri thơm ngon, hay thành công ngày hôm nay là nhờ trải qua thất bại ngày hôm trước.  “Mỗi ngày gấp một chút thôi" Sau đó, thi thoảng tôi sẽ thử nhìn lại bản thân từ phía cái chết. Tôi sẽ gấp gọn cuộc sống của mình mỗi ngày, hướng thẳng hết mức có thể về phía cái chết, để ngay cả khi phải đối diện với nó, tôi cũng không bị nghiền nát bởi chính cuộc đời mình. Tuy chỉ là hành động nhỏ bé thôi, nhưng sống và suy nghĩ như vậy là cách đồng hành cùng cái chết mà tôi có thể làm được vào lúc này. Suy nghĩ vẩn vơ về cái chết chắc chắn là một cuốn infographic thú vị về xã hội học, khoa học và cả văn hoá nhân loại nữa. Cuốn sách đáng yêu viết về chủ đề dường như là “cấm kỵ" với nhiều người này sẽ là một hành trình khám phá khác lạ về những mặt khác nhau của cái chết.   Tác giả: Diệp Anh Mời các bạn đón đọc Suy Nghĩ Vẩn Vơ Về Cái Chết của tác giả Bunpei Yorifuji & Hương Giang (dịch).
Não Bộ Kể Gì Về Bạn
Não bộ – cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể người - bộ sưu tập tế bào phức tạp nhất trong vũ trụ – khối chất như gel nặng 1,2kg được bảo vệ cẩn thận trong hộp sọ vững chắc – chính là thứ quyết định việc loài người thống trị thế giới tự nhiên. Nhưng bạn biết gì về khối chất tuyệt diệu này? Và nó kể gì về chính bạn? Cuốn sách khoa học thường thức của David Eagleman sẽ giải đáp tất cả. David Eagleman (sinh năm 1971) là nhà khoa học thần kinh tại Đại học Stanford. Nghiên cứu của Eagleman được công bố trên các tập san Science và Nature, ông cũng là tác giả của những cuốn sách bán chạy như Sum và Incognito. Cuốn sách này được viết dựa trên loạt phim tài liệu cùng tên của BBC do chính ông viết kịch bản và dẫn chương trình. Não bộ kể gì về bạn? đặt những nghiên cứu, giả định về “khoa học não” dưới ánh sáng soi chiếu và dẫn dắt bạn trong một cuộc khám phá thú vị, đầy khiêu khích. Eagleman tường tận mô tả sự phát triển của não bộ trong cuộc đời con người, mô tả cách ký ức được hình thành, mô tả cách não bộ nhận thức và ra quyết định, mô tả tương lai của khoa học thần kinh – bằng văn phong hóm hỉnh và hàng trăm thí nghiệm khoa học, so sánh liên tưởng, ví dụ thực tiễn kèm hình minh họa. Tác giả đề cập đến những thành phần mấu chốt của não bộ như vùng não nhỏ (hồi hải mã) – vùng quan trọng cho trí nhớ, và đặc biệt là bộ nhớ không gian. Tác giả cũng đặt ra những vấn đề khoa học thách thức hơn: Có thể sao chép được ký ức không? Có thể đóng băng và lưu trữ thông tin trong não bộ bằng công nghệ? Có thể trẻ hóa tế bào não, kéo dài tuổi thọ người ? Điều đặc biệt nhất, cuốn sách gần như xóa bỏ khoảng cách giữa tài liệu học thuật và cuộc sống. Nó dễ hiểu, sinh động, và trực quan như bạn đang xem một bộ phim tài liệu kỳ thú mà không bị ngắt tập. Như chính Eagleman chia sẻ, cuốn sách không dành riêng cho nhóm độc giả nào, không bao hàm bất kỳ kiến thức chuyên môn nào, mà chỉ có sự tò mò và khát khao tự khám phá. Não bộ con người - một hệ thống điện toán kỳ lạ giúp ta nhận thức, nơi mà theo đó chúng ta định hướng thế giới, cũng từ đó mà các quyết định được đưa ra và trí tưởng tượng được khởi lập. Ước mơ của chúng ta, đời sống tỉnh thức của chúng ta hình thành từ hàng tỉ tế bào đang hoạt động. Những hiểu biết sâu sắc hơn về não bộ sẽ làm sáng tỏ những gì làm nên chúng ta và trả lời được chuỗi câu hỏi quan trọng trong cuộc đời mỗi người: Tôi thực sự là ai? Thực tại là gì? Ai đang điều khiển? Tại sao tôi cần bạn? Chúng ta ra quyết định thế nào? Chúng ta sẽ là trở nên như thế nào? Trong mạng lưới vi xung điện của não bộ, lịch sử và tương lai loài người được tạc dựng. Vì vậy, hãy chắc yên cương cho chuyến hành trình khám phá vũ trụ nội tại. Giữa mênh mông hàng tỉ tế bào não hỗn độn, dày đặc và hàng nghìn kết nối giữa chúng, có thể bạn tìm ra thứ mà đã không mong đợi trước. Chính là bạn. +ĐÁNH GIÁ CỦA CHUYÊN GIA : “Dẫn nhập lý tưởng về cách sinh học tạo ra tâm trí với những câu hỏi quan trọng và bao quát. Và những câu trả lời của Eagleman luôn rõ ràng, hấp dẫn và kích thích tư duy.”