Liên hệ: 0912 699 269  Đăng nhập  Đăng ký

Hoa Vàng Cố Hương - Lưu Chấn Vân

Hoa Vàng Cố Hương là tiểu thuyết đầu tay của nhà văn nổi tiếng Trung Quốc Lưu Chấn Vân. Thời kỳ đầu chế ngộ Dân quốc, trưởng thôn Điện Nguyên bị giết trong lò gạch. Vụ án mạng đã gây nên mối thù truyền kiếp giữa hai gia đình. Vật đổi sao dời, thời thế thay đổi, nhưng cho dù ai làm trưởng thôn cũng đều tham quyền, hiếu sắc. Người dân liên tục phải chịu cảnh can qua, đầu rơi máu chảy... Một ngôi làng bé nhưng lại lột tả cả diện mạo xã hội Trung Quốc vô cùng phức tạp trong suốt nửa thế kỷ. Ngôn từ trong tiểu thuyết tinh tế, hài hước. Nhân vật trong tiểu thuyết mang nhiều màu sắc khác nhau, thể hiện rất rõ phong cách của tác giả. *** Đêm mùng 4 tháng chạp, trưởng thôn Tôn Điện Nguyên bị siết cổ chết ở lò gạch mé tây thôn Mã. Hung thủ thật ngông cuồng! Sau khi gây án, hắn ta còn thản nhiên nán lại trong lò đánh một bữa khoai lang nướng. Bằng chứng là một đống vỏ khoai vẫn còn vương vãi cạnh thi thể ông trưởng thôn. Phó trưởng thôn Lộ Hắc Tiểu quả quyết: - Đã thắt cổ người ta lại còn ăn khoai lang. Rõ là bọn thổ phỉ! - Hay cậu chủ nghĩ quẩn, treo cổ tự vẫn? - Phùng Vĩ Ba, một trai làng trong thôn, chêm vào. - Trong lò gạch làm gì có chỗ mà treo cổ? Mày thử treo cổ tao xem nào! Bây giờ thổ phỉ nhiều thì nhiều thật, nhưng cũng không dám khinh suất đến thế đâu! - Hắc Tiểu trợn mắt nhìn Vĩ Ba. Bố của trưởng thôn là Tôn Lão Nguyên lọ mọ chống ba-toong đến chiếc lò gạch. Hắc Tiểu chỉ vào đống vỏ khoai nói: - Chú, chú xem. Chỗ này có cả vỏ khoai! Vừa nhìn thấy xác con trai, Lão Nguyên đã nước mắt vòng quanh. Ông nện chiếc ba-toong thình thịch xuống đất, than: - Mấy đời nhà tôi nào đã làm điều gì trái với lương tâm đâu! Trưởng thôn có hai vợ. Vợ cả 35 tuổi, vợ hai 18 tuổi. Vợ cả vừa thấy xác chồng liền lao đến khóc lóc ầm ĩ. Vợ hai thấy xác chồng, liền quay gót chạy một mạch về nhà thu xếp tay nải tư trang. Ngày thường, vợ cả vụng chân vụng tay hay làm vỡ bát mẻ đĩa, còn vợ hai thì xởi lởi. Thật đúng là phải đến lúc nguy nan mới hiểu được lòng người. Lão Nguyên lại nện ba-toong nói: - Chỉ có vợ cả là tử tế! Chỉ có vợ cả là tử tế! Trưởng thôn Điện Nguyên hưởng thọ 32 tuổi. Thi thể của trưởng thôn sau khi khiêng về làng được đặt trong chiếc sân mé Tây nhà ông ta. Đây là nơi trưởng thôn làm việc lúc còn sống. Trước cửa treo tấm biển “Văn phòng thôn Mã”. Thôn Mã chưa bao giờ có một văn phòng làm việc cho hẳn hoi, nên trưởng thôn đành treo biển làm việc tại nhà riêng. Trong làng hễ xảy ra tranh chấp, nguyên cáo, bị cáo đều kéo nhau đến đây đôi co. Bên nguyên và bên bị đều phải nộp hai cân rưỡi bột mỳ để Vĩ Ba nướng bánh. Trưởng thôn, phó trưởng thôn, người đứng đầu các dòng họ trong thôn ăn bánh nướng xong mới phân xử đúng sai. Chiếc chảo lớn dùng để nướng bánh vẫn đặt trong sân. Mọi việc to nhỏ trong thôn, từ thu thuế đất, cắt cử phu phen phục dịch đến chuyện trên huyện tuyển suất đinh, đón tiếp quan trên… tất tật đều diễn ra tại căn phòng này. Bây giờ, nó lại trở thành nơi truy điệu ông trưởng thôn xấu số. Người ta lấy giấy âm phủ bọc cánh cửa ra vào. Trong sân, hai thợ mộc đang lạch cạch đóng quan tài. Có quan tài rồi, người ta đưa thi thể ông trưởng thôn nhập quan. Cậu con trai duy nhất của ông trưởng thôn là Tôn Thỉ Căn (8 tuổi) đầu chít khăn trắng, mặc áo tang, quỳ trước quan tài. Con cháu trong dòng họ quỳ hai bên. Bạn bè hàng xóm bắt đầu vào viếng. Phó trưởng thôn Hắc Tiểu cũng đầu vấn khăn trắng trực sẵn ở cửa. Mỗi khi có người đến viếng, Hắc Tiểu liền hô: - Có khách đến viếng! - Nổi nhạc! - Đốt giấy! - Trao khăn tang! Tiếng hô vừa dứt, đội bát âm ngoài sân liền tấu nhạc. Con cháu hai bên quan tài nằm rạp xuống kêu khóc. Người đến viếng sụp lạy trước quan tài. Ngay lập tức, Vĩ Ba chạy đến trước quan tài đốt một tờ giấy âm phủ. Khách viếng xong, thằng bé Thỉ Căn lại lồm cồm bò dậy đi ra cửa. Đến cửa, nó quỳ xuống, hai tay đỡ một chiếc khăn tang dâng cao quá đầu, rồi trao cho khách. Trưởng thôn qua đời, người trong thôn thảy đều đến viếng. Người ta liên tục đốt giấy âm phủ. Trong sân mù mịt khói, chẳng khác cháy nhà. Địa chủ Tôn Lão Nguyên cũng đến tiễn con trai lần cuối. Ông lập cập nện chiếc ba-toong lê bước vào sân: - Người đi trước là bề trên. Điện Nguyên ơi, cha dập đầu lạy con đây! Nói xong, Lão Nguyên quỳ xuống, dập đầu trước linh cữu con. Hắc Tiểu thấy vậy cũng vội chổng mông dập đầu lạy một lạy. Lý Lão Hỷ, một địa chủ khác trong thôn cũng đến viếng. Vừa thấy ông ta, đám người thấp cổ bé họng đến viếng từ trước cùng cánh đàn bà con nít rối rít lùi lại phía sau nhường đường. Lão Hỷ đội mũ vải, mặc khoác đen, tay cầm một chiếc khăn tay. Đầy tớ trong nhà khiêng một chiếc hộp thức ăn đen theo sau. Mở chiếc hộp ra, bên trong có 8 món cúng và một giỏ bánh bao hấp không nhân. Đầy tớ nhà trưởng thôn đỡ lấy chiếc hộp rồi bày thức ăn và bánh bao trước linh cữu. Lại đốt giấy. Thằng bé con trai trưởng thôn lại phủ phục kêu khóc. Bát âm lại tấu nhạc. Lão Hỷ bắt đầu thi lễ trước quan tài. Ông bỏ mũ, lùi chân phải ra sau, quỳ xuống, rồi quỳ tiếp chân trái, kính cẩn dập đầu bốn lạy. Sau đó, đứng lên, lấy khăn chấm nước mắt, rồi bước ra khỏi nhà. Ra khỏi nhà, ông đón tấm khăn tang khổ rộng do Thỉ Căn dâng lên, rồi quay sang chắp tay vái Lão Nguyên: - Lão Nguyên, chẳng ngờ cậu chủ nhà ta... Lo chuyện cho cậu chủ xong, mời ông sang nhà tôi cho khuây khỏa! Lão Nguyên chắp tay vái tạ. Vừa