– Nature. “Cuốn sách giúp chúng ta dễ dàng hiểu được bộ sưu tập tế bào phức tạp nhất trong vũ trụ – bộ não của chúng ta. Nếu khoa học thần kinh có một huyền thoại sống thì đó hẳn sẽ là David Eagleman.”– Ruby Wax *** Là một cuốn sách hay ho về não bộ mà bất kỳ ai cũng "thấy mình trong đó". Tác giả là David Eagleman, nhà khoa học thần kinh kiêm tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy, đã truyền đạt và làm mê hoặc công chúng với những thử nghiệm khoa học phổ thông tài tình về não bộ con người. Một số nhận định về sách: - Một cuốn sách khoa học thường thức tuyệt vời. Dễ đọc, khai sáng và hấp dẫn. - Hình ảnh minh họa cho nội dung một cách xuất sắc. - Rất nhiều sự thật thú vị dàn trải khắp cuốn sách. “Có khoảng hai triệu kết nối mới, hay synapse, được hình thành mỗi giây trong não của một đứa trẻ sơ sinh. Khi lên hai, đứa trẻ có hơn một trăm nghìn tỉ synapse, gấp đôi số lượng mà người trưởng thành có.” - Bao gồm những ví dụ sinh động như vụ xả súng giết người hàng loạt ở trường học do Charles Whitman gây ra. - Miêu tả rất tốt về bộ não của thanh thiếu niên. “Ngoài sự lúng túng xã hội và cảm giác quá mẫn, bộ não thanh thiếu niên được thiết lập để đón nhận những trò mạo hiểm.” - Đề cập đến những thành phần mấu chốt của não bộ. “Các nhà khoa học đặc biệt quan tâm đến một vùng não nhỏ gọi là hồi hải mã (hippocampus) – vùng quan trọng cho trí nhớ, và đặc biệt là bộ nhớ không gian.” - Miêu tả cách ký ức được hình thành. Quá khứ của chúng ta không phải là một bản ghi nhớ trung thành. Thay vào đó nó là một sự phục dựng, và đôi khi nó có thể tiếp giáp với huyền thoại. Khi nhớ lại những kỷ niệm cuộc đời, chúng ta nên nhận thức rằng không phải mọi chi tiết đều chính xác.” - Xem xét những câu hỏi quan trọng mang tính triết học. Liệu bằng chứng khoa học thần kinh hòa hợp thế nào với quan niệm về linh hồn phi vật chất? Hãy tìm hiểu. - Miêu tả thực tại. “Tất cả mọi thứ bạn trải nghiệm – mỗi hình ảnh, âm thanh, mùi – thay vì là một trải nghiệm trực tiếp, lại chỉ là một sự dịch chuyển điện hóa trong một rạp hát tối đen.”“Lát cắt thực tại mà chúng ta có thể thấy bị đặc tính sinh học của chúng ta giới hạn.” - Miêu tả ý thức. “... ý thức của bạn là phần nhỏ nhất trong hoạt động của não bộ. Hành động, niềm tin và những thành kiến của bạn đều được các mạng lưới trong não bộ dẫn dắt mà bạn không thể can thiệp một cách có ý thức.” “Tôi coi ý thức như CEO của một tập đoàn lớn, với hàng ngàn chi nhánh và phòng ban đều đang cộng tác, tương tác và cạnh tranh bằng nhiều cách khác nhau.” - Miêu tả cách não bộ ra quyết định. “Thật dễ dàng để nghĩ rằng não bộ chỉ huy cơ thể từ trên cao – nhưng trên thực tế não bộ lại là tập hợp của chuỗi các phản hồi liên tục với cơ thể.” - Một góc nhìn thú vị về sức mạnh ý chí. “Sức mạnh ý chí không phải là thứ mà chúng ta cần rèn giũa – đó là thứ làm chúng ta suy kiệt.” - Một góc nhìn về khoa học thần kinh xã hội. “Kỹ năng xã hội của chúng ta bắt nguồn từ hệ thống mạng lưới thần kinh của chúng ta – và sự hiểu biết về hệ thống này là nền tảng của một lĩnh vực nghiên cứu non trẻ được gọi là khoa học thần kinh xã hội.” - Một góc nhìn lý thú về Hội chứng E và hậu quả của nó. “Hội chứng E được đặc trưng bằng một phản ứng cảm xúc thoái hóa, cho phép việc lặp đi lặp lại của hành động bạo lực.” “Nạn diệt chủng chỉ có thể xảy ra khi sự phi nhân tính hóa diễn ra trên quy mô lớn, và công cụ hoàn hảo cho việc này chính là tuyên truyền." - Mô tả tương lai của khoa học thần kinh. “Bí quyết để hiểu được thành công – và cơ hội tương lai của chúng ta – là khả năng điều chỉnh to lớn của não bộ, được gọi là tính dẻo của não.” - Có thể sao chép được ý thức không? Hãy tìm hiểu. Sách dày 292 trang (bản tiếng anh), gồm 6 chương: 1. Tôi là ai? 2. Thực tại là gì? 3. Ai đang điều khiển? 