thốt lên hai chữ “Lão Hỷ...”, ông đã nghẹn ngào không nói nên lời. Lão Nguyên năm nay 55 tuổi, kém Lão Hỷ 2 tuổi. Hai người vái chào nhau xong, Lão Hỷ được người cháu của Lão Nguyên là Tôn Mao Đán tiễn ra tận cửa. Chủ khách lại vái nhau một vái. Sau đó, Lão Hỷ mới cưỡi lừa ra về. Lễ viếng trưởng thôn kéo dài hai ngày. Người dân trong ngoài thôn hầu như đều đã đến viếng đông đủ cả. Nhưng nhà mẹ đẻ của hai bà vợ ông trưởng thôn thì tịnh không thấy mặt mũi đâu. Nhà mẹ đẻ bà vợ cả không đến còn có thể tha thứ được, vì ông trưởng thôn khi còn sống đã từng xích mích với nhà vợ. Một lần sang nhà vợ chúc Tết, chỉ vì mỗi chén rượu, mà ông trưởng thôn dám giang tay đánh bố vợ. Hai nhà cắt đứt quan hệ từ đó. Nhà vợ hai vốn là một hộ tá điền. Ông trưởng thôn khi còn sống rất quan tâm sốt sắng đến gia đình nhà vợ, từng cho người đánh hẳn xe to đến chở muối giúp nhà vợ, sau lại còn giúp bố vợ mở một quán ăn. Vậy mà đến khi trưởng thôn mất, không thấy người nhà vợ hai bén mảng đến. Mao Đán nói với Lão Nguyên: - Ông bố vợ hai của anh Nguyên thật không biết điều. Chỉ cần chú nói một câu, cháu sẽ dẫn hai thằng trai làng sang dạy cho lão ta một bài học! Lão Nguyên nói: - Mao Đán, xác của Điện Nguyên còn nằm đây chưa mang đi chôn. Hung thủ thì chưa có manh mối gì. Bây giờ có dạy cho nhà nó một bài học thì cũng ích gì! Ngày mùng 8 tháng chạp, phòng Tư pháp của huyện cử một tổ 3 người xuống điều tra vụ trưởng thôn bị giết hại. Viên tổ trưởng họ Mã, còn hai người kia là nhân viên. Mã vốn làm thợ pha nan tre cho một công ty tre trúc trên huyện. Năm ngoái, anh rể Mã được điều về làm trưởng phòng tư pháp. Mã bèn về phòng tư pháp làm chân tổ trưởng. Dưới quyền Mã có một nhân viên đã luống tuổi, hơn 50, còn một người trẻ hơn, mới hơn 20. Tổ điều tra ăn cháo cúng ngày 8 tháng chạp, bắn vài điếu thuốc ở nhà trưởng thôn xong, mới theo Mao Đán ra quan tài nhìn ngó xác trưởng thôn, sau đó đi ra mé tây thôn ngó nghiêng chiếc lò gạch một hồi, rồi lại quay về nhà trưởng thôn uống rượu. Mã nói với Lão Nguyên: - Chú ạ, bọn cháu đã kiểm tra rồi. Ông trưởng thôn đúng là đã bị hung thủ thắt cổ bằng dây thừng! ... Mời các bạn đón đọc Hoa Vàng Cố Hương của tác giả Lưu Chấn Vân.

Nguồn: dtv-ebook.com

Xem

Nơi Trú Ẩn - Kathi Appelt
Lọt vào vòng chung kết giải sách quốc gia Mỹ và là cuốn sách đáng chú ý hiệp hội thư viện Mỹ, Nơi trú ẩn tuy không phải là một tác phẩm dễ đọc ngay từ đầu, nhưng càng kiên nhẫn đọc thì ta càng bị lôi cuốn và mê đắm với những áng văn trữ tình, với những tình huống gay cấn, những tình tiết mang tính huyền thoại được kể theo trí tưởng tượng kì lạ của tuổi trẻ với một nền tảng vững chắc đậm phong cách Mỹ và được bố cục như cách xây dựng và sắp xếp mỗi phân cảnh trong điện ảnh. “Nối tiếp theo cuốn Tuck Everlasting của Natalie Babbitt như một bản sách hiếm hoi về trí tưởng tượng kì lạ của tuổi trẻ với một nền tảng vững chắc đậm phong cách Mỹ.”- Tạp chí Booklist “Một câu chuyện thần kì về sự phản bội, trả thù, tình yêu và sự quan trọng của việc giữ lời hứa.” – Kirkus Reviews “Hiếm khi nào mà tôi đọc hết một cuốn sách khiến cho tôi phải nín thở, nó nhắc tôi nhớ lại vì sao mình mong muốn trở thành một nhà văn… Một cuốn sách kinh điển.” – Alison McGhee, tác giả cuốn Someday nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times *** Nơi trú ẩn là tác phẩm đầu tay của nhà văn Kathi Appelt kể về câu chuyện đầy chất sử thi và vô cùng cảm động trong thế giới của loài vật. Một con mèo tam thể đang mang thai gần đến ngày sinh, nghe thấy tiếng tru cô đơn buồn bã của một con chó săn bị xiềng xích, bèn lần tìm đến. Sự thiếu vắng yêu thương đã khiến chúng tự động xích lại với nhau, hình thành nên một gia đình nhỏ, sống trú mình dưới sàn nhà để tránh gã chủ tàn bạo có thể bắt lũ mèo con làm mồi nhử cá sấu. Gia đình ấy sẽ cứ bình yên như thế nếu không có khoảnh khắc hiếu kì của một chú mèo con, trong một lần mạo hiểm bước ra ngoài khoảng sân, đã tạo nên một chuỗi biến cố lạ lùng, khác thường làm thay đổi số phận các nhân vật. *** Một con mèo tam thể đang mang thai gần đến ngày sinh, nghe thấy tiếng tru buồn bã cô đơn của một con chó săn bị xích ở một nơi tù túng gần con sông nhánh bèn lần đi tìm. Khi chúng gặp nhau, con mèo mẹ tam thể và con chó săn Ranger, đã nhanh chóng nảy sinh một mối quan hệ kì lạ được hình thành trong cảnh cô đơn và được sưởi ấm bởi một tình yêu mãnh liệt. Chúng đã trở thành một gia đình sau khi mấy chú mèo con được sinh ra, và Ranger khuyên mèo mẹ hãy ở lại bên dưới Gầm sàn để nuôi nấng Sabine và Puck, bởi vì Gar Face, gã đàn ông độc ác sống trong căn nhà, chắc chắn sẽ bắt nó hoặc là những đứa con của nó để làm mồi nhử cá sấu một khi gã trông thấy chúng. Chúng sẽ được an toàn bên dưới Gầm sàn... miễn là chúng chịu ở yên nơi đó. Tuy nhiên trong một khoảnh khắc hiếu kì, một con mèo con đã bắt đầu một chuỗi những biến động xảy ra khắp con sông nhánh và đem quá khứ trở lại để gắn kết cùng với hiện tại theo những cách thức lạ thường. Kế thừa truyền thống của Marjorie Kinnan Rawlings, Flannery, Connor và Carson McCullers, với quyển sách.Nơi trú ẩn, Kathi Appelt đã dệt nên một câu chuyện đau buồn nhưng ngọt ngào tràn đầy những đề tài hấp dẫn như quyền năng của tình yêu (và cả sự thù hận), sự mong manh của hạnh phúc và tầm quan trọng của việc giữ lời hứa.cuốn tiểu thuyết rất cảm động dành cho bạn.   Mời các bạn đón đọc Nơi Trú Ẩn của tác giả Kathi Appelt.