4. Chúng ta quyết định như thế nào? 5. Tôi có cần bạn không? 6. Chúng ta sẽ là ai? ***   LỜI GIỚI THIỆU Khoa học não bộ là một lĩnh vực dịch chuyển nhanh, nhanh đến mức mà rất hiếm khi bạn lùi lại để bao quát hết những lớp lang của miền đất này, để đánh giá hết những gì có ý nghĩa mà các nghiên cứu về não mang lại cho cuộc sống của chúng ta, để thảo luận một cách rõ ràng và đơn giản về ý nghĩa của một sinh thể. Cuốn sách này được viết ra nhằm mục đích đó. Các vấn đề về khoa học não bộ. Thứ vật liệu điện toán kỳ lạ - cơ quan nhận thức trong hộp sọ chúng ta, nơi mà theo đó chúng ta định hướng thế giới, cũng từ đó mà các quyết định được đưa ra và trí tưởng tượng được khởi lập. Ước mơ của chúng ta, đời sống tỉnh thức của chúng ta hình thành từ hàng tỉ tế bào đang hoạt động. Những hiểu biết sâu sắc hơn về não bộ sẽ làm sáng tỏ những gì làm nên chúng ta trong các mối quan hệ cá nhân và những gì chúng ta cần trong khế ước xã hội như: chúng ta chiến đấu như thế nào, tại sao chúng ta yếu, chúng ta chấp nhận điều gì như là sự thật, chúng ta nên giáo dục như thế nào, làm thế nào chúng ta có được một khế ước xã hội tốt hơn và cách thiết kế cơ thể chúng ta trong nhiều thế kỷ tới. Trong mạng lưới vi xung điện của não bộ, lịch sử và tương lai loài người được tạc dựng. Đặt não bộ vào trung tâm cuộc sống chúng ta, tôi tự hỏi tại sao xã hội của chúng ta hiếm khi nói về nó, thay vào đó là những câu chuyện nhiễu tạp với những tin đồn về người nổi tiếng và chương trình thực tế. Tôi nghĩ rằng sự thiếu quan tâm đến não bộ không chỉ là một thiếu sót nữa, mà nó thực sự là một vấn đề: chúng ta bị mắc kẹt bên trong thực tế là rất khó để nhận ra bản thân đang bị mắc kẹt trong điều gì đó. Nhìn qua, có vẻ như không có gì đáng để nói đến. Tất nhiên màu sắc luôn hiển hiện trong thế giới bên ngoài. Tất nhiên trí nhớ của tôi giống như một máy quay video. Tất nhiên tôi biết lý do thực sự cho những niềm tin của tôi. Những trang viết trong cuốn sách này sẽ đặt mọi giả định của chúng ta dưới ánh sáng soi chiếu. Bằng cách viết nó ra, tôi muốn thoát khỏi mô hình sách giáo khoa để làm sáng tỏ những truy vấn ở mức độ sâu hơn: chúng ta quyết định như thế nào, chúng ta nhận thức được thực tế như thế nào, chúng ta là ai, cuộc sống của chúng ta được điều khiển như thế nào, tại sao chúng ta cần người khác, chúng ta đang hướng tới đâu trong vai trò một loài mới chỉ bắt đầu nắm được dây cương đời mình. Dự án này cố gắng bắc cây cầu qua khoảng ngăn cách giữa các tài liệu học thuật và cuộc sống mà chúng ta dẫn dắt trong vai trò là người chủ sở hữu não bộ. Cách tiếp cận tôi đưa ra ở đây khác với các bài báo khoa học tôi viết, và thậm chí khác các sách khoa học thần kinh khác của tôi. Dự án này dành cho đối tượng độc giả khác. Nó không bao hàm bất kỳ kiến thức chuyên môn nào, chỉ có sự tò mò và khát khao tự khám phá. Vì vậy, hãy chắc yên cương cho chuyến hành trình vào vũ trụ nội tại. Giữa mênh mông hàng tỉ tế bào não hỗn độn, dày đặc và hàng nghìn kết nối giữa chúng, tôi hi vọng bạn có thể nheo mắt và tìm ra điều mà bạn hẳn không mong đợi sẽ thấy ở đó. Chính là bạn.   Mời các bạn đón đọc Não Bộ Kể Gì Về Bạn của tác giả David Eagleman & Trần Tuấn Hiệp (dịch).