Nhắm Mắt Thấy Paris - Dương Thụy
Tiểu thuyết "Nhắm mắt thấy Paris" của nhà văn Dương Thụy là "một thiên tình ái" vừa lãng mạn mơ màng với những nhân vật đẹp như trong mộng, vừa mang hơi thở rạo rực của cuộc sống đô thị hiện đại. Độc giả sẽ được du ngoạn qua nhiều thành phố châu Á và châu Âu, mà tâm điểm sẽ là một " Paris của rạng đông" đầy đủ các cung bậc cảm xúc. Nhắm mắt thấy Paris kể về những thành công và thất bại của một cô gái trẻ Việt Nam tên là Quỳnh Mai, làm việc cho một công ty mỹ phẩm Pháp. Cuốn tiểu thuyết còn là câu chuyện về những tương quan trong tâm lý và mối quan hệ của mỗi người. Đó là việc cái thiện và cái ác, kinh nghiệm và sự ngây thơ, sự tham lam và lòng vị tha… dường như lúc nào cũng tồn tại song hành. Quỳnh Mai, một cô gái trọng danh dự, ngây thơ và tốt bụng phải đối mặt với sự ghen tỵ, lòng tham, sự hiềm khích của các đồng nghiệp trên từng nấc thang trong công việc. Trải qua nhiều thất bại, thành công, cuối cùng cô cũng trở thành một phụ nữ có kinh nghiệm, từng trải, để rồi nhận ra thành công ở công ty không phải là tất cả. Cuộc sống còn đó nhiều thứ tươi đẹp hơn chờ ta tận hưởng. *** Oxford thương yêu của Dương Thụy từng là một hiện tượng xuất bản trong năm 2007 khi làm rung động hàng nghìn con tim Việt. Bên cạnh đó, cô còn là tác giả của nhiều tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn khác như Cáo già, gái già và tiểu thuyết diễm tình, Bồ câu chung mái vòm, Trả lại nụ hôn, Cung đường vàng nắng, Venise và những cuộc tình Gondoga, Con gái Sài Gòn… *** Tôi bắt đầu viết tiểu thuyết này vào tháng 5-2008 với tựa đề “Rạng đông trời Paris”. Bối cành truyện diễn ra phần lớn ở Paris, và những nhân vật chính đều làm việc trong tập đoàn mỹ phẩm L’Aurore (trong tiếng Pháp nghĩa là Rạng đông). Quỳnh Mai, cô nhân viên trẻ nhiều nhiệt huyết và đầy năng động, những tưởng mình có thể thành công dù có phải đối mặt với bất cứ khó khăn nào. Trong quá trình sống, làm việc, hoà nhập và yêu, Mai đã nhiều lấn rơi vào khủng hoảng. Cô đối diện với chính bản thân mình và tự động viên khi một ngày mới lại đến. Lôgô của công ty là hình mặt trời nhô lên vào buổi rạng đông. Nhưng thực tế cảnh rạng đông ở Paris lúc nào cũng đẹp hơn, sinh động và làm người ta thêm phấn chấn. Cuộc sống ở công ty không phải là tất cả, còn đó một ngày mới tươi đẹp hơn và đang chờ ta tận hưởng. ... Mời các bạn đón đọc Nhắm Mắt Thấy Paris của tác giả Dương Thụy.
Kazan - James Oliver Curwood
Tazan - một chú chó sói, dòng máu chảy trong người chú với ba phần chó nhà và một phần sói. Tuy nhiên, sự tàn bạo, độc ác của thế giới văn minh con người đã đẩy chú trở lại với tiếng gọi của rừng xanh, của thiên nhiên hoang dã. Ở đó, chú được tự do, thoát khỏi kìm kẹp, thoát khỏi roi vọt ngục tù và chú đã tìm thấy hạnh phúc của mình. Thế nhưng, những ngọn lửa yêu thương dù nhỏ nhoi đã xóa đi những hận thù nơi chú đối với con người, khiến chú - dù đã trở thành một chú chó sói đích thực - vẫn không bị thú tính lấn át. Chú sẵn sàng xả thân để cứu vớt con người, sẵn sàng bỏ bao công sức, bỏ đồng loại của mình để đi theo tiếng gọi của tình thương yêu. "Curwood có được một món quà vô giá củ một người kể chuyện thiên bẩm - đó là khả năng kể một câu chuyện và khiến câu chuyện đó trở thành thú vị với sức hấp dẫn mãnh liệt nhất." - The New York Times Book Review. *** Kazan đang nằm im lặng, bất động, mắt lim dim, cái mõm xám gác lên hai chân trước. Trong dòng máu của nó có một phần tư là sói, ba phần tư là chó husky, trải qua bốn tuổi đời, nó toàn sống trên những vùng heo hút rộng lớn của miền Bắc Địa. Người ta gọi nó là Kazan, con chó hoang dã, trong số anh em cùng giống, nó thuộc loại to nhất và lòng dũng cảm của nó thể hiện cũng chẳng kém những người cầm cương dắt nó qua bao nguy hiểm của một vùng trời đất băng giá. Cho đến tận bây giờ, nó chưa hề biết sợ là gì. Nhưng hiện tại, nó không biết tại sao nó lại lo sợ. Nó chỉ hiểu rằng nó đang dấn thân vào một thế giới khác hẳn, nơi có nhiều điều khiến nó lo lắng. Đây là lần đầu tiên nó tiếp xúc với thế giới văn minh. Nó hy vọng rằng ông chủ sẽ sớm quay trở lại căn phòng kỳ lạ, nơi ông đã bỏ rơi nó. Gian buồng ngổn ngang những đồ vật thật gớm guốc. Trên tường, nhiều bộ mặt người to tướng, bất động và lặng lẽ, cứ chằm chằm nhìn nó với một ánh mắt mà nó chưa hề biết đến ở con người. Nó cũng đã từng nhìn thấy một người nằm sóng soài, bất động, lạnh cứng trong tuyết. Nó còn nhớ rõ, lúc đó nó đã ngồi bệt xuống và tru lên một tiếng thật dài...  Bỗng nhiên, nó khẽ vểnh tai. Có tiếng chân, rồi tiếng người nói nhỏ nhe... Một giọng nói là của chủ nó. Nhưng giọng kia! Nó ngẩng đầu lên khi hai người bước vào. Mắt nó rực sáng, đỏ quạch nhìn họ và ngay lập tức nó hiểu rằng chủ nó chắc phải yêu quý người đàn bà mới đến vì ông ta đang ôm xiết nàng. Khi nàng hiện rõ hơn trong ánh sáng, nó phát hiện thấy nàng có mái tóc vàng, bộ mặt tràn đầy sinh lực và đôi mắt sáng ngời tựa hai đóa hoa xanh biếc... Đến lượt mình, khi phát hiện ra nó, nàng khẽ reo lên và lao ngay về phía nó. - Đứng lại em! - Người đàn ông hét lên. -Kazan, con vật nguy hiểm lắm đấy! Nhưng nàng đã quỳ xuống cạnh nó, dịu dàng, lôi cuốn và tế nhị, và bàn tay nàng đã giơ ra để.vuốt ve nó. Nó tự hỏi nên chăng lẩn trốn hay cắn lại? Liệu nàng có giống như những thứ gắn chặt trên tường kia, là thù địch của nó? Liệu có phải tức khắc chồm lên ngoạm vào cái cổ trắng ngần kiả Nó thấy người chủ lao đến, mặt tái mét như xác chết và nó cảm thấy nàng đặt tay lên đầu nó. Nàng vừa chạm đến, toàn thân nó đã run lên. Bằng cả hai tay, thế là nàng buộc nó phải quay đầu lại. Giờ đây, gương mặt nàng cận kề mõm nó và nó nghe nàng nói gần như trong tiếng nức nở. ... Mời các bạn đón đọc Kazan của tác giả James Oliver Curwood.
Gỗ Mun - Ryszard Kapuściński
Trước hết là cái nhìn: Ryszard Kapuściński. Đó là một cái nhìn luôn luôn độc đáo và thấu suốt, cho dù đối tượng sự quan sát của ông có là gì, và cho dù không mấy khi ông thích phân tích dài dòng. Nhất là khi đối tượng ấy là châu Phi, một lục địa dường như rất hợp với tâm tính ông, thì Kapuściński nhìn thấy cả những gì sâu xa, nhỏ bé nhất của nơi đây. Và sau đó là cách chạm vào châu Phi: thông qua sự mô tả cuộc đối đầu nghẹt thở với một con rắn, Kapuściński làm sống lại sự rung động của tâm hồn cả một châu lục, trong đó có sự mãnh liệt và có hiểm nguy tàn khốc. Rồi tất nhiên ta phải nói đến một tài năng văn chương hiếm thấy, hiện ra tràn ngập những trang viết của thông tín viên Ba Lan kiệt xuất này. Tất cả cộng lại để tạo nên một Gỗ Mun như tác phẩm không thể không nhắc tới về châu Phi thế kỷ XX. *** Lời khen tặng dành cho Gỗ Mun: “Giống như Gabriel García Márquez là ông hoàng đen vĩ đại của tiểu thuyết hiện đại, Kapuściński là vị phù thủy kiệt xuất của phóng sự.” - John Le Carré “Ryszard Kapuściński là một ví dụ hiếm hoi trong nền văn hóa của chúng ta về một nhà văn người-Ba-Lan-toàn-cầu. Ông, một công dân thế giới, luôn luôn chống lại việc dựng lên các rào ngăn đối với Người Khác, đóng sập cửa trước mặt họ. Dường như ông muốn nói: bài ngoại là căn bệnh của những kẻ khiếp nhược, bị mặc cảm về sự thấp hèn hành hạ, sợ hãi ý nghĩ đến lượt họ sẽ phải soi mình trong văn hóa của Người Khác.” - Adam Michnik “Chúng ta đang sống trong một thế kỷ nhiều thách đố nhất trong lịch sử thế giới, bản chất thực của nó còn là một bí ẩn tối tăm. Chúng ta rất cần những nhà giải mã như Ryszard Kapuściński.” - Salman Rushdie “Tôi nghĩ đến những cuốn sách ông đã viết với lòng biết ơn sâu sắc, và nghĩ đến những cuốn sách ông còn chưa kịp viết với nỗi buồn sâu sắc. Một nhà văn lớn, một con người cao quý, một người lữ hành không mệt mỏi qua thế giới đầy quyến rũ nhưng mãi luôn luôn bất an của chúng ta. - Wisława Szymborska “Tôi không biết bất cứ ai có viết với sự thấu cảm đến thế về Thế giới Thứ ba. Mỗi lần được tin giải Nobel được trao cho một người khác, tôi lại cảm thấy thất vọng. Tôi luôn luôn chắc chắn rằng Kapuściński sẽ nhận được giải thưởng này.” - Tomas Venclova “Ryszard Kapuściński đã viết một tác phẩm để đời: cuốn sách về châu Phi với nhan đề Gỗ Mun. Cuốn sách của Kapuściński đặt chúng ta trước nhiều câu hỏi. Đó là những câu hỏi cốt yếu. Cuộc sống là gì, ý nghĩa của nó, đạo đức, tội ác, lòng kiêu hãnh và khiêm nhường, sự phản kháng hay chấp nhận số phận? Chúng ta vẫn luôn đặt ra những câu hỏi ấy trong văn hóa của mình, nhưng những lời giải đáp và phản ứng của chúng ta lại hoàn toàn khác.” - Helena Zaworska “Không trực tiếp, nhưng rất rõ ràng, Kapuściński luận chiến với hai lối nghĩ dĩ Âu vi trung rập khuôn về châu Phi: với khuôn mẫu khiến người ta nhìn châu Phi như một châu lục của những người man rợ thấp kém hơn về văn hóa, khó hiểu (vì chẳng đáng được hiểu); và với huyền thoại hậu thực dân đầy cảm tính (dù chỉ như trong Xa mãi Phi châu của Karen Blixen) nhìn thấy ở châu Phi thiên đường đã mất.” - Piotr Bratkowski *** Trước hết là ánh sáng đập vào mắt. Khắp nơi là ánh sáng. Khắp nơi chói lòa. Khắp nơi là nắng. Mới ngày hôm qua, London mùa thu lướt thướt nước mưa. Máy bay lướt thướt nước mưa. Gió lạnh và âm u. Còn ở đây, từ sáng sớm cả sân bay ngập trong nắng, tất cả chúng tôi ngập trong nắng. Thời trước, khi người ta đi bộ du hành qua thế giới, cưỡi ngựa hay đi thuyền, cuộc hành trình làm họ thích nghi dần với các thay đổi. Các hình ảnh của trái đất từ từ trôi qua trước mắt họ, sân khấu của thế giới quay chầm chậm từng chút một. Hành trình kéo dài hàng tuần, hàng tháng. Con người có thời gian để thích nghi với môi trường khác, với quang cảnh mới. Khí hậu cũng thay đổi từng bước, qua các giai đoạn. Trước khi một người du hành từ châu Âu lạnh lẽo đến được xích đạo nóng bỏng, anh ta đã trải qua cái ấm áp dễ chịu của Las Palmas, cái nóng nực của Al-Mahara và địa ngục Quần đảo Cape Verde. Ngày nay, những giai đoạn ấy chẳng còn lại chút gì. Máy bay đột ngột bứt chúng ta ra khỏi tuyết và băng giá rồi ngay ngày hôm đó ném ta vào vạc dầu nhiệt đới nóng rực. Đột nhiên, chỉ vừa mới dụi mắt là ta đã ở trong địa ngục ẩm ướt. Ta bắt đầu đổ mồ hôi ngay. Nếu bay đến từ châu Âu mùa đông, ta quăng bỏ áo choàng, cởi áo len. Đó là hành động đầu tiên của chúng ta, người phương Bắc, khi đến châu Phi. Người phương Bắc. Có bao giờ ta từng nghĩ rằng người phương Bắc chỉ chiếm một phần rất nhỏ trên hành tinh này? Người Canada và Ba Lan, người Litva và bán đảo Scandinavia, một bộ phận người Mỹ và Đức, người Nga và Scotland, người Sami[1] và Eskimo, người Evenki và Yakut, danh sách cũng không dài lắm. Tôi không rõ tổng cộng nó có nhiều hơn năm trăm triệu người - chưa đến 10% cư dân trái đất - hay không. Ngược lại, một phần rất lớn sống trong ấm áp, cả đời được sưởi nắng. Vả lại, con người được sinh ra trong ánh nắng, những dấu vết cổ xưa nhất của con người được tìm thấy ở các xứ sở ấm áp. Thiên đường trong Kinh Thánh có khí hậu thế nào? Ở đó ấm áp vĩnh cửu, nóng nực là đằng khác, đến nỗi Eva và Adam có thể trần truồng và không cảm thấy lạnh ngay cả trong bóng cây. Ngay ở cầu thang máy bay ta đã gặp một điều mới mẻ khác: mùi nhiệt đới. Điều mới mẻ? Nhưng đó chính là mùi hương ngập tràn trong cửa tiệm nhỏ của ông Kanzman “Hàng hóa từ thuộc địa và các loại khác” trên phố Pereca ở Pinsk[2] đấy mà! Quả hạnh, đinh hương, chà là, ca cao. Va ni, lá nguyệt quế; cam và chuối bán quả, bạch đậu khấu và nghệ bán cân. Còn Drohobych thì sao? Những cửa hàng quế của Schulz[3] thì sao? Chính là “những đồ vật sẫm màu và trang trọng được chiếu sáng lờ mờ, thơm nồng mùi của màu, sơn, nhang, đẫm hương của các xứ sở xa xôi và những chất liệu quý hiếm”! Tuy vậy, mùi nhiệt đới có khác một chút. Ta nhanh chóng nhận ra sức nặng của nó, sự nhớp nháp của nó. Thứ mùi này cho ta biết ngay rằng ta đang ở một điểm trên trái đất nơi giới thực vật rậm rạp và không mệt mỏi luôn liên tục hoạt động, sinh sôi, lan tràn và nở hoa, song đồng thời cũng đang tật bệnh, bị đốn ngã, sâu ruỗng và héo rụi. Đó là mùi của những tấm thân được sưởi nóng và cá khô, của thịt ôi và sắn nướng, của hoa tươi và tảo rữa, tóm lại là mùi của tất cả những thứ đồng thời vừa dễ chịu vừa khó chịu, vừa lôi cuốn vừa đáng ghét, những thứ cám dỗ hoặc làm người ta ghê tởm. Thứ mùi này bay đến với chúng ta từ những rừng cọ không xa, thoát ra từ mặt đất nóng ran, bốc lên trên những rãnh nước mốc meo của thành phố. Nó không rời chúng ta, nó là một phần của miền nhiệt đới. Và cuối cùng là khám phá quan trọng nhất - con người. Những người ở đây, dân bản xứ. Họ mới hợp với phong cảnh, ánh sáng và thứ mùi này làm sao! Dường như họ tạo thành một tổng thể. Dường như con người và cảnh vật không tách rời nhau, bổ sung cho nhau, là một bản sắc, một cộng đồng hài hòa. Dường như mỗi sắc dân được đặt vào phong cảnh của riêng mình, khí hậu của mình! Chúng ta tạo ra phong cảnh của mình, còn phong cảnh nặn thành hình các đường nét trên gương mặt chúng ta. Người da trắng ở giữa những cây cọ và đám dây leo này, trong các bụi cây và rừng rậm này là một điều gì đó lạc lõng thừa thãi. Nhợt nhạt, yếu ớt, áo đẫm mồ hôi, tóc dính bết, anh ta luôn bị cái khát, cảm giác bất lực và chán nản hành hạ. Anh ta luôn luôn sợ hãi, sợ muỗi, a míp, bọ cạp, rắn - tất cả những gì cử động đều làm anh ta tràn ngập lo sợ, khiếp hãi, hoảng loạn. ... Mời các bạn đón đọc Gỗ Mun của tác giả Ryszard Kapuściński.